ارتباط دلار و بورس

دلار بورس را تکان داد؟

تجارت نیوز / قیمت دلار از یک هفته گذشته تا امروز بیش از ۵ درصد رشد کرده و این در حالیست که قیمت دلار در بازار آزاد حدود ۲۶ هزار تومان معامله می‌شود، اما سوال اینجاست که افزایش قیمت دلار چه تاثیری بر بازار سهام دارد؟

بازار سهام ایران ارزمحور است و افزایش قیمت ارز می‌تواند تاثیر زیادی بر روند بازار سهام داشته باشد. همچنین رشد اخیر بازار سهام با روند صعودی قیمت دلار همراه شد.

محمد خبری‌زاد، کارشناس بازار سرمایه درباره ارتباط بورس و دلار گفت: قیمت دلار ارتباط مستقیم و شدیدی بر بازار سهام دارد و روند صعودی معاملات هفته گذشته هم از افزایش قیمت دلار تاثیر گرفته بود و هم از کاهش دامنه نوسان منفی سهام.

این کارشناس در رباره احتمال کاهش قیمت دلار گفت: پیش‌بینی قیمت دلار به روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا بستگی دارد و فعلا سیگنالی برای مذاکره دریافت نشده و هر طرف توپ را به زمین دیگری می‌اندازند. از طرفی بازار دلار که بازاری هوشمند است نیز به روابط حسنه ایران و آمریکا امید ندارد و رو به افزایش است و به نظر می‌رسد فعلا مذاکره‌ای در کار نیست.

این کارشناس در رابطه با کاهش قیمت دلار و تاثیرش بر بورس گفت: کاهش قیمت دلار دو تاثیر کوتاه‌مدت و بلندمدت خواهد داشت که در تاثیر کوتاه‌مدت احتمالا شاخص کل به دلیل کاهش قیمت دلار روندی نزولی به خود بگیرد، اما در بلندمدت صادرات و واردات و همچنین فروش محصول شرکت‌ها رونق می‌گیرد و می‌توان گفت تاثیر مثبتی دارد.

مثلا در حال حاضر قیمت اوره در بازار جهانی ۳۵۰ دلار برای هر تن است اما کشور ما برای صادرات اوره حدود ۷۰ تا ۸۰ دلار در هر تن حق دلالی پرداخت می‌کند و عمده پول صادرات نیز از طریق واردات وارد کشور می‌شود که با برداشته شدن تحریم‌ها این مشکلات رفع می‌شود.

دلار بورس نفت فرش

بیش از نیمی از شرکت‌های موجود در بازار سرمایه‌ای ایران به روش‌هایی با اقتصاد بین‌المللی و قیمت کامودیتی‌ها در ارتباط می‌باشند. و همچنین بسیاری از شرکت‌های دیگر در بازار سرمایه‌ای ایران و جهان ما به صورت سرمایه‌گذاری و هلدینگی (holding) فعالیت می‌کنند که می‌توان بیان کرد که به صورت غیر مستقیمی با قیمت‌های جهانی محصولات تولیدی مرتبط هستند. صنایعی مثل شیمیایی و پتروشیمی با سهم بیش از بیست درصد ارزش بازار و فولاد و سنگ آهن با سهم بیش از ۱۸% بازار، از قیمت‌های جهانی محصولات پیروی می‌شود.

و همین‌طور می‌دانیم که کامودیتی‌ها (kamoditi) عمدتاً با دلار آمریکا معامله و ارزش‌گذاری می‌گردد. هر کالایی که با دلار آمریکا یا هر ارز دیگری مبادله شود از طرفی قیمت آن وابسته به عرضه و تقاضای محصولات است و از طرفی دیگر تغییرات ارزش ارز پایه مثل دلار آمریکا برای معامله نیز بر قیمت آن کالا یا محصول نیز تأثیر دارد.

به عنوان مثال، شمش فولادی بر اساس دلار آمریکا معامله می‌گردد. حال با فرض ثبات همه‌ی عوامل، اگر ارزش دلار یا ایندکس آن دچار تغییرات عدیده شود، قیمت شمش جهانی هم به واسطه‌ی این تغییرات و نوسانات جهانی، نوسان خواهند داشت. اما این دو، رابطه‌ی معکوس با یکدیگر خواهند داشت. یعنی زمانی که ارزش دلار آمریکا افزایش یابد، قیمت محصول مثل فولاد نیز کاهش خواهد یافت.

ایندکس دلار و قیمت جهانی نفت و تاثیر آن بر تولید فرش ماشینی

اقتصاد ایران وابستگی بسیار زیادی به قیمت جهانی نفت خواهد داشت. و از طرفی بورس به عنوان آینه‌ی تمام‌نمای اقتصاد یک کشور می‌باشد. پس با تغییرات قیمت جهانی نفت، وضعیت کلان اقتصادی تغییر و موجب تغییر بازدهی بازار سهام خواهد شد و در نتیجه بر روی تولیدات فرش ماشینی نیز تاثیرگذار خواهد بود.

اگر بخواهیم بگوییم که دلار آمریکا به عنوان یکی از علل تغییرات قیمت جهانی نفت باشد، می‌گوییم که این رابطه با توجه به دلایل بالا بالعکس است. یعنی زمانی که ارزش دلار افزایش می‌یابد، قیمت نفت نیز کاهش می‌یابد. برخی از اقتصاددانان معتقدند که قوی‌ترین توجیه برای رابطه‌ی بین دلار و نفت از مسیر قیمت نفت به دلار و همین‌طور فرش ماشینی می‌گذرد.

کشور آمریکا بزرگ‌ترین واردکننده‌ی جهانی نفت خام است و در سال‌های اوج، رقم واردات نفت و مشتقات نفتی این کشور به عددی معادل دوازده میلیون بشکه نفت خام در روز می‌رسد. افزایش برون‌زای قیمت نفت خام باعث شدیدتر شدن کسری تجاری کشور آمریکا می‌شود و افت قیمت دلار آمریکا سریع‌ترین مکانیسمی است که می‌تواند این کسری را جبران کند و شرایط را در حالت متعادل نگه دارد.

از این رو قیمت دلار آمریکا و نفت می‌تواند روی قیمت واردات الیاف نخ اکریلیک فرش ماشینی تاثیر مستقیم بگذارد و با افزایش آن‌ها قیمت الیاف و نخ اکریلیک افزایش پیدا کند؛ در همین ارتباط، در مقاله‌ای جداگانه عوامل موثر بر قیمت فرش ماشینی در ایران را نیز تشریح کرده‌ایم که با کلیک بر روی دکمه‌ی زیر می‌توانید مشاهده کنید:

روابط بین بازاری طلا در بازار فارکس

طلا و دلار
همانطور که پیش از این گفتیم، با افزایش نرخ بهره در بازار آمریکا ارزش دلار بیشتر می شود و سبب ریزش طلا می شود.

به طور کلی دلار و طلا در گاهی از شرایط اقتصادی رابطه عکس دارند، مانند هنگامی که نرخ بهره افزایش پیدا می کند. و در گاهی اوقات نیز رابطه مستقیم دارند.

طلا و تورم
طلا یکی از مهم ترین معیارهای تورم ارتباط دلار و بورس در بازارهای جهانی هست. هنگامی که تورم در آمریکا زیاد می شود، طلا نیز به دنبال آن افزایش پیدا می کند و رشد می کند. این رابطه چه دلیلی دارد؟

اولین مطلبی که می توانیم به آن اشاره کنیم این است که قدرت گرفتن طلا در بازارهای جهانی، یعنی افزایش ریسک و جذاب نبودن بازارهای سهام و…

این اتفاق اصولا زمانی می افتد که نرخ تورم بالا رفته و احتمال رکود در کشور زیاد هست، بنابراین درخواست طلا زیاد می شود. مسئله دیگر ضعف دلار هست.

هنگامی که تورم به صورت مداوم افزایش میابد، ارز کشور تضعیف می شود و تضعیف دلار به معنی قدرت گرفتن طلا است. به طور کلی در اقتصاد طلا نشاندهنده انتظارات آتی و تورم است که می توان به این موضوع توجه ویژه ای داشت.

ماهیت ریسک گریزی و امنیت طلا
برای تحلیل و یافتن همبستگی های هر دارایی، ابتدا باید محرکه های عرضه و تقاضای آن را مشخص کرد. بنابراین ما باید محرکه های عرضه و تقاضای طلا را مشخص کنیم، بیاید چندتا سوال از خودمان بپرسیم.

1. طلا از کجا تامین می شود؟
2. آیا محدود هست یا نامحدود؟
3. چه عاملی عرضه طلا را بیشتر می کند؟
4. چه عاملی عرضه طلا را متوقف می کند؟

طلا یک فلز گرانبهاست که از معدن های طلا استخراج می شود. میزان محدودی طلا در دنیا وجود دارد. اگر معدن های جدیدی برای طلا یافت شوند عرضه طلا بیشتر می شود و قیمت آن افت می کند و اگر معدن های قدیمی متوقف شوند، طلا نایاب تر شده و قیمت آن افزایش میابد.اما به طور کلی طلا در قسمت عرضه چالش خاصی ندارد. زیرا میزان مشخصی از معدن و موجودی طلا در دنیا وجود دارد.

اما راجع به تقاضای طلا چطور؟

1. تقاضای طلا در دنیا چه قدر است؟
2. چه زمانی تقاضای طلا افزایش میابد؟
3. محرکه های اصلی افزایش تقاضای طلا چیست؟

در برخی کالاها تقاضا همواره ثابت هست و یا یک شیب مشخصی دارد. به عنوان مثال میزان گندم مصرفی ایالت متحده تقریبا مشخص هست و فقط عرضه آن بر قیمت تأثیر زیادی می گذارد. اما در طلا موضوع مقداری تفاوت دارد، محرکه های تقاضا نسبت به عرضه همواره اثر بیشتری بر قیمت طلا دارند.

محرکه های تقاضای طلا
از دیرباز تاکنون طلا همواره به عنوان یکی ارتباط دلار و بورس از دارایی های قابل اطمینان بوده و ارزش آن حتی از پول هم بیشتر است.در گذشته مردمان سکه های طلا خریداری می کردند و در خانه خود نگه میداشتند و هنگامی که به مشکل میخوردند آن را میفروختند. تا چند سال پیش دولت آمریکا به ازای هر دلاری که در بازار وجود داشت طلا در خزانه داری حفظ می کرد که به عنوان پشتوانه پول شناسایی میشد.

به طور خلاصه طلا از نظر اقتصادی یکی از امن ترین دارایی های سرمایه گذاری است.

اما کالای امن یعنی چه؟
هنگامی که رکود اقتصادی می شود، بازار بورس، بازار مسکن، بازار اوراق قرضه و… همگی سقوط می کنند. تمامی کارخانه ها مجبورند کالاهای خود را ارزان تر بفروشند و ما شاهد تورم منفی هستیم.

در این میان چه دارایی ای تمامی سرمایه ها را به خود جذب می کند؟

چرا طلا تمامی سرمایه ها را به خود جذب می کند؟
در شرایط رکود اقتصادی که همه بازارها در حال سقوط هستند، سرمایه داران و معامله گران به طلا روی می آورند. زیرا طلا همواره یک کالای نایاب هست و ارزش زیادی دارد. در هرجای دنیا ارزش خود را داراست و به هیچ وجه ارزش آن صفر نمی شود.

هنگام رکود سرمایه گذاران به طلا روی می آورند و قیمت طلا افزایش پیدا می کند. و در دوران رونق اقتصادی قیمت طلا کاهش میابد و بازار سهام و مسکن رشد می کند.

طلا و شاخص های بورس
به نمودار بالا توجه کنید. خط قرمز و آبی نشان دهنده شاخص های بورس آمریکا یعنی S&P500 و داوجونز هستند. همچنین خط طلایی برای طلا و خط نقره ای برای نقره هستند. در اقتصاد هنگامی که رشد اقتصادی کشور خوب هست و در دوران رونق قرار دارند، بازار بورس رشد می کنند.

زیرا مردم سرمایه زیادی را وارد بورس می کنند، شرکت ها با آن سرمایه ها کار می کنند و تولید می کنند و در نهایت سبب رونق کشور می شوند.و در زمان های رکود مردم پول خود را از بازار سرمایه بیرون می آورند و به کالاهای امن مانند طلا و نقره روی می آورند. در نمودار بالا به وضوح این مسئله نمایش داده شده است.

در سال 2008 هنگامیکه به علت بحران اقتصادی شاخص داوجونز و اس اند پی فرو ریختند، طلا و نقره به صعود ادامه دادند و هر روز سقف های جدیدی را ایجاد می کردند.

تا زمانیکه بحران به شکل کلی تمام نشده بود و رشد اقتصادی به حد مطلوب خود نرسید روند صعودی طلا همچنان ادامه داشت. در نهایت در سال 2012 با رشد اقتصادی خیره کننده آمریکا، قیمت طلا کم کم شروع به ریزش کرد و از 1940 به 1050 رسید.

این نمودار مربوط به نسبت شاخص داوجونز به طلا می باشد.

همانطور که مشاهده میکنید این نسبت تا سال 2012 در حال کاهش بوده.

پس از تثبیت رشد اقتصادی در ایالت متحده قیمت طلا ریزش کرد و شاخص داوجونز افزایش داشت.

با توجه به این نکات، طلا و شاخص های بورس در شرایط رکود و یا رونق اقتصادی همواره خلاف جهت هم هستند.

شرایط رونق اقتصادی: ریزش طلا + رشد شاخص های بورس

شرایط رکود اقتصادی: افزایش طلا + رشد شاخص های بورس

طلا و ین
این نشان دهنده نمودار طلا و ین ژاپن به دلار آمریکاست.

همانطور که در نمودار بالا مشاهده میکنید، این دو قیمت با هم نوسانات نزدیکی دارند و بسیار شبیه بهم حرکت می کنند.

دلیل شباهت نوسانات طلا و ین به دلار چیست؟

ین نیز مانند طلا به عنوان دارایی امن شناخته می شود و در دوران رکود اقتصادی رشد قابل توجهی می کند.

علاوه بر آن، دلیل تشابه این دو نمودار وجود دلار در طرف دوم هست.

البته در بازار فارکس جفت ارز دلار به ین وجود دارد و رابطه آن با طلا کاملا بر عکس هست.

هنگامی که طلا رشد می کند جفت ارز دلار به ین سقوط می کند و برعکس.

اما به طور کلی طلا و ین ژاپن با هم همواره رابطه مستقیم و مثبتی دارند و مانند هم نوسان میزنند.

طلا و کالاها
در شرایط تورمی طلا و سایر کالاها با یکدیگر رشد می کنند.

همانطور که پیش از این گفتیم، هنگامی که در آمریکا تورم وجود داشته باشد شاخص دلار ضعیف می شود و طلا رشد می کند.

در صورتیکه این تورم ادامه یابد و تشدید شود، تمامی کالاهای ارتباط دلار و بورس اصلی با طلا افزایش پیدا می کنند و هم جهت می شوند.

همانطور که در نمودار بالا مشاهده میکنید، مقایسه قیمت طلا با شاخص کالا CRB نشان دهنده این نکته هست که:

طلا و کالاها به صورت کلی با هم همبستگی مثبتی دارند و شکل یکدیگر حرکت می کنند.

بنابراین در شرایط مشابه اقتصادی، شاخص بورس با شاخص کالا به طور کلی همبستگی منفی دارند.

نتیجه گیری
در بازار فارکس علاوه بر طلا و ین، برخی ارزها مانند یورو و فرانک سوئیس نیز ماهیت امن بودن دارند و در زمان های رکود قیمت آنان رشد می کند.

جزئیات خبر

در بازار بورس شرکت هایی وجود دارند که به دلیل صادرات محور بودن آنها با بالا رفتن قیمت دلار سوددهی شرکت بالاتر می رود که میتوانید در زمان افزایش قیمت دلار روی این شرکت ها سرمایه گذاری کنید که اصطلاحا به این سهم ها “سهام دلاری” گفته میشود. به شرکت هایی که محصولات آنها در داخل ایران به ریال تولید می شود اما به هر صورتی به وسیله دلار به فروش میرسد و به اصطلاح صادرات محور هستند سهام دلاری می گویند. سهام دلاری وابسته به قیمت دلار است یعنی قیمت آنها با توجه به بالا یا پایین رفتن دلار تغییر میکند. در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد که سهام دلاری چه سهامی هستند و سهام های دلاری بورس کدامند.

سهام های دلاری بورس کدامند؟

سهام دلاری به سهام شرکت هایی گفته میشود که درآمد آنها به دلار است، یعنی محصول خود را به سایر کشورها صادر می کنند و به ازای آن ارز دریافت میکنند.

شرکت‌هایی که سهام دلاری دارند به‌ دلیل اینکه درآمد آن‌ها همبستگی زیادی به دلار دارد، اگر قیمت دلار افزایش یابد درآمد ارتباط دلار و بورس این شرکت‌ها هم افزایشی خواهد شد و زمانی هم که درآمد شرکت‌ها افزایش یابد قیمت سهام آن‌ها هم بالا خواهد رفت. با افزایش قیمت دلار و افزایش تورم اگر در سبد سهام خود سهام دلاری داشته باشید، نسبت به کاهش ارزش ریال مصون خواهید ماند.

شرکت هایی که محصولات صادراتی دارند و مواد اولیه آنها به آسانی در داخل کشور به ریال تامین میشود، هزینه تولیدش به مراتب کمتر است و میتواند سود سازی بیشتری داشته باشد. زمانی که نرخ دلار افزایش می یابد شرکتی که صادرات محور است و ارز خارجی (دلار) دریافت می کند از این افزایش نرخ دلار سود بیشتری عایدش می شود.

به زبان ساده به شرکت هایی که محصولات آنها در داخل ایران به ریال تولید می شود اما به هر صورتی به وسیله دلار به فروش میرسد و به اصطلاح صادرات محور هستند سهام دلاری می گویند. سهام دلاری وابسته به قیمت دلار است یعنی قیمت آنها با توجه به بالا یا پایین رفتن دلار تغییر میکند.

مثال سهام دلاری:

برای اینکه بهتر درک کنید سهام دلاری چیست؟ یک مثال میزنیم. برای مثال فرض کنید ارتباط دلار و بورس شرکت های معدنی مواد اولیه خود را در داخل ایران تهیه می نمایند و استخراج این این شرکت ها در داخل می باشد نه در خارج از ایران اما مواد خام یا محصولات خود را به کشور های خارجی صادر میکند و فروش خارجی دارد.

حال اگر قیمت دلار افزایش یابد سود آنها هم افزایش می یابد و در مقابل اگر ارتباط دلار و بورس قیمت دلار کاهش یابد سود شرکت هم کاهش می یابد.

رشد دلار و تورم چه تاثیری بر قیمت سهم ها دارد؟

پس از اینکه قیمت دلار افزایش یابد یک موج تورمی شدید اقتصاد را تحت تاثیر قرار میدهد و آن را مختل میکند و باعث افزایش قیمت ها میشود. شرکت‌های داخل بورس که دارایی‌هایی مثل زمین یک کارخانه، ماشین‌آلات صنعتی و یا محصول تولیدشده در انبار یا و… دارند با افزایش تورم و افزایش قیمت هایی که با موج تورم همراه خواهند شد و قیمت آن‌ها افزایش پیدا خواهد کرد.

پس زمانی که کشور در وضعیت تورمی قرار دارد بهتر است سهام شرکت هایی را خریداری کنیم که دارایی‌های ارزشمندی داشته باشد و با افزایش قیمت دلار ارزش دارایی های شرکت هم افزایش یابد و ارزش پول شما در برابر تورم حفظ شود.

افزایش ارز از نگاه بنیادی در بلند مدت باعث سودآوری سهام های دلاری و ضرر شرکت های غیر دلاری خواهد شد اما با توجه به اینکه تورم و دلار محرک اصلی بازار سرمایه هستند با افزایش قیمت دلار بازار سرمایه هم رشد خواهد کرد هرچند که ممکن است این بازار اصلاحاتی هم داشته باشد اما بطور کلی روند کلی بازار صعودی خواهد بود.

تاثیر نرخ دلار بر صنایع بورسی

شرکت های پالایشی، معدنی، فلزی و پتروشیمی ها صادرات محور یا سهام دلاری هستند در مقابل شرکت های غذایی، دامپروری، زراعت و … شرکت های غیر دلاری هستند

تاثیر سودآوری شرکت	امکان افزایش قیمت محصول	تاثیر دلار بر هزینه های عملیاتی	صنعت
منفی	کم	متوسط	غذایی
مثبت	زیاد	زیاد	تولید کاغذ
مثبت	زیاد	متوسط	فلزات اساسی
خنثی	متوسط	کم	حمل و نقل
مثبت	زیاد	کم	استخراج کانه های فلزی
مثبت	زیاد	کم	پالایشی
مثبت	زیاد	کم	شیمیایی و پتروشیمی

معرفی شرکت های بزرگ دلاری (صادرات محور)

در بورس ایران شرکت های بزرگ و بنیادی وجوددارند که صادرات محور هستند و در آمد دلاری دارند در ادامه به معرفی چند سهم صادرات محور میپردازیم (سهم های معرفی شده سیگنال خرید نمی باشد و تنها نام چند نماد صادرات محور در ادامه آورده شده):

دلار بورس را تکان داد؟

به گزارش تجارت‌نیوز، بازار سهام ایران ارزمحور است و افزایش قیمت ارز می‌تواند تاثیر زیادی بر روند بازار سهام داشته باشد. همچنین رشد اخیر بازار سهام با روند صعودی قیمت دلار همراه شد.

محمد خبری‌زاد، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با تجارت‌نیوز درباره ارتباط بورس و دلار گفت: قیمت دلار ارتباط مستقیم و شدیدی بر بازار سهام دارد و روند صعودی معاملات هفته گذشته هم از افزایش قیمت دلار تاثیر گرفته بود و هم از کاهش دامنه نوسان منفی سهام.

این کارشناس در رباره احتمال کاهش قیمت دلار گفت: پیش‌بینی قیمت دلار به روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا بستگی دارد و فعلا سیگنالی برای مذاکره دریافت نشده و هر طرف توپ را به زمین دیگری می‌اندازند. از طرفی بازار دلار که بازاری هوشمند است نیز به روابط حسنه ایران و آمریکا امید ندارد و رو به افزایش است و به نظر می‌رسد فعلا مذاکره‌ای در کار نیست.

این کارشناس در رابطه با کاهش قیمت دلار و تاثیرش بر بورس گفت: کاهش قیمت دلار دو تاثیر کوتاه‌مدت و بلندمدت خواهد داشت که در تاثیر کوتاه‌مدت احتمالا شاخص کل به دلیل کاهش قیمت دلار روندی نزولی به خود بگیرد، اما در بلندمدت صادرات و واردات و همچنین فروش محصول شرکت‌ها ارتباط دلار و بورس رونق می‌گیرد و می‌توان گفت تاثیر مثبتی دارد. مثلا در حال حاضر قیمت اوره در بازار جهانی ۳۵۰ دلار برای هر تن است اما کشور ما برای صادرات اوره حدود ۷۰ تا ۸۰ دلار در هر تن حق دلالی پرداخت می‌کند و عمده پول صادرات نیز از طریق واردات وارد کشور می‌شود که با برداشته شدن تحریم‌ها این مشکلات رفع می‌شود.