۲ – باند بالایی: با استفاده از ۲ انحراف معیاری تخمین زده میشود که از میانگین متحرک ساده بیشتر هستند.
۳ – باند پایینی: با استفاده از ۲ انحراف معیاری تخمین زده میشود که از میانگین متحرک ساده کمتر هستند.
آموزش اندیکاتور ایچیموکو در تحلیل تکنیکال
امروزه تحلیل تکنیکال در میان معاملهگران و تحلیلگران از محبوبیت بالایی برخوردار است. به همین منظور، آموزش ابزارهای تحلیل تکنیکال بسیار مهم و کاربردی است. یکی از ابزارهای کاربردی در این حوزه، اندیکاتورها و یکی از کاربردیترین اندیکاتورها، اندیکاتور ایچیموکو است. در این مقاله از سری مقالههای آموزش بورس کارگزاری اقتصاد بیدار، اندیکاتور ایچیموکو و روشهای معاملاتی آن را بررسی میکنیم.
اندیکاتور ایچیموکو چیست؟
اندیکاتور ایچیموکو از مهمترین سیستمهای معاملاتی امروزی به حساب میآید. این اندیکاتور اولین بار توسط ژاپنی ها ایجاد شد. ایچیموکو کارایی بسیار خوبی در قالبهای زمانی مختلف مانند هفتگی یا دقیقهای دارد. در ادبیات ژاپن، ایچیموکو به معنی ایجاد تعادل در یک نگاه میباشد. ابر ایچیموکو به علت فرم خاصی که دارد، این امکان را به معاملهگر میدهد تا در لحظه، صعودی یا نزولی بودن روند را تشخیص دهد.
مهمترین کاربرد ایچیموکو تشخیص خطوط مقاومت و حمایت است. همچنین این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال خط روند را مشخص، شتاب روند را اندازهگیری و سیگنال ورود یا خروج معاملاتی را صادر میکند. به عبارتی ایچیموکو، از معدود اندیکاتورهایی است که روند آینده را نیز تا حدود بسیار زیادی مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد.
تاریخچه
اولین بار در سال ۱۹۶۰ میلادی یک گزارشگر ژاپنی به نام گوئیچی، بررسی و تلاش برای یافتن اندیکاتوری که به صورت گرافیکی و مصور روند بازار را مشخص کند، آغاز کرد. وی نتیجه یافتههای خود را در مقالهای منتشر نمود که اولین مقاله درباره ساختار ایچیموکو بود و این اندیکاتور به سرعت بین تحلیلگران آسیایی محبوب و پرکاربرد شد. در دهه ۱۹۹۰ میلادی، سیگنال های حجم معاملات سیگنال های حجم معاملات با پیشرفت های نرم افزاری در دنیای تحلیل تکنیکال، تعداد افرادی که در غرب از اندیکاتور ایچیموکو استفاده میکردند به شدت افزایش یافت.
اجزای تشکیلدهنده ایچیموکو
ایچیموکو شامل ۵ خط است که دو خط از پنج خط، ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud) را تشکیل میدهند. این خطوط در قالب میانگین ۹ دورهای، ۲۶ دورهای، میانگینی از دو میانگین مذکور، میانگین ۵۲ دورهای و چیکو (به معنی دره کمعمق) از قیمتها هستند. در ادامه به تشریح دقیق تر اجزای ایچیموکو میپردازیم:
تنکانسن چیست؟
تنکانسن که با نام خط تبدیل (Conversion Line) نیز شناخته میشود، توسط میانگین بیشترین قیمت بالا و کمترین قیمت پایین، در ۹ دوره قبلی محاسبه میگردد.
۲ ÷ (کمترین قیمت پایین ۹ دوره اخیر + بیشترین قیمت بالای ۹ دوره اخیر ) = فرمول محاسبهی تنکان
نکته مهمی سیگنال های حجم معاملات که باید به آن توجه کنیم این است که تنکانسن با میانگین متحرک نمایی و میانگین متحرک ساده تفاوتهایی دارد. مهمترین تفاوت این است که میانگین متحرک نمایی و ساده نسبت به تنکانسن، نوسان کمتری را تجربه میکنند.
لازم به ذکر است که در خصوص سهمهایی با روند صعودی، تنکان به عنوان خط حمایتی تاثیر گذاشته و برای سهمهایی که روند نزولی دارند، تنکان نقش خطی مقاومتی را بازی میکند.
کیجونسن چیست؟
کیجونسن که به عنوان خط پایه (Base Line) نیز شناخته میشود از محاسبهی میانگین بیشترین قیمت بالا و کمترین قیمت پایین در ۲۶ دوره قبل حاصل میشود. همانند تنکانسن این خط میتواند هر چارچوب زمانی را در برگیرد.
۲ ÷ ( بالاترین قیمت ۲۶ دوره + پایینترین قیمت ۲۶ دوره ) = فرمول محاسبهی کیجون
به عبارتی دیگر کیجون نشانگر تعادل قدرت بین خریداران و فروشندگان است. در صورتی که قیمت یک سهم در ۲۶ دوره اخیر در یک بازه در حال نوسان باشد، قیمت تعادلی، نقطه وسط این بازه خواهد بود.
در شکل زیر میانگین متحرک نمایی با رنگ قرمز، میانگین متحرک ساده ۲۶ روزه با رنگ سبز و کیجون با رنگ صورتی نشان داده میشوند. همان طور که مشخص است کیجون به نوسانات قیمتی حساستر است.
زمانی که کیجون پایین قیمتها قرار گیرد، روند صعودی است و اگر قیمتها در پایین آن باشند، روند را نزولی در نظر میگیریم. در واقع کیجون باعث به وجود آمدن خط حمایت قوی در روند صعودی شده و همچنین در روند نزولی خط مقاومت برای قیمت ایجاد میکند.
سنکو A چیست؟
به میانگین دو بخش تنکان و کیجون، سنکو A میگویند. این خط در اندیکاتور ایچیموکو، ۲۶ روز آتی را پیشبینی میکند.
۲ ÷ ( کیجون + تنکان ) = فرمول محاسبهی سنکو A
روند قیمت را زمانی صعودی در نظر میگیریم که سنکو A در حال افزایش باشد، در غیر اینصورت روند قیمت نزولی خواهد بود.
سنکو B چیست؟
به میانگین بیشترین نقطه بالا و کمترین نقطه پایین در ۵۲ روز گذشته سنکو B میگویند. با استفاده از این خط میتوان ۲۶ روز آینده را پیشبینی کرد.
۲ ÷ ( بیشترین قیمت بالای ۵۲ دوره قبل + کمترین قیمت پایین ۵۲ دوره قبل ) = فرمول محاسبهی سنکو B
روند قیمت را زمانی صعودی در نظر میگیریم که سنکو B در حال افزایش باشد، در غیر اینصورت روند قیمت نزولی خواهد بود. سنکو B نیز مانند سنکو A میتواند به عنوان خط حمایتی یا مقاومتی برای روند قیمت سهم، نقش ایفا کند.
نکته بسیار مهم در تحلیل سنکو A و B این است که سنکو A نسبت به B حساستر است و اندیکاتور سریعتری محسوب میشود. زمانی که قیمت سهمی در حال رشد باشد، سنکو A با توجه به اینکه حساستر و سریعتر است مقدار بیشتری را نسبت به سنکو B نمایش خواهد داد بنابراین اگر سنکو A بالای سنکو B قرار گیرد، روند را صعودی در نظر میگیریم.
ابر کومو چیست؟
کومو را میتوان مهمترین بخش ساختار ایچیموکو دانست. نام دیگر کومو ابر است. کومو یا ابر به فضای ایجاد شده بین ۲ خط سنکو A و سنکو B میگویند. در تحلیل تکنیکال کومو را به عنوان ناحیه حمایتی و مقاومتی معتبر میشناسیم.
تحلیل ابر کومو
- هنگامی که خط تنکان بالای خط کیجون قرار دارد و به طور هم زمان هر دو آنها در بالای ابر کومو قرار میگیرند، نشانی از صعودی شدن روند سهم می باشد که آن را سیگنال خرید تلقی میکنیم.
- هنگامی که خط کیجون بالای خط تنکان قرار دارد و به طور هم زمان هر دو آنها در پایین ابر کومو سیگنال های حجم معاملات قرار دارند، نشانی از نزولی شدن روند سهم میباشد که آن را سیگنال فروش تلقی میکنیم.
- هنگامی که قیمت در داخل و میانه ابر کومو قرار گیرد، پوزیشنی برای خرید یا فروش سهم نباید اتخاذ شود که در این حالت قیمت را ایستا به شمار میآوریم.
چیکو چیست؟
چیکو در زبان ژاپنی به معنی دره کمعمق است و به زبان ساده، خطی است که قیمت فعلی را با قیمت ۲۶ روز قبل بررسی و مقایسه میکند. با تحلیل چیکو در اندیکاتور ایچیموکو ما متوجه ۲ نکته بسیار مهم میشویم.
- آیا بازار روند خاصی دارد؟
- قدرت این روند چقدر است؟
تحلیل چیکو
- اگر چیکو بالاتر از قیمت ۲۶ روز قبل باشد، نمودار صعودی است و اگر پایینتر باشد روند سهم نزولی خواهد بود.
- اگر از سقف یا کف چیکو خطوطی افقی رسم کنیم، این خطوط حاصل شده مقاومت و حمایت قدرتمندی برای روند سهام خواهند بود.
نحوه معامله با اندیکاتور ایچیموکو
حال که با تمام اجزای اندیکاتور ایچیموکو آشنا شدیم باید نحوه معامله و نکات کلیدی مرتبط با سیگنالهای صادر شده از این اندیکاتور را بررسی کنیم. همانند اجزای اندیکاتور ایچیموکو، سیگنالهای خرید و فروش نیز به دستهبندیهای مختلف سیگنال های حجم معاملات تقسیم میشوند:
تحلیل قیمت و خط تنکانسن
- اگر قیمت بالای خط تنکان قرار گیرد، خط تنکان به عنوان حمایت کوتاه مدت عمل خواهد کرد و روند در کوتاه مدت، رو به رشد و صعودی است. در این حالت میتوان پوزیشن خرید گرفت.
- اگر قیمت در پایین خط تنکانس قرار گیرد، خط تنکان به عنوان مقاومت عمل خواهد کرد و روند در کوتاه مدت نزولی است. پس با سیگنال فروش مواجه هستیم.
تحلیل قیمت و کیجونسن
- اگر قیمت بالای خط کیجون قرار گیرد، خط کیجون به عنوان حمایت ظاهر خواهد شد و روند در کوتاه مدت رو به رشد و صعودی است.در این حالت میتوان پوزیشن خرید گرفت.
- اگر قیمت در پایین خط کیجون قرار گیرد، خط کیجون به عنوان مقاومت عمل خواهد کرد و روند در کوتاه مدت نزولی است. پس با سیگنال فروش مواجه هستیم.
تحلیل وضعیت قیمت و ابر کومو
- اگر قیمت بالای ابر کومو قرار گیرد، ابر کومو نقش حمایت را دارد و روند صعودی است.
- اگر قیمت پایین ابر کومو قرار گیرد، ابر کومو در نقش مقاومت ظاهر میشود و ما در چارت سهم با روند نزولی و سیگنال فروش رو به رو هستیم.
- میزان قابل اعتماد و قدرتمند بودن حمایت یا مقاومت ابر کومو به ضخامت ابر کومو بستگی دارد.
- اگر قیمت در درون ابر کومو باشد، روند خاصی وجود ندارد و بهتر است که داخل ابر کومو پوزیشنی نگیریم.
تحلیل وضعیت قیمت و چیکو
- اگر چیکو بالای نمودار قیمت قرار گیرد، روند صعودی و نشاندهنده یک سیگنال خرید است.
- اگر چیکو پایین نمودار قیمت قرار گیرد، روند نزولی و نشاندهنده یک سیگنال فروش است.
استراتژی کراس تنکانسن/کیجونسن
بر اساس استراتژی کراس تنکان/ کیجون اتخاذ پوزیشن خرید یا نگهداری یک سهم هنگامی اتفاق میافتد که تنکان در حال رشد و بالا رفتن، از کیجون رد شود و عبور کند. هنگامی که تنکان به سمت پایین کیجون را قطع میکند، سهامدار باید پوزیشن فروش بگیرد. بر اساس ایچیموکو عملکرد کراس تنکان/کیجون به وضعیت آن نسبت به ابرکومو بستگی دارد.
- اگر این قطع شدن در بالای ابر کومو اتفاق افتد، آن را یک سیگنال صعودی قوی به حساب میآوریم.
- اگر این قطع شدن در پایین ابر کومو رخ دهد به عنوان یک سیگنال صعودی ضعیف در نظر گرفته میشود.
- اگر قطع شدن مذکور در میانه ابر کومو رخ دهد آن را سیگنال صعودی خنثی به حساب میآوریم.
روند معکوس کلیه تحلیلهای بیان شده در کراس نزولی نیز صدق میکند.
استراتژی کراس کیجونسن
زمانی پوزیشن خرید میگیریم که قیمت در قسمتی بالاتر از کیجون بسته شده باشد و زمانی پوزیشن فروش میگیریم که قیمت بسته شدن کمتر از خط کیجون باشد. بر اساس ساختار اندیکاتور ایچیموکو، عملکرد کراس کیجون به وضعیت قرارگیری آن نسبت به ابرکومو بستگی دارد:
- اگر قیمت بالاتر از کیجون بسته شود و این کراس اور در قسمت بالای ابرکومو اتفاق بیوفتد، آن را یک سیگنال صعودی قوی میشناسیم.
- اگر قیمت در ناحیهای بالاتر از کیجون بسته شود، اما کراس اور پایینتر از ابر کومو باشد، آن را یک سیگنال صعودی ضعیف به حساب میآوریم.
- اگر قیمت در قسمت بالایی خط کیجون بسته شود و بین ابر کومو قرار گرفته باشد، آن را یک سیگنال صعودی خنثی به شمار میآوریم.
تعیین حد ضرر
برای تعیین حد ضرر در استراتژی ایچیموکو بهترین روش توجه به سیگنال های خرید و فروش هست. در بالا توضیح داده شد که چه زمانی سیگنال های فروش صادر میگردد. سهامداران به محض دریافت سیگنال فروش باید با ضرر اندک از روند نزولی خارج شوند تا از ضرر بیشتر پیشگیری کنند
فیلتر ایچیموکو در بورس
فیلترها با استفاده از روابط ریاضی نوشته میشوند و به ما در تجزیه و تحلیل دادههای بازار بورس کمک میکنند. فیلترنویسی سهام در سایت tsetmc.ir فراهم شده است تا افراد بتوانند سهامی که دارای ویژگیهای مدنظرشان است را از بین انبوه سهام مختلف، با پیاده سازی فیلتر مربوطه شناسایی کنند.
با استفاده از فرمول های موجود برای فیلترنویسی ایچیموکو میتوانیم سهمهایی که خط تنکان در آنها بالای خط کیجون قرار دارد و به طور هم زمان هر دو آنها در بالای ابر کومو قرار دارند را جدا و از سیگنال خرید آنها بهره ببریم.
با ستفاده از فیلترهای ایچیموکو در تحلیل تکنیکال میتوان مواردی چون وضعیت رنگ ابرکومو در اندیکاتور ایچیموکو، موقعیت کیجون و تنکان نسبت به نمودار قیمت، مشخص کردن کراس کیجون سن و تنکان سن، مشخص کردن کراس قیمت و چیکو اسپن، تعیین کف قیمت یک ماه و سه ماه و بسیاری از موارد دیگر را مورد بررسی قرار داد.
فیلتر طلایی ایچیموکو
کراس قیمت نسبت به تنکانسن و کیجونسن:
قطع شدن تنکانسن و کیجونسن توسط نمودار قیمت روبه بالا (سیگنال سیگنال های حجم معاملات مثبت)
قطع شدن تنکانسن و کیجونسن توسط نمودار قیمت روبه پایین(سیگنال منفی)
ارتباط ایچیموکو و هیکن آشی
در تحلیل تکنیکال اندیکاتور ایچیموکو، میتوان به جای کندل های کلاسیک از هیکن آشی استفاده کرد. هیکن آشی یک نوع نمودار در سیستم تحلیل تکنیکال است که در آن از کندلهای میانگین قیمت استفاده میشود. . در واقع هیکن آشی، شلوغی اندیکاتور ایچیموکو را کمتر کرده و به منظور سهولت بررسی و تحلیل روند استفاده میشود. با استفاده از هیکن آشی در ایچیموکو میتوان روند بازار را شناسایی و قیمتهای آتی را پیشبینی کرد. این نمودار به منظور سهولت بررسی و تحلیل روند استفاده میشود.
فرمول هیکن آشی
نقطه آغازین کندل :
2/قیمتهای (آغازین قبلی + بستن قبلی)
نقطه پایانی کندل : نشانگر میانگین قیمت کندل است.
4/قیمتهای (باز + زیاد + کم + بسته)
سقف کندل : نشانگر بالاترین سطح سه مقادیر ذکر شده میباشد.
بالاترین سطح قیمت (سقف، آغازین، پایانی)
کف کندل : نشانگر پایین سطح مقادیر ذکر شده میباشد.
کمترین قیمت (کف، آغازین و یا پایانی)
نحوه استفاده و تحلیل نمودار هیکن آشی
این نمودار ۵ سیگنال عمده از خود تولید میکند که با تحلیل آنها میتوانیم روندها و پوزیشنهای خرید را شناسایی کنیم:
- کندلهای سفید یا سبز که سایهی زیرین نداشته باشند نشاندهنده روند صعودی قدرتمند هستند.
- کندلهای سفید یا سبز از روند رو به رشد خبر میدهند.
- کندلهای کوتاهی که در بالا و پایین خود سایه دارند نشان دهندهی احتمال وجود تغییر در روند سهم هستند. معاملهگرانی که ریسک پذیراند در این جا پوزیشن خرید و فروش میگیرند، ولی بقیه منتظر کندل تاییدی میمانند تا تصمیمگیری کنند.
- کندلهای سیاه یا قرمزی که از روند نزولی خبر میدهند.
- کندلهای سیاه یا قرمزی که سایه ای در قسمت بالایی ندارند و نشان دهندهی روند نزولی قدرتمند هستند.
جمعبندی
اندیکاتور ایچیموکو یکی از پر کاربردترین ابزارها در تحلیل تکنیکال است که تحلیلگران برای تشخیص روند پیشرو از آن استفاده میکنند. در این مقاله به بررسی جزییات اندیکاتور ایچیموکو و نحوه استفاده از آن پرداختیم. به طور کلی در تحلیل تکنیکال هنگام استفاده از اندیکاتورها بهتر است به سایر الگوها و اندیکاتورها نیز توجه شود تا تحلیل صورت گرفته قابل اعتمادتر و کم ریسکتر باشد. به منظور آشنایی بیشتر با سایر الگوها و اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، میتوانید مقالات موجود در سایت کارگزاری اقتصاد بیدار را مطالعه بفرمایید.
تعریف و نحوه کار با سیگنال معاملاتی (Trade Signal)
تفاوت تحلیل و سیگنال فارکس در چیست؟ آیا تحلیل همان سیگنال است؟ شاید تعاریف و کاربرد اصطلاحات سیگنال و تحلیل بدیهی به نظر برسند، با این حال هنوز هم هستند معاملهگرانی که تنها با خواندن تحلیل معامله میکنند و یا تنها با دیدن سیگنال معاملاتی وارد بازار فارکس یا سهام میشوند. در این مقاله میخواهیم با کاربرد سیگنال معاملاتی و نحوه استفاده از آن بیشتر آشنا شویم.
آموزش فارکس: سیگنال نشان دهنده نقظه آغازین یک حرکت قیمتی در بازار است. سیگنال یک پیش بینی است. هر کسی می تواند پیش بینی کند. این وظیفه معامله گر است که پیش از استفاده از سیگنال های معاملاتی، آن ها را به درستی تجزیه و تحلیل کند و استراتژی مناسبی برای سیگنال طراحی کند. هیچ کس مسئول سیگنال صادر شده نیست. چونکه سیگنال ها تضمینی نیستند. معامله گران فارکس با ارزیابی سیگنال و استفاده از تکنیک های مدیریت ریسک، سیگنال ها را فیلتر می کنند و با مسئولیت خود از آن ها استفاده می کنند.
سیگنال معاملاتی (Trade Signal)
سیگنال معاملاتی یک نوع هشدار برای ورود به معامله خرید یا فروش است. در واقع با صدور این هشدار یا نشانه معاملهگر باید برای ورود به بازار اقدام کند. سیگنال توسط تحلیلهای تکنیکال یا بنیادی صادر میشود. سیگنالهای معاملاتی تنوع زیادی دارند. برخی از سیگنالها تنها دستور ورود به معامله هستند، اما برخی دیگر جزئیات بیشتری دارند. معمولاً تحلیل تکنیکال نقش پررنگی در سیگنالهای معاملاتی دارد، با این حال تحلیلهای بنیادی هم میتوانند سیگنال صادر کنند.
هدف از سیگنال معاملاتی ارائه یک فرصت معاملاتی یا سرمایهگذاری با نقطه ورود و خروج مشخص است. سیگنال معاملاتی میتواند شامل حجم پیشنهادی برای معامله هم باشد. توجه داشته باشید که سیگنال معمولاً نتیجه یک تحلیل تکنیکال یا بنیادی است. اما اگر از اندیکاتورهای تکنیکال استفاده کنید، سیگنال نتیجه فرمولهای آماری و ریاضی است که توسط کامپیوتر صادر میشوند. در پرایس اکشن هم سیگنالهایی وجود دارند که ناشی از تغییرات ظاهری کندل های قیمتی است.
کیفیت سیگنال
سیگنال به معنی ورود به معامله است، اما کیفیت و موفقیت معامله را تضمین نمیکند. درجه موفقیت سیگنال عوامل زیادی بستگی دارد. به طور مثال سیگنال معاملاتی که توسط یک اندیکاتور صادر شده ضریب خطای بیشتری نسبت به سیگنالهای معاملاتی دارد که توسط تحلیلهای پرایس اکشن صادر شدهاند. اندیکاتورها سیگنالهای زیادی صادر میکنند، در حالی که استراتژی پرایس اکشن سیگنالهای معاملاتی را تا جایی که امکان دارد فیلتر میکند. همانطور که گفته شد سیگنال معاملاتی یک نوع دستور برای معامله است. اما چگونه میتوان کیفیت و موفقیت سیگنالهای معاملاتی را ارزیابی کرد؟
اگر سیستم معاملاتی شخص، تولید کننده سیگنال معاملاتی باشد، کار برای ارزیابی کیفیت سیگنال معاملاتی هم ساده است. شخص میتواند با ارزیابی دقیق سیستم معاملاتی به این نتیجه برسد که دستور صادر شده برای معامله تا چه اندازه قابل اعتماد است. متأسفانه بسیاری از افراد تازه کار متوجه این موضوع نیستند که پیدا کردن سیگنال کار سختی نیست! هر کسی میتواند سیگنال خرید یا فروش ارائه کند. طلا را خریداری کنید یا طلا را بفروشید هر دو سیگنال هستند! اما اینکه کیفیت سیگنال معاملاتی تا چه حد قابلقبول بوده، به فرآیندی که سیگنال طی آن تولید شده بستگی دارد. سیگنالی که یک تحلیلگر حرفهای بازار با سابقه چندین ساله ارائه میکند، با سیگنالی که یک تازه کار از روی احساست توصیه میکند تفاوت دارد. مسلماً تحلیلگر حرفهای زمان زیادی صرف کرده تا سیگنال معاملاتی را پیدا کند و جوانب زیادی را هم بررسی کرده است. با این حال باز هم هیچ سیگنالی تضمینی نیست. باید در استفاده از سیگنالهای معاملاتی احتیاط کرد. اگر به سیگنالی شک دارید میتوانید آن را در حساب آزمایشی تست کنید. یا خیلی ساده به کمک تکنیک های مدیریت ریسک و بازدهی، ریسک سیگنال را محدود کنید.
فرآیند بررسی و ارزیابی کیفیت سیگنال
اگر سیگنال را از یک شخص یا موسسه دریافت کردهاید، باید با احتیاط عمل کنید. استراتژی هیچ کس شبیه هم نیست. جزئیاتی که در کنار سیگنال ارائه میشود میتواند اعتبار سنجی سیگنال معاملاتی را هم آسان کند. برخی از ارائهدهندگان سیگنال در ابتدا تحلیل خود را ارائه میکنند و سپس توضیح میدهند که چرا سیگنال معاملاتی صادر شده است. هر چه توضیحات در رابطه با نحوه استفاده از سیگنال معاملاتی بیشتر باشد، کار برای استفاده از سیگنال هم آسانتر خواهد بود. سیگنالی که همراه با استراتژی معاملاتی ساده باشد، اعتبار بیشتری هم دارد. چونکه معاملهگر میداند که از سیگنال چگونه باید استفاده کند. در مقابل سیگنالی که تنها به معنی خرید یا فروش باشد، اعتبار کمتری دارد.
بخش ششم آموزش تحلیل تکنیکال؛ تایید روند با حجم معاملات
همانطور که در بخش سوم آموزش تحلیل تکنیکال نیز گفته شد، حجم معاملات در واقع مقدار خرید و فروش صورت گرفته در بازار یک ارز دیجیتال را برای یک بازه زمانی مشخص نشان میدهد. حجم معاملات در قسمت پایین نمودار نمایش داده میشود و قرمز یا سبز بودن این میلهها نیز به بسته شدن نزولی یا صعودی کندلها در آن تایمفریم بستگی دارد.
چرا حجم معاملات مهم است؟
از حجم معاملات جهت گرفتن تایید هنگام تغییر روندها و شکستهای حمایتی و مقاومتی استفاده میشود. از طرفی هر حرکتی که توسط قیمت انجام میشود، قدرت آن را میتوان به میزان حجم معاملاتش ارتباط داد. البته گاهی اوقات نیز دلیل رشد عجیب یک ارز دیجیتال با حجم معامله پایین میتواند دستکاری شدن آن باشد که اغلب در این موارد تحلیل کردن نمیتواند راهگشا باشد.
برای درک بهتر کاربرد حجم معاملات به نمودار بیت کوین در سیگنال های حجم معاملات ۱۲ آوریل ۲۰۱۸ نگاه کنید.
خط روند نزولی بیت کوین در تاریخ ۸ آوریل شکسته شده و پس از آن طی یک پولبک، قیمت دوباره با خط روند نزولی خود تماس داشته است. اعلام تغییر روند در این نقطه با قطعیت بالا به دلیل حجم پایین (کمتر از میانگین) ممکن نیست. اما چهار روز بعد و در تاریخ ۱۲ آوریل، پس از مشاهده حجم بالای معاملات میتوان روند صعودی را تایید کرد. البته برخی تریدرها نیز پس از پولبک به خط روند نزولی وارد موقعیت خرید شدند که نسبت به دسته قبلی معاملهگران با متحمل شدن ریسک بیشتر، سود بیشتری کسب کردند.
کاربرد دیگر حجم معاملات، تشخیص قدرت روند در جریان میباشد. مثلاً هنگامیکه نمودار در حال رقم زدن سقفهای بالاتر با حجمهای پایینتر است، میتوان دریافت که قدرت روند صعودی در حال کاهش است و به زودی باید منتظر تغییر روند باشیم. برای مثال دوباره به نمودار بیت کوین در بازه زمانی مشابه نگاه کنید. واگرایی بین سقفهای بالاتر (Higher Highs) و کاهش حجم نشان از کاهش قدرت خریداران و روی کار آمدن فروشندگان در آینده نزدیک دارد.
این موضوع میتوان به شما در تشخیص نقاط خروج از معامله کمک شایانی کند تا برای قرار گرفتن در موقعیت فروش آماده شوید.
همچنین از حجم معاملات میتوان در تایید شکستهایی که پس از شکلگیری الگوها اتفاق میافتند نیز استفاده کرد. برای مثال در نمودار زیر که مربوط به بیت کوین است، پس از شکلگیری الگوی سر و شانه (Head and Shoulders) شکست مقاومتی رخ داده و برای تایید این موضوع باید از حجم معاملات در کندل مشخص شده استفاده کرد.
با توجه به حجم بالای معاملات، این شکست تایید میشود و برای موقعیت خرید میتوان وارد معامله شد. البته در بخشهای بعدی آموزش، الگوهای مختلف معرفی شده و درباره آنها بیشتر صحبت خواهیم کرد.
اول حجم، بعد قیمت
مسئله آخری که در حجم معاملات نباید از آن غافل شوید، این است که در اغلب مواقع حجم معاملات پیش از تغییر قیمت، سیگنال تغییر روند را به شما میدهد.
کاری که تحلیلگران تکنیکال انجام میدهند این است که با دنبال کردن حجم معاملات، بازگشت روند (Reversal Trend) را شناسایی کنند. برای مثال همانطور که گفته شد در یک روند صعودی هنگامی که حجم معاملات رقم خورده در هر سقف جدید کمتر و کمتر شود، از نزدیک شدن به پایان روند صعودی خبر میدهد. در نمودار بالایی میتوانید تعدادی از کاربردهای حجم معاملات را در تحلیل تکنیکال مشاهده کنید.
تعریف "معاملات مشکوک" یا "حجم مشکوک" در بورس + مثال نماد مشکوک
این فاکتور کمک زیادی به تریدرها یا معاملهگران میکند تا تغییر روند در نمودار قیمتی را به راحتی متوجه شوند. از همین رو سعی شده است تا حجم مشکوک یا حجم معاملات مشکوک را برای شما به اختصار توضیح دهیم.
حجم مشکوک در بورس چیست؟
حجم مشکوک چیست ؟ بهصورت کلی، به تعداد سهامی از یک شرکت که در یک روز معاملاتی بین خریداران و فروشندگان مبادله میشود حجم معاملات میگویند. در برخی از موارد تعداد خرید و فروش یا معاملات یک سهم به شدت افزایش میابد که به آن، حجم مشکوک میگویند. سالیان سال است که تریدرها بر این عقیده استوارند که حجم مشکوک در یک سهام در بورس یا هر بازار دیگری، میتواند یک سیگنال قوی از سوی بازار به افراد باشد.
به همین دلیل است که افراد زیادی با استفاده از این تکنیک شروع به معامله میکنند. همچنین با مراجعه به سایت بورس اوراق بهادار تهران به نشانی tsetmc.com، قادر خواهید بود تا در بخش فیلترها، فیلتر حجم مشکوک را جستجو کنید تا سهمهایی که در آن روز معاملاتی حجم بالا خوردهاند را پیدا کنید.
حجم مشکوک آنقدر مهم است که هم یک فاکتور مهم در تابلو خوانی و هم یک فاکتور مهم در تحلیل تکنیکال سهام به شمار میآید. توجه کنید که حجم مشکوک را باید به نسبت همان سهم در نظر بگیرید. بهطور مثال: اگر سهام سیگنال های حجم معاملات خودرو بهصورت میانگین روزانه 500 میلیون حجم معاملات دارد و در یک روز کاری این حجم به 900 میلیون میرسد، متوجه میشویم که به یکباره دوبرابر شده است و نتیجه میگیریم که معاملات مشکوک در سهم رخ داده است.
همچنین مقایسه حجم مشکوک در یک سهام با سهام شرکت دیگر درست نیست و تنها باید همان سهم مدنظر شما باشد.
سیگنال های حجم مشکوک در بورس
همانطور که گفته شد، حجم مشکوک سیگنالهایی را به تریدرها میدهد، از همین رو تعدادی از آنها را مورد بررسی قرار میدهیم. همواره بالا رفتن حجم معاملات و در نتیجه رخ دادن حجم مشکوک، به معنای سیگنال خرید نیست. زیرا گاهی موجب خارج شدن پول هوشمند یا سنگین از بازار میشود.
برخی از افراد، بر این عقیده استوارند که وقتی حجم معاملات بالا میرود، حتماً پول بزرگ به سهم وارد شده است، اما همیشه اینگونه نیست، زیرا ممکن است برخی کدها حجم زیادی از سهام را در صف خرید، به سهامداران خرد بفروشند و از بازار خارج شوند. در اینصورت سیگنال خرید بی معنی است.
- معمولاً وقتی سهام یک شرکت در حال رشد قیمتی است و به یکباره حجم معاملات بالا میرود، به سیگنال های حجم معاملات معنای خروج بازارساز و سیگنال فروش است.
- همچنین وقتی در زمان ریزش، حجم معاملات به یکباره بالا میرود، احتمالاً باید منتظر تغییر روند بازار باشیم و به معنای سیگنال خرید است.
نکته مهم: اگر قصد خرید و فروش سهام در بازار سرمایه را دارید، این فاکتور یا هر پارامتر دیگری، به تنهایی نمیتواند برای خرید و فروش به شما سیگنال دهد. به همین دلیل، بهتر است تا تمامی مطالب در زمینه تابلوخوانی و تحلیل تکنیکال را یاد بگیرید و سپس اقدام به خرید و فروش سهام کنید.
نکته مهم: در بیشتر موارد، بازار ساز یا همان کدهایی که شروع به خرید سنگین میکنند و به بازار جهت میدهند، به یکباره وارد سهم نمیشوند و در چند معامله به سهم ورود یا خروج میکنند. پس هر حجم مشکوکی را به پای سیگنال خرید یا فروش نگذارید.
چگونه رخ دادن حجم مشکوک در سهام را بفهمیم؟
اگر قصد این را دارید که نحوه رخ دادن حجم مشکوک در سهام بازار را متوجه شوید، سه راه بیشتر ندارید که بخشی از آموزشهای تحلیل تکنیکال، فیلترنویسی و تابلوخوانی را شامل میشود. در این بخش این سه مورد را بهصورت خلاصه توضیح میدهیم.
راه اول : به یکی از سایتهایی که قیمت سهام روی نمودار را نشان میدهند مراجعه کنید. این سایت میتواند رهاورد 365 به نشانی rahavard365.com باشد. با ثبت نام در این سایت، بهصورت رایگان میتوانید از برخی از خدمات آن استفاده کنید. در ابتدا نام سهام مورد نظر خود را جستجو کنید و سپس نمودار پیشرفته را باز کنید.
در اینصورت، در پایین صفحه، میلههای سبز و قرمز رنگی را مشاهده خواهید کرد که با نگاه کردن به آنها، به راحتی میتوانید حجم مشکوک را تشخیص دهید.
راه دوم : این بخش به قسمتی از آموزش تابلوخوانی برمیگردد و توجه کنید که بهترین سایت برای تابلوخوانی و تشخیص معاملات مشکوک در سهام، سایت سازمان بورس اوراق بهادار به نشانی tsetmc.com است.
با ورود به این سایت و جستجوی نماد مورد نظر، تمامی اطلاعات تابلوی اصلی برای شما نمایان خواهد شد. حالا کافی است که، حجم روزانه را با میانگین حجم ماه مقایسه کنید. اگر حجم روزانه بیش از دو برابر میانگین حجم ماهانه باشد، در اینصورت حجم مشکوک در سهم رخ داده است.
راه سوم : طبیعتا با مطالعه راه اول و دوم، به این نتیجه میرسید که نمیشود تک تک سهامها را برای معاملات حجم مشکوک بررسی کرد و ممکن است اصلاً با این پدیده روبرو نشوید. از همین رو بهتر است تا این راه را امتحان کنید. در ابتدا سعی کنید تا فیلتر مرتبط با حجم مشکوک را پیدا کنید.
حالا به سایت سازمان بورس اوراق بهادار به نشانی tsetmc.com مراجعه کنید و در بخش فیلترها، فیلتر خود را وارد کنید. در این صورت دیگر نیازی به بررسی تک تک سهمها نخواهید داشت.
مثال مهم برای حجم مشکوک
یکی از سهامهایی که در ده ساله گذشته بازدهی بی نظیری را تا ابتدای سال 99 تجربه کرد، نماد "غسالم" بود. فروش این شرکت معمولی بود و دلیلی برای رشد بیش از ده هزار درصدی سهم در سال وجود نداشت. مشخص بود که سهام دارای بازیگر است و ممکن است هر لحظه از سهم خارج شود تا اینکه شما و سهم حبابی را به امان خدا رها کند.
تعداد زیادی از این سهمها در بازار بورس تهران موجود هستند که بی دلیل بالا آمدهاند و رشد کردهاند. همچنین تنها روشی که با آن میتوان خروج بازارساز از این سهامها را دنبال کرد، توجه به حجم معاملات مشکوک است. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، سهم پس از یک رشد شارپ، به یکباره حجم معاملات بیش از 100 برابر میانگین حجم ماه را داشته است.
میله قرمز رنگ در پایین تصویر، بیانگر خروج پول با شدت بالا از سهام است.
توجه کنید که در روزهای قبل، میانگین حجم معاملات در حدود 10 میلیون برگه سهم بود، اما این عدد به یکباره به 265 میلیون برگه سهم رسید و خروج شدید پول درشت را نشان میدهد. در این روز معاملاتی، قیمت هر سهم 1600 تومان بود و با حجم 265 میلیونی، نشانگر این است که در حدود 400 میلیارد تومان سهام میان تریدرها جابجا شده است که عدد بسیار بزرگی برای این سهم کوچک است.
تغییر روند در این سهم کاملاً مشهود است و پس از حجم مشکوک، سهام شروع به ریزش بیش از 80 درصدی کرده است. حالا اگر این نکته را بدانید، به راحتی میتوانید از یک فاجعه جلوگیری کنید.
نکته مهم دیگر در این زمینه، این است که اگر در سایت رهاورد 365، میلههای حجم را مشاهده نکردید، باید به آیکون indicators در بالای صفحه کلیک کنید و volume را تایپ کنید. با انتخاب این گزینه، میلههای حجم برای شما در پایین صفحه نمایان خواهد شد.
و در آخر.
یکی از مهمترین و بهترین پارامترها در انتخاب سهم در بازار سرمایه یا بورس، توجه به حجم مشکوک سهام است. در برخی از موارد تعداد خرید و فروش یا معاملات در یک سهم، به شدت افزایش میابد که به آن، حجم مشکوک میگویند.
حجم مشکوک آنقدر مهم است که هم یک فاکتور مهم در تابلو خوانی و هم یک فاکتور مهم در تحلیل تکنیکال سهام به شمار میآید. معمولاً رخ دادن حجم مشکوک، موجب تغییر روند سهام و سیگنال خرید و فروش به بازار است.
اندیکاتور چیست و چه کاربردی دارد؟
تحلیل تکنیکال روشی برای ارزیابی اوراق بهادار با استفاده از نمودارها و دادههایی مانند قیمت و حجم معاملات است. این نوع تحلیل سعی دارد از نمودارها و سایر ابزارها برای تشخیص الگوها استفاده کند و پیشنهادهایی برای آینده ارائه دهد. در این مطلب به توضیح اندیکاتور چیست؟ انواع آن و کاربردشان میپردازیم.
اندیکاتور چیست؟
اندیکاتورها با استفاده از محاسبات ریاضی بر روی قیمت سهم و حجم معاملات آن، اطلاعات بسیار خوبی در مورد آن سهم، ازجمله شتاب قیمتی، روند حرکتی و سایر معیارهای مهم ارائه میدهند. معمولاً از اندیکاتورها برای تائید و اعتبارسنجی روند سهم استفاده میشود که در نهایت و با بهکارگیری اندیکاتورهای دیگر، منجر به سیگنال خرید و فروش میگردد. اندیکاتورها به دو دسته پیشرو (leading) و دنبالهرو (lagging) تقسیم میشوند.
اندیکاتورهای پیشرو بهطور معمول همراه با نوسانات قیمت و اندیکاتورهای دنبالهرو معمولاً با تأخیر، پس از حرکت قیمت و جابجایی بازار، هشدار و پیشبینی لازم را اعلام میکنند.
کاربردهای اندیکاتور (indicator)
بهطورکلی از اندیکاتورها در بازارهای مالی بر اساس تغییرات گذشته قیمت، به سه شکل استفاده میشود:
۱- هشدار: اندیکاتورها در برخی مواقع و بر اساس شرایط، قبل از تغییر روند یا همزمان با آن، علائم بازگشت روند را نمایش میدهند. پس یکی از مهمترین کاربردهای اندیکاتور، اعلام هشدارهای مناسب تغییر روند و جهت حرکتی قیمت است.
۲- پیشبینی: یکی دیگر از موارد استفاده از اندیکاتورها، پیشبینی قیمت مناسب برای ورود به سهم است.
۳- تایید: مهمترین استفادهای که از اندیکاتورها میشود، برای گرفتن تایید از تشخیص درست روند و جهت آن است. این روش معمولاً زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که تحلیلگر بر اساس دادههای تکنیکالی یا بنیادی، جهت و قیمت ورودی مناسب در بازار را پیشبینی کرده و از اندیکاتور برای تاییدگرفتن استفاده میکند.
انواع اندیکاتور
در این بخش به معرفی مهم ترین انواع اندیکاتورها میپردازیم، در ادامه همراه ما باشید.
۱/ اندیکاتور باندهای بولینگر (Bollinger Bands)
باندهای بولینگر که توسط جان بولینگر توسعه داده شده، شامل دو نوار نوسانی است که در بالا و پایین یک میانگین متحرک حرکت میکند. زمانی که میزان نوسانات افزایش یابد، باندهای این اندیکاتور پهنتر میشوند و زمانی که نوسانات کاهش مییابد، فاصله باندها از هم کمتر میشود. در برخی مواقع، کمتر شدن فاصله بین باندها بهعنوان سیگنال تغییر جهت روند سهم به شمار میآید. ذات پویای باندهای بولینگر باعث شده تا از آن همراه با تنظیمات استاندارد، برای تحلیل انواع اوراق بهادار استفاده شود.
ساختار باندهای بولینگر
۱ – میانگین سیگنال های حجم معاملات متحرک ساده: این میانگین متحرک معمولاً در بازه زمانی ۲۰ روزه تنظیم میشود.
۲ – باند بالایی: با استفاده از ۲ انحراف معیاری تخمین زده میشود که از میانگین متحرک ساده بیشتر هستند.
۳ – باند پایینی: با استفاده از ۲ انحراف معیاری تخمین زده میشود که از میانگین متحرک ساده کمتر هستند.
کاربردهای باندهای بولینگر
- باندهای بولینگر پایین را میتوان بهعنوان محدوده حمایت در نظر داشت. برخورد قیمت به باندهای پایین، حاصل افزایش فشار فروش بوده و در این محدوده معمولاً تمایل به خرید سهم در بازار افزایش پیدا میکند.
سطح مقاومت احتمالی را نیز میتوان از باندهای بولینگر تشخیص داد. - از طرفی برخورد قیمت به باندهای بالایی نشاندهنده افزایش تقاضاست و معمولاً پس از برخورد قیمت به باند بالایی، تمایل به فروش در بازار افزایش مییابد.
- ترکیب این اندیکاتور با اسیلاتورهایی مانند RSI باعث کارایی بیشتر تحلیل میشود.
۲/ اندیکاتور ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud)
اندیکاتور ابر ایچیموکو که با نام «ایچیموکو کینکو هیو» نیز شناخته میشود یک اندیکاتور همهکاره است که برای تشخیص حمایت و مقاومت، تشخیص روند قیمت، سنجش شتاب و در نهایت یافتن سیگنالهای معاملاتی به کار میرود. این اندیکاتور توسط یک روزنامهنگار ژاپنی به نام «گیوچی هوسودا» توسعه داده شده و در کتاب هوسودا در سال ۱۹۶۹ انتشار یافته است. ایچیموکو کینکو هیو (Ichimoku Kinko Hyo) به معنی “نمودار تعادلی در یک نگاه” است، چون در یک نگاه، تحلیلگر تکنیکال میتواند روند را تشخیص دهد و سیگنالهای احتمالی را در آن روند بیابد.
شاید اندیکاتور ابر ایچیموکو روی نمودار به نظر کمی پیچیده باشد، اما در واقع یک اندیکاتور ساده و بسیار کاربردی است، در مجموع این اندیکاتور دارای مفاهیم ساده و قابل درک بوده و سیگنالها نیز کاملاً تعریف شده هستند.
کاربرد اندیکاتور ابر ایچیموکو
- شناسایی روند سهم
- شناسایی نقاط حمایت و مقاومت
- شناسایی جهت و قدرت روند
- کسب اطلاعات مهم از سهم در بازه زمانی کوتاه
- سیگنالهای ورود و خروج از سهم
- تعیین حد ضرر
- شناسایی نقاط برگشت قیمت سهم
۳/ اندیکاتور میانگین متحرک (Moving Average)
اندیکاتور میانگین متحرک، از اندیکاتورهای روندی است که از دادههای قیمت بهره میبرد. در نظر داشته باشید که اندیکاتور میانگین متحرک قیمت آینده را پیشبینی نمیکند، بلکه مسیر فعلی را مشخص مینماید. تحرک و نوسان میانگینهای متحرک نسبت به قیمت کمتر است؛ زیرا بر اساس میانگین قیمتهای گذشته رسم میگردند. پس میانگینهای متحرک کمک میکنند تا حرکات قیمت بهصورت نرم و هموارتر مشاهده شوند و نویزهای قیمت نیز گرفته شود.
این اندیکاتور پایه و اساس برخی اندیکاتورهای دیگر نظیر باندهای بولینگر، مکدی و … هستند. اندیکاتورهای میانگین متحرک ساده و میانگین متحرک نمایی، دو نوع میانگین متحرک پرطرفدار به شمار میآیند. این میانگینهای متحرک معمولاً برای تشخیص مسیر قیمت، روند و یافتن مناطق احتمالی مقاومت و حمایت به کار برده میشوند.
بهطور خلاصه میانگین متحرک، یک اندیکاتور پیرو روندی است و به همین خاطر در سیگنال دهی با تأخیر عمل میکند. شاید در نگاه اول برای بسیاری از معاملهگرانی که به دنبال سیگنالیابی هستند، چنین ویژگی خیلی خوشایند نباشد؛ اما اگر شما هم جزو افرادی هستید که با روند معامله میکنند، میانگین متحرک میتواند اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار دهد. میانگینهای متحرک شما را مجاب خواهد کرد که همراه با روند معامله کنید. همانند اکثر اندیکاتورهای تکنیکال نباید از اندیکاتور MA بهتنهایی استفاده کنید، شاید ترکیب میانگین متحرک با اندیکاتور RSI بتواند سیگنالهای بهتری صادر کند. سعی کنید در کنار اندیکاتور یا سبکی که برای تحلیل و معامله استفاده میکنید، میانگین متحرک را هم اضافه کنید. بهمرور زمان به مزایای استفاده از میانگین متحرک پی خواهید برد.
۴/ اندیکاتور MACD
این اندیکاتور (از نوع اسیلاتورها) مربوط به تعقیب روند و مقدار حرکت است و بین دو بازه نوسان میکند. به عبارتی بالای خط بودن آن، نشانگر روندی صعودی و قوی است و معمولاً پایین بودنش بیانگر روندی نزولی و فروش است. نقطه چرخش از فاز مثبت به منفی و بالعکس، نشانه تغییر روند در سهم است.
۵/اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI (از نوع اسیلاتورها) نشانگر قدرت روند بوده و بین صفر تا صد نوسان میکند. معمولاً اگر این اندیکاتور زیر عدد ۳۰ باشد، نشانه اشباع در فروش و اگر بالای ۷۰ باشد، نشانه اشباع در خرید است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد rsi، میتوانید آموزش rsi را مطالعه فرمایید.
۶/ اندیکاتور COT
این اندیکاتور مورد استفاده در بسیاری از صندوقهای سرمایهگذاری بوده و بازده سالیانه سرمایه را نشان میدهد. این اندیکاتور موقعیت پیشین و فعلی بازار را ترسیم میکند.
تفاوت اندیکاتورها با اسیلاتورها در چیست؟
۱. اسیلاتورها در اکثر مواقع در پنجرهای جدید زیر چارت نمایان میشوند نظیر مکدی، آر اس آی، استوکاستیک، اندیکاتور cci و….
۲. اسیلاتورها دارای دو محدوده اشباع خرید و اشباع فروش میباشند که معمولاً عددی سیگنال های حجم معاملات بین ۰ تا ۱۰۰ را شامل میشود، بهعنوان مثال اسیلاتور RSI که اگر زیر خط ۳۰ قرار گرفته باشد، به معنی اشباع فروش است. همین مورد یک سیگنال بسیار عالی برای وارد شدن به یک پوزیشن خرید است، جالب این است که تنها در اسیلاتورها این قابلیت وجود دارد.
۳. یکی دیگر از تفاوتهای میان اندیکاتورها و اسیلاتورها در تشخیص دادن واگرایی است. توجه داشته باشید که فقط در Oscillator ها میتوان واگرایی را تشخیص داد. از کاربردیترین اسیلاتورها برای تشخیص واگرایی میتوان به RSI و MACD اشاره کرد.
نکته: در نظر داشته باشید که حتماً باید از این دو ابزار در کنار یکدیگر استفاده کنید. تشخیص اینکه ترکیب کدام یک از اندیکاتورها و اسیلاتورها با یکدیگر بازدهی بالایی دارد را باید با تجربه چندین ماهه و گاهی چندساله به دست آورد. در مجموع میتوان اندیکاتور و اسیلاتور را در کنار هم به کار برد و تائید ورود و خروج از سهم را بسیار قویتر کرد.
سخن آخر
در این مطلب به بررسی برخی از اندیکاتورهای پرطرفدار و ویژگیهای آنها پرداختیم. همینطور در انتهای مطلب، به تفاوتهای میان اندیکاتورها و اسیلاتورها اشاره شد. این ابزارها در بیشتر نرمافزارهای تحلیل تکنیکال موجود هستند (ازجمله نرمافزار تحلیل تکنیکال تحت وب آسا) و میبایست در زمان و موقعیت مناسب به کار گرفته شوند. مباحث اندیکاتورها بسیار گسترده است، درصورتیکه قصد دارید جزئیات بیشتری در مورد اندیکاتورها و اسیلاتورها و نحوه استفاده از آنها فرابگیرید، میتوانید از کلاسهای آموزشی تحلیل تکنیکال کارگزاری آگاه استفاده نمایید یا از فیلمهای آموزشی رایگان بورس موجود در بآشگاه بهره بگیرید.
دیدگاه شما