حجم مبنا به چه معناست؟

بازار جهانی

افزایش قیمت مواد اولیه، خصوصاً قراضه، و همچنین بهبود تقاضا در برخی بازارها، دلیل افزایش جهانی قیمت بیلت بوده است. نرخ بیلت CIS با ۲۳ دلار افزایش نسبت به هفته گذشته در قیمت ۶۴۹ دلار معامله شد. بیلت ایران نیز ۵۵۳ دلار معامله شد.

طی هفته اخیر با تقویت یافتن تقاضای مواد اولیه در مصر در نتیجه قیمت آن افزایش یافته که سبب افزایش قیمت بیلت ترکیه نیز شده است.

تولیدکنندگان ایرانی به دلیل تأمین نشدن انرژی مصرفی مورد نیازشان، تولید خود را محدود کرده‌اند و به همین دلیل در هفته گذشته مزایده‌ای برای فروش صادراتی برگزار نشد. برخی از متقاضیان تایلندی سفارش‌هایی در قیمت ۶۲۰ دلار در هر تن CIF تایلند برای بیلت ایران داشتند و انتظار دارند تا به دلیل گران شدن قراضه قیمت بیلت بیشتر بالا رود.

تأثیر گذار بر شرکت‌های فخوز ارفع کاوه هرمز ذوب

پلی پروپیلن

پلی پروپیلن رافیا چینی در هفته منتهی به ۲۶ ژانویه، قبل از تعطیلات سال نو با افزایش ۶۰ دلاری در هر تن همراه بود. زیرا قیمت‌های آتی داخلی به دلیل قیمت‌های بالای انرژی افزایش یافته است. با این حال، فعالیت تجارت فیزیکی نسبتاً کم بود زیرا بخش‌های پایین دستی در حال آماده شدن برای کاهش تولید قبل از تعطیلات سال نو بودند.

بازار هند از اوایل هفته در روند صعودی قرار دارد و معاملات با قیمت بالاتر به پایان رسید. بازار هند با توجه به سود بالاتری که برای فروشنده فراهم می‌کند و به ویژه در حالی که تقاضا از بزرگترین بازار وارداتی یعنی چین در دو تا سه هفته آینده کند باقی می‌ماند، گزینه جذابی برای فروشندگان خاورمیانه خواهد بود.

بخش‌های پایین‌دستی در هند در برخی از زمینه‌ها، مانند صنعت خودروسازی، نسبتاً بهبود یافته‌اند و این باعث افزایش تقاضا برای PP در این کشور شده است. قیمت‌های بالاتر نفت خام نیز به تمایلات صعودی نیرو بخشیده است.

قیمت پلی پروپیلن ترکیه (PP) ثابت و رو به بالا است. اختلال عمده در عملیات عادی تولید، فضای مستحکم بازار را مختل نکرده است . بارش برف سنگین در آغاز هفته باعث شد بسیاری در استانبول نتوانند به دفاتر و کارخانه‌های خود برسند و لجستیک تعطیل شد. قطع برق توسط دولت نیز در طول هفته بر مناطق مختلف تأثیر گذاشته است. تعطیلات سال نو چین می‌تواند جریان تخصیص محصول به ترکیه را بهبود بخشد.

پلی اتیلن

قیمت‌های وارداتی پلی اتیلن چین در آستانه تعطیلات سال نو تقریباً ثابت و رو به بالا بود. برخی از تولیدکنندگان پایین دستی به دلیل افزایش مداوم قیمت‌های آتی در آستانه تعطیلات و از آنجایی که فعالان بازار چشم‌انداز خوش‌بینانه‌ای نسبت به تقاضای پس از تعطیلات داشتند، علاقه خرید بیشتری نشان دادند. حجم واردات چین ممکن است در ماه فوریه تا مارس افزایش یابد زیرا به احتمال زیاد تمایل خرید خوش‌بینانه تر می‌شود.

قیمت پلی اتیلن در کشورهای شورای همکاری خلیج (GCC) و مدیترانه شرقی (East Med) در این هفته عمدتاً ثابت بود، زیرا قبل از اعلام قیمت در ماه فوریه فعالیتی خاصی رخ نداد. تقاضای چین پس از تعطیلات سال نو ممکن است بر عرضه در شورای همکاری خلیج فارس تأثیر بگذارد. همچنین قیمت‌های فعلی نفت خام بدون توجه به شرایط تقاضا ممکن است از قیمت‌های بالاتر فوریه حمایت کند.

قیمت پلی اتیلن ترکیه در این هفته ثابت بود زیرا بازیگران برای انجام تجارت با مشکل مواجه شدند. بارش برف سنگین در آغاز هفته باعث شد بسیاری از استانبول نتوانند به دفاتر و کارخانه‌های خود برسند و لجستیک تعطیل شد.

قطع برق توسط دولت نیز در طول هفته بر مناطق مختلف تأثیر گذاشته است. همچنین یک موضوع فنی تعریف نشده منجر به قطع صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه شده است. ایران سومین تأمین کننده گاز طبیعی به ترکیه است. همچنین در تلاش برای محدود کردن تقاضا برای برق که عمدتاً از طریق گاز در ترکیه تأمین می‌شود، صنایع غیر ضروری مجبور به تعطیلی شدند. قطع برق تا هفته آینده ادامه دارد.

ذغال کک شو

با توجه به تقاضای ضعیف در چین، قیمت‌ها کاهش پیدا کردند اما قیمت‌ها در بازارهای خارج از چین همچنان باثبات است. خریداران قبل از سال جدید از بازار خارج شده‌اند. بنابراین حجم مبنا به چه معناست؟ در بازار داخلی چین با توجه به اینکه فعالیت ذخیره سازی تقریباً کامل شده است انتظار نمی‌رود که قبل از سال جدید فعالیت خرید در بازار زیاد باشد. در بازار جهانی، سفارشات برای زغال سنگ کک شو نقدی با توجه به دسترسی محدود به این مواد، کم بود. جهت قیمت در کوتاه مدت با توجه به کاهش سطح تولید در نتیجه افزایش هزینه مواد خام و تمایل کارخانه‌های بزرگ به ارائه محصول با قیمت‌های شناور، مشخص نیست.

مفهوم قیمت پایانی در بورس

برای پاسخ به این سوال که مفهوم قیمت پایانی در بورس چیست یا قیمت آخرین معامله یعنی چه؟ باید اول این نکته را مرور کنیم؛ حتما می‌دانید که در حالت عادی، دامنه نوسان قیمت سهام در بورس ایران بین منفی ۵ تا مثبت ۵ درصد است (البته هنگام تنظیم این مطلب دامنه نوسان به‌طور موقت منفی ۲ تا مثبت ۶ تعیین شده و شاید باز هم تغییر کند). اما آیا می‌دانید مبدا این مقدار نوسان چه عددی است؟ به عبارت ساده‌تر، آیا می‌دانید این نوسان مثبت و منفی ۵ درصدی را نسبت به چه عددی می‌سنجند؟

مبدا دامنه نوسان قیمت پایانی روز قبل است. یعنی اینکه قیمت پایانی روز قبل هر عددی که باشد، قیمت امروز می‌تواند تا پنج درصد بیشتر یا کمتر از آن قیمت تغییر کند. طبیعی است که مبنای نوسان قیمت روز بعد هم قیمت پایانی امروز باشد.

مثال: فرض کنید قیمت پایانی روز گذشته سهمی ۲۵۰۰ تومان بوده باشد. در این حالت، حداکثر قیمت امروز می‌تواند ۵ درصد بیشتر از این عدد باشد. از آنجا که ۵ درصد از ۲۵۰۰ برابر با ۱۲۵ است، در نتیجه سقف مجاز قیمت برای امروز به این شکل محاسبه خواهد شد: ۲۵۰۰+۱۲۵=۲۶۲۵

به همین ترتیب کف قیمت مجاز را هم می‌توانیم به دست بیاوریم: ۱۲۵ـ۲۵۰۰=۲۳۷۵

اما قیمت پایانی امروز چگونه محاسبه می‌شود؟ در ادامه این موضوع را هم شرح می‌دهیم. عجله نکنید!

نحوه محاسبه قیمت پایانی سهام در بورس

به‌طور کلی قیمت پایانی در بورس یک سهم مشخص‌کننده میانگین قیمت تمام معاملات آن سهم در یک جلسه معاملاتی است. مثلا ممکن است ۸۰ درصد از معاملات سهم در یک روز در قیمت منفی ۵ باشد و طبیعتا باید هنگام محاسبه قیمت پایانی، برای این حجم از معاملات در منفی پنج وزن بیشتری قائل شد.

در حالت عادی قیمت پایانی یک سهم می‌تواند میانگین وزنی معاملات سهم در یک روز معاملاتی باشد. فرض کنید در مثال بالا، ۱۳۰۰۰ سهم در قیمت ۲۳۷۵ تومان، ۵۰۰۰ سهم در قیمت ۲۴۰۰ تومان، ۱۴۰۰۰ سهم در قیمت ۲۵۰۰ تومان و ۱۰۰۰۰ سهم در قیمت ۲۶۰۰ تومان معامله شده باشد. حالا برای به دست آوردن میانگین وزنی معاملات، ابتدا مبلغ کل هر معامله را حساب می‌کنیم و با هم جمع می‌زنیم:

حالا این عدد به دست آمده را تقسیم بر مجموع کل سهام معامله‌شده می‌کنیم:

عددی که به دست می‌آید تقریبا برابر با ۲۴۷۳ تومان است. اما در تعیین قیمت پایانی یک سهم، حجم مبنا هم دخیل است. به این شکل که از تقسیم کل حجم معاملات بر حجم مبنای سهم، نسبتی به دست می‌آید که اگر کمتر از یک باشد، در تعیین قیمت پایانی روز جاری تاثیر مستقیم دارد. اگر این نسبت بیشتر از یک باشد تاثیری در محاسبه قیمت پایانی ندارد و قیمت پایانی سهم همان میانگین وزنی معاملات روزانه (روش بالا) خواهد بود. فرمول نهایی محاسبه قیمت پایانی در بورس به این شکل است:

که در آن: P_1 قیمت پایانی روز قبل، P_2 قیمت پایانی امروز، (P_2 ̅ ) میانگین وزنی قیمت در معاملات امروز، N حجم معاملات و M حجم مبنا

در این فرمول،اگر نسبت N/M بزرگ‌تر از یک باشد، این نسبت را در محاسبات در نظر نمی‌گیریم و در نتیجه عددی که این فرمول به ما می‌دهد همان میانگین وزنی معاملات خواهد بود.

پس اگر کسی از ما بپرسد چه عواملی قیمت پایانی سهم را مشخص می‌کند، باید بگوییم قیمت پایانی نسبت مستقیمی با میانگین قیمت معاملات روزانه و نسبت معاملات روزانه به حجم مبنا دارد.

نکته یک: وجود حجم مبنا باعث می‌شود که اگر حجم معاملات روزانه پایین باشد، قیمت پایانی زیاد تغییر نکند. مثلا اگر سهمی در طول روز با صف خرید (یا صف فروش) همراه باشد و حجم معاملات آن نسبت به حجم مبنا ناچیز باشد، قیمت پایانی آن تقریبا تغییری نخواهد کرد.

نکته ۲: قیمت پایانی هر سهم به‌صورت خودکار و لحظه‌ای محاسبه می‌شود و در تابلو معاملات سهم به نمایش درمی‌آید.

قیمت پایانی درباره سهم چه اطلاعاتی به ما می‌دهد؟

در آموزش‌های تحلیل تکنیکال، گاهی قیمت آخرین معامله را قیمت پایانی عنوان می‌کنند که ترجمه «Closing Price» است. دقت کنید که در بورس ایران منظور از قیمت پایانی همانی است که بالاتر شرح دادیم. قیمت آخرین معامله هم، همان‌طور که از اسمش پیداست، نشان می‌دهد آخرین معامله سهم در چه قیمتی بوده است.

قیمت آخرین معامله چیست؟ چه اطلاعاتی درباره سهام به ما می‌دهد؟

همان‌طور که اشاره کردیم، قیمت آخرین معامله نشان می‌دهد که آخرین معامله‌ای که در سهم صورت گرفته، در چه قیمتی بوده است. قیمت آخرین معامله به‌نوعی قیمت لحظه‌ای سهم است و گاهی که هیجان معاملات بالاست، می‌تواند دستخوش نوسان‌های زیادی باشد. دقت کنید که در تابلو معاملات سهام، آخرین معامله زیر کلمه «معامله» و قیمت پایانی زیر کلمه «پایانی» درج می‌شود. دقت کنید که قیمت پایانی روز گذشته هم زیر کلمه «دیروز» به نمایش درمی‌آید.

اگر مفهوم آخرین معامله و قیمت پایانی را به‌خوبی درک کنیم، متوجه خواهیم شد که اگر بنا باشد که قیمت سهم رشد کند، اول قیمت آخرین معامله رشد خواهد کرد و بالاتر از قیمت پایانی خواهد آمد و بعد از دست‌به‌دست شدن سهم در قیمت‌هایی بالاتر از قیمت پایانی، قیمت پایانی هم به مرور رشد خواهد کرد و بالا خواهد آمد. پس یکی از نشانه‌های رشد قیمت سهم این است که قیمت آخرین معامله بالاتر از قیمت پایانی باشد. برعکس، اگر قیمت آخرین معامله پایین‌تر از قیمت پایانی باشد، می‌تواند نشانه روند نزولی سهم باشد.

نکته یک: در روزهایی که هیجان معاملات بالاست، نوسان قیمت آخرین معامله نسبت به قیمت پایانی بسیار شدید است. مثلا ممکن است سهمی در صف خرید قفل باشد و قیمت پایانی آن هم نزدیک به سقف قیمت معاملات روزانه باشد، اما در یک لحظه صف خرید عرضه شود و بقیه معامله‌گران با عجله شروع به فروش کنند و در نتیجه قیمت سهم تا کف دامنه نوسان و صف فروش پیش برود. در این حالت حتی ممکن است فاصله بین قیمت پایانی و آخرین معامله به حدود ۱۰ درصد برسد.

نکته ۲: بیشتر اوقات معامله‌گران تلاش می‌کنند قیمت خریدشان نزدیک به قیمت پایانی باشد و قیمت آخرین معامله را مبنای خرید قرار نمی‌دهند. چون مبنای محاسبه قیمت در روز بعد قیمت پایانی است، نه قیمت آخرین معامله. اگر در شرایط هیجانی بازار دست به خرید بزنید و سهمی را در صف خرید بخرید، در حالی که قیمت پایانی این سهم حدود ده درصد پایین‌تر است، در این صورت سهم را به قیمت صف خرید دو روز بعد خریده‌اید! یعنی برای اینکه قیمت پایانی به قیمت خرید شما برسد و معامله شما در نقطه سربه‌سر قرار بگیرد، سهم باید دو روز کامل صف خرید باشد و مثبت پنج بخورد.

محاسبه سود و زیان با قیمت پایانی سهم باید انجام شود یا قیمت آخرین معامله؟

راستش را بخواهید هیچ کدام. درست این است که سودوزیان را زمانی محاسبه کنیم که سهم را می‌فروشیم و معامله را می‌بندیم. تا زمانی که سهمی را که خریده‌ایم نفروخته باشیم، سود و زیانی نکرده‌ایم. سهامداران باتجربه و کسانی که به قصد سرمایه‌گذاری سهمی را می‌خرند، از این لحاظ تفاوتی بین سهام و دارایی‌های دیگر قائل نمی‌شوند. وقتی خانه‌ای را به قصد سرمایه‌گذاری خریده باشید، نسبت به نوسان‌های قیمت خانه در بازه‌های هفتگی و ماهانه بی‌تفاوت خواهید بود. تا زمانی که این خانه را نفروخته باشید، سود یا زیانی برای خودتان محاسبه نخواهید کرد.

در هر صورت بازار سهام کمی با بازارهای دیگر فرق دارد و یکی از تفاوت‌هایش این است که ارزش روز سهام‌تان را هر لحظه می‌توانید در پنل کارگزاری‌تان ببینید. عددی که به عنوان سود و زیان در پنل کارگزاری‌ها می‌بینیم، معمولا بر اساس قیمت آخرین معامله است. یعنی اگر سهم‌تان را با قیمت آخرین معامله به فروش برسانید، به اندازه مقداری که در پنل کارگزاری می‌بینید سود یا زیان خواهید کرد.

بعضی از کارگزاری‌ها هم هستند که می‌توانید در پنل‌شان مقدار سودوزیان را بر اساس قیمت پایانی تنظیم کنید. از آنجا که نوسان قیمت پایانی نسبت به نوسان آخرین معامله کمتر است، در این حالت مقدار سودوزیانی که در پنل کارگزاری مشاهده می‌شود نوسان کمتری خواهد داشت.

نکته: وقتی سهمی را می‌خریم، اگر به قسمت پورتفو در پنل کارگزاری وارد شویم، خواهیم دید که چیزی حدود ۱.۵ درصد زیان کرده‌ایم. دلیل این موضوع این است که نرم‌افزار کارگزاری‌ها کارمزد معاملات بورس و مالیات را همان اول محاسبه می‌کنند و در قالب سود و زیان به نمایش در می‌آورند. مثلا اگر سهمی را با قیمت ۱۰۰۰ تومان خریده باشید و قیمت آخرین معامله سهم هم همین ۱۰۰۰ تومان باشد، پنل کارگزاری (اگر شیوه محاسبه سود و زیانش بر مبنای آخرین قیمت باشد) حدود ۱.۵ درصد زیان نمایش خواهد داد. این ۱.۵ درصد همان کارمزد و مالیاتی است که بابت خرید و فروش سهم باید بپردازید. توضیح ساده‌اش این است که اگر سهمی را به قیمت ۱۰۰۰ تومان بخرید و به همان قیمت بفروشید، معامله شما سربه‌سر نبوده است، بلکه حدود ۱.۵ درصد از پول‌تان به خاطر کارمزد و مالیات کم شده است.

حجم مبنا به چه معناست؟

اگر شما هم یکی از افرادی هستید که تازه به بازار بورس وارد شده اید پس حتما به این سوال برخورده اید که چطور در زمان بازار یک سهمی که در بالاترین قیمت در حال معامله هست، قیمت پایانی آن و درصد سود آن دربالاترین قیمت قرار ندارد!

مزیت اصلی حجم مبنا

مهمترین مزیت حجم مبنا این است که میزان نوسان یک سهم را کاهش داده و به تبع آن تاثیر بازی گردانان سهم را کاهش داده و از نوسانات شدید سهم و کاهش یا افزایش بی دلیل سهم جلوگیری می کند ، بطوری که اگر این ابزار وجود نداشت امکان نوسانات مثبت و منفی سهم با چند معامله و خرید و فروش چند نفر به بالاترین یا کمترین میزان خود میرسید و امکان سود یا ضرر های نا متعارف بوجود می آمد.

تاثیر حجم مبنا بر قیمت پایانی

حجم مبنا بصورت مستقیم با قیمت پایانی در ارتباط هست، بطوری که اگر سهمی دارای حجم مبنای 5 میلیون باشد، برای اینکه قیمت پایانی این سهم (که تعیین کننده میزان سود یا ضرر در پایان بازار است) در بالاترین قیمت خود تعیین شود باید 5 میلیون برگ سهم در بالاترین قیمت معامله شود تا قیمت پایانی در حالت ماکزیمم روز یا +5 درصد قرار بگیرد ،و به همین ترتیب برای حالت نزولی نیز روال به همین شکل می باشد.
در این بین اگر 500 هزاربرگ سهم که معادل 10 درصد حجم مبنا هست مورد معامله قرار بگیرد ، میزان رشد سهم و یا قیمت پایانی برابر 0.1 قیمتی است که سهم در آن معامله می شود.

حجم مبنای یک به چه معناست؟

بله درست است حجم مبنای یک نیز وجود دارد و مربوط به حق تقدم می شود و معنی آن، این است که هر تغییری در قیمت آخرین معامله، دقیقا به همان میزان باعث تغییر در قیمت پایانی در همان عدد خواهد شد.

نتیجه گیری

حجم مبنا ابزاری است که جلوی نوسان های شدید بازار را گرفته و از نزول یا صعود یکباره سهم با چند معامله کوچک جلوگیری میکند و تنها زمانی قیمت پایانی سهم در حالت ماکزیمم قرار دارد که حجم مبنا آن شرکت تکمیل شده باشد.
حجم مبنا نیاز به محاسبه ندارد و در پرتفو بورسی شما یا سایت TESTMC قابل مشاهده می باشد.

حذف حجم مبنا در ۴۶ نماد فرابورسی

طبق اطلاعیه منتشر شده در بازار فرابورس ایران، مدیریت ارتباطات فرابورس ایران حذف حجم مبنا در برخی از نمادهای معاملاتی در بازارهای اول و دوم فرابورس ایران را اعلام کرد. با بازارچک برای پوشش کامل این موضوع همراه باشید.

افزایش تعداد نماد های بدون حجم مبنا در فرابورس

معاون نظارت بازار فرابورس ایران با اشاره به این که بر اساس دستورالعمل مذکور، اعمال یا عدم اعمال حجم مبنا به تعیین ضوابط توسط هیات مدیره بورس منوط شد، اظهار داشت: پس از انجام بررسی‌ها و محاسبات لازم «ضوابط مربوط به ماده ۲۲ دستورالعمل فعالیت بازارگردانی حجم مبنا به چه معناست؟ در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران» پس از تصویب در هیات مدیره فرابورس ایران، در تاریخ ۹ بهمن سال گذشته در سایت فرابورس ایران ابلاغ شد.

مدیریت ارتباطات فرابورس ایران، حق‌وردی با تاکید بر اینکه ضوابط چگونگی عدم اعمال حجم مبنا در نمادهای دارای بازارگردان در این اطلاعیه عنوان شده بیان کرد: ۳ ماهه‌ منتهی به انتشار اطلاعیه مبنای انجام محاسبات قرار می گیرد و سهم ها بر اساس ۲ حالت ارزیابی می شوند. حالت نخست این که سهم طی سه ماه اخیر دارای میانگین حجم معاملاتی بیش از ۲ برابر حجم مبنا باشد. حالت دوم نیز سهم هایی را شامل می شود که مجموع حداقل تعهد معاملات روزانه بازارگردان های فعال در آن نماد، حداقل دو برابر حجم مبنا باشد.

حق‌وردی شرط حذف حجم مبنا برای نمادهای شامل دستورالعمل را معامله شدن نماد در بیش از نیمی از روزهای معاملاتی عنوان کرده و گفت: عدم اعمال حجم مبنا در بازه‌های صعودی یا نزولی می‌تواند کمک مهمی به تعدیل قیمت‌ها و تنظیم عرضه و تقاضا کند.
او در پایان عنوان کرد: اگر نمادی مشمول ماده یک ضابطه عدم اعمال حجم مبنا نباشد و بازارگردان نماد خواهان تغییر تعهداتش به میزان حداقل ۲ برابر حجم مبنا باشد، فرابورس می‌تواند برای نماد مذکور حجم مبنا اعمال نکند.

برای اولین بار در تاریخ ۱۰ بهمن حذف حجم مبنا برای ۲۰ نماد فرابورسی در بازار های اول و دوم اعلام شد. که در جدول زیر مشاهده می کنید.

نکته خیلی خوب این است که در سه ماهه اخیر شاخص هم وزن از شاخص کل و حتی فرابورس پیشی گرفته و رشد بیشتری داشته است.

تابلو خوانی در بورس به چه معنا است؟

تابلو خوانی به معنای بررسی هر نماد، میزان خرید و فروش، نوسان‌های قیمت، میزان عرضه و تقاضای سهامداران حقیقی و حقوقی و… است که باعث شناخت وضعیت کوتاه‌مدت و میان‌مدت یک سهم می‌شود.

جی پلاس، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

باشگاه خبرنگاران جوان نوشت؛ یکی از سایت‌های پرکاربرد جهت بررسی وخرید و فروش سهام، سایت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس TSETMC.COM است که اطلاعات جامعی از معاملات روزانه سهام در اختیار سرمایه گذار قرار می‌دهد. هر سهم در این سایت با نماد مخصوص به خود نمایش داده می‌شود.

تابلو خوانی یعنی بررسی هر نماد، میزان خرید و فروش، نوسان‌های قیمت، میزان عرضه و تقاضای سهامداران حقیقی و حقوقی و… که باعث شناخت وضعیت کوتاه‌مدت و میان‌مدت یک سهم می‌شود. اگر به دنبال سهم خاصی باشیم، با جستجو در سایت (Tsetmc) مانند تصویر زیر می‌توان سابقه معاملات آن سهم را مشاهده و بررسی کرد، در ادامه به بررسی سهم دزهراوی می‌پردازیم.

با کلیک بر روی « دزهراوی» می‌توان اطلاعات مربوط به معاملات این سهم را مشاهده کرد.

همان‌طور که در تصویر بالا ملاحظه می شود، بخش‌های مختلف اطلاعات مربوط به هر سهم با اعداد ۱ تا ۸ شماره‌گذاری شده که در ادامه به توضیح هریک می‌پردازیم.

۱. قیمت

بخش اول وضعیت قیمت حال حاضر سهام را نشان می‌دهد. قیمت خرید بهترین سفارشی که در سطر اول سفارشات وجود دارد قیمت معامله بیانگر آخرین قیمت معامله‌شده سهام است. قیمت اولین، اولین معامله‌ای که در نماد انجام شده را نشان داده و قیمت پایانی، میانگین موزون قیمت های معامله‌شده همان روز با توجه به حجم معاملات است. قیمت فروش نیز مانند قیمت خرید بوده و قیمت دیروز، قیمت پایانی روز گذشته را نشان می‌دهد.

چنانچه آخرین قیمت معامله نسبت به قیمت پایانی بیش‌تر باشد، نشان‌دهنده اقبال بازار به سهام است و روند مثبت احتمالی در روز بعد را نشان می‌دهد و برعکس. در محاسبه قیمت پایانی سهام، میزان حجم مبنای سهم نیز بررسی می‌شود و درصورتی‌که تعداد سهام معامله‌شده در یک روز بسیار کمتر از حجم مبنا باشد، قیمت پایانی نزدیک صفرقرار می گیرد در کل از قیمت پایانی برای محاسبه قیمت مجاز روز آینده استفاده می‌شود.

۲. بازه قیمتی

این بخش تغییرات سهم را به‌صورت روزانه، هفتگی و سالیانه نشان می‌دهد. بازه روز حداقل و حداکثر قیمتی است که سهام شرکت در آن روز معامله شده. قیمت مجاز قیمتی است که سهم می‌تواند روزانه در آن بازه نوسان داشته باشد. بازه هفته درواقع قیمت سهام شرکت در طی یک هفته را به نمایش می گذارد و بازه سال قیمت سهام را در طی یک سال گذشته نشان می‌دهد؛ یعنی اگر امروز ۲۰ فروردین باشد قیمت سال نشان‌دهنده قیمت سهام شرکت از ۲۰ فروردین سال گذشته تا ۲۰ فروردین امسال است.

به‌عنوان‌مثال بازه روز سهام دزهراوی در ساعت ۰۹:۰۰ اولین معامله سهم در قیمت ۲۰۶۱۷ ریال انجام شده و بعد از آن با افزایش تقاضا همراه و قیمت تا محدوده ۲۱۴۲۶ ریال رشد می‌کند و تا پایان معاملات نیز در همین محدوده معامله می‌شود. پس بازه روز سهم (۲۰۶۱۷ – ۲۱۴۲۶) ریال است.

۳. خرید و فروش حقیقی و حقوقی

در بازار سرمایه دو دسته سرمایه‌گذار داریم که شامل سرمایه گذاران حقیقی و سرمایه گذاران حقوقی است. سرمایه گذاران حقوقی، شرکت‌های ثبت‌شده‌ای هستند که از طریق شرکت اقدام به دریافت کد بورسی نموده‌اند (شرکت های سرمایه گذاری، سبدگردانی، صندوق های سرمایه گذاری و…). سرمایه گذاران حقیقی افرادی، هستند که اقدام به دریافت کد معاملاتی کرده و سپس به خرید و فروش سهام می‌پردازند.

یکی از بخش‌های مهم سایت TSE این بخش است که در آن تعداد خریداران و فروشندگان، میزان خرید و فروش حقیقی ها و حقوقی ها و حجم معاملات آن‌ها را نشان می‌دهد. با بررسی تعداد سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی و حجم معاملات انجام‌شده، می‌توان به تجزیه و تحلیل سهم موردنظر پرداخت. همان‌طور که در تصویر نماد دزهراوی مشاهده می‌شود سمت چپ مربوط به فروشنده‌ها و سمت راست مربوط به خریداران است.

۴. معاملات

تعداد معاملات، تعداد معامله هایی که در یک سهم انجام شده است را نشان می‌دهد. به‌عنوان‌مثال در نماد دزهراوی ۹۱۲۱ بار معامله بین خریدار و فروشنده انجام شده است و این عدد ربطی به حجم معاملات ندارد. حجم معاملات شامل تعداد سهام شرکت که در طی روز بین خریدار و فروشنده معامله می‌شود، به‌عنوان‌مثال حجم معاملات نماد دزهراوی ۱۶.۲۱۸ M (میلیون) سهم است.

ارزش معامله: سهام یک شرکت در طول روز و در ساعات معاملات تعیین شده با قیمت‌ها و حجم‌های گوناگون مورد معامله قرار می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال اگر شما ۵۰۰ سهم ۱۰۰۰ تومانی ارزش معامله شما ۵۰۰۰۰۰ تومان می‌شود همچنین اگر شخص دیگری ۶۰۰۰ سهم به قیمت ۱۰۵۰ تومان خریده باشد ارزش معامله آن ۶۳۰۰۰۰۰ تومان است.

اگر به همین ترتیب ارزش کلیه معاملاتی که در طول روز در یک سهم انجام می‌شود را جمع کنیم، ارزش معامله آن سهم به دست می‌آیدهمچنین ارزش بازار هم از حاصل‌ضرب تعداد سهام کل شرکت در قیمت پایانی سهم محاسبه می شود. مقایسه میزان حجم معاملات با میانگین حجم ماه، یکی از سیگنال‌هایی است که تابلوی معاملات بازار به ما می‌دهد که در کنار مباحث تکنیکالی می‌توان از آن بهره برد.

۵. حجم مبنا

تعداد سهام همان‌طور که از نام آن پیداست به تعداد سهامی که مورد معامله قرار گرفته گفته می‌شود. حجم مبنا به معنای به تعداد سهامی که باید در طول یک روز معامله شود تا قیمت پایانی آن سهم بتواند نوسان مثبت یا منفی داشته باشد.

فلسفه حجم مبنا برای کنترل رشد بی‌رویه قیمت سهام در سال ۱۳۸۲ با ۱۵ درصد از کل سهام یک شرکت طی یک سال تصویب شده است . بدین ترتیب حجم مبنای روزانه ۰۰۰۶/۰ (شش ده هزارم) کل سهام شرکت شد. در سال ۱۳۸۳ تغییر کرده و به ۲۰ درصد افزایش و حجم مبنا نیز ۰۰۰۸/۰ (هشت ده هزارم) افزایش یافت؛ اما از سال ۱۳۹۳ به ۱۰ درصد کاهش یافته ، در اواخر سال ۱۳۹۸ این قانون به طور مجدد تغییر کرد و اکنون بر اساس میزان معاملات سهم و قیمت پایانی آن و به‌صورت شناور محاسبه می‌شود.

سهام شناور درصدی از سهام شرکت است که در اختیار عموم قرار دارد به طور مثال در سهام دزهراوی ۱۹ درصد سهام در اختیار مردم قرار گرفته و درواقع هرچقدر میزان درصد سهام شناور یک شرکت بیشتر باشد می‌توان گفت سهام آن شرکت بر اساس عرضه و تقاضای واقعی‌تر قیمت‌گذاری شده و کنترل قیمت سهام و فعالیت‌های سفته بازی در چنین شرکت‌هایی کم‌تر اتفاق می‌افتد.

۶. EPS و P/E

یکی از اطلاعات مهم در تابلو بورس، سود هر سهم شرکت (EPS) و نسبت قیمت به درآمد (P/E) برای هر سهم است. درواقع یکی از انواع صورت های مالی شرکت‌ها را صورت سود و زیان می گویند .

این امر نشان‌دهنده عملکرد یک شرکت در طی یک دوره زمانی که محصول نهایی آن سود یا زیان است. هرگاه حجم مبنا به چه معناست؟ کل سود پس از کسر مالیات را به تعداد سهام تقسیم کنیم؛ سود هر سهم به دست خواهد آمد. چنانچه EPS در تابلوی معاملات سهام، منفی باشد نشان‌دهنده زیان ده بودن شرکت است.

P/E از تقسیم قیمت جاری سهم بر سود هر سهم به دست می‌آید. این نسبت به‌عنوان ابزار دست تحلیل گران بوده که تلاش می‌کنند با تخمین دقیق آن بتوانند ارزش ذاتی یک شرکت را به دست آورند.

۷. خرید و فروش

این بخش روند کنونی معاملات سهم را نشان می‌دهد،به‌طورکلی سه حالت در معاملات یک سهم می‌تواند رخ دهد. اول این‌که صف خرید باشد، دوم اینکه در صف فروش قرار گیرد و سوم آنکه خرید و فروش به‌صورت متعادل انجام شود. خرید و فروش اوراق بهادار در بورس بر اساس سازوکار حراج انجام می شود، در این حراج اولویت اول قیمت مناسب و اولویت دوم زمان است.

درنهایت زمانی که قیمت پیشنهادی برای خرید سهم با قیمت پیشنهادی برای فروش سهم برابر باشد، معامله صورت می گیرد. در این حالت سامانه معاملاتی به‌صورت خودکار خرید و فروش را در کسری از ثانیه انجام می‌دهد و بلافاصله سفارش‌های انجام‌شده از سامانه معاملاتی حذف می‌شوند.

۸. نمودار قیمت و حجم

این نمودار بیانگر این است که در دامنه نوسان روز جاری چه حجمی و در چه قیمتی معامله شده است.