ضریب بتا چه می‌‌گوید؟

ضریب آلفا در بورس

یکی از متداول‌ترین شاخص‌های عملکرد سرمایه‌گذاری که در بازار بورس در کنار ضریب بتا استفاده شده، ضریب آلفا نامیده و به عنوان بازده اضافی یک سرمایه‌گذاری نسبت به بازده در شاخص معیار تعریف و با نام بازده فعال صندوق نیز شناخته می‌شود. به بیان دیگر آلفا یک اصطلاح است که در سرمایه‌گذاری برای توصیف توانایی استراتژی برای ضرب و شتم بازار یا لبه آن استفاده می‌شود. عبارت “بازده بیش از حد” یا “نرخ بازگشت غیر طبیعی” نیز برای ضریب آلفا استفاده می‌شود. آلفا یکی از شاخص‌ترین مولفه‌های مدیریت ریسک برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری(مقدار بازده مازاد یک صندوق را نسبت به شاخص بازار) و سهام اوراق قرصه است، آلفا به سرمایه‌گذاران می‌گوید که آیا دارایی، عملکرد بهتر یا بدتری نسبت به پیش‌بینی بتا داشته است.

رابطه با بتا مورد استفاده قرار می‌گیرد، که نوسانات یا ریسک کلی بازار گسترده، معروف به ریسک منظم بازار را اندازه‌گیری می‌کند. آلفا می‌تواند عددی مثبت، منفی یا صفر باشد. آلفای صفر یعنی بازده متناسب با ریسک عمل می‌کند. به طور کلی هرچه مقدار آلفا بیشتر باشد، یعنی صندوق عملکرد بهتری داشته است. این عملکرد به صورت زیر می‌باشد:

- اگر آلفا برابر با یک باشد یعنی آن صندوق 1% عملکرد بهتری نسبت به شاخص معیار خود داشته است.
- اگر آلفا 0.05- باشد یعنی عملکرد صندوق مذکور 0.05% ضعیف‌تر از شاخص معیار خود بوده است.

آلفا و بتا هر دو نسبت خطر ابتلا به عقب هستند و مهم است که بخاطر بسپارید که عملکرد گذشته هیچ تضمینی برای نتایج آینده نیست.

صندوق آلفای سرمایه‌گذاری

ضریب آلفا به مدیران پرتفوی برای سرمایه‌گذاران انفرادی کمک می‌کند تا نحوه عملکرد سهام یا صندوق در رابطه با بازار و نحوه عملکرد سهام یا صندوق را انجام دهد. آلفا به عنوان نرخ بازده که از پیش‌بینی مدل فراتر رفته و از یک مدل قیمت‌گذاری دارایی‌ سرمایه برای پیش‌بینی بازده احتمالی سبد سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. اگر تجزیه و تحلیل بیانگر این باشد که پرتفوی باید ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ براساس ریسک، شرایط اقتصادی و سایر عوامل ۵% درآمد داشته باشد، اما در عوض نمونه کارها فقط ۳% به دست آورده، آلفای نمونه کارها ناامید کننده منفی ۲% خواهد بود. صندوق سرمایه‌گذاری به دنبال ایجاد آلفای بالاتر با متنوع کردن پرتفوی خود برای تعادل ریسک هستند.

آلفا عملکرد یک نمونه کار را نسبت به یک معیار نشان می‌دهد و ارزشی است که یک مدیر از بازده یک صندوق به آن اضافه یا کم می‌کند. عدد پایه برای آلفا صفر است که نشان می‌دهد نمونه کارها یا صندوق کاملاً با شاخص معیار در حال ردیابی است. در این حالت، مدیر سرمایه‌گذاری هیچ ارزشی را اضافه یا از دست نداده است.

ویژگی‌های کلیدی آلفا در یک نگاه

- آلفا شاخص تعیین کننده بازده بیش از حد سرمایه‌گذاری نسبت به یک شاخص است.
- از بتا به منظور اندازه‌گیری نوسانات استفاده می‌شود.
- بتا و آلفا هر دو شاخص های اندازه‌گیری ریسک هستند که براساس پیش‌بینی بازده محاسبه می‌شوند.

جمع بندی

آلفا و بتا هر دو نسبت ریسک هستند که سرمایه‌گذاران از آن‌ها به عنوان ابزاری برای محاسبه، مقایسه و پیش‌بینی بازده استفاده می‌کنند. در بررسی آلفا و بتای صندوق، ابتدا باید دارایی را بررسی کرد و سپس رشد صندوق را بر اساس شاخص مربوطه سنجید. اعداد این دو شاخص بسیار مهم و حیاتی هستند، اما باید دقت کنید و ببینید که چگونه محاسبه می شوند.

بتا منفی سهم چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

بتای منفی یکی دیگر از اصطلاحات در علم بورس است. لازم است افرادی که به تازگی وارد بورس می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند این اصطلاحات را شناخته و بتوانند از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به خوبی و در جایگاه مناسب استفاده کنند. بازار بورس کس از بازار پنج گانه مالی در کشورمان است که عده بسیار زیادی تمایل دارند در این بازار فعالیت کنند. در سایت دلفین وست تلاش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنیم شما را با مبانی اولیه بورس و همچنین کلیه قوانین آن به طور کامل آشنا سازیم تا بتوانید موفقیت بیشتری در این بازار به دست آورید. در این مقاله قصد داریم بتای منفی سهم را برای شما توضیح دهیم و نحوه محاسبه آن را یاد دهیم. پس اگر به دنبال فهمیدن بتای منفی سهم هستید این مطلب را از دست ندهید.

منظور بتای منفی سهم چیست؟

اگر با بازار بورس آشنایی داشته باشید حتما شاهد نوسانات در این بازار بوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اید. برای مثال ممکن است قیمت یک سهام ناگهانی رشد کند و یا قیمت آن افول کند. همچنین اخبار و شایعات می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند در این مساله تاثیرگذار باشند. در نتیجه لازم است افراد به طور کامل با بازار بورسی آشنایی داشته و با دانش وارد این مسیر شوند. ضریب بتا (Beta Coefficient) معیاری آماری است که در مورد نوسانات بازار بورس اطلاعاتی را در اختیار سرمایه گذاران قرار داده و با استفاده از بازده سهام یا شاخص بازار سنجیده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.

اگر بتا برای یک سهم برابر یک باشد به این معنا است که نوسانات کاهس و افزایشی قیمت یکسان خواهد بود اما اگر این عدد برابر ۲ باشد به این معنی است که افزایش و یا کاهش دو برابر خواهد شد. بنابراین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان گفت هر سهمی که بتای آن از عدد یک کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر باشد می گویند بتای سهم منفی است. ضریب بتا در حالت ریاضی برابر است با شیب یک معادله رگرسیون خطی که نوسانات ثیمت سهم در برخورد با بازار کلی را نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد.

نحوه محاسبه بتا منفی

پیش از این نیز گفتیم که ضریب بتا اندازه ریسک سبد سهام نسب به پرتفوی بازار را نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد و نوسان قیمت را برای یک سهم نسب به کا بازار در نظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرد. برای محاسبه مقدار ضریب بتای منفی از روابط زیر استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.

در بازار بورس عده ای هستند که کار محاسبه ضریب بتا برای سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف را نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. به طور کلی اگر ضریب بتا برابر یک باشد آن سهم نوسانات برابری با بازار بورس دارد. اگر این مقدار کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از یک باشد بتا منفی است و البته ریسک کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر است. اگر ضریب بتا از یک بیشتر باشد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند افت و خیز شدیدی داشته باشد و در صورتی که این عدد برابر صفر باشد سهم هیچ تغییری نخواهد کرد و وابستگی به بازار کلی ندارد و اگر ضریب بتای سهم از صفر کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر باشد در خلاف جهت بازار افزایش یا کاهش قیمت خواهد داشت. پس هر چه این عدد بزرگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر باشد هم پتانسیل برای رشد و سود بیشتر است و هم ریسک برای کاهش و افول وجود دارد. سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که بتای منفی دارند در خلاف جهت بازار هستند و این مساله موجب می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود هنگامی که شاخص بازار افول می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند افراد برای کاهش ریسک به دنبال این گونه سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بروند تا بتوانند سود بیشتری به دست آورند.

برای محاسبه ضریب بتا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از سامانه و یا نرم افزار اکسل استفاده کرده و مقدار آن را حساب کنید. برای این کار لازم است به سایت مرکز پردازش اطلاعات ایران مراجعه کرده و صندوق مورد نظر خود را انتخاب و بر طبق سایت پیش بروید تا بتوانید ضریب بتا را برای سهم خود محاسبه نمایید.

ضریب بتا

پیش از این در مورد ضریب بتا و نحوه محاسبه آن و همچنین مقادیر مختلف آن صحبت کردیم در ادامه قصد داریم گفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خود را به شکل مرتب شده تر برای شما بیان کنیم تا با مقادیر مختلف بتا و شرایط آن آشنا شوید.

1. ضریب بتا برابر با یک در نتیجه همسو با بازار پیش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود.
2. ضریب بتا برابر صفر، در نتیجه خنثی و هیچ تاثیری از شاخص نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیرد.
3. ضریب بتا کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از صفر در خلاف جهت کلی بازار.
4. ضریب بتا بیشتر از یک، نوسانات بالا، ریسک زیاد و حالت تهاجمی.
5. ضریب بتا کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از یک، بتای منفی سهم، کم ریسک و کند، ثقیل و تدافعی

سرمایه گذاری در بتای منفی

تا این جای کار شما را با بتای منفی سهم آشنا کرده و تلاش کردیم شرایط مختلف بتا را برای شما شرح دهیم. اگر تا این جا مقاله را خوانده باشید می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید مقدار بتا را برای هر سهم حساب کنید. اما سرمایه گذاران باید بدانند چه موقع به سراغ سهامی که بتای آن منفی است بروند. یک سرمایه گذار هوشمند می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌داند زمانی که شاخص کلی بازار پایین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید سهم با بتای منفی ریسک کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری دارد این در حالی است که هنگامی که شاخص کلی بازار بالا است و سیر صعودی دارد انتخاب سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که بتای آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها منفی است نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند گزینه مناسبی باشد زیرا در رونق بازار قیمت آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها افول پیدا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. پس در این شرایط بهتر است روی سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی با بتای مثبت سرمایه گذاری کنیم تا بتوانیم با اطمینان بیشتری در کار خود اقدام کرده باشیم.

سخن پایانی

ابزارهای بسیار زیادی در بازار بورس وجود دارد که لازم است سرمایه گذاران نسب به آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها اطلاعات کافی داشته باشند. یکی از این ابزار ضریب بتا است که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید به شکل های مختلف آن را محاسبه کنید. ضریب بتا می‌تواند مقادیر مختلفی داشته باشد که با توجه به شرایط مختلف از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها استفاده کنید. فراموش نکنید در واقع این ضریب شرایط یک سهم را نسبت به سهام کلی بازار نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. در این مقاله تلاش کردیم علاوه بر آشنایی شما با ضریب بتا و نحوه محاسبه آن در مورد سرمایه گذاری در ضریب بتای منفی سهم اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم که امیدواریم برای شما سودمند باشد. یکی دیگر از مقالات مرتبط در این زمینه خط روند است که می‌توانید آن را بخوانید.

ضریب بتا چه می‌‌گوید؟

به گزارش پایگاه خبری «عصر بازار» به نقل از دنیای اقتصاد، با محاسبه ضریب بتای صنایع فعال در بورس تلاش کرده است شاخصی را ارائه کند که به سهامداران در شناسایی ریسک‌ها در کوتاه‌مدت کمک می‌کند. این محاسبات شدت همسویی تغییرات بازده صنایع با بازدهی شاخص کل را مورد توجه قرار می‌دهد.

کمی بیش از 100 روز از سال 99 می‌گذرد و در همین مدت نماگر اصلی بورس تهران با رشد 215 درصدی همراه شده است. بازده قابل توجهی که در نیم قرن تاریخ فعالیت بازار سهام نظیری برای آن نمی‌توان یافت. نکته قابل توجه در نوسان شاخص سهام به‌ویژه در مسیر صعودی، تفاوت ریسک سرمایه‌گذاری در صنایع بورس است. این ریسک با بهره‌گیری از ضریب همبستگی محاسبه می‌شود. هر چند این ضریب عموما در بازه زمانی بلندمدت و به‌صورت تاریخی مورد بررسی قرار می‌گیرد، اما در دوره‌های مختلف با توجه به عوامل بنیادی اثرگذار تغییر می‌کند. در این میان «دنیای اقتصاد» با محاسبه ضریب بتای صنایع 38گانه بورس در بازه‌های زمانی تاریخی، سال 98 و از ابتدای سال تا پایان معاملات روز چهارشنبه (11تیر)، نقش عوامل پیشران بورس را بررسی کرد. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» از ضریب بتای صنایع بورس در سال جاری از افزایش شتاب قیمت‌ها در صنایع بزرگ بازار حکایت دارد. صنایعی که عمدتا در زمره گروه‌های کالامحور قرار می‌گیرند و در سال جاری گوی سبقت را از دیگر ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ سهام بازار ربوده‌اند. شاهد این مدعا رشد 287 درصدی شاخص 30 شرکت بزرگ از ابتدای سال 99 تاکنون است (هر چند رشد قیمت سهام سبب شده تا جایگاه بنگاه‌های بورس به لحاظ ارزش بازار با تغییراتی مواجه شود اما این شاخص همچنان می‌تواند نماینده‌ بزرگ‌ترین شرکت‌های بازار باشد).
ضریب بتا چه می‌‌گوید؟

شاید پیش از شروع بررسی صنایع بورسی توضیحی مختصر درخصوص ضریب بتا و کاربرد آن در تحلیل خالی از لطف نباشد و به درک بهتر موضوع کمک کند. ضریب بتا یکی از پرکاربردترین و پذیرفته‌ترین ابزارهای اقتصاددانان مالی و متخصصان بازار، برای سنجش و مدیریت ریسک است. این ضریب عددی برای مقایسه شدت همسویی تغییرات بازده شرکت مورد نظر با بازده شاخص کل است. به این معنا که آیا تغییرات بازار روی سهام زیرمجموعه صنعت مورد نظر ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ تاثیر می‌گذارد؟ میزان و شدت این تاثیر چگونه است؟ ضریب بتا از تقسیم کوواریانس بین بازده دارایی و بازده بازار بر واریانس بازار به دست می‌آید و به تنهایی مشخص‌کننده ارزندگی یا ارزنده نبودن یک سهم نیست بلکه ابزاری آماری است که به ما در انتخاب سهم با افق سرمایه‌گذاری شخصی و میزان ریسک‌پذیری و سلیقه فردی کمک می‌کند. به‌طور کلی میزان همسویی بازده یک سهم نسبت به بازار کل (شاخص کل) را با ضریب بتا می‌سنجند. بتای مثبت نشانه همسویی با بازار، بتای منفی نشانه واگرایی با بازار و بتای صفر نشانه عملکرد خنثای (تاثیرنپذیرفتن) سهم نسبت به بازار (شاخص) است. این ضریب که عموما در مورد سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت به کار گرفته می‌شود، می‌تواند ریسک هر سهم را در مقایسه با ریسک کل بازار نشان دهد. در ضریب بتا عدد یک را به‌عنوان مبنا قرار می‌دهیم. بتای یک برای سهام یا صنعتی خاص نشان‌دهنده بازده برابر آن سهم یا صنعت با بازده شاخص کل است. اگر فردی سبد سرمایه‌گذاری به اندازه کل سهام موجود در بورس را در اختیار داشته باشد، ضریب بتای این سبد (پرتفوی) برابر با یک خواهد شد و سودی برابر با نرخ رشد شاخص دریافت می‌کند. حال اگر این فرد، پرتفوی خود را به یک سهم مشخص با ضریب بتای 2/ 1 محدود کند، به‌صورت تئوریک، 20 درصد بیش از سود کل بازار دریافت می‌کند. البته باید در نظر داشت که این ریسک در زیان نیز همراه او خواهد بود؛ یعنی اگر بازار سهام مسیر نزولی در پیش گیرد، فرد مزبور، 20 درصد بیشتر از کل بازار در خطر زیان است. از این رو ضریب مزبور در وهله اول نشان‌دهنده میزان ریسک سهم یا صنعتی خاص نسبت به نوسان شاخص کل بازار سهام است. در این میان، عامل اصلی نوسان شاخص بر دوش گروه‌هایی است که ضریب بتای بالاتر از یک در اختیار دارند.
شتاب بزرگان؛ عقبگرد کوچک‌ترها

«دنیای اقتصاد» با نگاهی به ضریب بتای بلندمدت صنایع بورس از سال 88 (یا تاریخ شروع فعالیت هر یک از گروه‌های بورسی) تاکنون، ضریب بتا برای صنایع مختلف را در دو دوره متفاوت بررسی کرده است؛ نخست ضریب بتا در سال 98 و دوم متغیر مذکور از ابتدای سال جاری تا پایان معاملات روز چهارشنبه (11 تیر 99) که در همه این محاسبات، شاخص کل بورس به‌عنوان معیار سنجش ریسک در نظر گرفته شده است. محاسبه ضریب بتا برای صنایع 38گانه بورس تهران و مقایسه این ضریب در بازه زمانی سال 98 و روزهای سپری شده از سال 99 نشان می‌دهد سرعت رشد قیمت سهام در صنایع بزرگ بازار نسبت به سال 98 به شکل محسوسی افزایش یافته است و صنایع کوچک با کاهش اقبال از سوی سرمایه‌گذاران مواجه شده‌اند.

نگاهی به اختلاف بازده دو نماگر اصلی بورس تهران از ابتدای سال تاکنون نیز ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ شاهدی بر این مدعاست. به‌طوری که در برابر رشد 215 درصدی شاخص کل، شاخص هم‌وزن رشدی 163 درصدی را تجربه کرده است. بر‌اساس نتایج این بررسی می‌توان صنایع بورس را در چهار دسته جای داد. افزایش قابل توجه بتا، کاهش نسبی بتا، تغییر نکردن بتا و نبود ارتباط نزدیک صنعت با شاخص کل. دسته نخست، آنهایی هستند که افزایش قابل توجهی در ضریب بتا در دو بازه مورد بررسی را شاهد بوده‌اند. در کنار برخی گروه‌های کوچک تک‌سهم، بزرگان کالامحور بازار نیز شامل این دسته می‌شوند. به‌طوری که دو گروه اطلاعات و ارتباطات و محصولات چرمی که هر دو از یک نماد معاملاتی تشکیل شده‌اند، با بیشترین تغییرات ضریب بتا بین سال 98 و سال جاری مواجه شده‌اند. چهار گروه کالامحور فلزی، معدنی، پتروشیمی و پالایشی‌ها نیز در بازه زمانی مورد بررسی با افزایش ضریب بتا همراه شده‌اند.

گروه دوم، آن دسته از صنایعی هستند که ضریب بتای آنها در سال جاری نسبت به رقم محاسبه شده در سال‌ 98 کاهش یافته است. بررسی‌ها از ضریب بتای صنایع بورس در روزهای سپری شده از سال 99 حکایت از قرار گرفتن گروه‌های کوچک همچون محصولات کاغذی و محصولات چوبی در این گروه دارد. اما گروه سوم که در میان آنها می‌توان به گروه فنی و مهندسی، استخراج نفت و گاز، بانک‌ها و تک‌سهم گروه خرده‌فروشی اشاره کرد، تغییرات محسوسی در ضریب بتای محاسبه شده در سال جاری و سال گذشته نداشتند. این گروه‌ها عموما تحت تاثیر سیاست‌های روز هستند و در نتیجه میزان ریسک آنها تغییر قابل توجهی نداشته است. در نهایت گروه چهارم مثل محصولات کاغذی، سرمایه‌گذاری‌ها و منسوجات هستند که ارتباط معناداری با شاخص کل نداشته‌اند.
تغییر چهره پیشرانان بورس

سال 98 سالی مثبت برای بورس تهران بود که با جهش 187 درصدی شاخص کل همراه شد. به این ترتیب در این سال ضریب بتا بیش از آنکه ریسک یک صنعت را نسبت به نوسان شاخص نشان دهد، نشان‌دهنده سرعت رشد گروه‌های سهامی بود. حال بررسی ضریب بتا در این سال حکایت از پیشرانی گروه‌های کوچک بازار در جهت شاخص کل دارد. در این سال گروه‌های کامودیتی‌محور بورس تهران شامل فرآورده‌های نفتی، کانه‌های فلزی، فلزات اساسی، محصولات شیمیایی و چند‌رشته‌ای صنعتی تقریبا نوسانی برابر با شاخص کل داشتند اما در مقابل کوچک‌ترهای بازار با رشدی چند برابر شاخص کل همراه شدند.

حال نگاهی به ضریب بتای صنایع 38گانه بورس تهران از ابتدای سال 99 تا پایان معاملات روز گذشته روندی متفاوت را نشان می‌دهد. به‌طوری که شتاب رشد صنایع بزرگ کالایی بازار در این بازه زمانی افزایش یافته و در مقابل از شتاب رشد کوچک‌ترها کاسته شده است. از این رو ضریب بتای صنایع کالایی با تغییر محسوس نسبت به سال 98، از عدد یک فاصله گرفته است. بر این اساس ضریب بتای گروه فلزات اساسی از 02/ 1 واحد در سال 98 به 24/ 1 واحد از ابتدای سال 99 افزایش یافت. در میان معدنی‌ها نیز شاهد افزایش ضریب بتا از 99/ 0 واحد به 22/ 1واحد هستیم. این متغیر در دو گروه پتروشیمی‌ و پالایشی نیز هر چند کمتر اما افزایشی بوده است. ضریب بتای گروه محصولات شیمیایی در سال گذشته 98/ 0 واحد بوده که به 11/ 1 واحد در سال جاری افزایش یافته است. این رقم برای پالایشی‌ها نیز از 01/ 1 واحد به 08/ 1 واحد رسیده است. در مقابل اما ضریب بتای گروه زغال‌سنگ از 04/ 1 واحد به 8/ 0 واحد در بازه مورد بررسی کاهش یافته است. این متغیر برای گروه لاستیک و پلاستیک نیز از 14/ 1 واحد به 67/ 0 واحد رسیده است. در دیگر صنایع کوچک بازار نیز روندی مشابه دیده می‌شود که در جدول به‌طور کامل آورده شده است. در مجموع اما ضریب بتای کالایی‌ها نشان می‌دهد همچنان این گروه‌های بزرگ بورس تهران هستند که مسیر شاخص کل این بازار را تعیین می‌کنند.

ضریب بتا بورس

یکی از مهم‌ترین مفاهیم در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری ریسک و بازده ضریب بتا می‌باشد. هر سهم یا پرتفوی از سهام اگر در فاصله خاص از زمان خریداری، نگهداری و فروخته شود بازده خاصی نیز نصیب دارنده می‌نماید. این بازدهی شامل تغییر قیمت و منابع حاصل از مالکیت است. همیشه در تصمیم‌گیری‌های مالی وجود معیار اندازه‌گیری ریسک مفید است. در نخستین سال‌های ۱۹۰۰ تحلیلگران برای ارزیابی یا تعیین ریسک اوراق بهادار به ترازنامه توجه می‌کردند، یعنی هر چه قدر میزان وام یا بدهی‌های یک شرکت بیشتر باشد ریسک سهام شرکت را بیشتر تخمین می‌زنند. در سال ۱۹۶۲ پژوهشگران میزان ریسک را برحسب حاشیه ایمنی تعریف و محاسبه می‌کردند. این حاشیه ایمنی بر اساس صورت‌های مالی به دست نمی‌آمد، بلکه بر اساس تفاوت قیمت بازار و ارزش واقعی اوراق بهادار تعیین می‌شد. امروزه اکثر پژوهشگران ریسک سرمایه‌گذاری را با انحراف معیار نرخ بازده مرتبط می‌دانند، یعنی هر چه قدر بازده سرمایه‌گذاری بیشتر تغییر کند سرمایه‌گذاری مزبور ریسک بیشتری خواهد داشت. پیش از ادامه مطلب اشاره کوتاهی بر انواع ریسک خواهیم داشت. منابع ریسک که باعث تغییر و پراکندگی در بازده می‌شود به دودسته کلی تقسیم می‌کنند:

به قسمتی از ریسک مجموعه سهم گفته می‌شود که می‌توان آن را از طریق تنوع‌بخشی (افزایش تنوع سهام مجموعه) کاهش داد. این ریسک آن بخش از کل ریسک مجموعه سهام را که مختص به یک شرکت یا صنعت خاص است، نشان می‌دهد. برخی از عوامل ایجادکننده این ریسک شامل کالاها و خدمات تولیدی شرکت یا صنعت، نوع مدیریت، اقدامات رقبا و ساختار هزینه‌های شرکت است. بنابراین این نوع ریسک قابل‌کنترل است.

بخشی از ریسک است که نمی‌توان آن را از طریق تنوع‌بخشی کاهش داد. ازجمله این عوامل می‌توان تحولات سیاسی و اقتصادی، چرخه‌های تجاری، تورم و بیکاری را نام برد. بنابراین، این نوع ریسک غیر قابل‌کنترل است. وقتی یک سرمایه‌گذار می‌خواهد درباره خرید یک نوع سهم یا اوراق قرضه تصمیم بگیرد می‌تواند از انحراف معیار بازده سال‌های گذشته به عنوان معیار ریسک استفاده کند. معیار مناسب برای ریسک یک دارایی منفرد، سنجش حرکت هم‌زمان آن با پرتقوی بازار است. این حرکت با کوواریانس دارایی منفرد بیان می‌شود و قابل استناد به نوسان پذیری پرتفوی کل بازار است. علاوه بر این هر دارایی منفرد، واریانسی دارد که به پرتفوی بازار غیر مرتبط است (واریانس غیر سیستماتیک) که به جنبه‌های منحصر به فرد دارایی برمی‌گردد. واریانس غیرسیستماتیک معمولاً کم‌اهمیت در نظر گرفته می‌شود زیرا با تشکیل یک پرتفوی بزرگ و متنوع قابل‌حذف است. بنابراین صرف ریسک برای یک دارایی منفرد تابعی از ریسک سیستماتیک دارایی با پرتقوى کل بازار دارایی‌های ریسک‌دار است، به معیار ریسک سیستماتیک بتا (β) می‌گویند. ضریب بتا (Beta coefficient) به طور مقدماتی توسط شارپ به عنوان انحراف دوره در تابع رگرسیون خطی ساده جایی که نرخ بازده در شاخص بازار متغیر مستقل بوده و نرخ بازده اوراق بهادار متغیر وابسته است، تعریف می‌شود. زمانی که انتظار رشد شاخص سهام بازار وجود داشته باشد سرمایه‌گذاران سهام‌هایی با بتای بالاتر را انتخاب می‌کنند و در شرایط کاهش شاخص بازار به انتخاب سهم‌هایی با بتای پایین‌تر دست می‌زنند.ضریب بتا بورس

درواقع بتا معیار اندازه‌گیری ریسک سیستماتیک یک اوراق بهادار است که به عنوان قسمتی از ریسک کلی نمی‌توان آن را از طریق ایجاد تنوع کاهش داد یا از بین برد. بتا معیار نسبی ریسک یک سهم با توجه به پرتفوی بازار تمامی سهام‌ها است. برای محاسبه (β) از شاخص قیمت بورس سهام استفاده می‌کنند. ضریب بتا برای یک سهم بخصوص، به این صورت تعیین خواهد شد که ریسک سیستماتیک آن سهم را با ریسک سیستماتیک متعلق به شاخص بورس سهام مقایسه می‌کنند. به طور کلی میزان همسویی بازده یک سهم نسبت به بازار کل (شاخص کل) را با ضریب بتا می‌سنجند. بتای مثبت نشانه همسویی با بازار، بتای منفی نشانه واگرایی با بازار و بتای صفر نشانه عملکرد خنثی (عدم تاثیرپذیری) سهم نسبت به بازار (شاخص) است. در ضریب بتا عدد یک را به عنوان مبنا قرار می‌دهیم. به عنوان مثال اگر بگوییم ضریب بتای سهمی نسبت به شاخص عدد ۱٫۵می‌باشد یعنی اینکه هر مقداری که شاخص رشد یا نزول داشته باشد سهم موردنظر ما ۵۰ درصد بیشتر رشد یا نزول می‌کند. مثلاً اگر شاخص ۱۰ درصد رشد نماید سهم موردنظر به میزان ۱۵ درصد رشد می‌نماید. یعنی ۵۰ درصد بیشتر. همچنین اگر بتای سهمی ۲ باشد یعنی به میزان دو برابری شاخص بازدهی دارد یا به عبارتی اگر شاخص ۲۰ درصد رشد نماید آن سهم ۴۰ درصد رشد می‌کند و برعکس. یعنی سهم دارای این ضریب بتا حالتی تهاجمی دارد. در مورد سهام تدافعی نیز ضریب بتا کوچک‌تر از یک و مثبت می‌باشد. مثلاً اگر ضریب بتای سهمی ۰٫۵ باشد یعنی اینکه اگر شاخص ۱۰ درصد رشد یا نزول داشته باشد آنگاه سهم موردنظر ما به میزان ۵ درصد رشد یا نزول خواهد داشت یا به اصطلاح کم ریسک و کند حرکت می‌کند. در حالت خنثی نیز یعنی بتای آن سهم برابر ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ صفر باشد یعنی اصلاً روند شاخص هیچ دخالتی درروند آن سهم ندارد. چه شاخص مثبت باشد چه منفی، آن سهم رفتار منحصر به فرد خود را دارد. اگر بتای سهمی منفی باشد یعنی دقیقاً رفتاری عکس با رفتار کلی شاخص و بازار دارد. درنتیجه دامنه نوسانات ضریب بتا می‌تواند +∞ تا -∞ تغییر نماید که علامت + به معنای تغییرات مستقیم و علامت – نیز به معنای نوسانات معکوس خواهد بود.

حداقل بازدهی است که سرمایه‌گذار بدون قبول هیچ‌گونه ریسکی می‌تواند کسب نماید، حال با توجه به اینکه خرید سهم برای سرمایه‌گذار دارای ریسک است لذا نرخ بازده مورد انتظار از سهم (Ri) به خاطر ریسک موردنظر، نسبت به نرخ بازده بدون ریسک افزایش می‌یابد که به تفاوت آن دو صرف ریسک دارایی می‌گویند. با توجه به این توضیحات به تفاوت بازده مورد انتظار بازار (Rm) و نرخ بازده بدون ریسک (Rf)، صرف ریسک بازار گفته می‌شود. لذا می‌توان در تعریف بتا رابطه زیر را استخراج نمود:

کوواریانس بیانگر نحوه ارتباط دودسته داده باهم می‌باشد، به طوری که در صورتی که داده‌ها دارای رابطه معکوس با یکدیگر باشند، مقدار کوواریانس آن‌ها منفی بوده، اگر داده‌ها از هم مستقل باشند مقدار آن صفر و اگر دارای ارتباط مستقیم باشند، کوواریانس مثبت خواهند داشت. بتای سهم به صورت کوواریانس بین بازدهی سهام و بازدهی بازار تقسیم‌بر واریانس بازدهی بازار محاسبه می‌گردد که به شرح فرمول زیر است:

همواره بتای کل بازار برابر ۱ می‌باشد چراکه کوواریانس کل بازار با خودش تقسیم‌بر واریانس بازار برابر ۱ خواهد بود و در سایر اجزای بازار بزرگ و یا کوچک شدن این ضریب نشان از نوسان پذیری مثبت و یا حتی معکوس سهم موردنظر با بازار خواهد بود. به تعبیری هرچه ضریب بتای یک سهم بزرگ‌تر باشد، حکایت از ریسک بیشتر در قیاس با بازار و بالطبع انتظار بازده بیشتر از آن می‌باشد.

درنتیجه با توجه به مفهوم اصلی ضریب بتا و انواع ریسک اشاره‌شده در متن، می‌توان گفت، ضریب بتا بیان می‌کند که اگر ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ بازده پرتفوی بازار یک درصد تغییر کند، بازده سهم به چه میزان تغییر خواهد کرد. با این توضیح رابطه بتا به صورت زیر خواهد بود:

اگر بیشتر از یک باشد، ریسک سیستماتیک سهم بیشتر از ریسک سیستماتیک بازار خواهد بود. بنابراین تغییرات بازدهی سهم بیشتر از تغییرات بازده بازار و درنتیجه بازده مورد انتظار از سهم بیشتر از بازده مورد انتظار از بازار خواهد بود. این نوع سهام، به سهام “تهاجمی” شهرت داشته و در زمان رونق بازار جهت سرمایه‌گذاری مناسب‌اند، چراکه در زمان رونق رشد بیشتری از شاخص بازار را ثبت می‌کنند. اگر β برابر یک باشد، ریسک سیستماتیک سهم با ریسک سیستماتیک بازار برابر خواهد بود. بنابراین تغییرات بازدهی سهم با تغییرات بازدهی بازار برابر و درنتیجه بازده مورد انتظار از سهم برابر بازه مورد انتظار از بازار خواهد بود و اگر β کمتر از یک باشد، ریسک سیستماتیک سهم از ریسک سیستماتیک بازار کمتر خواهد بود. بنابراین تغییرات بازدهی سهم کمتر از تغییرات بازدهی بازار و درنتیجه بازده مورد انتظار از سهم کمتر از بازده مورد انتظار از بازار خواهد بود. این نوع سهام، به سهام “تدافعی” شهرت داشته و در زمان رکود بازار جهت سرمایه‌گذاری مناسب می‌باشند. چون در صورت کاهش شاخص بازار، این سهم کندتر از شاخص بازار کاهش پیدا می‌کند و سرمایه‌گذار متحمل زیان کمتری می‌گردد. در انتها باید توجه داشت که ضریب بتا به هیچ‌وجه به تنهایی دلیل ارزندگی یا عدم ارزندگی یک سهم نیست، بلکه تنها ابزاری جهت شناخت بهتر روند حرکتی سهم در مقایسه با شاخص بورس می‌باشد

چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟

توجه: برای انجام معامله در بایننس حتما با آی پی خارج از ایران (کشورهایی مثل ترکیه، فنلاند، سنگاپور و روسیه) وارد شوید!

بتای منفی سهم در بورس چیست؟

برای سرمایه‌گذاری مطمئن در هر نوع بازاری آشنایی با محاسبه ریسک امری ضروری به حساب می‌آید. در صورت شناختن ریسک می‌توانید بدون استرس مشغول امور مهمی همانند تمرکز روی کار سرمایه‌گذاری خود شوید. در صورت نشناختن ریسک و روش اندازه گیری آن به شما توصیه می‌کنم وارد سرمایه‌گذاری نشوید زیرا سرمایه‌گذاری بدون آگاهی، می‌تواند صدمات مالی و زمانی جبران ناپذیری به شما وارد سازد. در این مقاله برای آگاهی دادن به شما درباره ریسک، انواع ریسک، اندازه گیری آن، به خصوص اندازه گیری بتای منفی سهم در بورس می‌پردازیم.

فهرست عناوین مقاله:

تعریف ریسک

همانطور که می‌دانید به انحراف معیار نرخ بازدهی ریسک گفته می‌شود. ریسک دارای تعاریف ساده‌تری نیز هست مثل اینکه وقتی کاری را انجام می‌دهید به چه احتمالی نتایج آن کار زیان‌بار از آب در خواهد آمد. شناختن ریسک با توجه به نوسانات اقتصادی کشور از تغییر نرخ بهره و نرخ ارز تا محصولات کشاورزی امر بسیار مهمی است.

اندازه گیری بتای منفی سهم در بورس: دسته بندی ریسک

ریسک دارای یک دسته‌‌بندی بزرگ است شامل ریسک سیستمی (کشوری) و ریسک غیرسیستمی (وابسته به سازمان‌ها) تفاوت این دو ریسک در عوامل ایجاد آن‌ها، عوامل کنترل کننده آن‌ها، روش اندازه‌گیری مقدار ریسک آن‌ها و… می‌تواند باشد. در کنترل ریسک سیستمی خیلی کاری از دستتان بر نخواهد آمد زیرا ناشی از تحولات گسترده اقتصادی است و تحت تاثیر اوضاع سیاسی کشور قرار خواهد گرفت یعنی هر چقدر اوضاع سیاسی یک کشور ناپایدارتر باشد ریسک افراد برای سرمایه‌گذاری در آن کشور بیشتر است. ریسک انواعی دارد مثل ریسک اعتباری، ریسک نقدینگی، ریسک عملیاتی، ریسک نرخ بهره، ریسک تورم و ریسک مالی. روش‌های اندازه گیری ریسک برای اندازه گیری از فرمول خاص و شاخص های خاصی استفاده می‌کند مثل شاخص بتا (که مفصلاً درباره آن بحث خواهیم کرد)، انحراف معیار، ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ نیم انحراف معیار، واریانس، نیم واریانس، متوسط قدر مطلق انحرافات و ارزش در معرض خطر.

سایر روش‌های محاسبه ریسک

محاسبه انحراف معیار: اندازه گیری کردن ریسک کل یک سهام به وسیله یک پرتفوی است و فرمول آن به شرح زیر است:

به طور کلی دو روش اندازه‌گیری داریم که یکی روش قدیمی و دیگری روش نوین است. اندازه گیری بتای منفی سهم در بورس جز روش نوین است.

روش قدیمی اندازه‌گیری شامل روش‌هایی مثل آنالیز گپ، تحلیل سناریو، آنالیز دیرش و ریسک اوراق مشتقه است. این روش‌ها در گذشته بسیار مناسب و کاربردی بودند اما با توجه به معادلات پیچیده امروزی و تعداد شاخص‎هایی که باید مورد بررسی واقع شوند دیگر کاربردی ندارند.

روش آنالیز گپ: روشی ساده است که تمرکز آن روی تغییرات نرخ است در ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ این روش میزان نرخ درآمد به نرخ بهره در یک بازه زمانی خاص پیش‌بینی می‌شود. در نظر گرفتن بازه زمانی خاص در این روش اندازه‌گیری خصوصیتی منفی برای این روش به حساب می‌آید زیرا به قیمت واقعی دارایی و بدهی در غیر بازه مشخص شده توجه نمی‌شود.

تحلیل سناریو: در این روش متخصصان روی انواع سناریوهایی که امکان دارد به وجود بیاید فکر خواهند کرد و پیش‌بینی می‌کنند در صورت وقوع هر کدام از سناریوها چه مقدار ریسکی افراد را تهدید می‌کند. مشکل این روش این است که با توجه به محدودیت ذهن و قابل پیش‌بینی نبودن نوسانات اقتصادی خیلی اوقات این پیش‌بینی‌ها کامل و یا دارای صحت کامل نخواهند بود.

شاخص بتای منفی سهم در بورس: ریسک اوراق مشتقه که می‌دانید از زیر مجموعه اوراق ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ بهادار هستند و به منظور کاهش ریسک در سرمایه‌گذاری‌های پرخطر به وجود آمدند گرچه بعضی از منفعت طلبان (به اسم بورس‌باز شناخته می‌شوند) امروزه برای افزایش دادن میزان منفعت خود از آن‌ها استفاده می‌کنند گرچه کاربرد این اوراق مشخص است اما خود وجود این اوراق در حین عرضه و تقاضا می‌تواند باعث ریسک بالا در سرمایه‌گذاری‌های دیگر شود. شاخص‌های اندازه گیری کردن ریسک این اوراق را در ادامه می‌خوانید:

پارامتر دلتا: تغییراتی که به ازای تغییر در اوراق اصلی نسبت به قیمت اوراق مشتقه به‌وجود بیاید.

پارامتر گاما: تغییر در پارامتر دلتا به ازای تغییری در اوراق اصلی

پارامتر رو: تغییرات به ازای تغییر در نرخ بهره قیمت مشتقه

پارامتر وگا: تغییرات به ازای تغییر در حجم

پارامتر تتا: شاخص اندازه‌ گیری ریسک به ازای تغییر به ازای زمان

روش‌های جدید اندازه گیری ریسک شامل تئوری پورتفولیو (نظریه سبد سهام مدرن) و ارزش در معرض ریسک می‌شود.

تئوری پورتفولیو: یک نوع تئوری کاهش‌دهنده ریسک است و به وسیله آن در سهام پول نقد و اوراق بدهی سرمایه‌گذاری می‌کنند. واژه پرتفولیو سبد سرمایه‌گذاری معنی می‌شود. این روش بسیار پیچیده است اما به طور ساده در این روش چند گزینه پیش پای خریدار گذاشته می‌شود که به طور تقریبی انتخاب خریدار از پیش مشخص است و به همین گونه ریسک کاهش پیدا می‌کند.

شاخص بتای منفی سهم در بورس: ارزش در معرض ریسک (سرمایه در معرض خطر) که امروزه کاربرد گسترده‌ای در اندازه گیری ریسک دارد و به دو روش پارامتری و غیرپارامتری آن را محاسبه می‌کند.

۱- فرض روش پارامتری برای اندازه گیری توزیع نرمال داشتن بازده دارایی و خطی بودن رابطه بین ریسک بازار و ارزش دارایی است. و با این فرمول حساب می‌شود: Var=M.ZaQT80.5

VAR= ارزش در معرض ریسک، M= ارزش بازار دارایی، a = سطح اطمینان، Q = انحراف معیار، T= طول دوره زمانی محاسبه بازده

این شاخص برای پیش‌بینی سود/ ضرر سهام سرمایه‌گذار مناسب است چون حتی اگر سرمایه‌گذار زیان ببیند از پیش ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ با تخمین خسارت، آماده جبران خسارت‌ها شده است و می‌تواند به تعهدات خود در قراداد عمل کند. استفاده از این معیار برای تعیین کفایت سرمایه در بانک‌ها الزامی است.

۲- روش غیرپارامتری: ساده‌ترین روش آن روش تاریخی است. این روش رفتار بازدهی و سود مالی را مشابه همان رفتار گذشته آن‌ها در نظر می‌گیرد و نتایج بازده جدید کاملا شبیه نتایج با شاخص‌های پیشین است سپس با فرمول تئوری پرتفوی آن را محاسبه می‌کند و ریسک را اندازه می‌گیرد.

تفاوت روش غیرپارامتری و پارامتری در این است که اندازه گیری انحراف معیار در روش پارامتری با فرمول تاریخی است.

اندازه گیری بتا منفی سهم در بورس و آشنایی با آن

همان‌طور که گفته شد شاخص بتا یکی از معیارهای سنجش ریسک‌پذیری یک سهام است. شاخص بتا، شاخصی آماری است که بازه شاخص بازار را از طریق بازده سهام می‌سنجد و می‌توان گفت روش اندازه‌گیری ریسک سیستمی در اوراق بهادار است. این ریسک را هم همانند دیگر ریسک‌های سیستمی (کشوری) با متنوع‌سازی می‌توان ذره‌ای و نه کامل کاهش داد. به دست آوردن این شاخص به سرمایه‌گذار کمک می‌کند دید گسترده‌تری از ریسکی که احتمالا پیش‌رو دارد پیدا کند. شاخص بتا نرمال یک در نظر گرفته می‌شود، هر مقداری که بیشتر از یک به دست بیاید به این معنی است که ریسک بالایی برای سرمایه‌گذاری دارد و متعاقباً مقادیر کمتر از یک دارای ریسک کمتری هستند. شاخص بتای منفی سهم در بورس در ادامه بحث خواهد شد. به دارایی‌هایی که شاخص بتا آن‌ها بیشتر از یک محاسبه شود دارایی پرخطر گفته می‌شود و به دارایی‌هایی که شاخص بتا آن‌ها کم‌تر از یک محاسبه شود داده‌های تدافعی می‌گویند.

پیشنهاد میکنیم مقاله نکات طلایی مدیریت ریسک و سرمایه گذاری را جهت کسب دانش بیشتر برای تصمیم گیری دقیق و وارد شدن به معاملات مطالعه کنید.

شاخص بتا از طریق داده‌های ریسک سیستمی یا مجموعه‌ای از دارایی مالی نسبت به ریسک پرتفوی بازار محاسبه می‌شود. ضریب بتا معادله با شیب خطی است که نوسان قیمت را در مقایسه با بازار کل مجموعه نشان می‌دهد.

فرمول اندازه‌گیری شاخص بتا

اندازه گیری شاخص بتای منفی سهم در بورس: در فرمول بتا همانطور که مشاهده فرمودید محاسبه بازدهی سهم و بازدهی بازار همزمان انجام می‌شود. بازه زمانی داده های مورد نیاز برای حساب شاخص بتا ۹۰ روزه هستند در ابتدا برای محاسبه کردن ضریب بتا باید داده‌های روزانه سهام و داده‌های کل بازار را از طریق سایت‌های معتبر به دست آورد. یک سایت معتبر برای استخراج داده‌های مورد نظرتان می‌تواند سایت مرکز پردازش اطلاعات ایران به نام Fipiran یا www.tsetmc.com باشد.

اگر خودتان قصد محاسبه شاخص بتا را دارید می‌توانید از نرم‌افزار اکسل استفاده کنید در غیر این صورت از طریق نرم افزارها و سایت‌های آنلاین به راحتی می‌توانید این محاسبه را انجام دهید.

روش محاسبه قدم به قدم اندازه گیری شاخص بتای منفی سهم در بورس

با توجه به تابع کواریانس میزان آن را بین دو متغیر حساب کنید با تابع واریانس واریانس بازده بازار را حساب کنید و پس از تمام این مراحل کواریانس و واریانس را به هم تقسیم کنید در انتها ضریب بتا به‌دست خواهد آمد.

در صورتی‌که محاسبه شاخص بتا به صفر منجر شود به این معنی است که با نوسانات بازار این سهم تغییر نخواهد کرد. یعنی با این شاخص هیچ ارتباطی بین نوسان بازار و تغییر این سهم پیدا نشده است. اگر پاسخ محاسبه شاخص بتا منفی از آب دربیاید یعنی رفتار سهم دقیقاً برعکس رفتار بازار عمل می‌کند مثلاً اگر بازار ۱۰ درصد رشد کند ارزش این سهم ۱۰ درصد افزایش می‌یابد.

با شناخت تحولات بازار می‌توانیم متوجه شویم که سهام شاخص بتای منفی چه رفتاری دارد.

زمانی که بازار با پیشرفت گروه‌های زیادی همراهی پیدا می‌کند و به بیان دیگر رشد مثبت دارد همیشه صنایعی هم هستند که رشد خلاف بازار دارند پس دچار افت قیمت می‌شوند. شما باید این سهام ها را شناسایی کنید و وقتی بازار به سمت منفی شدن پیش رفت (شاخص بتای منفی سهم در بورس) و ریزش کرد شما می دانید سهام‌هایی که پیش از این در مثبت بودن بازار منفی بودند حالا در افت بازار با استقبال روبرو می‌شوند.

پس بهتر است وقتی بازار در حال افت است به سمت سهم بتای منفی برویم تا ریسک سرمایه‌گذاری خود را کم کنیم. به طور خلاصه با توجه به شاخص بتا و ضریب بتا چه می‌‌گوید؟ داده‌هایی که از بازار به دست می‌آورید انتخاب می‌کنید در کدام سهام سرمایه‌گذاری کنید. زمانی که بازار مثبت بود روی سهام شاخص مثبت و زمانی که بازار منفی شد سرمایه‌گذاری روی شاخص بتای منفی بهتر است.

سایر رفتارهای شاخص بتا

اگر ضریب بتا= ۰.۵ محاسبه شود به این معنی است که نوسانات آن سهم کم‌تر از نوسانات بازار است.

اگر ضریب بتا ۰.۵ باشد با ۲۰ درصد رشد بازار سهام مد نظر ۱۰ درصد رشد خواهد داشت و یا اگر بازار ۳۰ درصد کاهش پیدا کند قیمت سهم ۱۵ درصد کم خواهد شد.

ضریب بتا کوچکتر از صفر (ضریب بتای منفی): نشان می‌دهد نوسانات سهم برعکس رفتار نوسانات بازار است. اندازه گیری شاخص بتای منفی سهم در بورس به‌عنوان مثال این‌گونه است که ضریب بتا ۱- بشود پس با ۲۰ درصد رشد بازار سهام مد نظر ۲۰ درصد کاهش قیمت و یا اگر بازار ۱۵ درصد کاهش پیدا کند قیمت سهم ۱۵ درصد افزایش خواهد یافت.

گفتیم که در روش پرتوفیلو یا سبد خرید انتخاب‌هایی به خریدار ارائه می‌گردد عرضه‌داران نیز با توجه به نکاتی که درباره شاخص بتا گفته شد برای کاهش ریسک خود در بازار مثبت اغلب سبد را با گزینه دارای شاخص بتا مثبت پر می‌کند و برعکس‌. برای انتخاب در سبدها برای ریسک کم‌تر انتخاب سهم مثبت حتی اگر کوچک باشد عقلانی‌تر است.

برای اینکه ضریب بتای سهم را محاسبه کنید باید ابتدا از سایت‌های معتبر که قبلاً درباره آن‌ها صحبت شد داده‌ها را پیدا کنید و طبق جدول های بالا مرتب کنید و با استفاده از فرمول زیر جدول بازدهی روزانه سهم و شاخص را حساب کنید اگر منفی شد شما به شاخص بتای منفی سهم در بورس رسیدید.

ضریب بتای منفی سهم در بوس و سبد سهام

با میانگین‌گرفتن از تک تک سهم‌های سبد سهام آن را به دست می‌آوریم مثل:

در مثال فوق مشاهده می‌کنید که ضریب بتا این سبد ۱.۵ به دست آمده است.

جمع بندی

در این مقاله شما با انواع ریسک و دلایل آن‌ها آشنا شدید. به طور خلاصه درباره انواع شاخص‌های اندازه گیری ریسک صحبت کردیم و مفصلاً به نحوه اندازه‌گیری شاخص بتا پرداختیم. این شاخص امروزه کاربرد زیاد دارد. شما می‌توانید با استفاده از سایت‌های معتبر داده‌های بازار را استخراج نمایید و به تنهایی با استفاده از فرمولی که در اختیار شما قرار گرفت شاخص بتا را محاسبه کنید. شاخص بتا نرمال را یک در نظر بگیرید مقادیر به دست آمده بالاتر از یک شامل سهام هایی دارای ریسک پرخطر و مقادیر به دست آمده شاخص بتا کمتر از یک مربوط به سهام‌هایی با ریسک تدافعی و ایمن‌تر برای سرمایه‌گذاری است. شاخص بتای منفی سهم در بورس به معنی این است که به رفتار بازار نگاه کنید و بدانید رفتار این سهم معکوس آن پیش می‌رود. اگر به تنهایی قادر به حساب مسائل ریاضی این شاخص نبودید می‌توانید از وب‌سایت‌های آنلاین و نرم افزارهایی که به این منظور ساخته شده‌اند استفاده کنید.

امیدوارم از این مقاله حداکثر استفاده را برده باشید و با این مفاهیم مهم برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری آشنایی کافی پیدا کرده باشید. برای آشنایی بیشتر با دیگر مفاهیم بورس مطلب دیگر سایت را مشاهده کنید.