حسابداری .
حسابداري واحد هاي بازرگاني و تجاري ، در رابطه با ماهيت حسابها و همچنين حسابهاي موقت و دائم يك توضيح مختصري بدم .
در حسابداري هر حساب داراي يك ماهيت است يعني حسابها ماهيتاً يا بدهكار هستند و يا بستانكار . حالا دونستن اين ماهيت به چه درد ميخوره انشاءالله در زماني كه حسابداري رو مقداري وارد بشيد بيشتر به اهميت اون پي خواهيد برد و متوجه خواهيد شد كه ماهيت حسابها از بحث دو تراز حساب و دارایی حساب طرفه بودن حسابداري نشات گرفته و كنترل بعضي از حسابها با دونستن ماهيت اون حساب انجام ميشه .
در ارتباط با حسابهاي موقت و دائم هم قبلاً يك توضيح مختصر دادم كه حسابها در يك دسته بندي كلي به دو نوع حسابهاي موقت و حسابهاي دائم تقسيم ميشوند .
1 - حسابهاي موقت :
حسابهايي هستند كه مربوط به عمليات حسابداري در يك سال مالي هستند و در پايان سال با يك حساب واسطه بسته شده (صفر ميشوند) و در نهايت تراز حساب و دارایی حساب نتيجه عمليات آنها به حسابهاي دائم منتقل ميشن و باز در ابتداي سال بعد مجدداً افتتاح ميشوند ضمناً به اين نوع حسابها ، حسابهاي سود و زياني هم ميگن مانند حسابهاي درآمد و هزينه .
2 - حسابهاي دائم :
حسابهايي هستند كه از ابتداي تاسيس يك واحد تجاري افتتاح شده و عمليات حسابداري سالهاي مختلف در آنها انجام شده و مانده آنها از يك سال به سال مالي بعد منتقل ميشوند ضمناً به اين نوع حسابها ، حسابهاي ترازنامه اي هم ميگن مثل داراييها ، بدهيها و حساب سرمايه .
ترازنامه كه گاهي اوقات به آن صورت وضعيت مالي نيز گفته مي شود عبارت است از فهرستي از تمام داراييها ، بدهيها و سرمايه يك واحد تجاري در يك تاريخ زماني معين كه معمولاً پايان دوره مالي مي باشد .
به طور كلي ترازنامه بر اساس معادله حسابداري يعني سرمايه + بدهيها = داراييها شكل گرفته است و همانطور كه از نامش (ترازنامه) پيداست هر دو طرف آن بايد برابر باشد و به دو طريق تهيه مي شود :
1- شكل حساب تي (T)
چون معمولاً ترازنامه به شكل تي تهيه ميشود لذا در اين درس فقط شكل تي آن را توضيح ميدهيم .
در ترازنامه به شكل تي تمام داراييها اعم از جاري و ثابت در سمت راست ترازنامه و تمام بدهيها اعم از جاري و بلندمدت و حساب سرمايه در سمت چپ ترازنامه آورده مي شوند .
ترازنامه با توجه به اطلاعات موسسه خدماتي محمد و حسن به شكل تي به صورت زير مي باشد :
موسسه خدماتي محمد و حسن
جمع داراييهاي جاري 89.062.500
جمع داراييهاي ثابت 2.000.000
جمع داراييها 91.062.500
جمع بدهيهاي جاري 500.000
بد هيهاي بلند مدت :
اسناد پرداختني 30.000.000
جمع بد هيهاي بلند مدت 30.000.000
جمع بد هيها 30.500.000
سرمايه اول دوره 50.000.000
سرمايه گذاري مجدد 10.000.000
سود ويژه 2.062.500
سرمايه پايان دوره 60.562.500
جمع بدهيها و سرمايه 91.062.500
صورت حساب سود و زيان income statement
صورت حساب سود و زيان همانطور كه از نامش پيداست جهت تعيين سود يا زيان ويژه واحد مالي تهيه ميشه و شامل خلاصه اي از درآمدها و هزينه هاي براي يك دوره زماني معين مي باشد.
اين صورت حساب معمولا به دو طريق تهيه مي شود :
1- تك مرحله اي
2- دو مرحله اي
صورت حساب سود و زيان به روش تك مرحله اي :
در اين روش ابتدا كليه درآمد ها يكجا و در ادامه كليه هزينه ها در زير آنها آورده مي شود و در نهايت از تفاضل آنها به سود يا زيان قبل از كسر ماليات مي رسيم كه با كسر ماليات (در صورتي كه موسسه سود داشته باشد) به سود يا زيان بعد از كسر ماليات يا همان سود يا زيان ويژه خواهيم رسيد .
صورت حساب سود و زيان به روش دو مرحله اي :
در اين روش ابتدا درآمدهاي عملياتي آورده شده در ادامه هزينه هاي عملياتي ذكر مي گردد كه از تفاضل اين دو به سود يا زيان عملياتي مي رسيم در مرحله بعد درآمدهاي غير عملياتي و هزينه هاي غير عملياتي آورده مي شود كه از تفاضل اين مرحله و مرحله قبل به سود و زيان قبل از كسر ماليات مي رسيم كه با كسر ماليات به سود و زيان بعد از كسر ماليات يا همان سود و زيان ويژه خواهيم رسيد .
به صورت حساب سود و زيان صورت حساب درآمد يا صورت حساب عمليات نيز گفته ميشود . مهمترين بخش صورت حساب سود و زيان قسمت پاياني آن يعني سود يا زيان ويژه است كه نتيجه فعاليت يك واحد تجاري را نشان مي دهد كه آيا واحد تجاري در طول دوره مالي فعاليتش سود آور بوده است و يا خير.
به طور كلي صورت سود و زيان يك واحد خدماتي به روش تك مرحله اي به صورت زير مي باشد :
موسسه خدماتي .
صورت حساب سود و زيان
براي سال مالي منتهي به 29/12/××
درآمد ها :
درآمد خدمات ××
كسر مشود هزينه ها :
هزينه اجاره ××
هزينه بيمه ××
هزينه حقوق ××
هزينه آب و برق و تلفن ××
جمه هزينه ها (××)
سود (زيان) قبل از كسر ماليات ××
ماليات (×)
سود (زيان) ويژه ××
حالا با توجه به مطالب ارائه شده در بالا و با توجه به مفروضات درسهاي قبلي صورت حساب سو و زيان براي موسسه خدماتي محمد و حسن يه شكل زير تهيه ميشود :
موسسه خدماتي محمد و حسن
صورت حساب سود و زيان
براي دوره مالي منتهي به 31/2/84
درآمد :
درآمد خدمات آموزشي 5.000.000
كسر ميشود هزينه ها :
هزينه اجاره 1.000.000
هزينه حقوق 1.000.000
هزينه آب و برق و تلفن 250.000
جمع هزينه ها 2.250.000
سود و (زيان) قبل از كسر ماليات 2.750.000
ماليات به ماخذ 25% (687.500)
سود (زيان) ويژه 2.062.500
* سود(زيان) ويژه :چنانچه درآمد هاي يك واحد مالي نسبت به هزينه هاي آن بيشتر باشد آن واحد مالي داراي سود بوده و اگر هزينه ها نسبت به درآمد ها بيشتر باشند واحد مالي داراي زيان است .
** درآمد هاي عملياتي و هزينه هاي عملياتي به مواردي گفته ميشود كه مستقيماً مربوط به عمليات جاري و اصلي شركت است و در غير اينصورت از اصطلاح درآمد و هزينه غير عملياتي استفاده ميشود . بطور مثال در موسسه خدماتي محمد و حسن درآمد آموزشي جزو درآمد هاي عملياتي بوده و اگر همين موسسه با فروش يكدستگاه خودرو منافعي به دست بياورد چون جزو عمليات جاري آن نبوده بنابر اين درآمد آن غير عملياتي محسوب ميشود .
*** مآخذ 25% طبق قانون مالياتهاي مستقيم محاسبه شده است
صورت حساب سرمایه یکی از صورتهای مالي است و بيانگر خلاصه تغييراتي است كه در سرمايه يك واحد تجاري طي يك دوره مالي يا يكسال مالي روي مي دهد .
صورت حساب سرمايه با سرمايه اول دوره شروع شده در مرحله بعدي اگر مالكين شركت سرمايه گذاري مجدد در موسسه خود انجام داده باشند مبلغ اين سرمايه گذاري به سرمايه اول دوره اضافه ميشه همچنين اگر سود ويژه هم در طي همان دوره كسب كرده باشند مبلغ اين سود نيز به سرمايه اول دوره اضافه مي شود اما در ادامه اگر مالكين برداشتي از حساب شركت كرده باشند يا اينكه در طي دوره زيان ويژه داشته باشند ، اين دو مبلغ از سرمايه اول دوره كسر مي شود كه در نهايت به مبلغ سرمايه پايان دوره خواهيم رسيد .
پس به طور كلي تغييرات در سرمايه به دو صورت مي باشند
1- تغييراتي كه باعث افزايش در سرمايه اند
2- تغييراتي كه باعث كاهش در سرمايه اند
همانطور كه متوجه شديد مبلغ سرمايه گذاري مجدد و سود ويژه باعث افزايش در سرمايه شده و مبلغ برداشت مالكين از حساب شركت و زيان ويژه باعث كاهش در حساب سرمايه مي شوند .
صورت سرمايه يك واحد خدماتي به طور كلي به صورت زير تهيه ميشود :
صورت حساب سرمايه
براي دوره مالی منتهي به 31/02/84
سرمايه اول دوره ×××
سرمايه گذاري مجدد ×××
افزايش (كاهش) در سرمايه ×××
سرمايه پايان دوره ×××
در طول يك سال مالي شركت يا سود دارد يا زيان ، اما من در صورت حساب سرمايه بالا هر دو مورد را اشاره كردم كه با توجه به اينكه شركت شما سود داشته يا زيان مي توانيد مبلغ موجود را در محل مناسب از صورت حساب سرمايه قرار داده و به اين ترتيب سرمايه پايان دوره را محاسبه نماييد .
حال با توجه به مطالب بالا صورت حساب سرمايه با توجه به اطلاعات مالي موسسه خدماتي محمد و حسن به شکل زیر ارائه میشود :
موسسه خدماتي محمد و حسن
صورت حساب سرمايه
براي دوره مالی منتهي به 31/02/84
سرمايه اول دوره 50.000.000
سرمايه گذاري مجدد 10.000.000
سود ويژه 2.062500
افزايش در سرمايه 10.562.500
سرمايه پايان دوره 60.562.500
يك واحد تجاري چگونه مي تواند نتايج حاصل از رخدادهاي مالي را كه در طول يك سال مالي اتفاق افتاده را در اختيار ديگران قرار دهد . همانطور كه در درسهاي قبلي هم متوجه شديد راه حل اين كار صورتهاي مالي هستند .
صورتهاي مالي يك واحد تجاري شامل صورتهاي ذيل مي باشند كه آنها را به ترتيب در درسهاي متوالي براتون توضيح خواهیم داد .
۱ - صورتحساب سرمایه
۲ - صورتحساب سود و زیان
۳ - صورت وضعیت مالی (ترازنامه)
چيزي كه در تمام صورتهاي مالي فوق مشترك مي باشد سر فصلهاي اين صورتهاي مالي است اصولا در قسمت بالاي تمامي صورتهاي مالي ابتدا نام واحد تجاري مثل موسسه خدماتي محمد و حسن ، در سطر بعدي نام صورت مالي تراز حساب و دارایی حساب مثل صورت سود و زيان و در نهايت تاريخ يا دوره زمانيكه صورت مالي براي آن دوره تهيه شده قرارمي گيره . در اين ميان ترازنامه به تاريخ تهيه ميشه ( مثلا 29/12/83 ) ولي صورت سود و زيان ، صورت سرمایه به دوره مالي منتهی به . تهيه ميشود ( مثلا براي دوره مالي منتهي به 29/12/83 )
سال مالي مدت زمانيه كه يك چرخه حسابداري طول میکشه كه معمولاْ در كشورمان يك سال شمسي مي باشد که از اول فروردين شروع و تا پایان اسفند ادامه داره .
**** اهمیت استفاده از تراز آزمایشی****
بايد بگم كه حسابداري يك سيستم دوطرفه است يعني هر رويداد مالي داراي دو طرف حساب است و در مقابل هر مبلغ بدهكار يك مبلغ بستانكار وجود داره بنابر اين ميشه گفت هميشه جمع هر دو طرف بدهكار و بستانكار كليه حسابها (در دفتر روزنامه يا كل ) با هم مساوي است و اگر مساوي نباشه يك جاي كار ميلنگه .
با توجه به مطالب بالا انتخاب عنوان تراز آزمايشي براي مانده حسابهاي دفتر كل انتخاب خوبي است چرا كه اين تراز به اين منظور تهيه ميشه كه برابري بدهكار حسابها و بستانكار حسابها رو آزمايش كنه .
اگر جمع بدهكارها (مانده اقلام بدهكار) و جمع بستانكارها (مانده اقلام بستانكار) برابر نباشه ميشه نتيجه گرفت كه اشتباهاتي صورت گرفته است كه اصولا با محاسبه مابه التفاوت جمع بدهكارها و بستانكارها مي توان برخي از اشتباهات را پيدا كرد .
بنابراين اگر جمع بدهكارها و جمع بستانكارهاي تراز آزمايشي برابر نبودند مي توانيم براي راحتتر پيدا كردن موارد اختلاف يكي از روشهاي زير را امتحان كنيم .
1- ممكنه كه حسابي از تراز آزمايشي حذف شده باشه ، بنابراين انتقال تمامي حسابها و مانده هاي آنها را از دفتر روزنامه به دفتر كل رديابي كنيد .
2- ممكنه اختلاف از ثبت در دفتر روزنامه و يا نقل به دفتر كل صورت گرفته باشد .در اين صورت دفتر روزنامه را براي مقدار اختلاف جستجو كنيد . فرض كنيد جمع كل ستون بدهكار تراز آزمايشي موسسه خدماتي محمد و حسن برابر با 94.000.000 ريال و جمع كل ستون بستانكارهاي اين موسسه 95.500.000 ريال باشد حالا اين اختلاف ممكنه مربوط به اين باشه كه يه مبادله در دفتر روزنامه اشتباه ثبت شده باشه ، و يا به طور اشتباه به دفتر كل منتقل شده باشه پس بايد به دنبال يه مبلغ 1.500.000 ريالي بگرديد .
3- اختلاف بين جمع بدهكارها و جمع بستانكارها را بر عدد 2 تقسيم كنيد . در صورتي كه اختلاف قابل تقسيم باشد ، احتمالاً اختلاف ناشي از ثبت اشتباهي يك بدهكار در طرف بستانكار و يا بالعكس مي باشد . براي مثال فرض كنيد كه در يك مبادله 3.000.000 ريالي موسسه خدماتي فوق به جاي اينكه حساب بانك بدهكار شود اشتباهي بستانكار شده است در نتيجه جمع بستانكارها مبلغ 3.000.000 ريال بيشتر از ميزان واقعي و جمع بدهكارها مبلغ 3.000.000 ريال كمتر از ميزان واقعي خواهد بود . لذا بين جمع بدهكارها و بستانكارها در كل 6.000.000 ريال اختلاف پيش مي آيد
تا اينجا مراحل ثبت و طبقه بندي رو طبق تعريف حسابداري با هم خونديم و پس از انتقال رويدادهاي مالي از دفتر روزنامه به دفتر کل مانده گيري حسابها رو هم انجام داديم.
مانده گيري حسابها از مابه التفاوت جمع ستون بدهکار و ستون بستانکار یک حساب بدست می آید. برای مثـال مبـلغ 87.000.000 ریال مانــده حساب بانــک از محاسبـه مابه التفـاوت جمع ستون بدهکـار حساب بانك یعنی 93.000.000 ریال و جمع ستون بستانکارحساب بانك یعنی 6.000.000 ریال بـدست آمده است .
در اينجا بايد توجه داشت كه اگر جمع ستون بدهکار یک حساب بزرگتر از جمع ستون بستانکار همان حساب باشد آن حساب دارای یک مانـده بدهکـار است ماننـد حساب بانـک که دارای مانـده بدهکـار می باشد و بالعکس اگر جمع ستون بستانکار یک حساب بزرگتر از جمع ستون بدهکار همان حساب باشد آن حساب دارای یک مانده بستانکار است مانند حساب بستانكاران که دارای مانده بستانکار میباشد .
اصولاً شرکتها قبل ازتهیه صورتهای مالی نهایی برای راحت تر تهیه شدن این صورتها یک رویه اضافی را طی می کننـد . و اقدام به تهیـه تراز آزمایشـی می کننـد . که البتـه این تراز جـزء صورتـهای مالی اساسی شرکـت نیست فقط يك طبقه بندي مجدد حسابها است . این تراز فهرستی از عناوين تمامي حسابهای دفتر کل و مانده های آنها می باشـد . ابتدا حساب دارایی ها بعد حساب بدهیـها بعـد هم حسـاب سرمایه و در نهایت حساب درآمد و هزینه ها نوشته ميشوند .(به شكل زير)
اگر سیستم ثبت دو طرفه حسابداری به درستی اجرا گردد ، باید جمع ستون بدهكار و جمع ستون بستانکار تراز آزمایشی با هم برابر گردند که در این صورت تراز آزمايشي از طریق اثبات تساوی جمع بدهکارها و بستانکارها صحت عملیات مالی موسسه را تا حدودي نشان می دهد . تراز آزمایشی را در هر زمان میتوان تهیه کرد ولی معمول رویه این است که اصولا در پایان دوره مالی و قبل از تهيه صورتهاي مالي تهیه می كنند .
تراز آزمایشی مانده حسابهای موسسه خدماتی محمد و حسن بعنوان نونه به شكل زير ارائه ميشود .
وبلاگ دانشجویان حسابداری علامه طباطبایی
· کاربرگ فرم ستون بندی شده ای است که برای کاهش دادن اشتباهات و تسهیل عملیات مربوط به اصلاح ، بستن و تهیه صورت های مالی در پایان دوره مالی به کار میرود.
· تهیه کاربرگ اختیاری بوده و جز مدارک رسمی حسابداری نیست.
· فایده: چون ستون های کاربرگ باید متوازن باشند اشتباه در هر قسمت آشکار میشود.
قالب کاربرگ:
شامل ستون های نام و شماره حساب، تراز آزمایشی ، اصلاحات ، تراز آزمایشی اصلاح شده ،سود و زیان و تراز نامه است.
که پنج بخش اخیر هر کدام 2 ستون بدهکار و بستانکار دارند.
تکمیل کاربرگ:
1) نوشتن سرفصل: شامل نام موسسه، نام گزارش (کاربرگ) و تاریخ گزارش(برای دوره زمانی. ) است.
2) تراز آزمایشی: استخراج مانده حسابها از دفتر کل و نوشتن مانده ها جلوی حساب مربوطه. پس از انتقال مانده ها جمع عمودی دو ستون بد و بس این بخش تعیین و در صورت برابری دو خط موازی زیر آنها کشیده میشود.
3) اصلاحات: ثبت اصلاحات پایان دوره مالی مشابه ثبت های دفتر روزنامه. اگر برای اصلاحات حساب جدیدی لازم باشد آن حساب در ستون نام حساب درج( در اولین سطر بعد جمع تراز آزمایشی) و اصلاحات لازم انجام میشود.
4) تراز آزمایشی اصلاح شده: تلفیق ارقام موجود در بخش تراز آزمایشی و اصلاحات. که اگر حسابی در هر دو بخش مانده همسان داشت( هر دو بد یا هر دو بس) با هم جمع میشوند و اگر نوع مانده ها با هم فرق میکرد از هم کم میشوند و عدد حاصل در تراز آزمایشی نوشته میشود.( هر طرفی که از نظر مقدار بزرگتر بود طرف تراز آزمایشی اصلاح شده را تعیین میکند.) پس از انتقال مانده ها جمع عمودی دو ستون بد و بس این بخش تعیین و در صورت برابری دو خط موازی زیر آنها کشیده میشود.
5) سود و زیان و تراز نامه: انتقال مستقیم مانده حسابهای تراز آزمایشی اصلاح شده با توجه به ماهیت حساب به ترازنامه یا سود و زیان.
· حسابهای بخش ترازنامه: (حسابهای دائمی به جز برداشت) شامل حسابهای دارایی بدهی و سرمایه
· حسابهای بخش سود وزیان: (حسابهای موقت ) شامل حسابهای درآمد(فروش،برگشت از خرید ،تخفیف نقدی خرید و درآمدهای غیر عملیاتی) هزینه( خرید، برگشت از فروش، تخفیف نقدی فروش و هزینه های عملیاتی و غیر عملیاتی)
· در انتقال مانده ها باید دقت کرد که هر مانده ای فقط و فقط به یک سطر سود و زیان یا ترازنامه منتقل میشود.
محاسبه سود یا زیان خالص:
· پس از پیدا کردن جمع ستون های بد و بس بخش سود و زیان ، این دو عدد را از هم کم میکنیم؛ اگر طرف بد بیشتر بود حاصل زیان خالص اگر طرف بس بیشتر بود حاصل سود خالص را نشان میدهد.
· که برای کم کردن این دو عدد عدد کوچکتر را زیر عدد بزرگتر نوشته و مانده را پیدا کرده و عبارت سود یا زیان خالص را روبروی مانده در بخش نام حسابها مینویسیم.و در آخر مانده را به ستون ترازنامه(بر حسب ماهیت مانده که بد یا بس باشد) منتقل میکنیم.
· پس از تهیه کاربرگ مراحل بعدی حسابداری شامل تهیه صورت های مالی ،اصلاح حسابها و بستن حسابهای موقت را انجام میدهیم.
تهیه صورت های مالی:
· اطلاعات لازم برای تهیه صورت حساب سود و زیان مستقیم از بخش سود و زیان کاربرگ به دست می آید.
· اطلاعات لازم برای تهیه صورت حساب سرمایه معمولا از کاربرگ به دست می آید. چون برداشت و سود یا زیان که مشخص است. اگر صاحب موسسه سرمایه گذاری مجدد نکرده باشد سرمایه اول دوره نیز در کاربرگ هست حالا اگر سرمایه گذاری مججد کرده باشد باید به دفتر کل و حساب سرمایه رجوع کنیم.
· اطلاعات لازم برای تهیه ترازنامه مبالغ دارایی و بدهی از ستون های بخش ترازنامه کاربرگ به دست می آید و مبلغ سرمایه از صورت حساب سرمایه به دست می آید.
اصلاح حسابها:
· تمامی اطلاعات مندرج در ستون اصلاحات کاربرگ در دفتر روزنامه ثبت و سپس به حسابهای دفتر کل منتقل میشود. در ستون شرح دفتر روزنامه و کل عبارت ثبت اصلاحی را مینویسیم.
بستن حسابهای موقت:
· تمام حسابهای درآمد و هزینه که شامل حسابهای: فروش و برگشتش،خرید و برگشتش و سایر هزینه ها ابتدا به حساب سود و زیان بسته میشوند.
· نکته قابل ذکر در اینجا این است که در تراز آزمایشی آخر سال مانده حساب موجودی کالا، موجودی اول دوره است که با اصلاح آن موجودی اول دوره صفر میشود و سپس موجودی آخر دوره را به حساب موجودی کالا بدهکار میکنیم.و چون در شرکت های بازرگانی موجودی اول و آخر دوره در سود شرکت موثر است به همین علت هنگام اصلاح موجودی کالا موجودی اول دوره را به خلاصه سود و زیان بدهکار و موجودی آخر را به خلاصه سود و زیان بستانکار میکنیم.که این کار جز اصلاحات است و جز بستن حسابها نیست. .
· نکته مهم این است که مانده موجودی کالا پس از اصلاحات موجودی کالای آخر دوره است و جز دارایی به حساب می آید پس حساب دائمی است و برای بستن آن از تراز آزمایشی اختتامی استفاده میشود.
· حساب موقتی که به خلاصه سود و زیان بسته نمیشود و مستقیم به حساب سرمایه بسته میشود برداشت است.
· و در آخر مانده خلاصه سود وزیان به سرمایه بسته میشود .
و این ثبت ها از روی بخش سود و زیان کاربرگ و همچنین ترازنامه( برای حساب برداشت) نوشته میشوند و در دفتر روزنامه ثبت و سپس به دفتر کل نقل میشوند .
روش کلی بستن حساب :
· برای بستن هر حساب ابتدا باید ببینیم که آن حساب به چه حسابی بسته میشود (حساب مقابل) سپس اگر حساب مذکور مانده بدهکار داشت به همان مقدار آن را بستانکار کرده و حساب مقابل را بدهکار میکنیم. و اگر حساب مذکور مانده بستانکار داشت به همان مقدار آن را بدهکار کرده و حساب مقابل را بستانکار میکنیم.
: مثلا بستن حساب درآمد تعمیرات
چون حساب درآمد تعمیرات حساب موقت است و جز حسابهای درآمد است به حساب خلاصه سود و زیان بسته میشود پس حساب مقابل درآمد تعمیرات خلاصه سود و زیان است.و چون ماهیت حساب درآمد بستانکار است به مقدار مانده اش آن را بدهکار میکنیم و خلاصه سود و زیان را بستانکار میکنیم.
تهیه تراز آزمایشی اختتامی :
پس از بستن حسابهای موقت مانده حساب سرمایه مبلغ سرمایه آخر دوره را نشان میدهد . در نتیجه تراز آزمایشی اختتامی از روی مانده حسابهای دائمی تهیه میشود. دلیل انجام این کار این است که مطمئن شویم عملیات مربوط به اصلاح و بستن حسابهای موقت را درست انجام داده ایم.
چرخه حسابداری :
مجموعه ای از عملیات حسابداری که به صورت منظم و پی در پی در هر دوره مالی انجام میشوند. ترتیب و توالی مراحل مختلف در چرخه حسابداری:
در طول دوره مالی : 1-جمع آوری اطلاعات مالی 2- تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی 3- ثبت در دفتر روزنامه 4- نقل به دفتر کل
در پایان ماه : 5-تهیه تراز آزمایشی
در پایان دوره مالی : 6- تهیه کاربرگ 7- تهیه صورت های مالی 8- اصلاح حسابها 9- بستن حسابهای موقت 10-تراز آزمایشی اختتامی
بستن حسابهای دائمی:
· بر طبق قوانین موسسات ناگزیرند حسابهای هر سال خود را در دفاتر جداگانه نگهداری کنند .در نتیجه باید مانده حسابهای دائمی در پایان دوره مالی به دفاتر جدید نقل شوند.
· برای بستن حسابهای دائمی از حساب واسط تراز آزمایشی اختتامی استفاده میشود.(که هر حساب دائمی به این حساب بسته میشود.)
· در قسمت شرح دفتر روزنامه و کل از عبارت بستن حسابهای دائمی استفاده میشود.
· در دوره مالی بعد برای افتتاح حسابها، با استفاده از تراز آزمایشی اختتامی دوره قبل تمام حسابها با کمک حساب واسط تراز آزمایشی افتتاحی باز میشوند. به طوری که هر حسابی که در تراز آزمایشی اختتامی مانده بد داشت معادل همان مانده بد شده و حساب تراز آزمایشی اختتامی بس شده و به همین منوال.
· در قسمت شرح دفتر روزنامه و کل از عبارت افتتاح حسابهای دائمی استفاده میشود.
· ثبت های مربوط به افتتاح حساب ها عکس ثبت های مربوط به بستن حسابها میباشند.
ترازنامه چیست؟
هدف از حسابداری، ارائه اطلاعات مالی به مدیران سازمآن‌های مختلف است که مدیران یک سازمان با توجه به این اطلاعات مالی برای سازمان تصمیم گیری می کنند. در حسابداری دو نوع حساب داریم که یکی از این حساب ها به نام حساب ترازنامه ای است. در این مقاله ما به معرفی و بررسی ترازنامه چیست و آشنایی با اجزای ترازنامه می پردازیم، با ما همراه باشید.
ترازنامه چیست؟
ترازنامه در حسابداری یکی از شاخه های مالی اساسی بوده که عبارت است از گزارشی که در آن دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام در یک تاریخ معین گزارش می شود. ترازنامه جزء گزارشات برون سازمان بوده و از آن برای تجزیه، تحلیل و نسبت های مالی استفاده می شود. همچنین در ترازنامه تنها حساب های دائمی نوشته می شود.
بخش های اصلی ترازنامه
این سه بخش معادله اصلی حسابداری را تشکیل می دهند. ترازنامه در حسابداری، نشان دهنده اجزای معادله حسابداری اصلی حسابداری است که تصویری از وضعیت مالی یک واحد اقتصادی را در یک دوره زمانی معین نشان میدهد.
دارایی = بدهی + سرمایه (حقوق صاحبان سهام)
در ترازنامه حسابداری، دارایی ها در سمت راست ترازنامه و در سمت چپ بدهی ها و سرمایه آورده شده است. این دو بخش دارایی، بدهی و سرمایه باید با هم برابر و هم تراز باشند.
اقلام ترازنامه شامل چه مواردی است؟
مهم‌ترین بخش یک ترازنامه حسابداری شامل دو بخش ستون دارایی ها و ستون بدهی ها و سرمایه ها در ترازنامه حسابداری است. این دو بخش باید با یکدیگر، هم تراز و در تعادل باشند زیرا شکل ترازنامه حسابداری، منطبق بر معادله حسابداری است، بنابراین باید بین دو ستون اصلی توازن برقرار باشد. در ادامه مقاله به معرفی، بررسی و ترتیب قرار گرفتن اقلام ترازنامه می‌پردازیم.
1 – ستون دارایی ها در ترازنامه
ستون اول صورت ترازنامه، مربوط به دارایی های یک واحد اقتصادی است که به ترتیب میزان نقدینگی در ستون از بالا به سمت پایین قرار می گیرد. دارایی ها شامل دو دسته هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
- دارایی جاری در ترازنامه مالی به دارایی هایی گفته می شود که طی یک سال مصرف می شوند و شامل مواردی نظیر وجوه نقد، حساب های دریافتی، موجودی و پیش پرداخت ها است.
- دارایی غیر جاری در ترازنامه به دارایی هایی گفته میشود که بیشتر از یک سال مورد استفاده قرار می گیرند و شامل مواردی نظیر زمین، ساختمان، تجهیزات، علائم تجاری، ثبت اختراع، سرمایه گذاری های بلند مدت، سپرده های بانکی بلند مدت، تملک و سرمایه گذاری در شرکت های وابسته می شود.
2 – ستون بدهی ها و سرمایه ها در ترازنامه حسابداری
بعد از ستون دارایی ها جاری و غیر جاری در ترازنامه، ستون دوم ترازنامه مالی که شامل دو بخش بدهی ها و سرمایه ها است، قرار می گیرد. این بدهی ها شامل مواردی نظیر اجاره بها، حقوق و دستمزد باشد. بدهی ها شامل دو دسته هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. بنابراین بدهی های مختلف یک مؤسسه، به ترتیب سر رسید پرداخت، در ترازنامه حسابداری قرار میگیرند.
- بدهی های جاری نظیر بدهی بانکی، سود قابل پرداخت، اجاره، مالیات، تسهیلات و دستمزدهای قابل پرداخت
- بدهی های غیر جاری نظیر دیون بلند مدت و بدهی های مالیاتی تعلیق شده
اجزای ترازنامه چه هستند؟
یک ترازنامه در حسابداری علاوه بر اقلامی که در فوق به آنها اشاره کردیم، از اجزایی نظیر موارد زیر را تشکیل می شود که عبارتند از:
1. عنوان ترازنامه حسابداری
عنوان ترازنامه حسابداری شامل سه بخش مهم است که عوامل تشکیل دهنده عنوان ترازنامه مالی هستند و از اجزای ترازنامه حسابداری محسوب می شوند.
- نام کامل واحد اقتصادی
- نام گزارش یا صورت وضعیت مالی
- تاریخ گزارش
2. واحد اندازه گیری ترازنامه در حسابداری
یکی دیگر از اجزای ترازنامه حسابداری، واحد اندازه گیری ترازنامه در حسابداری است. این واحد اندازه گیری باید در ترازنامه حسابداری نشان داده شود.
3. جمع حساب ها در ترازنامه
یکی دیگر از اجزای ترازنامه حسابداری، جمع حساب ها در ترازنامه است. منظور از جمع حساب ها در ترازنامه، جمع ستون دارایی و ستون بدهی و سرمایه ها است. این حساب ها باید باهم هم تراز و برابر باشند. همچنین زیر این جمع حساب ها باید دو خط موازی کشیده شود تا نشان دهد که حساب بسته شده است.
مهم‌ترین اقلام ترازنامه در تجزیه و تحلیل ترازنامه
اقلام زیادی در ترازنامه هستند که در تجزیه و تحلیل ترازنامه، بررسی می شوند. در تجزیه و تحلیل ترازنامه اقلامی نظیر حساب های دریافتی، سرمایه گذاری های کوتاه مدت، املاک، مستقلات، تجهیزات و بدهی بررسی می شوند اما برخی از متخصصان این حوزه از حسابداری پول نقد را به عنوان مهم‌ترین مورد بررسی کرده و پول نقد را مهم‌ترین بخش در ترازنامه مالی یک شرکت می دانند.
بنابراین در زمینه حسابداری، برخی از متخصصین ترازنامه را به عنوان اولین و مهم‌ترین صورت مالی می شناسند زیرا ترازنامه در حسابداری تصویری از تمام دارایی ها (دارایی های جاری و غیر جاری) و بدهی های یک شرکت را در تاریخی معین و مشخص ارائه می دهد.
شکل ترازنامه چگونه است؟
شکل ترازنامه به دو حالت زیر است:
- شکل حساب: این شکل مانند حرف انگلیسی T است. بالای این حرف عنوان مشخص می شود، در دو طرف آن نیز ستون دارایی و ستون بدهی و سرمایه ها قرار می گیرد. در این شکل ترازنامه، به صورت برابر و متوازن نشان داده می شود.
- شکل گزارشی: شکل گزارشی نوشتن ترازنامه به صورت است که ابتدا ستون اول یعنی دارایی ها نوشته می شود و در ادامه ستون دوم که نشان دهنده بدهی ها و سرمایه است در زیر ستون دارایی های واحد اقتصادی قرار می گیرد.
بزرگ‌ترین مشکل ترازنامه در حسابداری چیست؟
یکی از مهم‌ترین مشکلات ترازنامه مالی این است که تورم در اعداد آنها تأثیر نمی گذارد و مبالغ دارایی بعد از مدتی به روز نیستند. اعدادی که در ترازنامه مالی ثبت می شود با ارزش دفتری ثبت می شوند و تغییری نمی کنند.
نتیجه گیری
بنا بر آنچه در مقاله درباره ترازنامه در حسابداری، اجزا و اقلام ترازنامه بیان کردیم، ترازنامه مجموع دارایی های شرکت و نحوه تأمین مالی این دارایی ها را از طریق بدهی یا سرمایه نشان می دهد.
این مجموع همچنین باید باهم برابر و هم تراز باشند، به آن صورت که جمع ستون اول که شامل دارایی ها است با جمع ستون دوم که شامل بدهی ها و سرمایه است باید باهم برابر و متساوی شوند.
بنابراین ترازنامه در حسابداری بر اساس معادله اساسی دارایی ها = بدهی ها + حقوق صاحبان سهام یا سرمایه ها کار می کند. شما چگونه ترازنامه تهیه می کنید؟ یا به نظر شما اگر ترازنامه تعادل نداشته باشد چه اتفاقی می‌افتد؟
حسابهای انتظامی چیست
حساب های انتظامی از جمله مواردی است که برای نگهداری اطلاعات غیر مالی کاربرد دارد و سبب میشود در رویداد های مالی شفافیت و اطمینان بیشتری حاصل شود. شرکت حسابداری آریا تهران در این مقاله قصد دارد درباره حسابهای انتظامی مطالب مفیدی را به شما ارائه دهد تا در پایان این مقاله اطلاعات کاملی درباره نحوه ثبت حسابهای انتظامی ، طبقه بندی حسابهای انتظامی و نحوه بستن این حسابها بدست آورید.
حسابهای انتظامی چیست
برای اینکه بدانیم حساب های انتظامی چه نوع حساب هایی هستند، ابتدا لازم است با ماهیت حساب ها آشنا شویم.
در حسابداری برای تعیین جایگاه یک حساب، از ترازنامه استفاده می شود.
حساب های بدهی در سمت چپ و دارایی ها در سمت راست نوشته می شوند. از نظر ماهیت حساب ها به سه دسته ی بدهکار، بستانکار و بدون ماهیت تقسیم بندی می شوند.
به طور مثال بهای تمام شده، دارایی جاری یا غیرجاری، هزینه ها و… حساب هایی هستند که می توانند دارای ماهیت بدهکاری یا بستانکاری باشند و بسته به نوع خود در ترازنامه ثبت شوند.
معرفی حسابهای انتظامی
اما حساب بدون ماهیت چیست؟
به آنها به اختصار حساب انتظامی گفته می شود. حساب های انتظامی در ترازنامه یا ثبت نمی شوند و یا در دسته بندی جایگاه ها قرار نمی گیرند و صرفا به عنوان یادداشت به آن پیوست می شوند.
این نوع از حساب ها برای دریافت یا دادن چک و سفته کاربرد دارند، به این معنا که این حساب ها قابل وصول نیستند و وقتی شرکت برای ضمانت چک یا سفته پرداخت می کند، از این اسناد به عنوان وثیقه استفاده می شود.
پس همانطور که در ترازنامه ثبت نمی شوند در صورت سود و زیان نیز از جایگاهی برخوردار نیستند.
ویژگی حساب انتظامی
برای اینکه همه چیز راجع به حساب های انتظامی را بدانیم ابتدا بهتر است با ویژگی های آن آشنا شویم.
حساب های انتظامی در دسته ی حساب های بدون ماهیت قرار دارند.
بنابراین در ترازنامه در سمت راست (دارایی) یا چپ (بدهی) ثبت نمی شوند. و ممکن است تنها به عنوان یادداشت در کنار صورت های مالی قرار گیرند یا در ذیل ترازنامه ذکر شوند.
این حساب ها فاقد بار مالی بوده و نقش وثیقه و تضامنی دارند و به عنوان ضمانتی بر انجام گیری درست کار استفاده میشوند.
خصوصیت حساب انتظامی
کاربرد حساب های انتظامی
حساب های انتظامی در حسابداری دولتی کاربرد زیادی دارند. یکی دیگر از کاربردهای حساب های انتظامی در بخش ثبت بدهی های احتمالی در شرکت های بازرگانی است.
از دیگر کاربرد حساب های انتظامی میتوان گفت که زمانی که دو طرف معامله نمیتوانند در لحظه عقد قرارداد حسن نیت خود را به طرف مقابل اعلام کنند و نمیتوانند کالا و سرمایه را همان لحظه ارائه دهند ایم حساب ها به کمکم آن ها میایند.
در این راستا طرفین قرارداد میتوانند حسن نیت خود را نشان داده و سندی به دو طرف ارائه میشود که تضمین دریافت تراز حساب و دارایی حساب منفعت طرفین میباشد.
از حساب انتظامی نیز در حسابداری مالیاتی استفاده گسترده ای میشود. در صورتی که افراد موظف به پرداخت مالیات های سنگین هستند و یا مالیات های معوقه زیادی دارند در این زمان حساب های انتظامی به کمک آن ها میاید.
اگر شما هم درگیر امور مالیاتی هستید میتوانید از خدمات مالیاتی شرکت حسابداری آریا تهران بهره ببرید.
در شرکت خدمات مالیاتی آریا تهران ده ها متخصص و کارشناس امور مالیاتی گرد هم آمده اند تا با جدیدترین راهکار های عملیاتی تا حد امکان مالیات شما را کاهش دهند و مشکلات را برطرف کنند.
نحوه ثبت اسناد انتظامی
در این قسمت میخواهیم با روش ثبت سند حسابداری حساب های انتظامی آشنا شویم.
براساس نوع پرداخت اسناد حساب های انتظامی در دو نوع ثبت می شوند.
اگر شرکت اسناد انتظامی را دریافت کند، حساب های انتظامی به نفع شرکت بدهکار و طرف حساب های انتظامی، بستانکار محسوب می شوند.
اما در صورتی که شرکت دیگری اسناد تضمینی تراز حساب و دارایی حساب مانند چک و سفته را به عنوان ضمانت پرداخت کند، حساب های انتظامی بر عهده ی شرکت بدهکار و حساب های انتظامی، بستانکار می شوند.
مثال سند و حساب انتظامی
برای آشنایی با حساب های انتظامی بهتر است با یک مثال از سند و حساب انتظامی شروع کنیم.
بسیاری از شرکت ها برای رویدادهای مالی مختلف خود از بانک ها وام دریافت می کنند بنابراین در اینجا ما برای فهم بهتر نحوه عملکرد و ثبت اسناد انتظامی یک مثال از دریافت وام از بانک میزنیم.
فرض کنید شرکت حاج آقا برای دریافت وام از بانک ملی به عنوان وثیقه یک چک با مبلغ 50 میلیون به بانک ملی ارائه می دهد.
در این صورت شرح سند چک بانکی با مبلغ 50 ملیون نزد بانک ملی است، و طرف حساب انتظامی 50 میلیون بستانکار است در حالیکه سرفصل حساب های انتظامی بر عهده شرکت 50 میلیون بدهکار است.
حال فرض کنید شرکت حاج آقا وام خود را تسویه کرده تراز حساب و دارایی حساب و چک ضمانت خود را دریافت کرده است.
در این صورت شرح سند و بستانکار بودن طرف حساب انتظامی یکسان می ماند، اما سر فصل حساب های انتظامی به نفع شرکت 50 میلیون بدهکار است.
بنابراین در این مثال شاهد تغییر سرفصل حساب های انتظامی بر عهده شرکت به حساب های انتظامی به نفع شرکت بودیم.
انواع ثبت حسابهای انتظامی
همانطور که پیش تر نیز ذکر شد روش ثبت سند حسابداری حساب های انتظامی براساس نوع پرداخت ، دو نوع است.
نوع اول زمانی است که شرکت به عنوان ضمانت چک یا سفته دریافت می کند و دومین نوع ثبت هنگام پرداخت چک یا سفته توسط شرکت است.
ثبت حساب های انتظامی
به طور کلی از حساب انتظامی برای ضمانت سود و منفعت شرکت ها استفاده میشود. در صورتی که شرکتی از اسناد انتظامی استفاده کند ثبت حسابداری آن به دو بخش تقسیم میشود :
- بدهکار : حساب های به نفع شرکت در حساب های انتظامی
- بستانکار : طرف حساب های انتظامی
در صورتی که شرکت و ساز مان مورد نظر اسنادی را برای ضمانت ثبت کند در این صورت تقسیم بندی به صورت زیر خواهد بود :
- بدهکار : حساب های انتظامی که بر عهده شرکت است
- بستانکار : طرف حساب های انتظامی که شرکت موظف به ارائه اسناد به آن است.
انواع تضمین حساب های انتظامی
به طور برای شفافیت اسناد تضمینی بین شرکت ها برای تبادلات مالی استفاده میشود و برای نگهدا داشتن اسناد تضمینی مورد استفاده قرار میگیرند.
اسناد تضمینی مورد استفاده در شرکت ها انواع مختلفی دارد که معمولا برای تضمین از چک و سفته استفاده میشود.
انواع اسناد تضمینی مورد استفاده در حساب های انتظامی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی عبارتند از :
- چک
- سفته
- ضمانت نامه بانکی
- وجه نقد
- اسناد ملکی
طبقه بندی حسابهای انتظامی
همانطور که دو نوع ثبت برای حساب های انتظامی در حسابداری وجود دارد، طبقه بندی حساب های انتظامی نیز به دو شکل است، به طوریکه اگر شرکت اسناد انتظامی را تراز حساب و دارایی حساب دریافت کند، حساب های انتظامی به نفع شرکت بدهکار و طرف حساب های انتظامی، بستانکار محسوب می شوند.
اما در صورتی که شرکت دیگری اسناد تضمینی مانند چک و سفته را به عنوان ضمانت پرداخت کند، حساب های انتظامی بر عهده ی شرکت بدهکار و حساب های انتظامی، بستانکار می شوند.
نحوه و شرایط وصول و عودت اسناد انتظامی
در نگاه اول ممکن است وصول و عودت یا مسترد اسناد انتظامی برای شما جدید و عجیب جلوه کند.
اما وصول و عودت اصطلاح های حسابداری پرداخت و دریافت هستند، که معنای پرداخت و دریافت اسناد انتظامی را در نحوه ثبت اسناد و سرفصل های حساب های انتظامی بر عهده شرکت و حساب های انتظامی به نفع شرکت را به طور کامل برای شما شرح داده ایم.
انواع تضامین در حساب انتظامی
در این قسمت میخواهیم با انواع ضمانت هایی که می تواند بین طرف های حساب برقرار شود آشنا شویم:
ضمانت نامه وجه نقد
ضمانت نامه وجه نقد بخشی از وجه رایج کشور است که به عنوان ضمانت برای شرکت در مناقصات، مزائده و… به حساب اعلام شده، واریز می شود.
ضمانت نامه چک یا سفته
در زندگی امروزی چک و سفته یکی از پرکاربردترین ضمانت نامه ها هستند، که افراد زیادی خود از آنها استفاده کرده اند. این ضمانت نامه ها به صورت عندالمطالبه هستند و ارائه دهنده ی این سند، تضمین می کند که در زمانی مشخص مبلغی را به طرف حساب پرداخت می کند.
در این نوع از تضامین، از سند ملک برای ارائه ضمانت استفاده می شود.
ضمانت نامه بانکی
ضمانت نامه بانکی، ضمانتی است که بانک برای اشخاص حقیقی و حقوقی به عهده می گیرد. در اینجا بانک ضمانت پرداخت مبلغ مندرج در قرارداد در صورتی که تعهدات ذکر شده در قرارداد توسط مجری صورت نگیرد به کارفرما را به عهده می گیرد. و در صورتی که در موعد تعیین شده مجری یا ضمانت خواه مبلغ مندرج را پرداخت نکند، بانک موظف است آن را به کارفرما پرداخت کند.
معرفی انواع تضامین در حسابهای انتظامی
نحوه بستن حسابهای انتظامی
بستن یک حساب به معنی صفر کردن آن حساب است. بستن یک حساب و صفر کردن مانده حساب آن در پایان یک دوره مالی انجام می شود.
چگونگی بستن حسابهای انتظامی در پایان سال مالی با بدهکار کردن مانده ی نهایی حساب هایی که مانده بستانکار دارند و یا بستانکار کردن مانده نهایی حساب هایی که مانده بدهکار دارند؛ صورت می گیرد.
به طور خلاصه میتوان گفت بسته شدن حساب های انتظامی با جا به جایی بدهکاری حساب انتظامی و بستانکاری طرف حساب انتظامی با یکدیگر در پایان سال مالی انجام می شود.
برای انجام اینکار در پایان یک دوره مالی اطلاعات مربوط به حساب ها جمع آوری، تجزیه و تحلیل می شوند.
کدینگ حسابهای انتظامی
با توجه به اینکه امروزه حسابداری بیش از هر دوران دیگری در تاریخ پیچیده شده است و شامل گروه حساب های زیادی می شود، در نرم افزارهای حسابداری علاوه بر اینکه اسم حساب ها مشخص است به دلیل آسان تر شدن عملیات حسابداری به هر حساب یک کد نیز تعلق می گیرد.
در سیستم های حسابداری 9 کد و گروه بندی وجود دارد که گروه نهم برای حساب های جذب، حساب های انتظامی، انحرافات و… است.
بنابراین برای کدینگ حساب های انتظامی پیش شماره ی 9 ثبت می شود و سپس بر اساس اینکه حساب در چه سطحی از حساب های کل، معین یا تفصیلی است تعداد ارقام و بقیه شماره های آن تعیین می شوند.
اگر آشنایی با حساب های تفصیلی ندارید میتوانید مقاله حساب تفصیلی چیست را مطالعه کنید.
با توجه به فعالیت یک شرکت و اینکه در کدام گروه فعال تر است، کدینگ شرکت ها و نرم افزارهای مورد استفاده ی آنها با یکدیگر متفاوت خواهد بود.
در مقاله حساب معین چیست اطلاعات تکمیلی درباره این حساب بدست آورید.
کدینگ حسابهای انتظامی چیست
حساب انتظامی در هلو
در نرم افزار هلو که به عنوان بهترین نرم افزار حسابداری است، امکانات و قابلیت های زیادی وجود دارد به طور مثال در نرم افزار هلو 4 سرفصل در سطوح گروه، حساب کل، معین، تفصیلی در چهار سطح وجود دارد.
همچنین در نرم افزار هلو گروه های حساب به سه گروه ترازنامه، سود و زیانی و حساب های انتظامی تقسیم بندی می شوند.
در گروه حساب، حساب های انتظامی میتوان چک و سفته های دریافتی و موجود را براساس تاریخ و دوره مالی مشاهده کرد.تراز حساب و دارایی حساب
حساب انتظامی در پارسیان
نرم افزار پارسیان یکی از نرم افزارهای حسابداری با محیط برنامه ی ساده است. در نرم افزار پارسیان شما برای مدیریت چک های دریافتی و پرداختی می توانید به منوی دریافت و پرداخت مراجعه و آن را انتخاب کنید، سپس برای گزینه ی دریافت چک کلیک کنید. با وارد کردن شماره ی سند شما میتوانید مشخصات چک را مشاهده کنید.
همچنین گزینه هایی برای فیلتر کردن چک های نمایش داده شده وجود دارد که با وارد کردن اسم طرف حساب و یا تاریخ و مبلغ چک می توانید سند مورد نظر خود را پیدا کنید. حسابهای انتظامی در اظهارنامه نیز کاربرد هایی دارند که در آینده آن ها را مطرح میکنیم.
سوالات متداول
حساب های انتظامی در تراز نامه ها ثبت نمیشوند و قابل پرداخت نمیباشند و صرفا برای ضمانت پرداخت چک و صفته مورد استفاده قرار میگیرند.
بر اساس استاندارد حسابهای انتظامی بستن حسابهای انتظامی به معنی صفر کردن مانده حساب است این کار با بدهکار کردن مانده حساب هایی که دارای مانده بستانکار در اسناد حسابداری هستند انجام میشود.
به طور کلی دو نوع حساب انتظامی وجود دارد. به طوریکه اگر شرکت اسناد انتظامی را دریافت کند، حساب های انتظامی به نفع شرکت بدهکار و طرف حساب های انتظامی، بستانکار محسوب می شوند.
نوع دوم را در این مقاله مطالعه کنید.
بستن حسابها در پایان دوره مالی
انجام امور حسابداری، دارای مراحلی می باشد که هر کدام از آنها از اهمیت خاصی برخوردار است و هر کدام زمان و شرایط خاص خود را می طلبد. زمانی که دیتاها و اطلاعات مالی به صورت خام به سیستم وارد می شوند، تا زمانی که به شکل گزارش نهایی ساخته می شوند، عملیات های مختلفی روی آنها صورت می گیرد که هدف هر کدام از این عملیات مشخص می باشد.
برخی از این عملیات، در ابتدای دوره و برخی در طول دوره مالی صورت می گیرند و سپس برخی از آنها نیز در پایان سال مالی مورد بررسی قرار می گیرند که این فعالیت ها به بستن حساب ها در پایان دوره مالی شهرت یافته اند.
مفهوم بستن حساب ها:
فرآیند حسابداری متشکل از حساب های زیادی می باشد که در پایان دوره مالی، تمامی آنها بایستی صفر شوند. یعنی حساب های مانده بدهکار، بستانکار شوند و همچنین حساب های مانده بستانکار، بدهکار گردند. این فرآیند در حسابداری به فرآیند بستن حساب ها در پایان دوره مالی معروف می باشد که به وسیله آن تمامی حساب ها صفر می گردند.
انجام این امر باعث می گردد که یک صورت کلی از حساب های مالی شرکت و سازمان در اختیار مدیران آن قرار گیرد و به راحتی بتوانند در روند کسب و کار سال های آتی برای اخذ تصمیمات بهتر از آنها استفاده نمایند.
تهیه صورت های مالی و بستن حساب ها:
در حسابداری 3 نوع حساب دائمی، موقت و مخلوط تعریف شده اند که در شرایط لازم هر کدام از آنها باید بسته شوند. البته باید خاطر نشان کرد که حساب های مخلوط، تحت شرایطی به حساب های دائم یا موقت تبدیل می شوند و در انتهای سال مالی، تنها حساب های موقت و دائم بسته می شوند.
بستن حساب های مالی تنها مختص پایان سال نمی باشد و ممکن است در طول سال نیز بنا به دلایلی این اقدام صورت گیرد مثلا در صورتی که برخی از مشتریان باقیمانده بدهی خود را پرداخت نکرده باشند و حساب آنها نیمه کاره مانده باشد. بنابراین شرکت با بستن حساب وی در واقع مطالبه خود را جز معوقات سوخت شده قرار می دهد.
اما در پایان دوره مالی به منظور مشخص شدن میزان سود و زیان و انتقال بعضی از حساب ها به سال مالی بعد، حسابداران اقدام به بستن حساب ها می کنند که حساب های موقت بسته شده و حساب های دائمی نیز پس از بسته شدن به سال مالی بعد انتقال می یابند.
تهیه صورت های مالی و بستن حساب ها دارای چرخه زیر می باشد:
- جمع آوری و طبقه بندی دقیق اطلاعات مالی با جزئیات
- تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوری شده و ارزیابی آنها شامل دفتر روزنامه و دفتر کل
- آماده کردن تراز آزمایشی
- برطرف کردن اشتباهات و اصلاح و تعدیل دفاتر
- تهیه تراز آزمایشی اصلاح شده
- تهیه صورت سود و زیان و صورت تغییرات سرمایه
- بستن حساب های موقت
- تهیه تراز اختتامیه
- تهیه ترازنامه شرکت و بستن حساب های دائمی و انتقال به سال مالی بعد
حساب هایی که باید اصلاح شوند:
- اصلاح حساب پیش پرداخت اجاره
- اصلاح حساب موجودی ملزومات
- اصلاح حساب پیش دریافت حق الزحمه خدمات
- ثبت هزینه آب و برق پرداخت نشده
- ثبت حقوق و دستمزد پرداخت نشده
- ثبت درآمد تحقق یافته ثبت نشده
- ثبت استهلاک مربوط به دارایی ها
موسسه مشاوران مطالعه مقاله قوانین مورد نیاز برای حسابدار موفق را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.
بستن حساب های موقت
بستن حساب های موقت:
حساب های موقت در حقیقت در پایان سال مالی مورد نظر بسته می شوند، اما به سال مالی بعدی انتقال نمی یابند. این حساب ها، انواع درآمدها، هزینه ها و برداشت وجوه را شامل می شوند که طی مراحل زیر بسته می شوند:
مرحله 1، بستن حساب درآمد: برای بستن حساب های موقت از حساب خلاصه سود و زیان استفاده می شود که در این حالت حساب درآمد، بدهکار و حساب خلاصه سود و زیان، بستانکار می گردد.
مرحله 2، بستن حساب هزینه ها: پس از محاسبه نمودن جمع هزینه ها، حساب سود و زیان، با جمع هزینه ها بدهکار می شوند و پس از آن، تمام حساب های هزینه و حساب های مربوط به آن نیز بستانکار می گردند.
مرحله 3، بستن حساب خلاصه سود و زیان: پس از نهایی شدن صورت حساب سود و زیان، اگر مانده آن بستانکار باشد، بدهکار می گردد و حساب سرمایه بستانکار می شود که اصطلاحا سود نامیده می شود و اگر مانده حساب سود و زیان بدهکار گردد، بستانکار می شود و سرمایه نیز بدهکار می شود که در این حالت حساب سود و زیان، زیان نامیده می شود.
مرحله 4، بستن حساب برداشت: در این مرحله که مرحله آخر است، بستن حساب های موقت حساب سرمایه صورت می گیرد که بدهکار می گردد و حساب برداشت، بستانکار می شود.
نکته: حساب سرمایه بایستی با مانده حساب برداشت، بدهکار و برابر شود.
بستن حساب های دائمی:
در ایران بر اساس قوانین و مقرارت موجود در کشور، استفاده از دفاتر ناتمام سال های قبل برای ثبت عملیات مالی سال آتی ممنوع می باشد. در این خصوص شرکت ها بایستی برای هر سال مالی، دفاتر جدیدی را به منظور نگهداری حساب های خود ثبت و پلمپ نمایند.
نقل و انتقال مستقیم مانده حساب های دائمی از یک سال به سال بعد عملی نیست و برای این کار از دو حساب واسطه به نام های تراز اختتامیه و تراز افتتاحیه برای نقل مانده حساب ها به دفاتر سال بعد استفاده می گردد.
انواع صورت های مالی:
در حسابداری صورت های مالی به چند دسته تقسیم می شوند که در زیر به برخی از مهم ترین آن ها اشاره می شود:
- ترازنامه
- صورت حساب سود و زیان
- صورت سود و زیان جامع
انواع دارایی:
دارایی ها در شرکت ها و بنگاه های اقتصادی به چند دسته تقسیم می شوند که در زیر به آنها اشاره می شود:
دارایی های ثابت:
دارایی هایی هستند که در یک مدت زمان کوتاه و 1 ساله به وجه نقد تبدیل نمی شوند اما به طور مستقیم در فرایند تولید نقش دارند و بدون حضور آنها تولیدی صورت نخواهد گرفت.
این دارایی ها به مرور زمان مستهلک شده و از ارزش آنها کاسته می شود. دارایی های ثابت دارای دو نوع مشهود و نا مشهود هستند که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود:
دارایی های مشهود:
- ماشین آلات
- تجهیزات
- لوازم
- ساختمان محل شرکت
دارایی های نامشهود:
دارایی های جاری:
به دارایی هایی گفته می شود که در یک بازه 1 ساله و یا کوتاه تر به وجه نقد تبدیل می شوند که به آنها دارایی های در گردش نیز می گویند.
- وجه نقد موجود در حساب بانک شرکت های کوتاه مدت
- اسناد دریافتی قابل فروش
اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله ماهیت حساب ها را به شما پیشنهاد می کنیم.
دیدگاه شما