بررسی تاثیر سهام شناور آزاد بر شاخص های نقدشوندگی در بورس تهران
فصلنامه پژوهش های حسابداری مالی ، دوره: 3 ، شماره: 3
خرید و دانلود فایل مقاله
با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 15 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.
مشخصات نویسندگان مقاله بررسی تاثیر سهام شناور آزاد بر شاخص های نقدشوندگی در بورس تهران
چکیده مقاله :
هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر درصد سهام شناور آزاد بر شاخص های نقدشوندگی است. داده های سه ماهه از درصد سهام شناور آزاد و شاخص های نقدشوندگی ۱۰۲شرکت از ۱۸صنعت برای سال های ۸۷-۱۳۸۳ جمع آوری شدند. شاخص های نقدشوندگی عبارتند از: تعداد دفعات معامله، تعداد خریداران، تعداد سهام معامله شده، تعداد روزهای معاملاتی و ارزش سهام معامله شده.نتایج آزمون فرضیه های این پژوهش نشان داد درصد سهام شناور آزاد بر همه شاخصهای نقدشوندگی، به جز لگاریتم طبیعی ارزش سهام معامله شده تاثیر معنی داری دارد. همچنین، نتیجهگیری شد که شاخصهای نقدشوندگی در شرکتهایی با حداقل ۲۰% سهام شناور آزاد، بالاتر از شرکتهایی با کمتر از ۲۰% سهام شناور آزاد است. میانگین تعداد روزهای معاملات در شرکتهایی با حداقل۲۰% سهام شناور آزاد، بالاتر از شرکت هایی است که سهام شناور آزاد آن ها کمتر از۲۰% است . در بورس تهران بین درصد سهام شناور آزاد و نسبت P/E همبستگی منفی مشاهده شد، اما این رابطه از نظر آماری معنی دار نبود .
کلیدواژه ها:
درصد سهام شناور آزاد ، تعداد سهام معامله شده ، تعداد دفعات معامله سهام ، تعداد خریداران سهام و تعداد روزهای معامله
کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله
کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا JR_FAR-3-3_009 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:
نحوه استناد به مقاله :
در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
عباسی، ابراهیم و مارزلو، وحید،1390،بررسی تاثیر سهام شناور آزاد بر شاخص های نقدشوندگی در بورس تهران،https://civilica.com/doc/1211947
در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1390، عباسی، ابراهیم؛ وحید مارزلو )
برای بار دوم به بعد: ( 1390، عباسی؛ مارزلو )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.
مراجع و منابع این مقاله :
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
- آیین نامه معاملات در شرکت بورس اوراق بهادار تهران، مصوب .
- زارع،مجید.(۱۳۸۱). بررسی عوامل موثر بر قابلیت نقدشوندگی سهام در بورس .
- شرکت بورس اوراق بهادار.(۱۳۷۸.(«عوامل تاثیر گذار بر نقدشوندگی در بازارهای .
- عبده تبریزی، حسین.(۱۳۸۲). «پدیده سهام شناور آزاد و تعیین حجم .
- قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی، مصوب ۲۵/۰۹/۱۳۸۸مجلس شورای اسلامی .
- قربان نژاد، کامران.(۱۳۸۵).بررسی رابطه سهام شناور آزاد و نرخ بازده .
- مرادزاده فرد، مهدی، رضاپور،نرگس و فرزانی،حجت اله.(۱۳۸۹). «بررسی نقش مدیریت .
- مهران فر،محمدرضا.(۱۳۸۴).نکاتی درباره حجم مبنا و ارائه یک پیشنهاد، قابل .
- Choridia taraun, R.Roll and A.subrahmanyam.(۲۰۰۸).liquidity and market efficiency,journal of financial .
- Hong kong stock Exchange.(۱۹۹۸).Free float and market liquidity, Hong kong .
- Kothare,meeta(۱۹۹۷).the effects of equity issues on ownership structure and stock .
- Sheleifer A.and vishny R.(۱۹۸۴).Large shareholders and corporate control,journal of political .
مدیریت اطلاعات پژوهشی
اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.
شاخص آزاد شناور
22 شهریور 1401
رئیس جمهور چین در راستای تقویت وحدت به آسیای مرکزی سفر می‌کند
رئیس جمهور چین شی جین پینگ در راستای تقویت پیوندهای این کشور با همسایگانش به آسیای مرکزی سفر خواهد کرد تا بدین شکل همکاری‌های پایاپای و عمل گرایانه را با این کشورها تسریع کند و اتحاد و کارآمدی سازمان همکاری 21 ساله شانگهای را ارتقا دهد.
غرب با کنترل رسانه‌ها به دنبال اعمال نفوذ است
22 شهریور 1401
غرب با کنترل رسانه‌ها به دنبال اعمال نفوذ است
در گزارشی که اخیراً منتشر شد، از عملیات نفوذ رسانه های غربی بخصوص در آسیای مرکزی و خاورمیانه پرده برداری شد.
تلاش مترجم جوان ایرانی برای معرفی چین واقعی به فارسی زبانان
22 شهریور 1401
تلاش مترجم جوان ایرانی برای معرفی چین واقعی به فارسی زبانان
«احسان دوست محمدی» یک جوان ایرانی است که ۱۳ سال است در چین زندگی می کند. او تا کنون با ترجمه آثار کلاسیک ادبیات چین، تلاش کرده چین واقعی را به ایران و جهان معرفی کند. در گفت و گو با او با اهداف و تجربیات او در ترجمه آثار کلاسیک ادبیات چین بیشتر آشنا شدیم.
تغییر ساعت کار مدارس و ادارات از اول مهر
22 شهریور 1401
تغییر ساعت کار مدارس و ادارات از اول مهر
منصوری جزئیات شناورسازی ۲ ساعته فعالیت ادارات شهر تهران را تشریح کرد. محسن منصوری در مورد تصمیمات اتخاذ شده جهت تسهیل ترافیک استان با اشاره به هماهنگی صورت گرفته با معاون اول رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور جهت کاهش پیک ترافیکی ماه مهر اظهار کرد: به منظور کاهش پیک ترافیکی مهر […]
با پدیده مهاجرتِ اعضای هیات علمی مواجه هستیم
22 شهریور 1401
با پدیده مهاجرتِ اعضای هیات علمی مواجه هستیم
رئیس دانشگاه تربیت مدرس می‌گوید: هر هفته تقریبا با یک درخواست اعضای هیات علمی روبه‌رو هستیم برای اینکه از ما مرخصی بدون حقوق بگیرند و برای یک سال از کشور بروند. از هر پنج یا شش نفری که درخواست می‌دهند، ۶۰ تا ۷۰ درصدشان تازه به خارج می‌روند تا ببینند می‌توانند بمانند یا نه. البته […]
سرخط خبرها
دارایی بنیاد مستضعفان ازکجا آمد، چقدر بود و کجا رفت ؟
24 مرداد 1399
دارایی بنیاد مستضعفان ازکجا آمد، چقدر بود و کجا رفت ؟
اقتصاددان : پرویز فتاح رئیس بنیاد مستضعفان، طی چند روز گذشته، در باره آخرین وضعیت اموال این بنیاد، سخنان و ادعاهای بحث برانگیزی را مطرح کرد که هرچند با واکنش و پاسخ گویی بسیاری مواجه شد اما پرسش ها و ابهامات تازه ای را نیز برنگیخت. صرف نظر از اهداف و ابعاد سیاسی بیان چنین […]
عرضه تویوتاها و رنوهای صفر کیلومتر در بازار آغاز می شود
12 مهر 1399
عرضه تویوتاها و رنوهای صفر کیلومتر در بازار آغاز می شود
به تازگی دستور قضایی صادر شده تا بخش عمده خودروهای مانده در گمرک ترخیص شوند و در اختیار مشتریان قرار بگیرند. در این میان تعداد قابل توجهی از محصولات «رنو» و «تویوتا» در گمرک های کشور حضور دارند و مدت هاست که مشتریان «شاخص آزاد شناور شاخص آزاد شناور نگین خودرو» و «ایرتویا» منتظر رسیده به خودروهایشان هستند.
مصوبات مجلس و امتیازات ایثارگران در بودجه
09 فروردین 1400
مصوبات مجلس و امتیازات ایثارگران در بودجه
گزارش مصوبه‌ی کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی در باره‌ی امتیازات جامعه‌ی ایثارگران در بودجه ۱۴۰۰: باسلام؛ ضمن ارادت و احترام؛ باتوجه به طولانی بودن متن مصوبات، رئوس مطالب به منظور اطلاع حضورتان ایفاد می‌گردد: ۱- رزمندگان دارای حداقل شش ماه سابقه حضور در جبهه از مالیات بر حقوق معاف شدند. ۲- جانبازان زیر ۲۵ درصد […]
مطالبه مالکان تعاونی های شاخص آزاد شناور ۳۳ گانه شمال تهران
04 اسفند 1400
مطالبه مالکان تعاونی های ۳۳ گانه شمال تهران
مقامات محترم پس از ۳۰سال دوندگی به فریاد بحق ما رسیدگی نمایید. با سلام و درود احتراما به استحضار میرساند ۳۰ سال پیش وزارت جهاد …به احاد کارمندان خود و ارگان های زیر مجموعه اش زمین هایی در تلو و نوار شمالی شهر تهران … در زمان وزیر وقت جناب فروزش به این عزیزان فروخته […]
بیانیه متخصصان هوافضای دانشگاه شریف در رابطه با سقوط هواپیما
21 دی 1398
بیانیه متخصصان هوافضای دانشگاه شریف در رابطه با سقوط هواپیما
اعلام ستاد کل نیرو های مسلح مبنی بر بروز خطای انسانی در رابطه با مورد اصابت قرار گرفتن هواپیمای مسافربری اوکراینی به صورت غیر عمد، واکنشهای داخلی و خارجی بسیاری را در پی داشت که گزارش کامل آن را میتوانید در لینک های زیر بخوانید.
رئیس جمهور چین در راستای تقویت وحدت به آسیای مرکزی سفر می‌کند
22 شهریور 1401
رئیس جمهور چین در راستای تقویت وحدت به آسیای مرکزی سفر می‌کند
رئیس جمهور چین شی جین پینگ در راستای تقویت پیوندهای این کشور با همسایگانش به آسیای مرکزی سفر خواهد کرد تا بدین شکل همکاری‌های پایاپای و عمل گرایانه را با این کشورها تسریع کند و اتحاد و کارآمدی سازمان همکاری 21 ساله شانگهای را ارتقا دهد.
غرب با کنترل رسانه‌ها به دنبال اعمال نفوذ است
22 شهریور 1401
غرب با کنترل رسانه‌ها به دنبال اعمال نفوذ است
در گزارشی که اخیراً منتشر شد، از عملیات نفوذ رسانه های غربی بخصوص در آسیای مرکزی و خاورمیانه پرده برداری شد.
تلاش مترجم جوان ایرانی شاخص آزاد شناور برای معرفی چین واقعی به فارسی زبانان
22 شهریور 1401
تلاش مترجم جوان ایرانی برای معرفی چین واقعی به فارسی زبانان
«احسان دوست محمدی» یک جوان ایرانی است که ۱۳ سال است در چین زندگی می کند. او تا کنون با ترجمه آثار کلاسیک ادبیات چین، تلاش کرده چین واقعی را به ایران و جهان معرفی کند. در گفت و گو با او با اهداف و تجربیات او در ترجمه آثار کلاسیک ادبیات چین بیشتر آشنا شدیم.
تغییر ساعت کار مدارس و ادارات از اول مهر
22 شهریور 1401
تغییر ساعت کار مدارس و ادارات از اول مهر
منصوری جزئیات شناورسازی ۲ ساعته فعالیت ادارات شهر تهران را تشریح کرد. محسن منصوری در مورد تصمیمات اتخاذ شده جهت تسهیل ترافیک استان با اشاره به هماهنگی صورت گرفته با معاون اول رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور جهت کاهش پیک ترافیکی ماه مهر اظهار کرد: به منظور کاهش پیک ترافیکی مهر […]
با پدیده مهاجرتِ اعضای هیات علمی مواجه هستیم
22 شهریور 1401
با پدیده مهاجرتِ اعضای هیات علمی مواجه هستیم
رئیس دانشگاه تربیت مدرس می‌گوید: هر هفته تقریبا با یک درخواست اعضای هیات علمی روبه‌رو هستیم برای اینکه از ما مرخصی بدون حقوق بگیرند و برای یک سال از کشور بروند. از هر پنج یا شش نفری که درخواست می‌دهند، ۶۰ تا ۷۰ درصدشان تازه به خارج می‌روند تا ببینند می‌توانند بمانند یا نه. البته […]
شاخص سهام شناور چیست؟
توی این مطلب باهم راجب شاخص سهام شناور صحبت میکنیم که خیلی میتونه مهم باشه. با ما همراه باشید و هر سوالی داشتید در قسمت کامنت ها با ما در میان بگذارید. ما به شما رایگان مفاهیم پایه بورس را اموزش خواهیم داد
سهام شناور آزاد چیست؟
سهام شناور آزاد یا (Free Float) بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، آماده عرضه و فروش آن سهام هستند. آنها قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت کنند و انتظار می‌رود در آینده نزدیک، آن سهام، قابل معامله باشد. به عبارت دیگر، ۲۴ درصد از کل سهامداران، حاضر به عرضه سهام خود هستند و قصد ندارند سهم را نگهداری کنند و کرسی مدیریتی در این شرکت داشته باشند. ۲۴ درصد از کل ۷۸ میلیارد، شامل ۱۸ میلیارد و ۷۲۰ میلیون برگه سهم می‌شود. این درصد به ما کمک می‌کند تا بدانیم، چه میزان از سهامداران مایل به عرضه سهم هستند و این موضوع چقدر می‌تواند ریسک معاملات ما را در خرید یا فروش تحت تاثیر قرار دهد. در حقیقت، هرچه این نسبت بزرگ‌تر باشد، یعنی تمایل سهامداران به نگهداری سهم کمتر است. بنابراین ریسک نگهداری سهم توسط ما افزایش می‌یابد. چون عده‌ای می‌توانند با عرضه خود، منافع نگهداری سهم توسط ما را تحت تاثیر قرار دهند.
چگونه سهام شناور آزاد را محاسبه کنیم؟
برای محاسبه سهام شناور آزاد باید ابتدا ترکیب سهامداران را بررسی کرده و سپس تعداد سهامداران راهبردی را تعیین کنیم. وقتی تعداد این سهامداران را بدانیم و از کل سهامداران کم کنیم، می‌توانیم به تعداد سهام شناور آزاد و درصد آن به کل سهام شرکت دست‌یابیم.
شناوری سهم چه اثری بر قیمت سهم و تصمیم سهامداران دارد؟
در بسیاری از بورس‌های دنیا، شرکتهایی که شناوری کمتر از ۲۵ درصد دارند، از فهرست شرکت‌های بورسی حذف می‌شوند. دلیلش هم این است که اگر شرکتی مایل نیست حداقل یک چهارم سهامش را به مردم بدهد پس نباید در بورس وجود داشته باشد. در نقطه مقابل، اگر سهمی شناوری زیادی داشته باشد، زودتر و سریع‌تر عرضه می‌شود.
در نتیجه، تعداد سهامداران مردمی بیشتر می‌شوند و امکان دست‌کاری قیمتی توسط تصمیم گیرندگان شرکت کاهش می‌یابد. اما اگر شرکتی شناوری کمی داشته باشد، توسط مدیران و سهامداران راهبردی می‌تواند به سمت اهداف مدنظر آنها هدایت شود.
اگر سهام شاخص آزاد شناور شناور آزاد کم باشد با سرمایه کم می‌توان قیمت آن را در دست گرفت و افزایش یا کاهش کاذب در آن ایجاد کرد و با شایعات سهامداران آن را فریب داد یا افراد را ترغیب به خرید آن کرد. در شرکتهایی با سهام شناوری بالا به‌راحتی نمی‌توان معاملات سهام را تحت تاثیر قرارداد. در چنین شرکتهایی حجم بالای معاملات و سهام‌دارانش مانع از نوسانات زیاد سهم می‌شود.
هرچه شرکت شناوری بالاتری داشته باشد،
افزایش قیمت آن به سرمایه بیشتری نیاز دارد. مثلا اگر دو شرکت با شناوری ۵۰ درصد و ۲ درصدی را با هم مقایسه کنیم، شرکت اول برای تغییر قیمت به سرمایه بیشتری نیاز دارد.
اما شرکت دوم با سرمایه کمی صف خرید می‌شود و رشد قیمتی پیدا می‌کند. به زبان ساده، زمانی که تعداد بیشتری از سهام، آماده عرضه باشند رشد قیمت با تاخیر همراه خواهد بود. در هنگام عرضه و تشکیل صف فروش نیز شرکت با شناوری بالا، چون عرضه کنندگان بالقوه بیشتری دارد سریع‌تر صف فروش می‌شود.
درصد سهام شناور آزاد به‌عنوان عامل اثرگذار بر افزایش نقد شوندگی، عمق و کارایی بازار مطرح می‌شود. اگر به‌تازگی با بازار سهام آشنا شده‌اید، بهتر است سهامی را برای سرمایه گذاری انتخاب کنید که شناوری متعادل داشته باشد. برای به دست آوردن شناوری متعادل، کافی است میانگین سهام شناور شرکت‌های بازار را محاسبه کنیم و هر چه شناوری سهم موردنظر ما به این میانگین نزدیک‌تر باشد، شناوری متعادل‌تری دارد.
سهم‌های کوچکی که سهام شناور آزاد کمی دارند بهترین سهم برای سفته‌بازها محسوب می‌شوند تا به‌راحتی و با سرمایه کم، روی آنها اثر بگذارند.
آیا میزان سهام شناور ثابت می‌ماند؟
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، سهام شناور، قابلیت نقد شوندگی بالایی دارد. میزان این سهام شناور، ثابت نیست. چون ممکن است سهامداران اصلی شرکت در هنگام رشد قیمت سهم، آن را در بازار بفروشند و به همین علت میزان سهام شناور خود را در بازار کاهش دهند.
اگر خریدار خرد نیر تصمیم بگیرد با یک یا چند کد سهامداری، سهام را با حجم عمده خریداری کند شناوری سهم کاهش می‌یابد. شرکت‌های بورسی و فرابورسی در دوره‌های سه ماهه، درصد سهام شناور خود را روی سامانه کدال منتشر می‌کنند.
بهترین میزان سهام شناور آزاد چند درصد است؟
حداقل مقدار سهام شناور آزاد شرکت‌ها می‌تواند ۵ درصد باشد. اما در واقع برای این مقدار، حداکثری وجود ندارد. چون یک سهامدار عمده می‌تواند کلیه سهام خود را با رعایت ضوابط و شرایط خاص در قالب عرضه خرد در بازار به فروش برساند و به همین ترتیب میزان شناوری سهام شرکت را افزایش دهد. تجربه نشان داده، هر چه این درصد به میانگین شناوری نزدیک‌تر باشد، متعادل‌تر است. طبق آخرین گزارش‌ها، درصد میانگین شناوری چیزی حدود ۲۱ درصد برای شرکت‌های بورسی و فرابورسی است.
شاخص سهام شناور آزاد چیست؟
در این شاخص، هر سهم بر اساس سهام شناوری که دارد روی شاخص تاثیر می‌گذارد. دلیل اهمیت شاخص شناور به این خاطر است که تاثیر گذاری هر سهم، شاخص آزاد شناور بر مبنای میزان اثرگذاری سهام قابل معامله شرکت در بازار سهام محاسبه می‌شود. به همین دلیل، قابلیت تحلیلی بالایی دارد و خاصیت توضیح کنندگی آن می‌تواند اتفاقات بازار سرمایه را کاملا پوشش دهد.
شناوری چه اثری بر حباب قیمتی دارد؟
ارتباط نزدیکی بین سهام شناور آزاد شرکت و حباب قیمتی وجود دارد. در حالت کلی، شرکت‌های با سرمایه پایین، پتانسیل بالایی برای رشد قیمتی در آینده دارند. ولی میزان ریسک این شرکت‌ها نیز بالا است. درواقع باید گفت که تغییرات سود در شرکت‌های با سرمایه کمتر، زیاد است. این فرایند برای شرکت‌های بزرگ‌تر برعکس است. یعنی پتانسیل کمتر و از طرفی ریسک کمتر. حالا در نظر بگیرید که هر سرمایه‌گذار باید با توجه به سطح ریسک‌پذیری خود این شرکت‌ها را انتخاب کند.
بازار سرمایه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گزینه‌های سرمایه گذاری، جایگاه مناسبی برای جذب سرمایه‌ها به شمار می‌رود. سرمایه گذاران با در نظر گرفتن درجه ریسک‌پذیری و بازدهی مورد انتظار، سهام موردنظر خود را انتخاب می‌کنند. درنتیجه بازارهای سرمایه باید کارایی لازم را برای جذب سرمایه گذاران و تامین منابع مالی و درنتیجه تخصیص بهینه منابع جهت بازدهی بیشتر آنها داشته باشند.
یکی از مشکلات بازارهای در حال توسعه
ازجمله بورس تهران، وجود سهام شناور پایین است. پایین بودن میزان سهام شناور آزاد امکان دست‌کاری قیمت توسط معامله گران بزرگ را افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به اتفاقات خطرناکی نظیر گمراهی بازار و تشکیل حباب قیمتی گردد که درنهایت باعث کاهش اعتماد سرمایه گذاران به بازار سرمایه می‌شود.
این اتفاق، کارایی و عمق بازار سرمایه را کاهش می‌دهد. متاسفانه اکنون در برخی از شرکت‌های بورس تهران، میزان سهام قابل معامله در بازار محدود شده و همین نکته، ریسک احتمال قیمت سازی و سو استفاده از این مسئله را افزایش داده است. این پدیده در مورد شرکت‌های تازه‌وارد به بورس شدیدتر است. چون به خاطر نبودن اطلاعات تاریخی، زمینه گسترش شایعه‌های بی‌اساس و رشد حباب گونه قیمت سهام به میزان بیشتری فراهم می‌شود.
دلیل اصرار بر رعایت حداقل میزان سهام شناور آزاد، کارایی کارکردهای بازار است. درواقع بورس کشورهایی که از میزان سهام شناور کمتری برخوردار هستند عمق کمتری دارد و بسیار شکننده شاخص آزاد شناور است. باید یادآوری کرد که سهام شناور، تقریب خوبی از عرضه واقعی سهام است.
اگر سهام شناور شرکتی بالا باشد،
بازار سهم آن نقدتر، نوسان قیمت آن پایین‌تر و درنتیجه ریسک سرمایه گذاری کمتر خواهد بود. همین موضوع باعث افزایش تقاضا می‌شود. بورس تهران نیز چندی است که به محاسبه و انتشار ضریب سهام شناور آزاد شرکت‌های پذیرفته شده‌اش می‌پردازد.
این ضریب، نشانگر تسلط سهامداران استراتژیک به این بازار است. به عبارت دیگر سهامداران عمده که عموماً دولتی یا شبه دولتی هستند، بیش از ۷۰ درصد بازار سهام ایران را در اختیار دارند. همان طور که کمی قبل با هم گفتیم، در بسیاری از بورس‌های دنیا شرکتهایی که کمتر از ۲۵ درصد سهام آنها شناور آزاد باشد، از فهرست شرکت‌های بورسی حذف می‌شوند. در صورت اعمال این معیار در بورس اوراق بهادار تهران باید بیش از ۵۰ درصد شرکت‌های بورس از فهرست شرکت‌های پذیرفته شده حذف شوند.
سهام شناور آزاد شرکت ها برای دوره یکساله منتهی به شهریور۱۴۰۰ منتشر شد
محسن انصاری مهیاری، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار، از شاخص آزاد شناور انتشار سهام شناور آزاد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس برای دوره یکساله منتهی به پایان شهریورماه ۱۴۰۰ خبر داد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از سنا، در راستای ابلاغیه ضوابط نحوه محاسبه سهام شناور آزاد ناشران پذیرفته شده در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس، مصوب شورای عالی بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۸۹، سهام شناور آزاد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، برای دوره منتهی به ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ منتشر شد.
براساس این اطلاعیه، آن میزان از سهام شرکتهایی که در اختیار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی (سهام عدالت) است، در صورتی‌که مجموع درصد سهام شرکت‌های یادشده بیش از ۵ درصد شده باشد، به‌عنوان سهام مدیریتی محاسبه شده است. دارندگان سهام عدالت روش مستقیم، در زمره سهامداران غیرمدیریتی قرار گرفته‌اند.
ایران فاینانس
هرچند تعريف مشخص، دقيق و يكساني از سهام شناور آزاد و نحوه محاسبه آن در دنيا ارائه نشده است، اما قانونگذاران بورس‌هاي مختلف آن بخش از سهام هر شركتي را سهام شناور آزاد مي‌دانند كه احتمال بيشتري براي حضور در فرآيند معاملات داشته باشد. چون در واقع عرضه و تقاضاي اين بخش از سهام است كه قيمت سهام شركت را تعيين نموده و قابليت نقدشوندگي سهام را نشان مي‌دهد و سهام بلوكه شده به دليل عدم حضور در فرآيند عرضه و تقاضاي روزانه در نوسانات قيمت سهام تاثيري ندارد.موسسه مورگان استانلي (Morgan Stanlety Capital International Inc) كه يك موسسه بين‌المللي در زمينه تعيين شاخص مي‌باشد، سهام شناور آزاد را به شكل زير تعريف نموده است :
« نسبتي از سهام يك شركت كه در بازار قابل معامله بوده و با اهداف مديريتي توسط سهامداران استراتژيك نگهداري نشود».بنابر اين در يك تقسيم‌بندي كلي سهامداران به دو دسته تقسيم مي‌شوند :
الف) سهامداران استراتژيك: سهامداراني كه معمولا با اهداف مديريتي و بلندمدت در سهام شركت‌ها سرمايه‌گذاري نموده و سهام متعلق به آنها جزو سهام شناور آزاد محاسبه نمي‌شود. معمولا اين سهامداران عبارتند از: دولت، شركت‌هاي وابسته به دولت، صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري دولتي، مديران و اعضا، هيات مديره شركت و بستگان آنها، موسسين شركت، كاركنان شركت (كه به آنها سهام وكالتي غيرقابل فروش اعطا شده باشد.) شاخص آزاد شناور و شركت‌هاي زيرمجموعه (در صورتي كه سهام شركت اصلي را خريداري نموده باشند .)
ب) سهامداران غيراستراتژيك: سهامداراني كه هدف اصلي آنها از خريد و فروش سهام كسب سود بوده و اهداف مديريتي از خريد سهام يك شركت نداشته باشند. معمولا اين سهامداران عبارتند از: اشخاص حقيقي، صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري، صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مشترك، صندوق‌هاي بازنشستگي، شركت‌هاي بيمه، صندوق‌هاي تامين اجتماعي و. درصد سهام شناور آزاد هر شركت براساس اطلاعات موجود در تركيب سهامداران در آخرين مجمع عمومي ساليانه محاسبه مي‌گردد و در طول سال تغييرات ساختار مالكيت آن با اطلاعات زير تعديل مي‌شود :
( 1 عرضه عمومي سهام جديد الانتشار به عنوان سهام شناور آزاد و عرضه اختصاصي اين سهام به عنوان سهام استراتژيك تلقي مي‌گردد .
( 2 تغييرات در هيات مديره يا مديراني كه سهامدار هستند .
( 3 به فروش رسيدن سهام متعلق به سهامداران استراتژيك از طريق عرضه عمومي
( 4 در صورت وجود سهام خزانه اين سهام به عنوان سهام استراتژيك در نظر گرفته مي‌شود .
در بيشتر بورس‌هاي دنيا سعي مي‌گردد تا با استفاده از مفهوم سهام شناور آزاد شاخص‌ها را به گونه‌اي تعريف كنند كه عملكرد بازار به شكل بهتري نشان داده شود اين شاخص‌ها با عنوان شاخص تعديل يافته با سهام شناور آزاد (Free Float Adjusted index) ناميده مي‌شوند و به عنوان مثال از شاخص تعديل شده شركت مورگان در بيش از 49 كشور استفاده مي‌گردد .
در محاسبه اين شاخص‌ها شركت‌هايي كه درصد كمتري از سهام آنها به صورت شناور آزاد باشد، وزن كمتري خواهند داشت. به اين ترتيب، شاخص به شكل واقعي‌تري رشد يا كاهش ارزش سبد سهامداران انفرادي را نشان خواهد داد. به عبارت ديگر، مي‌توان گفت كه شاخص تعديل شده با سهام شناور آزاد معيار بهتري براي سنجش دارايي‌هاي قابل سرمايه‌گذاري در يك بورس است .
اما به نظر مي‌رسد در بورس اوراق بهادار تهران برداشت متفاوتي از سهام شناور آزاد شده است و با تعريف حجم مبنا سعي بر آن است كه از آن به عنوان يك «ابزار كنترلي» استفاده گردد .
بر اين اساس، در صورتي كه سهام يك شركت اجازه تغيير قيمت 5 درصدي را خواهد داشت كه حداقل 8 ده هزارم سهام آن در يك روز معامله شود. هدف از اعمال اين شرايط اينگونه عنوان مي‌شود كه دليلي براي رشد قيمت سهام شركت‌هايي كه درصد بالايي از سهام آنها بلوكه شده، وجود ندارد، زيرا اين امكان وجود دارد كه با معامله تعداد اندكي از سهام يك شركت قيمت آن تغيير كرده و به دليل سرمايه زياد و وزن بالا در شاخص، موجب ايجاد نوسان در شاخص شود در حالي كه واقعا ثروت سهامداران اين نوسانات را نداشته است. به همين دليل، با اعمال حجم مبنا سعي مي‌شود به شركت‌هايي اجازه تغيير قيمت داده شود كه درصد بالاتري از سهام آنها به صورت شناور آزاد بوده و احتمال بيشتري براي رسيدن به حجم مبنا و تغيير قيمت ( مثبت يا منفي) داشته باشند .
اما واكنش بازار به اين قوانين با اهداف قانونگذاران متفاوت بوده است، زيرا تنها در صورتي كه حتي يك درصد از سهام شركتي به صورت سهام شناور آزاد باشد، مي‌توان چندين برابر حجم مبنا در يك روز بر روي آن معامله انجام داد. بنابراين تمام شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به اندازه شاخص آزاد شناور شاخص آزاد شناور كافي سهام شناور آزاد دارند كه بتوانند تغيير قيمت داشته باشند .
طبيعي است كه بازار نسبت به درصد سهام شناور آزاد شركت‌ها بي‌تفاوت بوده و در عوض به دنبال سهامي مي‌گردد كه با نقدينگي كمتري بتواند حجم مبناي يك سهم را كامل كرده و از نوسان قيمت آن سود بيشتري داشته باشد. در چنين شرايطي بازار بر خلاف اينكه به دنبال خريد سهام شركت‌هايي با درصد شناور آزاد بالاتر باشد بيشتر به دنبال سهام شركت‌هايي است كه ارزش بازار پايين‌تري دارند .
به اين ترتيب سهامداران اقدام به فروش سهام شركت‌هاي بزرگ‌تر نموده و براي خريد سهام شركت‌هاي كوچك‌تر در صف انتظار مي‌ايستند و براي خريد سهام اين نوع شركت‌ها با يكديگر رقابت مي‌كنند و اين رقابت منجر به افزايش شديد قيمت سهام شركت‌هاي كوچك مي‌گردد .
اين وضعيت براي شركت‌هايي كه ارزش بازار بالايي دارند به دليل عرضه زياد سهام به گونه‌اي است كه با تعديل مثبت سود در بازار با كاهش قيمت مواجه مي‌شوند .
ادامه اين روند به تصميم‌گيري غيرمنطقي سهامداران دامن زده و در طول زمان آن را به عنوان يك باور عمومي تبديل مي‌نمايد كه «در بازار بورس اوراق بهادار تهران تصميم‌گيري بر مبناي تحليلگري مالي بي‌نتيجه است». در حالي كه اين نوع از رفتارها و تصميم‌گيري‌ها تنها نتيجه واكنش سهامداران به قوانين و رويه‌هاي وضع شده مي‌باشد .
از آنجا که شاخص آزاد شناور مدیران آینده بیشتر به وبلاگی برای داوطلبان کارشناسی ارشد مدیریت اختصاص یافته بود ، به یاری خدا بمنظور جلوگیری از عدم تجانس مطالب و پرداختن بیشتر به هر دو حوزه ، وبلاگ ایران فاینانس را با هدف پرداختن به ادبیات مالی و مباحث کاملا دانشگاهی متناسب با بازار پول و سرمایه کشور در حوزه تحلیل مالی ، ابزارهای فاینانس و سرمایه گذاری و مقالات این حوزه راه اندازی نمودم.
بدیهی است تلاش می شود با بهره گیری از غنی ترین منابع علمی در حوزه مدیریت مالی و سرمایه گذاری تازگی مطالب و جذابیت وبلاگ برای فرهیختگان مالی و اقتصادی کشور حفظ گردد.
یاری همه سروران ارجمند و دوستان فاضلم را برای غنا بخشی هر چه بیشتر به مطالب وبلاگ خواستارم.
روح اله صمدی، کارشناس ارشد مدیریت مالی دانشگاه شهید بهشتی
دیدگاه شما