کندل ستاره شامگاهی
الگوی کندل ستاره شامگاهی از جمله الگوهای کلاسیک بازگشتی در تحلیل تکنیکال است. الگوی شمعی ستاره شامگاهی در بازار ارزهای دیجیتال، معاملات فارکس، بورس ایران و دیگر بازارهای معروف جهانی به تکرار قابل مشاهده است. بنابراین اگر معامله گران بدانند الگوی ستاره صبحگاهی چیست؟ قوانین و ساختار الگو را به خوبی بشناسند و نحوه معامله با الگوی کندل استیک ستاره شامگاهی را یاد بگیرند، به راحتی قادر خواهند بود جلوی از دست دادن سرمایههایشان را بگیرند. بله این الگو یک الگوی نزولی است. همراه اینوست یار باشید تا تمام نکات مربوط به آن را یاد بگیرید.
الگوی کندل استیک ستاره شامگاهی چیست؟
الگوی کندل ستاره شامگاهی یا ستاره عصرگاهی به انگلیسی Evening Star در دستهی الگوی های کلاسیک بازگشتی قرار میگیرد و درست معکوس الگوی کندل استیک ستاره صبحگاهی عمل میکند. الگوی شمعی ستاره عصرگاهی در انتهای روند صعودی و در سقفها ظاهر میشود و خبر بد نزولی شدن قیمت در آیندهی نزدیک را میدهد. انگار روزهای خوش بازار برای خریداران در حال غروب کردن است و ستاره شبگاهی قرار است پایانی بر روند صعودی بازار باشد. بنابراین الگوی شمع ژاپنی ستاره شامگاهی را به عنوان یک الگوی بازگشتی نزولی، در ذهن به خاطر میسپاریم تا در صورت مواجه شدن با آن، به خوبی از پس معاملهی خود بر بیاییم. لازمهی این کار شناخت کامل ویژگیها و ساختار الگو است که در ادامه حتما به آن توجه داشته باشید.
ساختار الگوی ستاره شامگاهی و قوانین آن
همانطور که میدانید برای این که بتوانیم به بهترین حالت ممکن با یک الگو معامله کنیم، باید ابتدا شناخت کاملی از ویژگیهای الگو داشته باشیم تا در مرحله اول آن را درست تشخیص داده و در ادامه به خوبی به معامله با آن بپردازیم. ساختار الگوی ستاره عصرگاهی از 3 کندل تشکیل میشود. پس هنگامی که درباره الگوی ستاره عصرگاهی صحبت میکنیم، منظورمان 3 کندل در کنار هم است. 3 کندل موجود در ساختار الگوی ستاره شامگاهی باید قوانین و ویژگیهای زیر را داشته باشد تا ما الگو را به این اسم تشخیص دهیم.
- کندل شماره 1 یک کندل استیک بلند صعودی است.
- کندل شماره 2 یک کندل با بدنهی کوچک است به اندازهی الگوی سنجاقک، الگوی مرد حلق آویز و حتی به اندازه یک کندل دوجی.
- بین بدنهی کندل شماره 2 و کندل شماره 1 یک گپ یا فاصله وجود دارد.
- کندل شماره 3 یک کندل پرشتاب نزولی است که حداقل 50% کندل شماره یک را پوشش میدهد.
این موارد ویژگیهای کلی ساختار کندل استیک ستاره شامگاهی بود. اما برای اطمینان بیشتر و پیشبینی صحیح از شکل گیری الگو باید دید الیوتی داشته باشیم و به موارد بالا بسنده نکنیم. لذا به موارد زیر که برای اطمینان از اعتبار الگوی کندل استیک ستاره عصرگاهی میباشد، توجه ویژهای داشته باشید.
اعتبار الگوی ستاره شامگاهی
- اگر کندل شماره 3 کل کندل شماره 1 را بپوشاند (درست مانند الگوی پوشا) اعتبار الگو بیشتر است.
- لزومی ندارد بین کندل شماره 2 و کندل شماره 3 گپ وجود داشته باشد. اما اگر این گپ وجود داشته باشد، الگو اعتبار بیشتری دارد.
- ولوم در کندل شماره 1 نسبت به کندل شماره 3 کمتر است. این اتفاق همیشگی نیست اما اگر مشاهده کردید، نشان از قدرت و اعتبار بیشتر شکل گیری الگو است.
- اگر کندل شماره 2 یک سایه بلند (Shadow) به سمت پایین داشته باشد مثل مرد حلق آویز، باز هم الگو اعتبار دارد؟ بله! مهم گپ یا شکاف بین “بدنه” کندل شماره 2 و کندل شماره 1 است.
بسیار خب ویژگیهای کلی و تکنیکال الگوی ستاره عصرگاهی را با هم مشاهده و بررسی کردیم. برای این که به خوبی در ذهنتان تثبیت شود، بهتر است مثالهای واقعی از الگوی ستاره شامگاهی در نمودارهای قیمتی بازارهای مختلف مالی مثل بازار ارزهای دیجیتال، معاملات فارکس و بورس ایران مشاهده کنید. در ادامه پست چند مثال را با هم بررسی خواهیم کرد.
لازمهی یک معاملهی موفق و ایدهآل، علاوه بر دانش تئوری و تکنیکال، داشتن تجربه و دید الیوتی به بازار است. در دوره ی معامله گری حرفه ای اینوست یار، تجربهی 7 سال معامله در بازارهای جهانی و بورس ایران را به شما آموزش میدهیم.
نحوه معامله با الگوی کندل استیک ستاره شامگاهی
الگوی شمعی ستاره شامگاهی یک کندل بازگشتی است؛ پس هنگام معامله با الگوی کندل استیک ستاره شامگاهی قرار است استراتژی پیشین خود را تغییر دهیم. چرا که قرار است روند نمودار قیمت-زمان بازگشت داشته باشد. در معامله با الگوی شمعی ستاره عصرگاهی که در انتهای روند صعودی ایجاد میشود و قرار است فاز صعودی را به نزولی تغییر دهد، برای جلوگیری از دست رفتن سرمایه، باید نقطه مناسب برای ورود به پوزیشن فروش را انتخاب کنیم. چرا که بعد از تشکیل الگو، قدرت بازار در اختیار فروشندگان قرار خواهد گرفت.
معاملهگرانی که با دقت ویژگیها و قوانین الگوهای کندل استیک را در چارتهای قیمتی بررسی میکنند، با آگاهی از تشکیل شدن الگو در آیندهای نزدیک در موقعیت مناسب از بازار خارج میشوند تا قبل از غرق شدن داراییهایشان در یک روند بلند نزولی، خود را نجات دهند.
نقطهی مناسب برای فروش در معامله با الگوی شمع ستاره شامگاهی
برای انجام یک معاملهی موفق با الگوی ستاره شامگاهی، اولین و مهمترین قدم تشخیص الگو است. سپس به راحتی میتوانید نقطه مناسب برای ورود به پوزیشن فروش را با توجه به قوانین الگو تعیین کنید.همانطور که توضیح دادیم، اگر یک کندل بلند صعودی، یک کندل با بدنه کوچک (شبیه به دوجی ستاره) و یک کندل بلند نزولی را در کنار هم مشاهده کنید، به احتمال زیاد الگوی ستاره عصرگاهی را تشخیص دادهاید. همینطور با بررسی مواردی که برای ویژگیها و اعتبار الگو در قسمت بالا ذکر کردیم، به سراغ انتخاب نقطه مناسب برای فروش میرویم.
نقطه مناسب برای فروش در معامله با الگوی ستاره شامگاهی زیر کندل نزولی سوم الگو در نظر گرفته میشود تا قبل از آغاز روند نزولی از بازار خارج شده و ضرر جلوگیری کنیم.
حد سود و حد ضرر در معامله با الگوی ستاره عصرگاهی
همانطور که میدانید یک معامله گر باید برای معامله خود نقاط حد سود و ضرر را تعیین کرده و حساب شده به معامله بپردازد.
پس از ایجاد پوزیشن فروش در پایان بسته شدن کندل سوم، حد سود و حد ضرر در معامله با الگوی ستاره شامگاهی را انتخاب میکنیم. از آنجایی که ستاره عصرگاهی یک الگوی نزولی به حساب میآید، حد ضرر را بالای الگو در نظر میگیریم. معمولا حد ضرر را در بالای کندل کوچک وسط (که میتواند دوجی باشد) مشخص میکنیم.
حد سود در الگوی ستاره عصرگاهی که الگوی نزولی است، در پایین الگو تعیین میشود. راههای زیادی برای تعیین حد سود وجود دارد که یکی از آنها مشخص کردن حد سود به اندازهی روند صعودی قبل از الگو در زیر نقطه فروش میباشد. یعنی روند صعودی قبل از الگو تا خود الگو را اندازه میگیریم، به همان اندازه زیر نقطه فروش را به عنوان هدف در نظر میگیریم.
یک مرور دیگر داشته باشیم:
- نقطه مناسب برای فروش (Sell Position): زیر کندل نزولی سوم.
- حد ضرر (Stop Loss): بالای کندل کوچک وسط در الگو.
- حد سود (Take Profit): به اندازهی روند صعودی قبل از اگو، پایینتر از نقطه فروش.
حال نوبت به بررسی الگوی عصرگاهی در بورس ایران و بازارهای دیگر میرسد.
الگوی ستاره شامگاهی در ارز دیجیتال
پس از آن که قوانین الگو را شناختیم و با نحوه معامله با الگو و نقاط حد سود و ضرر آشنا شدیم، به بررسی مثالی از الگوی ستاره شامگاهی در ارز دیجیتال میپردازیم. نمودار انتخاب شده نمودار قیمت زمان KSM/Tether در تایم فریم 3 دقیقهای است که به بررسی آن خواهیم پرداخت. ابتدا از شما میخواهم با مشاهدهی نمودار زیر سعی کنید الگوی ستاره عصرگاهی را تشخیص دهید.
بسیار خب! اکنون با دانشی که از ویژگیهای الگو به دست آوردیم میتوانیم از دور الگو را بشناسیم. اما برای شناسایی دقیق الگوی ستاره شامگاهی در نمودار قیمتی، به ترتیب مراحل زیر را چک میکنیم.
- الگو در انتهای روند صعودی شکل گرفته باشد.
- بین کندل شماره 1 و شماره 2 گپ وجود داشته باشد.
- کندل نزولی سوم حداقل 50% کندل شماره 1 را بپوشاند.
خب تصویر زیر را مشاهده کنید. تمام موارد به درستی در این نمودار دیده میشود، بنابراین الگو را به درستی شناسایی کردهایم.
مثالی از نحوه معامله با الگوی ستاره عصرگاهی در بازار فارکس
از دیگر بازارهای معروف جهانی میان معاملهگران، بازار فارکس است. مثالی از نحوه معامله با الگوی ستاره عصرگاهی در بازار فارکس را با هم بررسی کنیم. تصویر زیر الگوی شمعی ستاره شامگاهی را نشان میدهد که کندل دوم کوچک آن یک کندل دوجی ستاره میباشد.
از شکلگرفتن الگو مطمئن هستیم و حال قصد داریم به معامله با آن بپردازیم. ابتدا نقطه مناسب برای ورود به پوزیشن فروش را انتخاب میکنیم. همانطور که در توضیحات پیشین ارائه دادیم، نقطه مناسب برای فروش در معامله با الگوی ستاره عصرگاهی، زیر کندل نزولی سوم است. حد ضرر را بالای کندل وسط انتخاب میکنیم. همینطور الگوی ستاره شامگاهی به اندازه 70 تا 100 درصد روند صعودی قبل، زیر نقطهی فروش را به عنوان حد سود یا هدف اول معامله در نظر میگیریم.
مطالب این پست برگرفته از دورهی آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی اینوست یار است. ثبت نام در این دوره برای تمام معامله گران رایگان میباشد. حتما در دوره شرکت کنید و از پایه تمام نیازهای خود برای انجام معاملات و کسب سود را به دست آورید.
هر سوالی داشتید حتما زیر این پست با ما در میان بگذارید تا در سریعترین زمان ممکن پاسخ سوالتان را دریافت کنید. موفق و پرسود باشید 💙
جامع ترین آموزش الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی در تحلیل تکنیکال
معاملهگران برای تجزیه و تحلیل سودآوری بالقوه یک معامله از چندین و چند الگوی نموداری استفاده میکنند تا اطلاعات خوبی درباره بازگشت روند یا ادامه آن بهدست بیاورند. الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی دو مورد از رایجترین الگوهاست که به زبان ساده «عصای دست معاملهگران» محسوب میشود. در ادامه هر آنچه باید درباره این دو الگو بدانید، از جمله نحوه تشکیل آنها و فوتوفنهای معاملهگری با الگوی ستاره شامگاهی این دو الگو را به شما میآموزیم. همراه ما باشید.
فهرست عناوین مقاله :
تعریف کامل ستاره صبح (الگوی صعودی – Morning Star)
ستاره صبحگاهی یک الگوی بازگشتی صعودی است که از سه کندل یا میله متوالی تشکیل می شود. اولین کندل قرمزرنگ و بدنه آن نسبتا بزرگ است. بعد از آن یک کندل فرفره یا دوجی خارج از بدنه کندل اول تشکیل میشود. البته لازم نیست این کندل همیشه خارج از بدنه کندل اول باشد؛ امکان دارد در بخش سایه (Shadow) کندل ایجاد شود.
ستاره اول نشانه ضعف در بازار است؛ چون نشان میدهد فروشندگان نتوانستهاند قیمت را نسبت به دوره قبل پایینتر بیاورند و کندل سوم این ضعف را تائید میکند. رنگ کندل سبز یا سفید است و بهخوبی در بدنه کندل اول بسته میشود.
- شمع نزولی دوره اول نشاندهنده کاهش مداوم قیمت است؛
- شمع دوره دوم کمی کوچکتر است و یک افت ملایم را نشان میدهد؛
- شمع صعودی بزرگ در دوره سوم گویای بازه قیمت بالاتر از دوره قبلی است و تقریبا به موازات میانه کندل اولیه به پایان میرسد.
الگوی الگوی ستاره شامگاهی ستاره صبحگاهی چه زمانی تشکیل میشود؟
الگوی ستاره صبحگاهی بهطور معمول در سطوح حمایتی مهم یا در انتهای یک روند نزولی ایجاد میشود. این الگو داستانی در مورد بازار نشان میدهد که در آن خریداران در روز اول فعالانه معامله باز میکنند، روز دوم با یک شکاف نزولی باز میشود که نشان میدهد فروشندگان فعال و تهاجمی هستند؛ با الگوی ستاره شامگاهی این حال در پایان روز بهسختی کف جدیدی ثبت میکنند و نشان میدهند که مومنتوم خود را از دست دادهاند. این اولین نشانه تشکیل یک الگوی ستاره صبحگاهی است. در مرحله بعد یک کندل قدرتمند صعودی تشکیل میشود که افت قیمت روز دوم را جبران میکند.
نحوه شناسایی الگوی ستاره صبحگاهی (پایان یک روند نزولی)
اما بپردازیم به اینکه الگوی ستاره صبحگاهی را چطور روی نمودار شناسایی کنیم.
در مرحله اول باید یک روند نزولی بیابید و پایینترین کفهای نمودار را بشناسید. پایینترین کف نشاندهنده آخرین تلاشهای روند نزولی است و ممکن است روند از همین نقاط برگردد. لازم نیست منتظر تایید سطوح پشتیبان باشید. به محض اینکه قیمت به سطوح حمایت رسید، نظارت را شروع کنید.
در تصویر بالا حرکت نزولی قیمت و برخورد به سطح حمایت افقی را میبینیم و میتوانیم پیشبینی کنیم که قیمت تا حد امکان ریزش داشته است. اینجا محل خوبی برای تشکیل الگوی ستاره صبحگاهی است و امکان رشد قیمت وجود دارد.
تعریف کامل ستاره شامگاهی (الگوی نزولی – Evening Star)
ستاره شامگاهی یک الگوی بازگشتی نزولی است که از احتمال بازگشت یک روند صعودی خبر میدهد. این الگو نیز از سه کندل تشکیل میشود که اولین آنها سبز یا سفید است و بدنه نسبتا بزرگی دارد. سپس یک کندل دوجی یا فرفره خارج از بدنه کندل و گاهی در محدوده سایه کندل اول تشکیل خواهد شد.
اولین کندل نشانه ضعف در بازار است؛ چراکه نشان میدهد خریداران نتوانستهاند قیمت را نسبت به پایان دوره قبل بالاتر ببرند. کندل آخر که به رنگ قرمز یا تیره است و در محدوده بدنه کندل اول تشکیل میشود، این ضعف را تائید میکند.
- کندل صعودی اول نشاندهنده رشد مداوم قیمتها است؛
- کندل دوم کمی کوچکتر است و یک رشد ملایم را نشان میدهد؛
- کندل نزولی سوم گویای افت بازه قیمت نسبت به دوره قبل است و تقریبا به موازات میانه کندل اولیه به پایان میرسد.
برای آشنایی بیشتر با نمودار لگاریتمی و تفاوت آن با مقیاس خطی این مقاله را مطالعه نمایید.
الگوی ستاره شامگاهی چه زمانی تشکیل میشود؟
کندل صعودی بزرگ نتیجه فشار خرید بسیار زیاد در بازار و تداوم روند صعودی فعلی الگوی ستاره شامگاهی است. در این مرحله معاملهگر باید فقط به دنبال معاملات خرید لانگ (Long) باشد؛ چرا که هنوز شواهدی مبنی بر بازگشت قیمت وجود ندارد. کندل دوم یک شمع کوچک یا دوجیشکل است، خستگی روند صعودی را بهوضوح نشان میدهد. فرقی نمیکند این کندل نزولی باشد یا صعودی؛ در هر حالت از بلاتکلیفی بازار خبر میدهد.
در مرحله بعد یک کندل نزولی بزرگ تشکیل میشود که اولین نشانه واقعی فشار فروش در بازار است و از شروع یک روند نزولی جدید خبر میدهد. در نهایت پس از یک بازگشت موفقیت آمیز قیمت، معاملهگران شاهد کفهای جدیدتر بازار خواهند بود.
نحوه شناسایی ستاره شامگاهی در نمودارهای فارکس
برای شناسایی الگوی ستاره شامگاهی روی نمودار باید اول عملکرد قیمت قبلی و محل احتمالی تشکیل الگو در روند را پیدا کنید. یک روند صعودی بیابید و بالاترین سقف آن را پیدا کنید. در تصویر فوق منظور از بالاترین سقف روند صعودی را میبینیم. در جریان این روند قیمت تمام تلاش خود را به کار بسته و زمانی که به یک خط مقاومت افقی برخورد میکند، ممکن است از همین نقطه بازگردد.
چطور با الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی ترید کنیم؟
معاملهگرانی که تجربه استفاده از الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی را دارند، خوب میدانند باید مراقب روندهای صعودی و نزولی بازار باشند. چون همانطور که گفتیم، این الگو در انتهای همین روندها تشکیل میشود. بعد از تشکیل الگوی ستاره صبحگاهی معاملهگر میتواند در کندل بعدی معامله لانگ (Long) و در صورت تشکیل ستاره شامگاهی، در کندل بعدی معامله شورت (Short) باز کند. هدف معامله سطوح یا مناطق مقاومت و حمایت قبلی و حد ضرر بالاتر از سقف یا پایینتر از کف اخیر خواهد بود.
البته معاملهگران محافظهکار معمولا کمی صبر میکنند تا ببینند آیا حرکت قیمت واقعا در جهت ریزش است یا خیر. از الگوی ستاره شامگاهی آنجا که در بازارهای مالی هیچگونه تضمینی وجود ندارد، معاملهگر باید مدیریت ریسک درست و هوشمندانهای داشته و در عین حال نسبت ریسک به پاداش مثبتی برای استراتژی معاملاتی خود داشته باشد.
قدرت الگوهای Morning Star و Evening Star
همترین شاخص سنجش قدرت الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی، حجم آنها است. معاملهگران بیشتر بهدنبال افزایش حجم در سه کندل الگو میگردند و چنانچه حجم بالای سومین کندل الگو را مشاهده کنند، آن را یک تاییدیه برای بازگشت روند میبینند؛ حتی اگر سایر اندیکاتورها خلاف آن این مسئله نشان دهند.
به این نکات دقت کنید:
- هر چه بدنه کندلها طولانیتر باشد، قدرت بازگشت روند بیشتر است.
- اگر بین شمع اول و دوم فاصله زیادی وجود داشته باشد (بلاتکلیفی)، احتمال برگشت بازار افزایش مییابد.
- هر چه شمع آخر نسبت به شمع اول بالاتر (ستاره صبحگاهی) یا پایینتر (ستاره شامگاهی) باشد، احتمالا قیمت با قدرت بیشتری برمیگردد.
دلیل اهمیت الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی
مهمترین کاربرد الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی برای معاملهگران، شناسایی محل تغییر روند است. بهخصوص اگر از اندیکاتورهای دیگر بهعنوان پشتیبان استفاده شود، اهمیت و قدرت این الگو چند برابر بیشتر میشود.
معاملهگران با شکلگیری الگوی ستاره صبحگاهی، موقعیتهای خرید باز میکنند و تا زمانی که نشانهای از بازگشت بازار مشاهده نشود، این روند را دنبال میکنند. از طرفی الگوی ستاره شامگاهی به معاملهگر میگوید که قیمت دارایی در آینده نزدیک رو به سقوط است.
توجه کنید که این دو الگوی کندل استیک فورا شکل نمیگیرند و تکمیل آنها به اندازه سه دوره (کندل) زمان میبرد.
الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی چقدر قابل اعتماد است؟
نرخ موفقیت الگوی کندل ستاره به روند قیمت، نحوه شکلگیری کندلها و احساسات بازار بستگی دارد. معاملهگران به کرات از این الگوها در استراتژیهای معاملاتی خود استفاده میکنند؛ چون با اطلاعاتی که همین سه کندل ساده درباره موفقیت یا شکست خریداران و فروشندگان در بازار میدهد، بهراحتی میتوانند حرکت قیمت در آینده را حدس بزنند. با این حال هیچ الگویی نمیتواند سود صددرصدی در این بازار پرنوسان را تضمین کند. بنابراین همیشه توصیه میشود معاملهگران از ابزارهای دیگر به عنوان تائیدیه استفاده کنند.
ضعفهای الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی
اگرچه الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی از جمله پرکاربردترین الگوهای نموداری محسوب میشوند، این دو محدودیتهایی هم دارند که دانستن آنها برای همه معاملهگران واجب است. برخی از این ضعفها عبارتاند از:
- پیداکردن این این الگوها در نمودار قیمت دارایی دشوار است و صبر و مهارت زیادی میطلبد.
- اگر جهت روند قبل از تشکیل سه کندل تغییر دهد، فرصت معامله از دست میرود.
- هیچ تضمینی وجود ندارد. حتی اگر تمام قوانین را رعایت کنید، امکان اینکه بازگشت روند اتفاق نیافتد، وجود دارد.
الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی چه فرقی دارند؟
در جدول زیر تفاوتهای این دو الگو را به زبان ساده مشاهده میکنیم:
ستاره صبحگاهی | ستاره شامگاهی |
در انتهای یک روند نزولی ظاهر میشود. | در انتهای یک روند صعودی ظاهر میشود. |
نشان میدهد فروشندگان شکست خوردهاند و خریداران بر بازار تسلط دارند. | نشان میدهد خریداران شکست خوردهاند و فروشندگان بر بازار تسلط دارند. |
الگوی ستاره صبحگاهی روی یک حمایت مهم، زمان مناسبی برای بازکردن موقعیت خرید است. | الگوی ستاره شامگاهی روی یک مقاومت مهم، زمان مناسبی برای بازکردن موقعیت فروش است. |
کلام آخر
الگوی کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی از جمله شاخصهای فنی قابل اعتماد هستند که بازگشت بازار بعد از یک روند صعودی یا نزولی طولانیمدت را نشان میدهد. اگرچه این دو از پرکاربردترین الگوهای بازار و محبوبترین ابزارهای معاملهگران محسوب میشوند، از آنجایی که بازار کریپتوکارنسی پر از نوسانهای لحظهای است و تغییر ناگهانی جهت حرکت بازار میتواند در یک ثانیه اتفاق بیفتد، معاملهگران باید از یک استراتژی مدیریت ریسک یکپارچه پیروی کنند.
پیشنهاد میکنیم همیشه پیشبینیهای الگوهای نموداری را به کمک سایر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال مثل شاخص قدرت نسبی (شاخص RSI) تأیید کنید و بعد موقعیت معاملاتی خود را باز کنید.
امیدواریم بعد از مطالعه این راهنما درک کاملی از الگوهای ستاره صبحگاهی و شامگاهی بهدست آورده باشید و اگر شما عزیزان اطلاعات بیشتری در این باره دارید، خواهشمندیم نظراتتان را با ما در میان بگذارید.
الگوی کندل ستاره صبحگاهی و ستاره شامگاهی در تحلیل تکنیکال
الگوهای معکوسساز (ستاره صبحگاهی و شامگاهی) از جمله ابزارهایی هستند که در بورس زیاد مورد استفاده قرار میگیرند. بسیاری از تریدرهای موفق از آنها برای تحلیل تکنیکال بازارها استفاده میکنند. تعداد الگوهای معکوسساز بسیار زیاد است .
یکی از مهمترین ابزارهای کاربردی تحلیل تکنیکال، نمودارها هستند. در تحلیل تکنیکال نمونه الگوهای بازگشتی و یا نمودارهایی وجود دارند که بازگشت قیمت سهم از مسیر قبلی خود را بیان میکنند و حالت هشداردهنده دارند .
در این مقاله با ما در سایت کارگزاری اقتصاد بیدار همراه باشید تا دو الگوی معکوسساز، کندل ستاره صبحگاهی (morning star) و ستاره شامگاهی (evening star) که از سه کندل در کنار هم ایجاد میشوند و جز الگوهای بازگشتی هستند را توضیح دهیم .
نمودار شمعی (کندل استیک) چیست؟
یکی از مواردی که باید در فعالیتهای بورسی در نظر گرفت، میزان فشار خرید و فروش است. برای انجام فعالیتهای به موقع و درست بورسی بایستی هشدارهای نمودارهای شمعی (کندل استیک) را در نظر گرفت. نمودارها برای شناخت و روانشناسی بازار و همچنین پیدا کردن الگوها استفاده میشوند. نمودارهای شمعی از سه قسمت بادی یا بدنه، سایه پایینی و سایه بالایی تشکیل میشوند. در اینگونه نمودارها، بادی یا بدنه مثبت معمولاً با رنگ سبز یا سفید نشان داده میشود و بدنه منفی نمودارهای شمعی به رنگ مشکی یا قرمز مشخص میشود که البته معمولاً این رنگها بستگی به نرمافزار مورد استفاده دارد .
سایه بالایی کندل نمودار شمعی معمولاً بیانگر فشار فروش و سایه پایینی این کندل بیانگر فشار خرید است .
الگوی کندل ستاره صبحگاهی (Morning star) چیست؟
الگوی ستاره صبحگاهی از 3 کندل تشکیل شده است که توسط تحلیلگران بازار به عنوان نشانه صعودی بودن روند بازار مورد استفاده قرار میگیرد. این الگو معمولاً در اواخر روند نزولی پدیدار میشود و نشانهای از معکوس شدن روند نزولی است.
این الگو به ترتیب از 3 کندل با مشخصات زیر تشکیل میشود :
- کندل بزرگ نزولی
- کندل با بدنه کوتاه
- کندل صعودی
هنگامی که الگوی کندل ستاره صبحگاهی تشکیل میشود، معمولاً انتظار میرود که قیمت سهم تغییر جهت بدهد و روند صعودی پیدا کند. بنابراین در چنین مواقعی بهتر است که وارد موقعیت خرید سهم شوید و تا زمان ادامه روند صعودی با الگوی کندل صبحگاهی همراه باشید.
نشانههای الگوی کندل ستاره صبحگاهی
- اولین نشانه الگوی کندل ستاره صبحگاهی، کندل دوجی، فرفره با بادی (بدنه) کوچک در انتهای روند است که با فاصله از کندل قبلی (کندل منفی با بدنهای بزرگ) ایجاد میشود. بنابراین بادی کندل اول و دوم با هم همپوشانی ندارند.
- کندل دوم معمولاً نشان از عدم قطعیت بازار و گیجی آن دارد. لازم به ذکر است که رنگ این کندل هیچ اهمیتی ندارد .
- کندل سوم حتماً باید بالاتر از کندل قبل (کندل فرفره یا دوجی) و مثبت باشد .
- قیمت بسته شدن کندل سوم بایستی از مقدار نصف کندل اول، بیشتر باشد .
الگوی کندل ستاره شامگاهی(Evening star) چیست؟
الگوی کندل ستاره شامگاهی(evening star) که به الگوی ستاره عصرگاهی نیز معروف است، معمولا در آخر روند صعودی تشکیل میشود و نشانگر آغاز روند نزولی است. این الگو از 3 کندل تشکیل شده است که به ترتیب زیر در کنار هم قرار میگیرند :
- کندل بزرگ صعودی
- کندل با بدنه کوتاه
- کندل نزولی
معمولاً هنگامی که الگوی کندل ستاره شامگاهی تشکیل میشود، انتظار میرود که قیمت سهمها تغییر جهت داده و سیر نزولی بگیرند. بنابراین هنگام رویت کندل ستاره شامگاهی، معمولاً وضعیت به صورت هشداردهنده است. در اینگونه مواقع بهتر است که اقدام به خرید سهم نکنید .
البته دقت داشته باشید که در صورتی که سهام در بازار دو طرفه معامله شود، در چنین شرایطی میتوان بعد از تشکیل الگوی کندل ستاره شامگاهی با در نظر گرفتن موقعیت فروش کسب سود کرد .
در واقع اتخاذ موقعیت فروش هنگام رویت کندل ستاره شامگاهی، تنها در بازارهای دوطرفه امکانپذیر است.
نشانههای الگوی کندل ستاره شامگاهی
- اولین نشانه این الگو وجود کندل دوجی یا فرفره با بادی کوچک است که در انتهای روند همراه با gap یا فاصله از کندل قبلی (کندلی با بدنه بزرگ و منفی) شکل میگیرد. بنابراین در این کندل هم کندل اول و دوم هیچگونه همپوشانی با هم ندارند .
- در الگوی کندل ستاره شامگاهی، کندل دوم نشان از عدم قطعیت و گیجی بازار دارد و در این اینجا هم مانند کندل ستاره صبحگاهی رنگ کندل میانی اهمیتی ندارد .
- کندل سوم حتماً باید بالاتر از کندل قبل (کندل دوجی و فرفره) و مثبت باشد .
- قیمت بسته شدن کندل سوم باید از نصف کندل اول پایینتر باشد .
به منظور کاهش ریسک معاملات بهتر است از الگوهای ستاره صبحگاهی و ستاره شامگاهی در کنار دیگر ابزارهای تکنیکالی مانند اندیکاتورهای حجمی، سطوح حمایت و مقاومتی و استفاده کنید.
تفاوت الگوی ستاره صبحگاهی و شامگاهی
- یکی از تفاوتهای واضح در کندل ستاره صبحگاهی و شامگاهی، شکل کندلها و همچنین رنگ آنها است.
- تفاوت دیگر این دو نوع کندل در مکان تشکیل شدن آنهاست . همانطور که قبلا اشاره کردیم کندل ستاره صبحگاهی در آخر روند نزولی و کندل ستاره عصرگاهی یا شامگاهی در آخر یک روند صعودی شکل میگیرد.
شباهت الگوی ستاره صبحگاهی و شامگاهی
- شباهت این کندلها هم در این است که هر دو کندل صبحگاهی و کندل شامگاهی از 2 کندل تشکیل شدهاند.
- هر دو جز الگوهای معکوسساز هستند .
تفاوت الگوی ستاره شامگاهی و الگوی ستاره دوجی شامگاهی
- الگوی ستاره عادی شامگاهی یک کندل با بدنه کوچک دارد اما ستاره دوجی عصرگاهی یک ستاره دوجی دارد، به این معنی که قیمت ابتدایی و قیمت پایانی در کندل دوم یکسان هستند .
وجود یک ستاره دوجی در سیر صعودی، نشانه وقوع احتمالی سقف است، البته اگر کندل بعد از ستاره دوجی، سفید رنگ با شکافی بالاتر از ستاره دوجی باشد، معمولاً اخطار برگشت ستاره دوجی خنثی میشود . در سیر نزولی اگر پس از تشکیل کندل بزرگ سیاه، ستاره دوجی شکل گرفته باشد، هنگامی اخطار برگشت تایید میشود که یک کندل بزرگ سفید که به خوبی در کندل سیاه پیشروی کرده باشد، ایجاد شود .
این الگوی سه شمعی ستاره دوجی صبحگاهی نامیده میشود. این نوع از ستاره صبحگاهی یک محدوده کف با اهمیت است. اگر در یک روند نزولی شمعی سیاه رنگ با شکاف از یک ستاره دوجی شکل بگیرد، در این شرایط خاصیت ستاره دوجی کاملا بیاثر میشود. به همین دلیل است که تحلیلگران میگویند صبر کنید تا یک یا دو کندل بعد از ستاره دوجی، برگشت روند تایید شود.
شناسایی کندل ستاره صبحگاهی در پلتفرم اکسیر اقتصاد بیدار
شناسایی ستاره صبحگاهی در نمودارها صرفا به شناسایی 3 کندل اصلی ختم نمیشود. در واقع آنچه لازم است درک عملکرد قبلی مکانی و قیمت است که الگوی آن در روند فعلی ظاهر میشود .
برای این کار بهتر است قبل از هر چیز ابتدا روند نزولی موجود در بازار را بررسی کنید که البته بازار باید پایینترین سطح را داشته باشد. کندل بزرگ نزولی معمولاً نتیجه ادامه روند نزولی موجود و همچنین فشار فروش زیاد است. در این مرحله معاملهگران بورسی فقط باید به دنبال معاملات کوتاه مدت باشند، چراکه هنوز مدارکی مبنی بر تغییر روند وجود ندارد .
کندل دوم، کندلی کوچک است که گاهی اوقات کندل دوجی است و این اولین هشدار مبنی بر روند نزولی خسته است. در اینگونه موارد کندل صعودی یا نزولی بودن کندل اهمیتی ندارد چرا که اصلیترین نکته در اینجا صرفا بلاتکلیفی بازار است. کندل بزرگ صعودی معمولاً اولین نشانههای واقعی فشار جدید خرید است که نشانه شروع روند صعودی جدید است.
چگونه با در نظر گرفتن الگوهای ستارهای معامله مناسبی انجام دهیم؟
معمولاً الگوهای ستاره صبحگاهی را میتوان در نمودار EUR / GBP مشاهده کرد. مکانی که روند نزولی وجود دارد که معمولاً منجر به شکلگیری الگوی برگشتی میشود .
با مشاهده این گونه نمودارها متوجه میشویم که بعد از این که شکلگیری الگو تمام شد، معاملهگران میتوانند در ورودیهای کندل بعدی، وارد بازار شوند. معاملهگران محافظه کار ورود خود را به تأخیر میاندازند و منتظر میمانند که آیا حرکت قیمت بالاتر میرود یا خیر. البته اشکال به تاخیر انداختن ورود به پوزیشن در این است که معمولا معاملهگر نمیتواند در سطح مناسبی وارد پوزیشن شود، خصوصاً در بازارهای پر سرعت .
در این گونه نمودارها معمولاً بهتر است که هدفها را در سطوح قبل از مقاومت قرار داد. استاپها هم در زیر کف قرار داده میشود، چراکه شکست در این سطوح باعث بیارزش شدن و بیاعتبار شدن چرخش میشود. از آنجایی که هیچگونه اطمینانی در بازار بورس وجود ندارد معاملهگران بازار همیشه باید با مدیریت صحیح سرمایه خود را حفظ کنند.
جمعبندی
در این مقاله الگوی ستاره صبحگاهی (Morning star) و عصرگاهی (Evening star) را بررسی کردیم. این دو الگو از نمودارهای کندل استیک هستند که برای شناخت و روانشناسی بازار استفاده میشوند. الگوی ستاره صبحگاهی معمولاً در اواخر روند نزولی پدیدار میشود و نشانهای از معکوس شدن روند نزولی است و الگوی ستاره صبحگاهی معمولاً در آخر روند نزولی شکل میگیرد و این نشان از آغاز روند صعودی دارد. برای آشنایی با سایر الگوها و بهرهگیری از آنها در تحلیل تکنیکال به سایت کارگزاری اقتصاد بیدار مراجعه فرمایید.
الگوهای ستاره صبحگاهی و ستاره شامگاهی (Morning Star & Evening Star)
الگوی ستاره صبحگاهی یک الگوی چندکندلی از نوع بازگشتی صعودی است. این الگو از سه کندل متوالی و مجاور بهم در انتهای روند نزولی تشکیل میشود و میتواند موجب صعودی شدن روند بشود. کندل نخست یک کندل قدرتمند نزولی در ادامه همان روند نزولی قبلی است. کندل دوم یک کندل کوچک و مربعی است. رنگ بدنه کندل میانی اهمیتی ندارد و میتواند مثبت یا منفی باشد، حتی در برخی مواقع ممکن است بدنه کندل دوم بطور کامل از بین برود و تبدیل به صلیب (دوجی کراس) بشود. کندل سوم یک کندل صعودی و قدرتمند است که باید حداقل نیمی از کندل اول را مجددا باز گردد
بین نقطه بسته شدن کندل اول با نقطه باز شدن کندل دوم باید یک گپ نزولی وجود داشته باشد، اما وجود گپ الگوی ستاره شامگاهی بین کندلهای دوم و سوم الزامی نیست. بدنه کندلهای اول و دوم نباید بایکدیگر اشتراک قیمت داشته باشند.حتی اگر کندل میانی صعودی باشد بازهم نباید نقطه بسته شدن آن بقدری بالا بیاید که بین بدنه کندلهای اول و دوم اشتراک قیمت بوجود بیاید. بهرحال تحت هر شرایطی نباید بدنه کندلها با یکدیگر هیچگونه اشتراک قیمت داشته باشد اما وجود همپوشانی بین شاخ و دم کندلها مانعی نخواهد داشت.
کندل میانی باید یک کندل کوچک و مربعی شکل باشد. این کندل را بدلیل شکل ظاهری آن، اصطلاحا کندل «ستاره» یا Star مینامند. دلیل نامگذاری آن به اینصورت است که همچون ستاره صبحگاهی در آسمان شب، که مشاهده آن در سحرگاه نویدبخش آغاز روز و طلوع خورشید است، در بازار بورس نیز مشاهده کندل میانی نشانه طلوع اقبال سهامداران و آغاز دوران سودآوری و رونق بازار خواهد بود.
کندل نخست یک کندل نزولی و قدرتمند است که نشان میدهد قدرت بطور کامل در اختیار فروشندگان قرار داشته. وقوع گپ نزولی پس از اتمام کندل اول نیز نشانگر تسلط کامل فروشندگان بر بازار است. اما این گپ طی کندل دوم مجددا پر میشود و نشان میدهد خریداران در روز دوم موفق به باز پس گرفتن قدرت خویش شدهاند. کندل دوم با بدنه کوچک خود یک روز متعادل را نمایش میدهد که خریداران و فروشندگان پس از یک روند فرسایشی نزولی نهایتا به نقطه تعادل رسیدهاند. بالاخره کندل سوم یک کندل صعودی قوی است که حداقل نیمی از کندل اول را باز میگردد و نشان میدهد خریداران در روز سوم بطور کامل زمام بازار را در دست گرفته و حاکم مجدد بازار شدهاند.
نیسون در کتاب خود تاکید میکند که وجود گپ بین کندلهای دوم و سوم، اگرچه الزامی نیست اما اعتبار الگو را به مراتب تقویت میکند. همچنین نقطه بسته شدن کندل سوم هرچقدر بالاتر رفته و نفوذ بیشتری درون کندل نخست کرده باشد، و حتی ترجیحا بتواند سقف کندل اول را نیز پشت سر بگذارد، اعتبار بیشتری به الگو خواهد بخشید. حجم معاملاتی در کندل سوم نیز حایز اهمیت است و درصورتیکه حجم معاملات در کندل سوم بیشتر از کندلهای اول و دوم باشد نشانه افزایش اعتبار الگو خواهد بود.
اگر نقاط باز شدن و بسته شدن کندل دوم برهم منطبق شوند، بدنه کندل میانی بطور کامل از بین خواهد رفت و تبدیل به الگویی میشود که آنرا «ستاره صبحگاهی صلیبی» یا Morning Doji Star مینامیم.
اگر فاصله عمودی کندلها از یکدیگر به قدری زیاد شود که یک شکاف افقی کامل بین کندلهای چپ و راست با کندل میانی ایجاد گردد، با الگوی کمیاب و قدرتمندی بنام «کودک رها شده» یا Abandoned Baby مواجه خواهیم شد. همانطور که در تصویر مشاهده میکنید در این الگو هیچگونه اشتراک قیمت بین کندلهای جانبی با کندل وسط وجود ندارد و کندل میانی همچون یک جزیره دور افتاده نسبت به کندلهای کناری تشکیل شده است.
قرینه الگوی ستاره صبحگاهی اگر در روندهای صعودی تشکیل بشود و موجب نزولی شدن بازار گردد را «ستاره شامگاهی» یا Evening Star مینامیم. کلیه نکاتی که درخصوص الگوی ستاره صبحگاهی گفتیم درمورد این الگو نیز صادق خواهند بود.
در تصویر زیر نمونهای از الگوی ستاره صبحگاهی را بر روی نمودار سهام بانک صادرات (وبصادر) مشاهده میکنید.
الگوی ستاره شامگاهی
الگوی ستاره شامگاهی
نمودارها یکی از مهمترین ابزارهای بصری در تحلیل تکنیکال به شمار میآیند. در تحلیل تکنیکال برخی الگوهای بازگشتی وجود دارند که هشداردهنده بازگشت قیمت سهم از مسیر قبلی خود است. در این مطلب پس از بیان مقدمهای از نمودارهای شمعی، سعی داریم دو الگوی کندل ستاره صبحگاهی و ستاره شامگاهی که از کنار هم قرار گرفتن سه کندل شکل میگیرند و جزو الگوهای بازگشتی به شمار میآیند را معرفی کرده، همچنین نکاتی را درباره نحوه تشخیص این الگوها و نحوه برخورد با آنها بیان کنیم.
همواره یکی از نکاتی که برای فعالیت در بورس باید در نظر گرفت، میزان فشار خرید و فروش است. از نمودارهای شمعی برای پیدا کردن الگوها و همچنین روانشناسی بازار استفاده میشود. نمودارهای شمعی متشکل از سه بخش بدنه، سایه بالایی و سایه پایینی است. در نمودار شمعی، بدنه مثبت معمولاً به رنگ سبز یا سفید و بدنه منفی به رنگ قرمز یا مشکی نشان داده میشود که البته بستگی به نرمافزار مورد استفاده دارد. میتوان گفت سایه بالایی بیانگر فشار فروش و سایه پایینی بیانگر فشار خرید است. شما میتوانید با مطالعه مقاله سایه کندل چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟، اطلاعات بیشتری در این خصوص کسب کنید
الگوی کندل ستاره صبحگاهی در انتهای یک روند نزولی تشکیل میشود و نشاندهندهی آغاز یک روند صعودی است. این الگو شامل سه کندل به ترتیب زیر است:
با تشکیل الگوی کندل ستاره صبحگاهی انتظار میرود قیمت سهم تغییر جهت داده و به صورت صعودی شود. بنابراین در چنین موقعیتی بهتر است وارد موقعیت خرید سهم شویم و تا ادامه روند صعودی با آن همراه باشیم.
الگوی کندل ستاره شامگاهی در انتهای یک روند صعودی تشکیل میشود و نشاندهندهی آغاز یک روند نزولی است. این الگو شامل سه کندل به ترتیب زیر است:
الگوی ستاره شامگاهی
با تشکیل الگوی کندل ستاره شامگاهی انتظار میرود قیمت سهم تغییر جهت داده و به صورت نزولی شود. بنابراین در چنین موقعیتی که یک هشدار به حساب میآید، بهتر است وارد موقعیت خرید سهم نشویم. لازم به ذکر است در صورتی که سهم در یک بازار دوطرفه معامله شود، میتوان در چنین شرایطی و پس از تشکیل الگوی کندل ستاره شامگاهی، با اتخاذ موقعیت فروش، سود کسب کرد. لازم به ذکر است اتخاذ موقعیت فروش، تنها در بازارهای دوطرفه امکانپذیر است.
معمولا این الگوها به همراه سایر اندیکاتورها مورد تائید قرار میگیرند. پیشنهاد میکنیم جهت کاهش ریسک معاملاتی، از این ابزار در کنار سایر ابزارهای تکنیکال استفاده کنید.
الگوی کندل ستاره صبحگاهی در انتهای یک روند نزولی تشکیل میشود و نشاندهندهی آغاز یک روند صعودی است. این الگو شامل سه قسمت کندل بزرگ نزولی، کندل با بدنهای کوتاه و کندل صعودی است.
اولین نشانهی این الگو یک کندل فرفره یا دوجی (با بدنه کوچک) در انتهای روند، همراه با فاصله (gap) از کندل قبلی (کندلی منفی با بدنه بزرگ) است. بنابراین بدنه کندل اول و دوم همپوشانی ندارند.
نمودارهای شمعی متشکل از سه بخش بدنه، سایه بالایی و سایه پایینی است.
الگوی کندل ستاره شامگاهی در انتهای یک روند صعودی تشکیل میشود و نشاندهندهی آغاز یک روند نزولی است. این الگو شامل سه کندل به ترتیب کندل بزرگ صعودی، کندل با بدنهای کوتاه و کندل نزولی است.
دیدگاه شما