صکوک و انواع آن
اوراق قرضه از جمله مهمترین ابزارهای مالی مورد استفاده شرکتهاست که با هدف تامین مالی طراحی و منتشر میشوند.
استفاده از این ابزار در نظام مالی بسیار متداول است در حالی که استفاده از آندر نظام مالی اسلامی ربوی بوده و مردود شمرده میشود.
بنابراین در کشورهایی که جمعیت مسلمان زیادی دارند، استفاده از ابزارهای مالی مرسوم مانند انواع اوراق قرضه، کارایی و مقبولیتی ندارد. دولتها و شرکتهای اسلامی که بهدنبال تامین مالی و مدیریت بدهی خود هستند، نیازمند یافتن جایگزینهایی مطابق با اصول اسلامیاند.
در سالهای اخیر استفاده از ابزارهای مالی اسلامی که به صکوک شهرت یافته بسیار چشمگیر بوده است تا شرکتها به وسیله این نوآوری مالی بتوانند خلاء حاصل از کمبود ابزارهای مالی را پر کنند. انتشار اوراق مشارکت بهعنوان نخستین ابزار مالی اسلامی را میتوان گامی مهم در راستای توسعه نظام مالی اسلامی دانست.
با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال ۱۳۸۴، زمینه لازم برای طراحی و انتشار انواع مختلف ابزارهای مالی اسلامی جدید در کشورمان فراهم شده است. اوراق اجاره، پس از اوراق مشارکت به عنوان صکوک اجاره مورد توجه سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت.
سیر تاریخی اوراق بهادار اسلامی
ایده اولیه طراحی و انتشار ابزارهای مالی اسلامی به ۴۰ سال گذشته بر میگردد.
در آن زمان آیت الله صدر بهعنوان یکی از پیشگامان اقتصاد اسلامی، اقدام به معرفی پارادایمهای جدیدی در حوزه تفکرات اقتصاد اسلامی نمود.
مبتنی بر چنین نظریاتی بود که بانکهای اسلامی در برخی از کشورهای اسلامی آغاز به کار کرد و در نهایت ایران توانست بانکداری اسلامی را بهطور کامل و بدون وجود سیستم موازی در دهه ۶۰ به اجرا درآورد.
در آن سالها، بانکهای اسلامی جهت غلبه بر مشکلات نقدینگی، بهجای استفاده از اوراق قرضه به استفاده از ابزارهای مالی جدیدی روی آوردند.
این ابزارها همگی مبتنی بر عقود اسلامی مانند اجاره، مشارکت، مضاربه و … میباشند.
جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۳، مقررات ناظر بر انتشار اوراق مشارکت را تهیه کرد.
شهرداری تهران به عنوان ناشر، اولین اوراق مشارکت را به عنوان نخستین ابزار مالی اسلامی منتشر نمود.
مفهوم صکوک
صکوک به ابزارهای مالی اسلامی گفته میشود که مبتنی بر یک دارایی فیزیکی منتشر میشوند.
انواع اوراق بهادار اسلامی (صکوک) اوراق بهادار اسلامی به ۱۲ نوع تقسیم میشوند، که شامل اوراق اجاره، اوراق مشارکت، اوراق سفارش ساخت، اوراق خرید دین (اوراق رهنی)، اوراق مرابحه (فروش اقساطی)، اوراق سلف، اوراق جعاله، اوراق مساقات، اوراق مضاربه، اوراق مزارعه، اوراق وقف، اوراق قرضالحسنه میباشد.
در کل اوراق بهادار اسلامی (صکوک) به اوراق بهادار انتفاعی و اوراق بهادار غیرانتفاعی تقسیم میشوند.
اوراق وقف و اوراق قرضالحسنه از جمله ابزارهای مالی غیرانتفاعی هستند، زیرا هدف از انتشار این اوراق کسب انتفاع نیست.
اوراق اجاره
یکی از ابزارهای مالی که توسط کارشناسان مالی اسلامی پیشنهاد شده و در برخی کشورها نیز به مرحلهی اجرا درآمده اوراق اجاره است.
این اوراق علاوه بر فراهم نمودن شرایط لازم جهت تامین مالی بنگاههای تولیدی و خدماتی، قابلیت خرید و فروش در بورسهای اوراق بهادار را نیز دارد و میتواند به عنوان ابزار مالی کارآمد مورد استفاده کشورهای اسلامی قرار گیرند.
در میان محصولات مالی اسلامی، اوراق اجاره بهدلیل ویژگیهای متمایزی که دارد، محصولی جذاب به شمار میآید و محبوبیت زیادی بین سرمایهگذاران مسلمان و نیز ناشرین اوراق اسلامی به دست آورده است تا جایی که بیش از ۳۰ درصد از کل صکوک منتشر شده بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰، مربوط به اوراق اجاره بوده است. مالزی کشور پیشگام در زمینه استفاده از اوراق اجاره است.
ایران نیز برای نخستین بار در سال ۱۳۸۹ اقدام به انتشار این ابزار مالی نموده است.
ماهیت اوراق اجاره
اوراق اجاره، اوراق بهادار اسلامی است که دارنده آن به صورت مشاع، مالک بخشی از دارایی است که منافع آن بر اساس قرارداد اجاره به بانی واگذار شده است.
در اوراق اجاره حق استفاده از منافع یک دارایی یا مجموعهای از داراییها، در قبال دریافت اجاره بها از مالک به شخص دیگری (بانی) منتقل میشود.
مدت قرارداد اجاره مشخص است و میتوان اجاره بها را در ابتدای دوره، انتهای دوره با سررسیدهای ماهانه، فصلی یا سالانه پرداخت کرد. از آنجا که این اوراق بیانگر مالکیت مشاع فرد است، میتوان آن را در بورس و به قیمتی که توسط عوامل بازار تعیین میشود، معامله کرد.
روش کار در اوراق اجاره به این صورت است که یک مؤسسه مالی (نهاد واسط) با انتشار اوراق اجاره منابع مورد نیاز را جمع آوری میکند، سپس بااستفاده از منابع مالی به دست آمده، دارایی (عین مستاجره) مورد نیاز بانی (دولت، بنگاهها و موسسهها) را خریداری میکند و به وی (بانی) اجاره میدهد.
از آنجا که دارایی مذکور بااستفاده از منابع مالی صاحبان اوراق، خریداری میشود، لذا آنان مالک کالاها محسوب شده و به تبع آن مالک اجاره بها نیز خواهند بود.
افراد با پرداخت پول نقد و دریافت اوراق اجاره، به واسط وکالت میدهند. پول آنان را به صورت مشاع همراه با پول سایر متقاضیان اوراق اجاره برای خرید کالاهای سرمایهای و بادوام هزینه کند.
سپس آن کالاها را به صورت اجاره در اختیارمتقاضیان (بانی) قرار میدهد و به صورت ماهانه یا فصلی اجاره بهای آنها را دریافت کرده پس از کسر درصدی بهعنوان حق الوکاله بین صاحبان اوراق تقسیم کند.
طراحی مالی اوراق اجاره
اوراق اجاره را با توجه به هدف انتشار به سه دسته تقسیم میکنند:
- اوراق اجاره تامین دارایی
- اوراق اجاره تامین نقدینگی
- اوراق اجاره رهنی
اوراق اجاره تامین دارایی
اوراق اجاره تامین دارایی، اوراقی است که در آن نهاد واسط یک دارایی (یامجموعهای از داراییها) را از طرف سرمایهگذاران، از فروشندها، خریداری نموده و به بانی اجاره میدهد.
در این حالت، اوراق اجاره جهت به دستآوردن یک داریی خاص برای بانی توسط واسط منتشر میشود. لذا به اوراقی که طی چنین فرایندی منتشر میشوند اوراق اجاره تأمین داریی گفته میشود.
نحوه کار در این اوراق شبیه فعالیتی است که شرکتهای لیزینگ انجام میدهند.
با این تفاوت که در شرکتهای لیزینگ باید منابع مالی از محل آورده شرکت یا در موارد معدودی از طریق اخذ تسهیلات بانکی تامین گردد. حال آنکه در انتشار این اوراق، که نهاد واسط در جایگاه شرکت لیزینگ قرار دارد با انتشار اوراق اجاره از مردم مبالغی جمع آوری میکند و وجوه حاصل را صرف خرید دارایی میکند و آن را به بانی اجاره میدهد.
اوراق اجاره تامین نقدینگی
واسط با واگذاری اوراق به مردم و جمع آوری وجوه به وکالت از طرف آنها یک دارایی (ثابت مشهود) را از بانی خریداری کرده سپس به همان بنگاه (بانی) اجاره میدهد.
به عبارت تعریف اوراق مضاربه دیگر، این نوع از اوراق، مبتنی بر فروش و اجاره مجدد است.
در این حالت بانی با استفاده از اوراق اجار ، اقدام به تامین نقدینگی موردنیاز خود میکند.
به بیان ساده میتوان گفت بانی توانسته با وثیقه قرار دادن دارایی خود مبلغی را جهت رفع نیازهای نقدینگی کسب نماید. پس شرکتی که نیازمند وجه نقد است دارایی خود را میفروشد و آن را به صورت اجاره به شرط تملیک مجددا به دست میآورد.
اوراق اجاره رهنی
اوراق اجاره رهنی، بیشتر مورد استفاده بانکها، لیزینگها و موسسات اعتباردهنده است. در این نوع از اوراق، بانی (بانک) تسهیلاتی که قبلا در قالب عقد اجاره به شرط تملیک پرداخته کرده را به شخص ثالثی (واسط) میفروشد.
بنابراین ابتدا واسط، تعریف اوراق مضاربه اوراق اجاره را منتشر مینماید و سپس داراییهایی که بانک در قالب عقد اجاره به شرط تملیک در طول زمان به افراد مختلفی داده است را از وی خریداری مینماید.
با فروش این داراییها رابطه بانی و واسط قطع میشود و واسط از طرف سرمایهگذاران مالک داراییهایی میشود که بانک (بانی) آنها را قبلا به صورت اجاره به شرط تملیک به گیرندگان تسهیلات واگذار نموده است.
از آنجا که این اوراق جزء دارایی موسسات و بنگاههای اقتصادی محسوب میشود، لازم است حسابدار آشنایی کاملی با انواع اوراق داشته باشد که با گذراندن آموزش حسابداری مالی در اصفهان، حسابدار بر مباحث مربوط به انواع اوراق مسلط میشود.
اوراق تامین مالی چیست؟
تأمین مالی فرآیندی است که یک شرکت از طریق آن منابع مالی موردنیاز خود را افزایش میدهد. تأمین منابع مالی هم از طریق منابع خارج و هم منابع داخلی انجام میشود.
واحدهای اقتصادی گاهی برای انجام فعالیتهای موردنظر خود به منابع مالی جدید نیاز دارند و میتوانند این کار را از طریق بازار سرمایه و انتشار اوراق انجام دهند. امروزه تأمین مالی به روشهای مختلفی انجام میشود که مهمترین آنها تأمین مالی از طریق بازار سرمایه و انتشار اوراق مختلف است.
تأمین مالی از طریق بازار سرمایه به شرکتها برای تأمین مالی موردنیازشان کمک میکند و همچنین بازار سرمایه به یکی از هدفهای مهم خود که تأمین مالی موردنیاز فعالان اقتصادی است میرسد.
درگذشته، شرکتها بیشتر فرایند تأمین مالی خود را از طریق بانکها انجام میدادند، اما امروزه تأمین مالی به روشهای مختلفی انجام میشود که یکی از مهمترین این روشهای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه و انتشار اوراق است.
انواع اوراق تأمین مالی
در کشور ما تأمین مالی از بازار سرمایه از طریق «صکوک» صورت میگیرد. ابزارهای مالی که در کشورهای اسلامی بهجای اوراق قرضه مورداستفاده قرار میگیرند و دارای انواع مختلفی هستند.
صکوک، اوراق بهادار با پشتوانه مالی است که باید خود دارای ارزش باشد، درواقع فعالیتهایی که بدون خلق ارزش و کار صورت میگیرند، باید سودآوری داشته باشد.
ذکر شد که اوراق بهادار صکوک انواع مختلفی دارد که ازجمله آنها میتوان به صکوک اجاره، صکوک مرابحه، صکوک مشارکت، صکوک منفعت، صکوک استصناع، صکوک مضاربه، صکوک مزارعه، صکوک مساقات، صکوک جعاله، صکوک خرید دین، صکوک رهنی و صکوک سلف اشاره کرد.
اوراق مشارکت (صکوک مشارکت)
اوراق مشارکت، اوراقی است که به قیمت اسمی و برای مدت مشخص انتشار مییابد. هدف از انتشار آنها تأمین بخشی از منابع مالی موردنیاز طرحهای عمرانی یا تهیۀ مواد اولیه موردنیاز واحدهای تولیدی است و از طریق عرضه عمومی به سرمایهگذاران واگذار میشوند.
صکوک برای واحدهای اقتصادی که آنها را منتشر میکند، نوعی بدهی محسوب میشود و یکی از منابع تأمین مالی بازار سرمایه حساب میشود.
اوراق مرابحه (صکوک مرابحه)
اوراق مرابحه یکی از انواع اوراق بهادار است که صاحبان آن بهصورت مشاع، مالک مال یا دینی هستند که بر اساس قرارداد مرابحه انجام صورت گرفته است. صاحب ورق مالک و طلبکار آن دین است. واحدهای اقتصادی میتوانند از اوراق مرابحه نیز برای تأمین مالی موردنیاز خود استفاده کنند.
اوراق استصناع (صکوک استصناع)
اوراق بهاداری بانام یا بینام، قابل نقل و انتقالی هستند که دارندگان آن بهصورت مشاع مالک دارایی پایهای هستند که در قرارداد این اوراق آمده است.
دولت، شرکتهای دولتی، شهرداریها و بخش خصوصی میتوانند برای تأمین مالی از این اوراق استفاده کنند. این کار به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام میشود.
اوراق اجاره (صکوک اجاره)
اوراق اجاره از دیگر ابزارهای بازار بدهی به است و برای تأمین مالی واحدهای تولیدی و خدماتی مورداستفاده قرار میگیرد. دارندگان این اوراق، مالکیت مشاع نسبت به داراییهای پایه قرارداد اجاره دارند.
هدف از انتشار این اوراق، تأمین مالی واحدهای اقتصادی برای خرید یک یا چند مجموعه از داراییها و اجاره دادن آنها به بانی قرارداد است. سود این اوراق بهصورت اجاره دارایی پایه اوراق، به دارندگان آن در سررسید مشخص پرداخت میشود.
اوراق منفعت (صکوک منفعت)
اوراق منفعت یکی دیگر از ابزارهای تأمین مالی واحدهای اقتصادی از طریق بازار سرمایه حساب میشود؛ که، سند مالی بهاداری است که بیانگر مالکیت دارنده اوراق بر مقدار معینی از خدمات و یا منافع آینده یک دارایی است.
اوراق اجاره تأمین مالی
در این اوراق، رابطهای مشابه رابطه بین مستأجر و مالک یک ملک ایجاد میشود. این ارتباط باعث دریافت سرمایه موردنیاز مستأجر از مالک و پرداخت اجاره در زمانهای از قبل مشخصشده از طرف مستأجر میشود. پرداختهای مستأجر را میتوان مشابه پرداخت اجارهبها دانست. در حقیقت این مبالغ پرداختی، سود پرداختی به سرمایهگذاران است.
مدتزمان اجاره اوراق باید قبل از انتشار اوراق مشخص شود؛ سود پرداختی نیز بهصورت سالانه، فصلی و یا ماهانه پرداخت خواهد شد. نکته قابلتوجه این است که هر زمان که سرمایهگذار بخواهد، میتواند اوراق خود را در بورس به فروش برساند. این اوراق دقیقاً مثل سهام شرکتهای فعال در بورس، خرید و فروش میشوند. این اوراق در بخش درآمد ثابت بورس قرار دارند و سود پرداختشده بابت اوراق مذکور معمولاً مساوی یا کمی بیشتر از سود اوراق مشارکت است. سرمایهگذاران از پرداخت مالیات مربوط به سود اوراق مذکور نیز معاف هستند و این مورد دارای ضمانت است.
تأمین مالی از طریق اوراق بدهی
تأمین مالی از طریق اوراق بدهی زمانی اتفاق میافتد که شرکت با فروش ابزارهای بدهی به افراد و یا سرمایهگذاران نهادی، پولی را برای افزایش سرمایه در گردش یا هزینههای سرمایه، جذب میکند. در ازای وام دادهشده، افراد یا مؤسسات بهعنوان اعتباردهندگان شناخته میشوند و تعهد میگیرند که اصل بدهی بازپرداخت شود.
هنگامیکه یک شرکت نیاز به سرمایه دارد، از سه مسیر میتواند تأمین مالی کند: فروش سهم، ایجاد بدهی یا ترکیب آنها. فروش سهم، واگذاری بخشی از مالکیت شرکت است. این روش به سهامداران حقی را بر درآمدهای آتی شرکت میدهد، اما از طرفی نیاز به بازپرداخت ندارد. این نکته بسیار مهم است که اگر شرکت ورشکسته شود صاحبان سهام در آخر صف دریافتکنندگان سرمایه هستند.
تأمین مالی از طریق اوراق مشارکت
اوراق بهادار بانام یا بینامی است که بر اساس قانون، به قیمت اسمی مشخص و برای مدت مشخص و با هدف اجرای طرحهای سودآور خدماتی، تولیدی و ساختمانی انتشار میگردد و به سرمایهگذاران اهدا میشود. هر ورقه مشارکت، نشاندهنده میزان قدرالسهم دارنده است.
بر طبق قانون و برای آنکه انتشار اوراق توجیه قانونی داشته باشد، شرکت پروژهای را که بابت آن اوراق منتشر مینماید ارزیابی کرده و بر اساس توجیهپذیر بودن فرایند انتشار اوراق را آغاز میکند. در این بین لازم به ذکر است که عموماً نرخ بازدهی سالیانه اوراق مشارکت را بین ۳ تا ۵ درصد بالاتر از نرخ سود سپرده بلندمدت یکساله بانکها تعریف میکنند. همچنین برخلاف اوراق قرضهای که در خارج از کشور رایجتر است میتوان گفت که تقریباً تمام اوراق مشارکتهایی که تا به امروز منتشرشدهاند دارای ضامن سودآوری میباشند.
تأمین مالی از طریق اوراق تبعی
اختيار فروش تبعي ورقه بهاداري است كه بر اساس آن، دارنده آن میتواند به شرط مالکیت دارایی پایه، دارايي پايه خود را با قيمت مشخص و در تاريخ مشخص به فروش برساند. از طرفی، مطابق با شرايط تسويه تعهدات اعلامي، خریدار میتواند به شرط موافقت فروشنده، بجای فروش دارایی خود، معادل مابهالتفاوت قیمت اعمال و قیمت پایانی دارایی پایه از فروشنده، وجوه دریافت نماید.
وب سایت فرشید بهارلو
Strategic Business Development & Marketing Management
انواع اوراق بهادار اسلامی
امروزه اندیشمندان مالی اسلامی با استفاده از عقود اسلامی و ظرفیت های علم فقه؛ توانسته اند متناسب با نیازهای مالی جوامع اسلامی گونه های مختلفی از اوراق بهادار اسلامی(صُکوک) را طراحی کنند.
۱- اوراق اجاره : اوراق بهاداری است که بر اساس عقد اجاره منتشر می شود و نشاندهنده مالکیت مشاع دارندگان آن، در دارایی مبنای انتشار اوراق است که اجاره داده می شود.
اوراق اجاره به انواع مختلفی چون : اوراق اجاره به منظور تامین مالی تهیه دارایی، اوراق اجاره به منظور تامین نقدینگی، اوراق اجاره جهت تشکیل سرمایه شرکت های لیزینگ و اوراق اجاره به منظور تبدیل دارایی های اجاره ای به اوراق بهادار تقسیم می گردد.
۲- اوراق مرابحه : (فروش اقساطی) اوراق بهاداری است که دارندگان آن به صورت مشاع مالک دارایی مالی هستند. این اوراق بازدهی ثابت داشته و قابل خرید و فروش در بازار ثانویه را دارا می باشند. یکی از کاربردهای مهم اوراق مرابحه برای تبدیل کردن تسهیلات بانک ها و شرکت های لیزینگ به اوراق بهادار می باشد.
اوراق مرابحه به انواع مختلفی چون : اوراق مرابحه جهت خرید دارایی، اوراق مرابحه جهت تهیه نقدینگی، اوراق مرابحه جهت تشکیل سرمایه شرکت های تجاری و اوراق مرابحه رهنی تقسیم می گردد.
۳- اوراق رهنی : اوراق بهادار به پشتوانه وام های رهنی را در ایران اختصارا اوراق رهنی می نامند. بانكهاي خردهفروش اعطاكننده تسهيلات رهني (وامهاي بلندمدت خريد مسكن) ميتوانند با فروش اين تسهيلات به سرمايهگذاران بازار سرمايه، منابع جديد تجهيز و تسهيلات اضافي اعطا كنند.
اوراق رهنی به انواع مختلفی چون : اوراق رهنی (مرابحه یا فروش اقساطی) و اوراق رهنی(اجاره به شرط تملیک) تقسیم می گردد.
۴- اوراق استصناع : اوراق بهاداری است که بر مبنای سفارش ساخت تنظیم می گردد. وزارتخانه ها، شهرداری ها، شرکت های دولتی و خصوصی که در صدد احداث یا توسعه پروژه خاص و بزرگی هستند و اعتبار مالی لازم برای انجام آن را به صورت نقد ندارند، می توانند با استفاده از اوراق بهادار استصناع، به احداث پروژه اقدام کنند و قیمت آن را از طریق زمان بندی معینی از محل بودجه سالانه یا از طریق واگذاری واحد های ساخته شده به تدریج بپردازند.
اوراق استصناع به انواع محتلفی چون : استصناع موازی و استصناع و اجاره به شرط تملیک تقسیم می گردد.
۵- اوراق مضاربه : اوراق بهاداری است که بر اساس عقد مضاربه (تجارت با سرمایه دیگری) طراحی می شود. ناشر اوراق مضاربه با واگذاری اوراق، وجوه متقاضیان اوراق را جمع آوری کرده و به عنوان مضاربه در اختیار بانی قرار می دهد. و بانی با سرمایه جمع شده تجارت کرده و از سود تجارت به نسبت های مشخص شده به خود و صاحبان اوراق پرداخت می نماید.
اوراق مضاربه به انواع مختلفی چون : اوراق مضاربه خاص، اوراق مضاربه عام با سررسید و اوراق مضاربه عام بدون سر رسید تقسیم می گردد.
۶- اوراق جعاله : اوراق بهاداری است که بر اساس عقد جعاله (پاداشی که به عامل عمل دهند) طراحی می شوند. ناشر اوراق جعاله با واگذاری اوراق، وجوه متقاضیان اوراق را جمع آوری کرده، به عنوان وکیل، خدمات موضوع اوراق را تهیه نموده، در قالب جعاله دومی در اختیار بانی قرار می دهد.
اوراق جعاله کاربردهای متنوعی دارد و در صنعت گردشگری می توان با استفاده از این ابزار مالی به رشد و رونق چشمگیری دست یافت، برخی از انواع اوراق جعاله در صنعت گردشگری عبارتند از : اوراق جعاله برای تعمیرهای اساسی، اوراق جعاله احداث و واگذاری و اوراق جعاله احداث و تبدیل به سهام.
انواع اوراق بهادار چیست؟
در بازارهای مالی ایران، ابزارهای گوناگونی در معاملات مورد استفاده قرار میگیرند. این ابزار با اصطلاح کلی “اوراق بهادار” معرفی میشوند. انواع اوراق بهادار سهام، بسته به نوع قرارداد معامله و همچنین موضوع مورد معامله دارای اسم های مختلف و کارکردهای متفاوتی هستند.
شرکت ها و صاحبان بنگاه های اقتصادی برای تامین مالی طرحهای خود و همچنین سرمایه گذاران برای کسب سود و بهرهوری بیشتر، لازم است تا با انواع اوراق بهادار آشنا شوند.
اوراق بهاداری که در ایران مورد معامله قرار میگیرند در سه دسته کلی تقسیمبندی میشوند:
- اوراق سهام شامل سهام عادی، سهام ممتاز و سهام سرمایه ای
- اوراق بدهی شامل اوراق قرضه، اوراق مشارکت و ابرازهای مالی اسلامی
- ابزارهای مشتقه مانند قراردادهای آتی، اختیار معامله، سلف، معاوضه و گواهی صندوق های سرمایه گذاری
۱- اوراق بهادار – اوراق سهام
الف- سهام عادی
اوراق سهام عادی اصلیترین اوراق بهادار قابل معامله در بورس تهران است که این ابزار نشان دهنده میزان مالکیت سرمایه گذاران در یک شرکت است. این اوراق به لحاظ مالکیت به دو دسته بانام و بینام تقسیم میشود. که تنها تفاوت آن در درج نام دارنده روی برگه سهام و دفتر شرکت در مورد سهام بانام است. سهام عادی، طبق قوانین در ایران با قیمت اسمی ۱۰۰۰ ریال منتشر میشوند.
دارندگان سهام عادی دارای حق رای در انتخاب هیأت مدیره شرکت و تأیید یا رد اقدامات پیشنهادی مدیریت شرکت و همچنبن دارای حق تقدم خرید سهام هستند. حقتقدم حقی است که به موجب آن دارندگان فعلی سهام عادی در خرید سهام جدیدالانتشار اولویت خواهند داشت.
صاحبان این سهام، ریسک زیادی در سرمایه گذاری متحمل میشوند؛ زیرا در صورت کاهش سود شرکت، ارزش بازاری سهام آنها کاهش یافته و یا در صورت انحلال شرکت آخرین گروهی خواهند بود که مطالبات خود را دریافت میکنند.
ب- سهام ممتاز
سهام ممتاز را اوراق بهادار ترکیبی نیز مینامند؛ زیرا ویژگیهای سهام عادی و اوراق قرضه را با هم دارا هستند. سهام ممتاز از نظر نداشتن سررسید تعریف اوراق مضاربه و همچنین هزینه مالیاتی، شبیه سهام عادیاند؛ اما با توجه به دریافت سود ثابت همانند اوراق قرضه، در گروه اوراق بهادار با درآمد ثابت قرار میگیرند.
سهام ممتاز از طریق پذیرهنویسی خصوصی وارد بازار میشوند. در بازار خارج از بورس و همچنین در بورس اوراق بهادار قابل دادوستد هستند.
۲- اوراق بهادار مبتنی بر بدهی
بنگاه های اقتصادی از طریق دو روش میتوانند وجه مورد نیاز خود را تامین کنند: دریافت وام از بانک و یا انتشار اوراق بدهی. از انواع اوراق بدهی میتوان به اوراق قرضه، اوراق مشارکت و ابزارهای اسلامی اشاره کرد.
الف- اوراق قرضه
اوراق بهادار قابل معامله ای است که مبلغ وام و سود متعلق به آن و همچنین زمان سررسید اصل و سود وام، در آن مشخص میشود. این اوراق بهادار از نظر زمان سررسید به سه دسته کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، و بر اساس نرخ بهره به دو دسته با نرخ ثابت و با نرخ شناور تقسیم میشوند.
اوراق قرضه معمولا توسط دولت منتشر میشود و بهدلیل اینکه دولت پرداخت اصل و سود این اوراق را ضمانت میکند، جزو کم ریسکترین نوع اوراق بهادار محسوب میشود.
ب- اوراق مشارکت
در راستای اجرای بانکداری اسلامی اوراق مشارکت، جایگزین اوراق قرضه شد.
اوراق مشارکت نوعی از اوراق بهادار است که با مجوز بانک مرکزی، برای تأمین منابع مالی مورد نیاز طرحهای عمرانی – انتفاعی دولت یا شرکتهای دولتی، شهرداریها و مؤسسات عامالمنفعه منتشر میشود.
به اوراق مشارکت، سود ثابتی به طور علیالحساب تعلق میگیرد که در مقاطعی از سال پرداخت میشود. سود قطعی اوراق مشارکت، در زمان سررسید و از محل سود طرح و به تناسب قیمت اسمی و مدت زمان سرمایه گذاری در اوراق، تعیین و به دارندگان اوراق مشارکت پرداخت میگردد.
ج- ابزارهای اسلامی
اوراق قرضه اسلامی یا صکوک، ابزاری ابتکاری و منطبق با قوانین شرعی اسلامی هستند.
صکوک به عنوان اوراق بهادار با پشتوانه مالی تعریف میشود که باید خود دارای ارزش باشد و نمیتواند بدون خلق ارزش و کار، سودآوری داشته باشد. اوراق بهادار صکوک، منابع مالی را با پشتوانه ترازنامه و دارایی های فیزیکی شرکت های خاص جذب میکنند.
از انواع صکوک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- صکوک مالکیت دارایی هایی که در آینده ساخته میشود.
- صکوک مالکیت منافع دارایی های موجود
- صکوک مالکیت منافع دارایی هایی که در آینده ساخته میشود.
- صکوک صلم
- صکوک استصناع
- صکوک مرابحه
- صکوک مشارکت
- صکوک مضاربه
- صکوک نماینده سرمایه گذاری
- صکوک مزارعه
- صکوک مساقات
- صکوک ارائه خدمات
- صکوک حقالامتیاز
۳- اوراق بهادار – ابزارهای مشتقه
ابزارهای مشتقه به نوعی از قراردادهای مالی اطلاق میشود که ارزش خود را از کالای فیزیکی (دارایی پایه) میگیرند. دارایی پایه میتواند به شکل سهام، کالا، نرخهای بهره، صنعت ساخت وساز یا هر نوع دارایی دیگر باشد.
انواع قراردادهای مشتقه:
- قراردادهای آتی (Futures)
- قراردادهای سلف (Forwards)
- قراردادهای اختیار معامله (Options)
- قراردادهای معاوضه (Swaps)
قرارداد آتی
قرارداد بازار آتی، قراردادی است که در آن دو طرف تعهد میکنند که در یک تاریخ مشخص و با یک قیمت مشخص، یک کالا با کیفیت مشخص را مبادله نمایند. در این قرارداد، دو طرف متعهد هستند که طبق ضوابط قرارداد عمل کنند.
خریدار معمولا پیش بینی میکند که قیمت کالا در آینده بالا میرود و فروشنده پیشبینی میکند که قیمت کالا ثابت مانده یا پایین میآید.
قرارداد آتی در بازارهای رسمی یا بازار بورس انجام میگیرند و به نوعی نوسانهای شدید قیمت کالا در آینده را کاهش میدهند. در قرارداد آتی، پول کالای مورد معامله تا زمان تحویل پرداخت نمیشود.
قرارداد اختیار معامله – قرارداد آپشن
قرارداد اختیار معامله یا قرارداد Option، قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. بنابراین براساس قرارداد اختیار معامله ( قرارداد آپشن ) ، دو طرف توافق میکنند که در آینده معاملهای انجام دهند. در این معامله خریدار اختیار معامله، در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید یا فروش دارایی را بهدست میآورد.
دارنده قرارداد (خریدار) در اعمال حق خود مختار است و در صورت صرفنظر وی از اجرای قرارداد، مبلغی را که در ازای این حق، پرداخته است از دست میدهد. از طرف دیگر فروشنده در صورت درخواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد است.
قراردادهای اختیار معامله به دو دسته طبقه بندی میشوند:
۱- قرارداد اختیار خرید
دارنده این نوع اختیار معامله، حق دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت مشخصی در دوره زمانی معینی بخرد.
۲- قرارداد اختیار فروش
این قرارداد به دارنده حق میدهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بفروشد. درحالی که خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را میخرد، خریدار قرارداد اختیار فروش پیشبینی میکند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.
نتیجهگیری
در بازارهای مالی، ابزارهای متنوعی برای سرمایه گذاری وجود دارد. هر فرد بسته به میزان ریسک پذیری و پیش بینی خود نسبت به قیمت های آینده ،از این ابزار استفاده میکند.
معمولا افرادی که خواهان ریسک کم و سود ثابت و معین هستند از بین انواع اوراق بهادار، اوراق بدهی سرمایه گذاری را انتخاب میکنند. افرادی که انتظار بهره بالایی از شرکت ها دارند، آن شرکت را با خرید سهام، به میزان سرمایه ی خود به تملک در میآورند.
خریداران قرارداد آتی معمولا پیشبینی میکنند که قیمت کالا در آینده افزایش میابد و و فروشندگان آن، پیشبینی میکند که قیمت کالا ثابت مانده یا کاهش میابد.
شما چند درصد از سرمایه خود را برای هر نوع از اوراق بهادار اختصاص میدهید؟
تحقیق روشهای تامین مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار
چکیده:صکوک اوراق بهاداری است که بر اساس یکی از معاملات مشروعه طراحی شده و نوعی ابزار مالی با پشتوانه ترازنامه و دارایی های تعریف اوراق مضاربه فیزیکی است و ابزاری جدید برای تامین مالی بوده، پژوهش حاضر سیستم انتشار اوراق صکوک و ریسک اوراق صکوک، استانداردهای حسابداری صکوک به پیشنهاد صدور صکوک و مقایسه اوراق صکوک با اوراق قرضه های معمول را نشان می دهد. اولین ناشر اوراق صکوکGuthri Berhand در مالزی بود و ایده اولیه آن به دهه 1980 بر می گردد.شرکتهایی که در نظر دارند اوراق بهادار صکوک منتشر کنند ابتدا یک شخصیت حقوقی ایجاد می کنند و تمام وظایف سود سرمایه گذاری در اختیار این شخص حقوقی قرار می دهند و این شخصیت حقوقی دارای عمری 7 ساله است. سود در اوراق صکوک تضمین شده نیست و با انواع مختلفی که دارد وجوه معینی برای سرمایه گذاری معینی به شمار می رود. نتایج پژوهش نشان میدهد که حتماً باید یک موسسه واسط بین سرمایه گذاری و سرمایه پذیر وجود داشته باشد و بطرو کلی یکی از بزرگترین مشکلات صدور اوراق صکوک پیچیدگی فرآیند آن است.فهرست مطالب:چکیده مقدمه فصل 1 : مفهوم صکوک 1-1) تعریف صکوک 1-2) تاریخچه صکوک 1-3) سیستم انتشار اوراق صکوک 1-4) انواع اوراق صکوک 1-4-1) اوراق اجاره 1-4-2 ) اوراق مرابحه 1-4-3) اوراق رهنی 1-4-4) اوراق استصناع 1-4-5) صکوک مشارکت 1-4-6) اوراق مضاربه 1-4-7) اوراق جعاله 1-4-8) اوراق مشتقه 1-5) مقایسه اوراق صکوک با اوراق قرضه های معمول 1-6) نتیجه گیری فصل اول فصل دوم : ریسک اوراق صکوک 2-1) تعریف ریسک 2-2) عوامل بروز ریسک اعتباری در صکوک 2-3) انواع ريسك هاي صكوك اجاره و روش هاي پوشش آن 2-3-1) ریسک بازاراولیه 2-3-2) ریسک بازار ثانویه 2-3-3) ریسک های غیر مالی 2-3-4) ریسک های مرتبط با دارایی 2-4) نتیجه گیری فصل دوم فصل سوم: استاندارد های حسابداری صکوک 3-1) نتیجه گیری فصل سوم فصل چهارم: پیشنهاد صدور صکوک ممتاز منابع فارسی منابع خارجی
دسته بندی: علوم انسانی » حسابداری
تعداد مشاهده:
902
مشاهده
فرمت فایل دانلودی:.rar
فرمت فایل اصلی: doc
تعداد صفحات: 58
حجم فایل:236
کیلوبایت
پس از پرداخت، لینک دانلود فایل برای شما نشان داده می شود.
پرداخت و دریافت فایل
راهنمای استفاده:
مناسب برای دانشجویان رشته های حسابداری و رشته های اقتصاد
محتوای فایل دانلودی:
در قالب Word و قابل ویرایش
برچسب ها:
تحقیق در مورد بورستحقیق در مورد حسابداری مالیسهام بورسریسکاستاندارد های حسابداری ریسک بازار اوراق صکوک بورس اوراق بهادار اوراق بهادارمقاله در مورد بورستحقیق درباره بورس
به اشتراک بگذارید:
نقشه ی مدل رقومی ارتفاعی شهرستان هرسین دریافت نقشه ی مدل رقومی ارتفاعی شهرستان هرسین دسته بندي : علوم انسانی » جغرافیا جزئیات و دریافت نقشه ی رستری ارتفاع شهرستان هرسین (واقع در استان کرمانشاه)- نقشه مدل رقومی ارتفاعی، یکی…
بررسی میدان الکترو مغناطیسی تولید شده توسط خطوط فشارقوی با استفاده از نرم افزار Comsol Multiphysics دریافت بررسی میدان الکترو مغناطیسی تولید شده توسط خطوط فشارقوی با استفاده از نرم افزار Comsol Multiphysics دسته بندي : فنی و مهندسی »…
پاورپوینت مدیریت بحران شهری دریافت پاورپوینت مدیریت بحران شهری دسته بندي : فنی و مهندسی » معماری جزئیات و دریافت دانلود پاورپوینت با موضوع مدیریت بحران شهری،با فرمت ppt و در 65 اسلاید قابل ویرایشبخشی از پاورپوینت :◄ بحرانبحران عبارت…
پاورپوینت Air Pollution دریافت پاورپوینت Air Pollution دسته بندي : علوم پایه » محیط زیست جزئیات و دریافت Air PollutionAir pollution may be defined as the presence in the air (outdoor atmosphere) of one or more contaminants or combinations thereof…
طرح توجیهی تولید بویه های صیادی دریافت طرح توجیهی تولید بویه های صیادی دسته بندي : کارآفرینی » تولیدی جزئیات و دریافت توضیحات:طرح توجیه فنی، مالی و اقتصادی (BP) تولید بویه های صیادی که توسط کارشناسان متخصص نگارش و جمع…
پاورپوینت فتو دیکشنری درس اول زبان نهم دریافت پاورپوینت فتو دیکشنری درس اول زبان نهم دسته بندي : پاورپوینت مدارس » کلاس نهم جزئیات و دریافت دانلود پاورپوینت پایه نهم با موضوع فتو دیکشنری درس اول زبان ،در قالب ppt…
پاورپوینت تدریس نشانه ع اول ابتدایی دریافت پاورپوینت تدریس نشانه ع اول ابتدایی دسته بندي : پاورپوینت مدارس » کلاس اول دبستان جزئیات و دریافت دانلود پاورپوینت پایه اول دبستان با موضوع تدریس نشانه ع ،در قالب ppt و در…
تحقیق بررسی محيط كار فلش دریافت تحقیق بررسی محيط كار فلش دسته بندي : فنی و مهندسی » کامپیوتر و IT جزئیات و دریافت قسمتی از متن:لايهها كار اداره ويرايش يك فيلم را بسيار سادهتر مي كند به عنوان مثال…
پاورپوینت پیاده راه ها مبانی نظری، تجارب و نگرش های جهانی دریافت پاورپوینت پیاده راه ها مبانی نظری، تجارب و نگرش های جهانی دسته بندي : فنی و مهندسی » معماری جزئیات و دریافت دانلود پاورپوینت با موضوع پیاده راه…
شیپ فایل محدوده سیاسی شهرستان اصفهان دریافت شیپ فایل محدوده سیاسی شهرستان اصفهان دسته بندي : علوم انسانی » جغرافیا جزئیات و دریافت نقشه ی محدوده سیاسی شهرستان اصفهان (واقع در استان اصفهان). این شیپ فایل در محیط نرم افزار…
پروژه درس کنترل بهینه (کنترل دیجیتال) دریافت پروژه درس کنترل بهینه (کنترل دیجیتال) دسته بندي : فنی و مهندسی » برق، الکترونیک، مخابرات جزئیات و دریافت توضیحات:در این پروژه دو سوال مطرح شده است که با استفاده از نرم افزار…
گزارش کارآموزی رشته مکانیک سرسیلندر و سیستم جرقه زنی دریافت گزارش کارآموزی رشته مکانیک سرسیلندر و سیستم جرقه زنی دسته بندي : فنی و مهندسی » مکانیک جزئیات و دریافت قسمتی از متن:این ترکیب دو کلمهای برای بیان یک قطعه…
نقشه کاربری اراضی شهرستان ملکان دریافت نقشه کاربری اراضی شهرستان ملکان دسته بندي : علوم انسانی » جغرافیا جزئیات و دریافت شیپ فایل کاربری اراضی شهرستان ملکان (واقع در استان آذربایجان شرقی)مشخصات سیستم تصویر:Geographic Coordinate System: GCS_WGS_1984Datum: D_WGS_1984Prime Meridian: GreenwichAngular…
بررسي رابطۀ ويژگيهاي شخصيتي و سلامت روان در بين دانش آموزان مقطع دوم دبيرستان دریافت بررسي رابطۀ ويژگيهاي شخصيتي و سلامت روان در بين دانش آموزان مقطع دوم دبيرستان دسته بندي : علوم انسانی » روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات…
گزارش کارآموزی رشته صنایع غذایی، شركت ويتانا دریافت گزارش کارآموزی رشته صنایع غذایی، شركت ويتانا دسته بندي : علوم پایه » شیمی جزئیات و دریافت قسمتی از متن گزارش:اين كارخانه داراي 3 سالن بوده: 1) سالن آبنبات و تافي 2)…
تحقیق روابط اجتماعي معلمان و دانشآموزان در عصر ارتباطات دریافت تحقیق روابط اجتماعي معلمان و دانشآموزان در عصر ارتباطات دسته بندي : علوم انسانی » روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت دانلود تحقیق با موضوع روابط اجتماعي معلمان و…
پاورپوینت بررسی انواع ابرها به همراه فایل word و تصاویر دریافت پاورپوینت بررسی انواع ابرها به همراه فایل word و تصاویر دسته بندي : علوم انسانی » جغرافیا جزئیات و دریافت دانلود پاورپوینت با موضوع انواع ابرها،در قالب ppt و…
فصل دوم مروری بر ادبیات موضوع و پیشینه پژوهش تعاریف و دیدگاه های مدیریت سود و هزینه دریافت فصل دوم مروری بر ادبیات موضوع و پیشینه پژوهش تعاریف و دیدگاه های مدیریت سود و هزینه دسته بندي : عمومی »…
تحقیق رویکرد یک شبکه عصبی برای ارزیابی ریسک اعتبار دریافت تحقیق رویکرد یک شبکه عصبی برای ارزیابی ریسک اعتبار دسته بندي : علوم انسانی » اقتصاد جزئیات و دریافت مقدمه:کمیسیون باسل برای نظارت بانکی ، با چهار چوب های مهم…
تحقیق تحلیل و بررسی هنر قلمکاری در ایران دریافت تحقیق تحلیل و بررسی هنر قلمکاری در ایران دسته بندي : علوم انسانی » هنر و گرافیک جزئیات و دریافت دانلود تحقیق با موضوع تحلیل و بررسی هنر قلمکاری در ایران،در…
تحقیق مالیات بر درآمد املاک دریافت تحقیق مالیات بر درآمد املاک دسته بندي : علوم انسانی » حسابداری جزئیات و دریافت دانلود تحقیق با موضوع مالیات بر درآمد املاک ،در قالب Word و در 44 صفحه قابل ویرایش.فهرست مطالب :مقدمه …
مقاله مشارکت فناوری اطلاعات در کارآفرینی دریافت مقاله مشارکت فناوری اطلاعات در کارآفرینی دسته بندي : علوم انسانی » کار و اموراجتماعی جزئیات و دریافت چکيدهدر اين مقاله به بررسي مشارکت فناوري اطلاعات در کارآفريني و ايجاد فرصت هاي شغلي…
پاورپوینت طرح معماری 5 سرانه های مجتمع مسکونی دریافت پاورپوینت طرح معماری 5 سرانه های مجتمع مسکونی دسته بندي : فنی و مهندسی » معماری جزئیات و دریافت دانلود پاورپوینت با موضوع طرح معماری 5 سرانه های مجتمع مسکونی،با فرمت…
جزوه زبان تخصصی رشته زیست شناسی دریافت جزوه زبان تخصصی رشته زیست شناسی دسته بندي : علوم پایه » زیست شناسی جزئیات و دریافت جزوه زبان تخصصی رشته زیست شناسی فهرست مطالب 8 . MUSCLE ACTIVITIES فعالیت ماهیچهاي . …
تحقیق فلسفه طبيعت در غرب دریافت تحقیق فلسفه طبيعت در غرب دسته بندي : علوم انسانی » روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت دانلود تحقیق با موضوع فلسفه طبيعت در غرب،در قالب Word و در 37 صفحه قابل ویرایش.فهرست…
جزوه جغرافیای طبیعی رشته جغرافیا دریافت جزوه جغرافیای طبیعی رشته جغرافیا دسته بندي : علوم انسانی » جغرافیا جزئیات و دریافت جزوه جغرافیای طبیعی رشته جغرافیا توضیحات محصول :جزوات خلاصه منابع آمادگی آزمون کارشناسی ارشد رشته جغرافیا به طور کامل به…
پاورپوینت ماشینکاری با ماشینهای مخصوص دریافت پاورپوینت ماشینکاری با ماشینهای مخصوص دسته بندي : فنی و مهندسی » مکانیک جزئیات و دریافت فهرست مطالب:1) ماشینهای کنترل عددی NC و CNC ،2) ماشینکاری باجت آب ساینده WJM ،3) ماشینکاری با ماشینهای…
تحقیق بررسی اثرات شرایط محیطی برعملکرد نیروگاه بخار دریافت تحقیق بررسی اثرات شرایط محیطی برعملکرد نیروگاه بخار دسته بندي : کارآفرینی » برق و الکترونیک جزئیات و دریافت مقدمه:نيروگاههاي بخاري يكي از مهمترين نيروگاههاي حرارتي مي باشد كه در اكثر…
تحقیق سنگ فسیل دریافت تحقیق سنگ فسیل دسته بندي : علوم انسانی » جغرافیا جزئیات و دریافت دانلود تحقیق با موضوع سنگ فسیل،در قالب Word و در 13 صفحه قابل ویرایش.بخشی از متن تحقیق : در بین سه نوع سنگ موجود…
پاورپوینت مسجد جامع ساوه دریافت پاورپوینت مسجد جامع ساوه دسته بندي : فنی و مهندسی » معماری جزئیات و دریافت دانلود پاورپوینت با موضوع مسجد جامع ساوه،با فرمت ppt و در 19 اسلاید قابل ویرایشبخشی از پاورپوینت :در بیرون از…
مبانی نظری و پیشینه پژوهش تعاریف و مفاهیم تاب آوری دریافت مبانی نظری و پیشینه پژوهش تعاریف و مفاهیم تاب آوری دسته بندي : علوم انسانی » روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت دانلود مبانی نظری و پیشینه تحقیق…
پاورپوینت فصل پنجم زیست شناسی کلاس دوازدهم دریافت پاورپوینت فصل پنجم زیست شناسی کلاس دوازدهم دسته بندي : پاورپوینت مدارس » کلاس دوازدهم جزئیات و دریافت دانلود پاورپوینت پایه دوازدهم با موضوع فصل پنجم زیست شناسی ،در قالب ppt و…
نقشه بخش های شهرستان مهر دریافت نقشه بخش های شهرستان مهر دسته بندي : علوم انسانی » جغرافیا جزئیات و دریافت بخش های شهرستان مهر (واقع در استان فارس)این فایل در محیط نرم افزار جی آی اس قابل نمایش و…
گزارش کارآموزی شرکت رهیافت سامانه های الکترونیکی رسا دریافت گزارش کارآموزی شرکت رهیافت سامانه های الکترونیکی رسا دسته بندي : فنی و مهندسی » کامپیوتر و IT جزئیات و دریافت در زیر به مختصری ازعناوین و چکیده آنچه شما در…
بررسی تجسم اعمال بر طبق آیات و روایات دریافت بررسی تجسم اعمال بر طبق آیات و روایات دسته بندي : علوم انسانی » معارف اسلامی جزئیات و دریافت چکیده:این پژوهش با هدف و بررسی تجسم اعمال در عالم برزخ و…
دیدگاه شما