کاربرد نقدینگی

بررسی تاثیر سود عملیاتی، اهرم مالی و اندازه بر میزان نقدینگی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران

2 ** دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز (نویسنده مسئول).

3 *** دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.

چکیده

اهمیت وجوه نقد در یک واحد تجاری از اساسی­ترین رویدادهایی است که اندازه­گیری­های حسابداری بر اساس آن انجام می­شود. از جمله اهداف ارائه اطلاعات مربوط به وجه نقد، ارزیابی نقدینگی و توانایی واحد تجاری در پرداخت تعهداتش است. هدف این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر میزان نقدینگی شرکت‌های پذیرفته­شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1386 تا 1393 می­باشد. این تحقیق یک تحقیق کاربردی بوده و برای آنالیز متغیرهای تحقیق از روش­های آمار توصیفی همچون میانه و میانگین و واریانس استفاده خواهد شد. روش­های آزمون پیش­فرض­های رگرسیون مثل دوربین واتسون نیز استفاده شد. نتایج فرضیه­ها نشان داد که بین نسبت سودآوری با نسبت آنی ارتباط مثبت و معنادار و همچنین بین اندازه شرکت­ها (لگاریتم طبیعی فروش) با نسبت آنی و دوره تبدیل وجه نقد ارتباط مثبت و معنادار می­باشد. از طرف دیگر، بین نسبت­های سودآوری با دوره تبدیل وجه نقد، ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. همچنین بین نسبت بدهی با نسبت آنی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد و در نهایت بین نسبت بدهی­ها با دوره تبدیل وجه نقد ارتباط منفی و معناداری وجود دارد.

آموزش اندیکاتور MFI و کاربرد اندیکاتور mfi

در تعریف اندیکاتور MFI آمده است که mfi یا شاخص جریان نقدینگی از خانواده ی نوسانگرها است که جریان ورود و خروج نقدینگی به بازار را در قالب یک شاخص نشان می دهد؛ بنابراین بهتر است قبل کاربرد نقدینگی از آنکه به آموزش اندیکاتور mfi بپردازیم اهمیت جریان ورود و خروج نقدینگی را به بازار سرمایه درک کنیم تا بهتر متوجه کاربرد اندیکاتور MFI بشویم.
به زبان ساده زمانی که حجم پول در بازاری افزایش می یابد قدرت خریداران را در بازار نشان می دهد، در نتیجه با افزایش قدرت خرید فروشندگان هم تمایل چندانی برای فروش در قیمت پایین را نخواهند داشت بنابراین فروشندگان عرضه ای را انجام نمی دهند تا قیمت ها افزایش یابد. این افزایش قیمت تا جایی ادامه خواهد یافت که جذابیت قیمت های جدید باعث عرضه فروشندگان شود. این موضوع ممکن است به صورت برعکس نیز رخ دهد و قیمت ها را دچار کاهش شوند.
در بازار بورس ایران هم، زمانی که سهام شرکتی موررد توجه فعالان بازار قرار می گیرد حجم پول زیادی وارد شرکت می شود و قیمت سهام آن افزایش می یابد. بنابراین تشخیص ورود نقدینگی به سهم ها یکی از راهکار هایی است که معامله گران با استفاده از آن می توانند اقدام به خرید سهم کنند.

اندیکاتور MFI

آقای بیل ویلیامز (Bill Williams )، متولد ۱۹۳۲ میلادی، یک معامله گر آمریکایی است که اندیکاتور های متفاوت بسیاری از جمله اندیکاتور mfi را توسعه داد. او معتقد بود هر شاخص دارای ارزش خاص خودش است و برای داشتن معاملات عالی باید مفاهیم اساسی آنها را درک کرد.
اندیکاتور mfi که مخفف کلمات ( money flow index ) می باشد برای تایید روند و یا بازگشت آن استفاده می شودو همانطور که گفتیم ورود و خروج پول هوشمند و نقدینگی به بازار را نشان می دهد. از این اندیکاتور در برخی موارد برای تعیین نقاط خرید و فروش هیجانی استفاده می شود و سرمایه گذاران از آن برای ورود و خروج به بازار بهره می برند.
اندیکاتور MFI هم مانند اندیکاتور RSI و اندیکاتور MACD از اندیکاتور های گروه نوسان نما ها یا اسیلاتور ها است اما چون حجم در محاسبه آن لحاظ می شود در خانواده اندیکاتور های حجم قرار می گیرد و کاربرد زیادی در تحلیل تکنیکال دارد.

اندیکاتور mfi و تشخیص پول هوشمند

پول هوشمند یک پول بشدت قدرتمند است که عمدتا در اختیار سرمایه گذاران عمده و حقوقی های بازار می باشد که می توانند پیش از دیگران حرکت سرمایه ها را شناسایی کننند. پول هوشمند می تواند در بازارهای مالی جریان سازی را انجام دهد و تحولات قیمتی شگرفی را در سهم های مختلف ایجاد کند؛ بنابراین تشخیص این پول که معمولا به صورت منسجم وارد بازار می شود و حجم و ارزش معاملات را در یک بازه زمانی به طور چشم گیری افزایش می دهد. MFI یکی از روش هایی است که برای شناسایی پول هوشمند در بازار سرمایه توسط فعالان این بازار مورد استفاده قرار می گیرد.

خواندن این مطلب می تواند برای شما مفید باشد: پول هوشمند چیست؟!

بازه زمانی و حساسیت اندیکاتور mfi

در محاسبه اندیکاتور MFI در کنار قیمت، کاربرد نقدینگی شاخص حجم معاملات نیز دخیل است که عمده تفاوت MFI با RSI هم از این مسئله نشأت می گیرد. این اندیکاتور از ۰ تا ۱۰۰ درجه بندی شده و خطوط تعیین محل اشباع خرید و فروش هیجانی بین۸۰ تا ۲۰ در نظر گرفته می شود. یعنی هرگاه نمودار MFI از سطح ۸۰ بالاتر رفت نشان دهنده ی خرید های هیجانی است که سیگنال فروشی است برای سرمایه گذاران و هرگاه نمودار MFI از سطح ۲۰ پایین تر رفت نشان دهنده ی فروش های هیجانی است که سیگنال خرید را صادر می کند.

نحوه محاسبه ی اندیکاتور MFI

به اعتقاد تحلیلگران اندیکاتور MFI شباهت زیادی به اندیکاتور RSI دارد با این تفاوت که حجم معاملات نیز در این اندیکاتور لحاظ می شود. نحوه محاسبه اندیکاتور mfi بسیار ساده می باشد و شما می توانید با توجه به چهار قدمی که در تصویر زیر نشان داده شده آن را محاسبه کنید؛ البته تحلیلگران تکنیکال هیچ نیازی به محاسبه mfi ندارند و فقط کاربرد این اندیکاتور برای آنها مهم است بنابراین مطالب این قسمت صرفا جهت آموزش و تفهیم بهتر موضوع خدمت شما ارائه می شود و نیازی به حفظ فرمول ها نیست.

کاربرد اندیکاتور mfi

۱)خط روند در MFI

شما می توانید از برخی الگو های قیمتی و استراتژی ها و ابزار هایی که در نمودار قیمت استفاده می کنید در اندیکاتور mfi هم استفاده کنید. می توان در این اندیکاتور از خط روند بهره برد و زمانی که این اندیکاتور خط روند را می شکند فعالان بازار سیگنال های ورود و خروج از سهم می گیرند. نحوه ترسیم این خط روند هم همانند ترسیم خط روند در نمودار قیمت است.

نکته: توجه داشته باشید که از این روش بیشتر برای تایید سیگنال ها استفاده می شود و بکار بردن آن در کنار سایر ابزار های تحلیل تکنیکال بشدت می تواند قدرت شما را در انتخاب ناحیه های ورود و خروج به سهم ها را بالا ببرد.

همانطور که در تصویر بالا هم مشاهده می کنید سهم بعد از شکستن خط روند خودش در اندیکاتور کاربرد نقدینگی خط روند قیمتی را هم شکسته و با صعود خوب ۶۷ درصدی سود عالی را برای خریداران داشته است.

۲)واگرایی در MFI

شاید به توان گفت مهم ترین کاربرد MFI در نمایش واگرایی ها است که هشدار تغییر روند را می دهند؛ ظهور واگرایی در نمودار ها و روند ها نشان دهنده ی تضعیف روند موجود و احتمال تغییر در روند می باشد.
در تصویر زیر دو مورد از واگرایی مثبت و مفی را مشاهده می کنید. تصویر سمت راست واگرایی معمولی منفی را نشان می دهند که بعد از خط قرمز شاهد نزولی شدن قیمت هستیم و سمت چپ تصویر واگرایی مثبت را نشان داده شده که بعد از خط قرمز شاهد صعودی شدن قیمت سهم هستیم.

نکته بسیار مهم:
گاهی اوقات برخلاف اینکه اندیکاتور mfi سیگنال خرید و یا فروش صادر می کند قیمت سهم رشد و یا کاهش چندانی نمی کند؛ در نتیجه تنها با اندیکاتور MFI نمی توان اقدام به خرید و فروش کرد. این اندیکاتور نیز مانند سایر اندیکاتور ها صرف یک ابزار تکنیکالی برای تحلیل بهتر است که باید در کنار دیگر ابزار های تحلیل تکنیکال و همچنین تحلیل بنیادی به کار رود تا نتیجه سود آور با ریسک پایین داشته باشد.

خواندن کاربرد نقدینگی این مطلب می تواند برای شما مفید باشد: واگرایی چیست؟انواع واگرایی ها و کاربردشان

تنظیمات اندیکاتور MFI در مفید تریدر

در نرم افزار مفید تریدن برای اجرای اندیکاتور ام اف ای می توانید مطابق تصویر زیر مراحل را انجام دهید.

بعد از اجرایی مراحل پنجره ی تنظیمات این اندیکاتور مطابق تصویر زیر برای شما باز گشایی می شود که بعد از اعمال تنظیمات مدنظر و کلیک بر روی گزینه OK اندیکاتور MFI در قسمت پایین نمودار قیمت اجرا می شود.

در تنظیمات مر بوط به این اندیکاتور در قسمت اول می توان دوره ی زمانی را تعیین کرد که معمولا تحلیل گران از دوره ۱۴ استفاده می کنند. در قسمت دوم هم ۲ گزینه tick و real وجود دارد که گزینه real برای حجم معاملات است، اما اگر tick را انتخاب کنید بجای حجم معاملات تعداد معاملات را در محاسبه فرمول اندیکاتور به کار میبرد.

استخر نقدینگی (liquidity pool) چیست؟ + کاربرد استخر نقدینگی در دیفای

خبر " استخر نقدینگی (liquidity pool) چیست؟ + کاربرد استخر نقدینگی در دیفای از منبع کوین ایران " با موضوع CryptoNews-ارز دیجیتال در تاریخ ۱۴۰۱/۰۱/۲۲ منتشر شد.

استخر نقدینگی به کاربران اکوسیستم دیفای اجازه می دهد تا دارایی های دیجیتال را به صورت آنچین در یک صرافی غیرمتمرکز بدون نیاز به بازارسازهای سنتی یا مدل صرافی مبتنی بر دفتر سفارش، معامله کنند. استخر نقدینگی یک عنصر کلیدی در دنیای دیفای است که در عملکرد بازارسازهای خودکار، زراعت بازده، پروتکل های وام دهی.

استخر نقدینگی به کاربران اکوسیستم دیفای اجازه می دهد تا دارایی های دیجیتال را به صورت آنچین در یک صرافی غیرمتمرکز بدون نیاز به بازارسازهای سنتی یا مدل صرافی مبتنی بر دفتر سفارش، معامله کنند. استخر نقدینگی یک عنصر کلیدی در دنیای دیفای است که در عملکرد بازارسازهای خودکار، زراعت بازده، پروتکل های وام دهی و بسیاری از کاربردهای دیگر نقش بسیار مهمی دارد.در بازارساز خودکار (AMM) به جای استفاده از مدل های مبتنی بر دفتر سفارش، معاملات آنچینِ کاربران به صورت خودکار و بدون مجوز از طریق یک استخر نقدینگی (liquidity pool) انجام می شوند. استخرهای نقدینگی علاوه بر تأمین پیوسته نقدینگی، بازارهایی آسان، دسترس پذیر، متنوع، شفاف و سریع برای مبادله ارزهای دیجیتال در اکوسیستم دیفای (Defi) فراهم کرده اند.استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟برای درک ماهیت استخر نقدینگی نیاز است به ضرورت وجود نقدینگی در بازار پی برده باشیم. نقدینگی در بازار رمز ارز به معنای درجه ی آسانیِ مبادله رمز ارز با یک ارز دیگر بدون اثرگذاری بر قیمت آن هاست. بدون وجود نقدینگی کافی، خرید و فروش دارایی به قیمت دلخواه دشوار است و در کل هزینه های معاملاتی برای دو طرف معامله بالاتر است.استخر نقدینگی درواقع مجموعه ای از دارایی های قفل شده در یک قرارداد هوشمند است که با هدف تسهیل معاملات غیرمتمرکز استفاده می شود. این مفهوم، بخش جدایی ناپذیرِ پلتفرم های بازارساز خودکار (AMM)، پروتکل های وام دهی، زراعت بازده، دارایی های سینتتیک، بیمه آنچین و بازی بلاک چین است.ایده استخر نقدینگی به خودی خود آسان است؛ یک مخزن دیجیتال که وجوه کاربران از طریق یک قرارداد هوشمند در آن قفل می شود. اما در یک محیط غیرمتمرکزِ بدون مجوز، چگونه می توان از آن استفاده کرد؟ اجازه دهید در ادامه ببینیم که چگونه صنعت دیفای توانسته با استفاده از استخرهای نقدینگی، خود را به همه نشان دهد.استخر نقدینگی و دیفای (DeFi)پیش از راه اندازی اولین نمونه های بازارساز خودکار (AMM)، نقدینگی ناکافی یک معضل جدی در دنیای مالی غیرمتمرکز و صرافی های آن بود. این موضوع به ویژه برای انواع جدید صرافی غیرمتمرکز (DEX) با تعداد محدودی کاربر، جدی تر بود. به علاوه، به علت توان عملیاتی محدود و هزینه گس تراکنش در بلاک چین، پیاده سازی معاملات آنچین مبتنی بر دفتر سفارش و صف خریدار و فروشنده، غیرممکن بود. سوال اصلی این بود که چگونه می توان این مشکل را بدون استفاده از واسطه های بازارساز که با طبیعت غیرمتمرکز رمز ارزها در تناقض است، رفع و رجوع کرد؟پیشنهاد مطالعه: صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟ + معرفی بهترین صرافی های غیرمتمرکزدرست همین جا بود که اولین بازارساز های خودکار با استفاده از مفهوم استخر نقدینگی راه اندازی شدند؛ یک پروتکل صرافی غیرمتمرکز که با حذف فرد از یک طرف تراکنش، نقدینگی مبادله رمز ارز را با استفاده از قرارداد هوشمند تأمین می کند. در این مدل، قیمت دارایی ها به جای دفتر سفارش، توسط یک الگوریتم قیمت گذاری تعیین می شود.دسترس پذیری بازار های مالی با پیدایش استخرهای نقدینگی به شدت افزایش یافته است. به دلیل ماهیت بدون مجوز بلاک چین هایی که این استخرها در آن ها مستقر هستند، هرکسی می تواند به نقدینگی استخر اضافه کند. همه می توانند تأمین کننده نقدینگی باشند.یکی از نخستین پروتکل های به کار گیرنده نوآوری استخر نقدینگی پروژه ی بنکور (Bancor) بود. این مفهوم اما با محبوبیت پروتکل یونی سواپ توجه بیشتری را به خود معطوف کرد. پروژه های سوشی سواپ، کِرو (Curve) و بلنسِر (Balancer) از صرافی های غیرمتمرکز دیگری هستند که از استخرهای نقدینگی روی شبکه اتریوم استفاده می کنند. به همین صورت در بلاک چین بایننس، پروژه های پنکیک سواپ (PancakeSwap)، بیکری سواپ و برگر سواپ و در بلاک چین سولانا پروژه های Raydium و Serum از این نوآوری بهره می برند.پیشنهاد مطالعه:آموزش کار با صرافی یونی سواپ (Uniswap) + ویدیواستخر نقدینگی در برابر دفتر سفارشبرای درک تمایز استخر نقدینگی اجازه دهید ابتدا به سنگ بنای پلتفرم های معاملات الکترونیک آنلاین یعنی دفتر سفارش نگاهی بیندازیم. دفتر سفارش، به بیان ساده، یک مجموعه از سفارش های باز لحظه ای (Real-time) است که نشان دهنده قیمت هایی است که خریدار و فروشنده متمایل به انجام معامله در آن ها هستند.سیستمی که سفارش های خریدار و فروشنده را با هم جور می کند موتور تطابق (matching engine) نام دارد. به هر حال جدا از بحث های فنی موتور تطابق، این مفهوم دفتر سفارش است که هسته اصلی اغلب صرافی های متمرکز است. این مدل برای تسهیل مبادلات با کارایی بالا، بسیار عالی است و به ایجاد بازارهای مالی پیچیده رنگ واقعیت پاشیده است.معاملات در دنیای مالی غیرمتمرکز به صورت آنچین انجام می شوند و خبری از وجود یک واسطه متمرکز که وجوه و نقدینگی دراختیار او باشد، نیست. این یعنی برای پیاده سازی مدل صرافی سفارش محور در این دنیای غیرمتمرکز مشکل جدی وجود دارد. هرگونه تعامل با دفتر سفارش نیازمند هزینه تراکنش بلاک چین (برای مثال هزینه گس) است که هزینه های معاملاتی را به شدت بالا می برد. کار بازارسازها که نقدینگی کافی برای بازار جفت های معاملاتی ایجاد می کنند، پرهزینه خواهد شد.به علاوه سریع ترین بلاک چین ها نیز توان عملیاتی کافی برای انجام معاملات روزانه میلیارد دلاری را ندارند. این یعنی ایجاد یک صرافی سفارش محورِ آنچین روی یک بلاک چین در عمل امکان پذیر نیست. البته گرچه می توان از زنجیره های جانبی (sidechains) یا راه حل های لایه دو استفاده کرد، اما باز هم شبکه در شکل فعلی خود قادر به انجام این حجم از فعالیت ها نیستند.لازم به ذکر است که صرافی های غیرمتمرکزی وجود دارند که به خوبی با دفتر سفارش آنچین کار می کنند. صرافی غیرمتمرکز بایننس و پروژه صرافی سرام (Serum) در بلاک چین سولانا، به گونه ای طراحی شده اند که از معاملات بی واسطه سریع و ارزان پشتیبانی می کنند.پیشنهاد مطالعه: ارز دیجیتال سولانا چیست؟ معرفی و بررسی آینده پروژه سولانااستخر نقدینگی چگونه کار می کند؟برای درک مناسب از استخر نقدینگی بهتر است نحوه کارکرد آن را در بازارسازهای خودکار (AMM) بررسی کنیم. برخلاف بازارهای سنتی، در این بازار شما درواقع با نقدینگی یک استخر (برای مثال استخر ETH/DAI) به معامله می پردازید. به زبان ساده، برای این که یک خریدار بتواند خرید کند، نیاز نیست در همان زمان فروشنده ای با همان قیمت وجود داشته باشد. اگر یک صرافی سفارش محور (برای مثال صرافی غیرمتمرکز بایننس) را یک مرکز معاملات فرد به فرد تصور کنیم، می توان گفت که معاملات در یک بازارساز خودکار، فرد به قرارداد هستند. از همین نظر، خبری از دفتر سفارش و انواع مختلف سفارش (مثل سفارش بازار، سفارش محدود و سفارش توقف) نیست.پیشنهاد مطالعه: آموزش انواع سفارش در بازار ارز دیجیتال برای تریدرهای حرفه ای!تأمین کنندگان نقدینگی برای مشارکت دارای انگیزه هستند زیرا به عنوان پاداش، درصد مشخصی از کارمزدهای انجام شده در استخر را دریافت می کنند که متناسب با سهم آن ها از کل نقدینگی استخر است. آن ها توکن های LP را به عنوان نماینده ای از توکن های قفل شده خود دریافت می کنند. وقتی بخواهند دارایی خود را از استخر خارج کنند، باید آن ها را بسوزانند.برای مثال وقتی در پلتفرم یونی سواپ ترید می کنید، این فعالیت توسط الگوریتم قرارداد هوشمندِ حاکم بر استخر، مدیریت می شود. قیمت گذاری نیز براساس تریدهای انجام شده در استخر نقدینگی تعیین می شود. هرچه نقدینگی بیشتری در یک استخر باشد، سفارش های بزرگتر دچار لغزش قیمتی (slippage) کمتری می شوند. همین پیامد به نوبه ی خود می تواند باعث جذب بیش از پیش تأمین کنندگان نقدینگی به پروتکل موردنظر شود.پیشنهاد مطالعه: مقایسه صرافی های یونی سواپ و پنکیک سواپمزایای استخر نقدینگیبازارهای مالی با سادگی استفاده، دسترس پذیری بیشتر و تنوع بیشتر دارایی هاورود و خروج آسان به موقعیت های جفت های معاملاتی که در صرافی های معمول نقدینگی کمی دارندعرضه پیوسته نقدینگی با یک روش غیرمتمرکزاستفاده از قراردادهای هوشمند و امکان برنامه نویسی براساس خواسته هاارائه فرصت کسب درآمد از طریق دارایی های هولدشده برای تأمین کنندگان نقدینگیعدم نگرانی برای پیدا کردن طرف مقابل معامله در قیمت دلخواهتانقطعیت پذیری بالای تراکنش ها نسبت به مدل دفتر سفارشکاربرد استخر نقدینگی چیست؟این نوآوری بسیار ساده است و می تواند با اهداف متفاوتی به کار گرفته شود:رایج ترین کاربرد استخر نقدینگی در صرافی های غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بازارساز خودکار (AMM) است. پلتفرم یونی سواپ یکی از این موارد است. تأمین کنندگان نقدینگی، ارزشی برابر از دو توکن را در یک استخر قفل می کنند تا در ساخت یک بازار و تأمین نقدینگی آن شریک باشند. در ازای آن، از کارمزد معاملات انجام شده در استخر، سهمی متناسب با مشارکت خود دریافت می کنند.استخر لیکوئیدیتی پایه اصلی برای زراعت بازده (yield farming) با استخراج نقدینگی مثل پلتفرم Yearn است. این پلتفرم جایی است که در آن کاربران وجوه خود را به استخرهایی اضافه می کنند که برای تولید بازده استفاده می شوند. استخرها، پلتفرم ها و بازارهای دیفای متعددی وجود دارند که هر یک به کاربران در ازای تأمین نقدینگی، با نرخ های متفاوتی پاداش می دهند. توکن های LP یک استخر می توانند در استخرهای نقدینگی دیگری استفاده شوند زیرا پروژه ها توکن های استخر پروژه های دیگر را در پروتکل خود ادغام می کنند و این زنجیره ها پیچیده و پیچیده تر می شوند. ایده ی زراعت بازده این است که چگونه کاربران دیفای، توکن های خود را در پروتکل های غیرمتمرکز گوناگون قفل کنند تا بتوانند پاداش و درآمد خود را حداکثر کنند.پیشنهاد مطالعه: منظور از yield farming در دیفای چیست؟ معرفی مهمترین پروتکل هاتوزیع توکن های جدید به یک جامعه ی مورد هدف یک مشکل دشوار برای پروژه های کریپتو است. استفاده از استخراج نقدینگی یکی از موفق ترین رویکردها به این چالش بوده است. توکن ها به صورت الگوریتمی بین کاربرانی که وجوه خود را در یک استخر نقدینگی قرار داده اند، توزیع می شوند. سپس، توکن های به تازگی صادرشده به تناسب سهم کاربر از استخر، برای آن ها ارسال می شوند.استخرهای نقدینگی می توانند در حکم رانی پروتکل ها نیز استفاده شوند. برخی مواقع، به حد بالایی از توکن های رأی دهی نیاز است تا یک پروپوزال حکم رانی تصویب شود. اگر توکن ها با هم در یک استخر نقدینگی ترکیب شوند، مشارکت کنندگان می توانند انگیزه های مشترک جمعی را که برای آینده پروتکل مهم است، به شکل موثرتری دنبال کنند.یک کاربرد دیگر استخر نقدینگی، در حوزه بیمه غیرمتمرکز در برابر خطرات قرارداد هوشمند است. به تازگی برای پیاده سازی این نوآوری از راه حل استخرهای نقدینگی استفاده شده است.صدور دارایی سینتتیک (دارایی ترکیبی) در یک بلاک چین به استفاده از استخر نقدینگی نیاز دارد. کاربران وجوهی را به عنوان وثیقه به یک استخر اضافه می کند، پروتکل آن را به یک اوراکل قابل اعتماد وصل می کند و قرارداد هوشمند توکن هایی را به کاربر می دهد که به دارایی دلخواه کاربر، برای مثال سهام یک شرکت خاص مثل اپل یا مایکروسافت، متصل است.در نهایت به نظر می رسد که کاربران فراوانی هنوز کشف نشده اند. همه ی این ها به نبوغ و مهارت توسعه دهندگان و برنامه نویسان در دنیای بلاک چین و کریپتو بستگی دارد.پیشنهاد مطالعه: دارایی ترکیبی چیست؟ معرفی پلتفرم های دارایی های ترکیبیریسک و خطرات استخر نقدینگیاگر برای یک بازارساز خودکار تأمین نقدینگی می کنید، ضروری است که نسبت به مفهوم زیان موقت (impermanent loss) آگاه و هشیار باشید. در یک جمله، به زیان دلاری تأمین کنندگان نقدینگی برای استخرهای نقدینگی یک بازارساز خودکار نسبت به هولد کردن ساده توکن ها، زیان موقت می گویند. زیان موقت زمانی سنگین می شود که نسبت ارزش بین دو توکن قفل شده در یک استخر نقدینگی تغییر بزرگی داشته باشد.برای مثال، فرض کنید قیمت اتر برابر با هزار تتر باشد. شما یک عدد اتر و 1000 عدد تتر را در یک استخر نقدینگی پروتکل یونی سواپ قفل می کنید. فرض کنید حالا در این استخر 10 اتر و 10هزار تتر وجود دارد. این یعنی شما 10درصد از نقدینگی کل (000,10*10) را دارید. حال اگر در دنیای بیرون از این استخر، ارزش اتر بالا رود و به چهارهزار تتر برسد چه؟ چون طبق فرمول، ارزش کل لیکوئیدی نباید تغییر کند، درواقع حالا در استخر 5 اتر و 20هزار تتر وجود دارد. حال اگر شما توکن های خود را از استخر خارج کنید، ده درصد خود را از نقدینگی استخر خواهید گرفت. این یعنی 0.5 اتر و 2هزار تتر. با نرخ مبادله جدید، جمع ارزش دارایی شما 4هزار دلار است. اما اگر اصلا در این استخر تأمین کننده نقدینگی نمی شدید، الآن 5هزار دلار می داشتید. این یک مثال برای فهم پدیده زیان موقت بود.موضوع مهم دیگر، ریسک قراردادهای هوشمند است. وقتی وجوهی را در یک استخر نقدینگی قفل می کنید، با این که به لحاظ فنی واسطه ای آن ها را دراختیار ندارد، اما قرارداد هوشمند به تنهایی متصدی آن هاست. برای مثال اگر یک باگ فنی یا نوعی روش برای سوءاستفاده از قرارداد هوشمند یک پروتکل وام فوری باشد، وجوه کاربران می تواند برای همیشه ناپدید شود.به علاوه همواره مراقب پروژه هایی باشید که تیم توسعه آن ها اجازه تغییر قوانین حاکم بر استخر لیکوئیدیتی را دارند. گاهی برنامه نویسان می توانند کلمه عبور یا برخی دسترسی های انحصاری را در درون کدهای قرارداد هوشمند تعبیه کنند. با این وجود، پتانسیل انجام اقدامات خراب کارانه برای آن ها وجود دارد.جمع بندیاستخر نقدینگی یک نوآوری پرکاربرد در دنیای دیفای است که بر مشکل نقدینگی محدود در مدل های سنتی صرافی غیرمتمرکز غلبه کرده است. با حذف دفتر سفارش، برای انجام معامله نیازی به طرف مقابل نیست و کاربران درواقع با یک مخزن ارز معامله می کنند که توسط یک قرارداد هوشمند اداره می شود. تأمین کنندگان نقدینگی توکن های خود را در یک استخر قفل می کنند و متناسب با سهم خود، درصدی مشخص از کارمزد معاملات انجام شده در استخر را دریافت می کنند. دارایی های قفل شده در استخر برای انجام معاملات غیرمتمرکز در دنیای دیفای استفاده می شوند.استخر نقدینگی، یک راه حل غیرمتمرکز قوی برای مشکل نقدینگی در بازار دیفای شد و در ادامه نقش برجسته ای در رشد صنعت دیفای داشت. با این که پیدایش استخر نقدینگی بنا به نیاز بود اما درنهایت روش مبتکرانه ای برای تأمین نقدینگی به صورت الگوریتمی و غیرمتمرکز ارائه داد.در پایان شایان ذکر است که قبل از تصمیم گیری، شناخت کارکردهای خاص انواع استخر نقدینگی موجود در بازار اهمیت بالایی دارد. در کل، استخرهایی بهترین انتخاب هستند که به اندازه کافی برای حذف ریسک و نوسانات نرخ مبادله بزرگ باشند، سابقه طولانی داشته و حجم مبادلات روزانه بالایی دارند.این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به عنوان مشاوره ی تجاری و سرمایه گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.منابع: ۱، ۲، ۳

اثرات ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی بر عملکرد بانک‌ها

امروزه با جهانی‌شدن اقتصاد و تشدید رقابت بین بانک‌ها، حاشیه سود فعالیت‌های سنتی بانکداری کاهش یافته و موجب افزایش ریسک در بانک‌ها شده است. یکی از عوامل مؤثر بر عملکرد بانک‌ها عامل ریسک است که به‌ویژه در سال‌های اخیر به‌دلیل وقوع بحران‌های مالی مدنظر قرار گرفته است. این پژوهش به بررسی اثرات ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی بر عملکرد نظام بانکی ایران پرداخته است. برای این منظور 31 بانک طی دوره 1386-1393 با استفاده از داده‌های سالیانه مورد بررسی قرار گرفت؛ با بهره‌گیری از روش رگرسیون اثرات ثابت و تکنیک حداقل مربعات تعمیم‌یافته، نتایج، نشان‌دهنده تأثیر منفی ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی بر سودآوری بانک‌ها است. یافته دیگر پژوهش حاکی از این واقعیت است که شاخص تنوع دارای اثر منفی و شاخص‌های تمرکز و مدیریت هزینه‌ها اثر مثبت بر سودآوری داشته است.
JEL: کاربرد نقدینگی G21, G29, G32
نحوه استناد به این مقاله : فردوسی، م.، و فطرس، م،ح. (1396). اثرات ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی بر عملکرد بانک‌ها. فصلنامه مدلسازی ریسک و مهندسی مالی، 2(1)، 22-41.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

• مدلسازی ریسک در نهادهای مالی (اعتباری، بازار، عملیاتی و نقدینگی)

عنوان مقاله [English]

Impacts of Credit Risk and Liquidity Risk on Performance of Banks

نویسندگان [English]

• Mehdi Ferdosi 1
• Mohamad Hasan Fotros 2

Along with globalization of economy and strengthen competition among the banks, profit margin of traditional banking activities be falled and caused increasing of the banks risk. Risk is one of the effective factors on bank performance that be attended because of fiscal crisis in recent years. This research investigates impacts of credit and liquidity risk on performance of banks in Iran. For this end, 31 banks during 1386-1393 by annual data are investigated. Findings by fixed effect and GLS method represents negative effect of credit and liquidity risk on banks profit margin as performance index. Other results show negative effect of diversification index and positive effect of concentration and cost management on profitability.
JEL: G21, G29, G32
How to cite this paper: Ferdosi, M. & Fotros, M,H. (2017). Impacts of Credit Risc and Liquidity Risk on Performance of The Banks. Quarterly Journal of Risk Modeling and Financial Engineering, 2(1), 22–41. (In Persian)

کلیدواژه‌ها [English]

• Credit risk
• Liquidity risk
• Profitability
• Bank System

مراجع

احمدی، ع.، احمدی جشفقانی، ح.ع.، و ابوالحسنی هستیانی، ا. (1395). تأثیر ریسک اعتباری بر عملکرد نظام بانکی ایران: مطالعه بین بانکی با رویکرد Panel VAR. فصلنامه اقتصاد مالی و توسعه،10 (34)، 131-152.

امیری، ع. (1392). بررسی رابطه بین ریسک اعتباری با سودآوری و نقدینگی در بانک‌های عضو بورس اوراق بهادار با تأکید بر نقش تعدیلی نظام راهبری شرکتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

انصاری، ا. (1390). بررسی عوامل مؤثر بر سودآوری بانک‌های تجاری (مطالعه موردی بانک صادرات). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، البرز.

باقری، ح. (1385). تحلیل عوامل مؤثر بر سودآوری در بانک‌های تجاری (مطالعه موردی: بانک رفاه). مجله تحقیقات مالی، 8 (21)، 3-26.

پروهان، آ. (1395). بررسی عوامل مؤثر بر سودآوری بانک‌های ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بجنورد، بجنورد.

تقوی، م.، و خدایی وله‌زاقرد، م. (1389). ارزیابی و ارائه مدل مناسب برای تشخیص، اندازه‌گیری و کنترل ریسک‌های مالی در مؤسسه‌های‌ مالی و اعتباری (مطالعه موردی: بانک ملت). مجله پژوهش های مدیریت،21(86)، 1-10.

حسین‌زاده، م. (1389). مطالعه اثر تخصیص بهینه منابع بر سودآوری بانک‌های تجاری با تأکید بر تسهیلات اعطایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی، مشهد.

خسروان، س. (1389). تجزیه و تحلیل عوامل تعیین‌کننده عملکرد سیستم بانکی در فضای جهانی شدن (مورد بانک‌های خصوصی). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

دیناشی، ز. (1394). بررسی رابطه بین ریسک اعتباری و ریسک نقدینگی با سودآوری بانک‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. کنفرانس بین‌المللی مدیریت و علوم انسانی، دبی، امارات.

رشیدی، م. (1388). رابطه بین مالکیت و سودآوری بانک‌ها در ایران (مطالعه موردی بانک‌های تجاری). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.

رضائی، س. (1388). تجزیه و تحلیل عوامل استراتژیک ناشی از کاهش هزینه‌های عملیاتی بر سودآوری بانک‌های تجاری (مورد بانک تجارت). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور، تهران.

سلطانی نصرآبادی، م. (1389). سودآوری بانک‌ها و مخارج تبلیغات: مطالعه کاربرد نقدینگی موردی بانک سپه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا، تهران.

شوال‌پور، س.، و اشعری، ا. (1392). بررسی اثر ریسک اعتباری بر سودآوری بانک‌ها در ایران. مجله تحقیقات مالی، 15 (2)، 229-246.

ضرغام‌تبار، ن. (1391). مطالعه و تبیین متغیرهای مؤثر بر سودآوری بانک‌ها در سیستم بانکداری بانک‌های تجاری (مطالعه موردی بانک صادرات). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکزی.

فرهنگ، ا.ع.، اثنی عشری، ا.، ابوالحسنی، ا.، و رنجبر فلاح، م.ر. (1395). درآمد غیربهره‌ای، ریسک و سودآوری در صنعت بانکداری. فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 10(3)، 47-70.

گودرزی، آ.، و زبیدی، ح. (1387). اثرات بانکداری الکترونیک بر سودآوری بانک‌های تجاری (مورد ایران). مجله پژوهش‌های اقتصادی ایران، 10 (35)، 111-139.

لطیفی‌آزاد، ف. (1392). بررسی عوامل مؤثر بر سودآوری بانک مسکن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکزی.

ولی‌جان، ا. (1392). بررسی اثر عوامل مختص بانک و متغیرهای اقتصاد کلان بر سودآوری بانک‌های دولتی و خصوصی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکزی.

هاشمی، ف.س. (1389). اثرات تغییرات در قیمت نفت بر سودآوری بانک‌ها در کشورهای اوپک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا، تهران.

هدائیان، س. (1389). رابطه بین کفایت سرمایه با سود خالص، سود عملیاتی و بازدهی سهام بانک‌ها در کاربرد نقدینگی بازار سرمایه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.

همتی، ع.، و محبی‌نژاد، ش. (1388). ارزیابی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر ریسک اعتباری بانک‌ها. پژوهشنامه اقتصادی، 9(6)، 33-59.

Ahmadi, A., Ahmadi Jashfaghani, H.A., & Abolhasani Hastiani, A. (2016). Impact of Credit Risk on Performance of Iran Banking System: Interbank Study by Panel Var Approach. J. Financial and Development Economy 10(34), 131-152. (In Persian)

Amiri, A. (2013). Studying Relationship Between Credit Risk to Profitability and Liquidity for Banks of Stock Exchange Emphasizing to Adjusting Role of Corporate Governance System. M.A Dissertation, Tarbyat Modares University, Tehran, Iran. (In Persian)

Ansari, E. (2011). Studying of Effective Factors on Profitabality for Commercial Banks (Case Study Bank Saderat). M.A Dissertation, Payam Noor University, Alborz, Iran. (In Persian)

Athanasoglou, P.P., Brissimis, S.N., & Delis, M.D. (2008). Bank-Specific, Industry-Specific and Macroeconomic Determinants of Bank Profitability. J.Int. Finance.Mark. Inst.Money 18(2), 121-136.

Bagheri, H. (2006). Analysing Effective Factors on Prpfitability of Commercial Banks (Case Study: Bank Refah). Journal of Financial Research, 8(21), 3-26. (In Persian)

Bourke, P .(1989). Concentration and Other Determinants of Bank Profitability in Europe, North America and Australia. Journal of Banking and Finance. 13(1), 65-79.

Capraru, B., & Ihnatov, I. (2014). Banks Profitability in Selected Central and Eastern European Countries. 21St Intenational Economic Cnferance, Sibou, Romania, 587-591.

Castro, V. (2013). Macroeconomic Determinants of the Credit Risk in the Banking System (the Case of the GIPSI). Economic Modelling. c(31), 672-683.

Demirguc-Kunt, A., & Huizinga, H. (1999). Determinants of Commercial Bank Interest Margins and Profitability: Some International Evidence. World Bank Econ.Rev. 13(2), 379-408.

Dinashi, Z. (2015). Studying Relationship Between Credit Risk and Liquidity Risk to Profitability of Banks In Stock Market of Tehran. International Conference of Management and Humanities, Dubai, Emirate. (In Persian)

Farhang, A.A., Asna Ashari, A., Abolhasani, A., & Ranjbar Fallah, M.R. (2016). Non Interest Income, Risk and Profitability in Banking Industry. Economic Modelling, 10(3), 47-70. (In Persian)

Goudarzi, A., & Zobeydi, H. (2008). The Effects of E-Banking on Commercial Banks Profitability (The Case of Iran). Iranian Economic Research, 10(35), 111-139. (In Persian)

Hadaeian, S. (2010). The Relationship Between Capital Adequacy with Net Profit, Operational Profit and Stuck Return of Banks in Capital Market. M.A Dissertation, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran. (In Persian)

Hashemi, F.S. (2010). Effects Changes of Oil Price on Banks Profitability in Opec Countries. M.A Dissertation, Al-Zahra University, Tehran, Iran. (In Persian)

Hemmati, A.N., & Mohebi Nejad, S. (2009). Evaluation Impact of Macroeconomic Variables on Credit Risk of The Banks. Economic Research. 9(6), 33-59. (In Persian)

Hossein Zadeh, M. (2010). Studying Effect of Optimal Allocation Resources on Profitability of Commercial Banks Emphesizing to Giving Loans. M.A Dissertation, کاربرد نقدینگی Ferdosi University, Mashhad, Iran. (In Persian)

Khosravan, S. (2010). Analysing Determinants of Bank System Performance at Globalization Space (Case of Private Banks). M.A Dissertation, Tarbayt Modares University, Tehran, Iran. (In Persian)

Latifi Azad, F. (2013). Studying Effective Factors on Profitability of Bank Maskan. M.A Dissertation, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Iran. (In Persian)

Liu, H., & Wilson, J.O.S. (2010). The Profitability of Banks in Japan. App1. Finance. Econ, 20(24), 1851-1866.

Prouhan, A. (2016). Study The Factors Affecting Profitability of Iran Banks. M.A Dissertation, Bojnourd University, Bojnourd. (In Persian)

Rashidi, M. (2009). The Relationship Between Ownership and Profitability of Banks in Iran (Case Study of Commercial Banks). M.A Dissertation, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran. (In Persian)

Rezaei, S. (2009). Analysing Strategic Factors of Declining Operational costs on Commercial Banks Profitability (Case of Bank Tejarat). M.A Dissertation, Payam Noor University, Tehran, Iran. (In Persian)

Shavalpour, S., & Ashari, E. (2013). Studying Impact of Credit Risk on Banks Profitability in Iran. Journal of Financial Research, 15(2), 229-246. (In Persian)

Sufian, F. (2009). Determinants of Bank Profitability in a Developing Economy: Empirical Evidence From The China Banking Sector. J.Asia-Pac.Bus, 10(4), 201-307.

Sufian, F., & Chong, R.R. (2008). Determinants of Bank Profitability in a Developing Economy: Empirical Evidence From Phillipines. Asian Acad. Manage. J. Account. Finance, 4(2), 91-112.

Sufian, F., & Habibullah, M.S .(2009). Bank Specific and Macroeconomic Determinants of Bank Profitability: Empirical Evidence From The China Banking Sector. Front. Econ. China, 4(2), 274-291

Soltani Nasrabadi, M. (2010). Profitability of Banks and Advertising Spending: Case Study of Bank Sepah. M.A Dissertation, Al-Zahra University, Tehran, Iran. (In Persian)

Staikouras, C.K., & Wood, G.E. (2004). The Determinants of European Bank Profitability. Int. Bus. Econ. Res. J, 3(6), 57-68.

Taghavi, M., & Khodaei Valehzagherd, M. (2010). Evaluation and Offerring Proper Model for Diagnosing, Mesuring and Control of Financial Risks in Financial and Credit Institutions (Case Study: Bank Melat). Journal of Management Research, 21(86), 1-10. (In Persian)

Tan, Y. (2015). The Impacts of Risk and Competition on Bank Profitability in China. Journal of International and Financial Markets, Institutions and Money, (40),85-110

Tan, Y., & Floros, C. (2012). Bank Profitability and GDP Growth in China: a Note. J. Chin. Econ. Bus. Stud, 10(3), 267-273.

Valijan, A. (2013). Studying Impact Factors of Bank Specific and Macroeconomic Variables on Profitability of Iran Public and Private Banks. M.A Dissertation, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Iran. (In Persian)

Zargham Tabar, N. (2012). Study and Describing Effective Variables on Profitability of Banks in Iran Banking System for Commercial Banks (Case Study of Bank Saderat). M.A Dissertation, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Iran. (In Persian)

Zhang, J., Qu, B., & Wang, W. (2012). Bank Risk Taking, Efficiency and Law Enforcement: Evidence From Chinese City Commercial Banks. China Economic Review, 23(2), 284-295.

نقدینگی به زبان ساده

مفهوم پول نقد که مشخص است. پولی که در حال حاضر برای مبادله در دسترس است و می‌توان برای خرید کالا و خدمات از آن استفاده کرد، اما نقدینگی مفهومی عام‌تر نسبت به این واژه دارد.

نقدینگی به درجه نقدشوندگی دارایی‌های مختلف در قیمت مشخص اطلاق می‌شود.

فرض کنید شما می‌خواهید منزلتان در سریع‌ترین زمان ممکن به شخصی بفروشید. قیمت منزل شما ۲۵۰ میلیون تومان است.

از فرد خریدار در مورد نحوه پرداخت می‌پرسید. او بیان می‌کند من ۵۰ میلیون تومان پول نقد دارم، ۱۶۰ میلیون پول منزلم است که می‌خواهم بفروشم و ۴۰ میلیون مابقی را نیز با فروش ماشینم به شما پرداخت می‌کنم.

در این مثال شخص در ظاهر ۲۵۰ میلیون لازم برای این معامله را دارد، اما آیا همگی این دارایی‌ها در حال حاضر قابل‌تبدیل شدن به پول هستند؟

بدون شک فروش منزل و ماشین او نیاز به زمان دارد. از طرفی نمی‌توان دقیقا گفت این دارایی‌ها به قیمت گفته شده به‌فروش می‌رسد یا خیر.

همه این عوامل موجب می‌شود شما به این فکر بیفتید که پرداخت مشتری برای مثال ممکن است ۴ یا ۵ ماه به‌طول بینجامد. حال اگر شخصی همان لحظه برسد و بگوید که ۲۵۰ میلیون پول نقد در حساب جاری خود در بانک دارد و می‌تواند همین امروز منزل شما را بخرد بدون شک شما با او وارد معامله خواهید شد.

پول موجود در بانک نیز یک نوع دارایی است. بار دیگر به مثال نگاه کنید، همه این دارایی‌ها نهایتا برای داد و ستد باید به پول تبدیل ‌شوند، اما سرعت آنها متفاوت است. هرچه یک دارایی سریع‌تر به پول تبدیل شود اصطلاحا درجه نقدشوندگی آن بالاتر است.

همچنین ملاحظه شد پول نقد سرعت معاملات را بالا می‌برد. حال با این مقدمه به تبیین نقدینگی می‌پردازیم. نقدینگی در اقتصاد شامل پول و شبه پول است. پول بالاترین درجه نقدشوندگی را دارد، شما با پول به سرعت می‌توانید هر آنچه را که آماده فروش است تهیه کنید.

به‌عبارت خیلی ساده پول به اسکناس و سکه‌های (مسکوکات) در دست مردم، همچنین هر گونه حساب بانکی که در هر زمان امکان برداشت تا ریال آخر از آن وجود داشته باشد اطلاق می‌‌شود.

به این ترتیب این گونه حساب‌ها مثل پول نقد عمل کرده و سرعت انجام معامله با آنها مثل پول نقد است. مثلا حساب دسته چک، حساب جاری است. اگر کسی چک روز به شما بدهد و به بانک مراجعه کنید چک شما در همان روز تبدیل به پول نقد می‌شود یا حساب‌های قرض‌الحسنه متصل به عابر بانک..

اما شبه پول چیست؟ شبه پول گونه‌ای از دارایی‌های پولی شماست که قدرت نقدشوندگی آنها به اندازه پول نیست. به بیان ساده هرگونه پولی که شما در بانک سپرده کرده‌اید، اما امکان برداشت از آن به زمان خاصی محدود شده شبه‌پول است.

برای مثال وقتی شما ۱۰ میلیون پول نقد خود را تحت عنوان سپرده بلندمدت یک‌ساله ذخیره می‌کنید، پول شما به مدت یک سال به شبه پول تبدیل می‌شود یا حتی حسابی که به شما می‌گوید حداقل ۵ میلیون از پولتان همواره باید در حساب باشد تا به آن سود پرداخت کنیم، اگر ۱۰ میلیون در آن داشته باشید ۵ میلیون آن پول، و ۵ میلیون آن شبه پول است.حال به تاثیر نقدینگی در اقتصاد بپردازیم، تا این‌جا مشخص است که هر چه پول در دست مردم بیشتر باشد سرعت انجام مبادلات تجاری افزایش می‌یابد.

از طرفی همواره در جامعه مقدار مشخصی کالا و خدمات وجود دارد که مقدار پول در دست مردم باید با آن متناسب باشد. اگر مقدار پول بیشتر از کالا و خدمات موجود باشد، مردم همان میزان محصول را باید با پول بیشتری خریداری کرده و قیمت‌ها در جامعه بالا می‌رود و برعکس.

از طرفی پول زیاد تقاضای مردم برای خرید کالاها و خدمات مختلف را افزایش می‌دهد و اگر محصولات تولیدکنندگان داخلی به اندازه کافی نباشد راه برای ورود کالاهای خارجی ارزان قیمت باز شده و رفته رفته مردم کالاهای خارجی را جایگزین کالای داخلی می‌کنند که پیامد آن کاهش تولید داخلی و افزایش بیکاری است؛ بنابراین حجم نقدینگی در جامعه باید کنترل شود. توجه داشته باشید این فقط پول نقد نیست که می‌تواند تورم‌زا باشد.

پول‌هایی که به‌صورت شبه پول در حساب‌های بانکی ذخیره می‌شود نیز می‌تواند سریعا به پول نقد تبدیل شود. اما چگونه؟ بانک‌ها منابع مالی جمع شده را می‌توانند به مردم وام دهند. به این ترتیب حجم پول بیشتر از مقدار اولیه شروع به افزایش می‌کند.

مثلا وقتی ۱۰ میلیون تومان در بانک جمع می‌شود و بانک آن را در قالب وام به شخص دیگری می‌دهد اگر نرخ بهره وام ۲۰ درصد باشد او در پایان سال باید ۱۲ میلیون به بانک بازگرداند.

اما چطور می‌توان نقدینگی یا حجم پول در گردش جامعه را کنترل کرد. هر کالایی در اقتصاد قیمتی دارد و قیمت پول نیز نرخ بهره آن است. برای مثال فرض کنید دولت می‌خواهد برای دو سال آینده حجم نقدینگی در کشور را کاهش دهد.

اگر دولت نرخ بهره سپرده‌های بلند‌مدت ۲ ساله را ۲۵ درصد و نرخ بهره وام را ۳۰ درصد تعیین کند چه اتفاقی می‌افتد؟ از یک طرف مردم تمایل دارند پول خود را تا ۲ سال آینده در بانک سپرده کنند و این یعنی حجم پول نقد که سرعت مبادله بالایی دارد در جامعه کم می‌شود.

از طرفی وام گرفتن برای مردم مشکل می‌شود و با این نرخ بالا تعداد افراد متقاضی وام نیز در جامعه کم می‌شود.

به این ترتیب حجم پول کلی در جامعه کم شده و تقاضای مردم نسبت به قبل کاهش می‌یابد و قیمت‌ها کنترل می‌شوند. عوامل متعددی در کنترل نقدینگی دخالت دارند، اما در این مقاله معمول‌ترین روش آن ذکر شد.