مزایای انتشار اوراق سلف موازی استاندارد چیست؟
مرحله اول عرضه اولیه اوراق سلف موازی استاندارد ورق نورد گرم هفته گذشته در بورس کالا در حالی انجام شد که در استقبال سرمایه گذاران بیش از ۱۹ میلیون و ۲۹۹ هزار اوراق به ارزشی حدود ۱۰ هزار میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفت. به همین بهانه، «کالاخبر» در این گزارش به مزایای این اوراق برای تامین مالی صنایع میپردازد.اوراق سلف موازی استاندارد ابزار تامین مالی است که بر مبنای قرارداد سلف منتشر میشود و براساس آن عرضهکننده مقدار معینی از دارایی پایه را مطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد به فروش میرساند تا در دوره تحویل به خریدار تسلیم کند. دارنده اوراق میتواند معادل دارایی پایه خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش رساند، یا در سررسید با شرایط از پیش تعیین شده تسویه نقدی کند یا در دوره تحویل اقدام به دریافت فیزیکی دارایی کند.
از ویژگیهای مهم این ابزار میتوان به دوره عمر آن اشاره کرد؛ بهطوری که دوره عمر اوراق بهطور معمول بین یک تا ۲ سال است و طی دوره عمر اوراق، سود به دارندگان اوراق پرداخت نمیشود و اصل و سود اوراق در انتهای دوره بهصورت یکجا بازپرداخت میشود. اوراق مذکور دارای حداقل سود تضمین شده هستند که این سود براساس رشد قیمت دارایی (کالا) پایه تا سقف مشخصی میتواند رشد کند. قراردادهای سلف یکی از قراردادهای اصلی در بازارهای سنتی و مدرن بوده که مطابق با آن، کل ثمن خرید توسط خریدار در ابتدا پرداخت و کالا در سررسید معین از فروشنده تحویل میشود. به این ترتیب فروشنده قبل از اینکه محصول مورد انتظار خریدار را تولید کند، کل وجه آن را دریافت کرده و نهتنها از وجود خریدار برای محمولههای تولیدی خود اطمینان مییابد، بلکه منابع مالی مورد نیاز نیز تامین میشود. این روش تامین مالی به دلیل نداشتن محدودیتها و شرایط دشوار تامین مالی از روشهایی مانند استقراض از بانکها، انتشار اوراق دیگر و. همواره مورد نظر بسیاری از فعالان اقتصادی بوده است.در حقیقت سلف موازی استاندارد علاوه بر تامین مالی تولیدکننده، در اوراق بهادار مبتنی بر کالا نیز بهعنوان نوعی سرمایهگذاری تلقی میشود. در سلف موازی به نسبت سایر روشها، قدرت نقدشوندگی بالاتر رفته و تراکنش مالی بیشتری در آن صورت میپذیرد و از طرفی ریسک آن کمتر شده است. قرارداد سلف موازی دارای مزایای متفاوتی است که از جمله آن میتوان به امکان کشف قیمت بهصورت لحظهای و روزانه برای کالاها اشاره کرد، یعنی همواره قیمت کالاها براساس خرید و فروش اوراق مشخص هستند و در نتیجه قیمتها شفافتر هستند. ضمن اینکه قرارداد سلف موازی بهخوبی ریسک را پوشش میدهد و در این زمینه بهتر از قرارداد سلف عمل میکنند، زیرا اجازه تغییر وضعیت را به خریدار میدهد. بهعنوان مثال یک خریدار پس از مدتی و قبل از سررسید، دیگر نیازی به کالا ندارد و میتواند در بازار ثانویه قرارداد خود را با قیمتی مناسب به فروش رساند. این موضوع علاوه بر اینکه از ریسک میکاهد، قدرت نقدشوندگی را نیز بالا میبرد که از دیگر مزیتهای قراردادهای سلف موازی است. همانطور که در این گزارش بیان شد سلف موازی همان قرارداد سلف است که محدودیتهای معاملات سلف مرتفع شده و در آن اجازه فروش قرارداد به شخص ثالث در بازار ثانویه داده شده است. همین یک نکته توانسته مزایای مختلفی را برای خرید آن حاصل کند و رغبت سرمایهگذاری در آن را بیشتر و بیشتر کند.
اوراق سلف نفتی چیست؟ برسی محدودیت ها و خرید و فروش اوراق سلف
در این مقاله می خواهیم به اوراق سلف که یک نوع قرارداد است بپردازیم برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مطالب همراه ایران بورس باشید.
اوراق سلف نفتی
اوراق سلف یک نوع قرارداد است، این روز ها خبر های مختلفی در بازار کار از این قرارداد می شنویم باید بگوییم که این یک نوع قرارداد است که در آن عرضه کننده بخشی از دارایی پایه را به ازای مبلغ نقد مطابق با قرار داد سلف به فروش می رساند.
این نوع قرارداد به تازگی بسیار مورد استقبال و توجه مردم در ایران قرار گرفته است، به این گونه است که دولت برای تامین مالی و جبران کسری بودجه از روش های مختلفی استفاده می کند که اوراق سلف یکی از این روش ها است که در میان مردم بازاری و سرمایه داران بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
چند وقت قبل پایگاه خبری بیان کرده است که دولت قصد دارد سهام خود را در برخی از شرکت های بزرگ و معبر به فروش برساند تا از این طریق دولت بتواند کسری بودجه خود را تامین کند اما نکته جالب بین این خبر این است که چند وقت قبل پایگاه خبری بیان کرده است که دولت قصد دارد سهام خود را در برخی از شرکت های بزرگ و معبر به فروش برساند تا از این طریق دولت بتواند کسری بودجه خود را تامین کند اما نکته جالب بین این اخبار این است که خبر هایی حاکی از این که در رابطه با اوراق سلف نفتی که دولت قصد عرضه آن را دارد شنیده می شود.
اگر بخواهیم اوراق سلف را به زبانی ساده تر بیان کنیم به این صورت است که با استفاده از این قرارداد سلف شما وجه مورد نیاز برای تکمیل کالای خود را از مشتری می گیرید و در آینده کالای تکمیل شده را در تاریخ قرارداد به او تحویل میدهید. به این گونه که کالا با قیمتی پایین تر از قیمت نقدی به خریدار فروخته می شود که در این کار سود بسیار زیادی وجود دارد.
فروشنده و تولید کننده
فروشنده و یا حتی تولید کننده قرارداد سلف برای این که بتواند برای فروش و تولید خود برنامه ریزی کند به این قرارداد روی میآورد، این قرارداد برای کسی که می خواهد با برنامه ریزی کارش را به جلو ببرد بسیار مهم است. با عقد قرارداد سلف خیال فروشنده راحت می شود که بعد از تولید محصول، خریداری برای آن وجود دارد و محصولش به فروش می رسد و از طرف دیگر مطمئن می شود که با کسری بودجه مواجه نخواهد شد که این باعث ضرر به او نمی شود.
خریدار این قرارداد میتواند با خرید مواد مورد نیاز خود برای تولید و فروش آینده شرکت برنامهریزی کافی را انجام دهد که این کار باعث می شود که در هزینه ها صرفه جویی شود. دیگر نگرانی بابت افزایش قیمت مواد مورد نظر خود را نخواهد داشت چرا که این مواد را خریداری کرده است و گران شدن مواد برای او ضرری نخواهد داشت، چرا که امروزه قیمت ها بسیار در نوسان است.
مخالفان عرضه اوراق سلف نفتی
در مورد عرضه اوراق سلف نفتی عده کثیری مخالفت خود را اعلام کردند و همین موضوع باعث شد که عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این رابطه واکنش نشان دهد. وی در شبکه های اجتماعی منتشر کرد که مجوز فروش اوراق سلف نفت اصلا وجود ندارد و با بررسی های انجام شده این جانب، می توانم قطع به یقین بگویم که چنین چیزی در بودجه سال جاری نیامده است و به دنبال ان هم در برنامه ششم توسعه از این موضوع حرفی به میان نیامده است.
با توجه به این موارد فروش اوراق سلف نفت کاری غیر قانونی به شمار می رود و کسانی که می خواهند این کار را انجام دهند باید عواقب ان را نیز بر عهده بگیرند. وی معتقد است که برای تامین کسری بودجه اقدامات دیگری نیز می توان انجام داد که یکی از ان ها این است که مجلس با قانون به این حوزه وارد شود.
در همین باب عضوی دیگر از کمیسیون اقتصادی مجلس به نام سید کاظم دلخوش اعلام داشت که روند کار بدین شکل کاری اشتباه است و اگر ما نفت را به قیمت حال حاضر پیش فروش کنیم و در دو سال اینده ان را بخواهیم به صورت ارزی ان را بخریم، چیزی جز ضرر و زیان نصیب ما نمی شود و دولت از حال حاضر نیز مقروض تر خواهد شد.
حمید رضا حاجی بابایی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی هم در این باره واکنش خود و در پی ان مخالفت شدید خود را اعلام کرد و افزود: جلسات متعددی در این باره در حالی برگزاری است اما به دلیل این که هنوز به نتیجه نهایی نرسیده ایم، نمی توانیم ان را علنی کنیم و به محض این که به یک راه حل جامع برسیم، ان را با مردم در میان خواهیم گذاشت.
عضوی دیگر از کمیسیون اقتصادی مجلس به نام مجتبی رضا خواه اذعان داشت که هر چه زود تر با لوایح مربوط به گشایش های اقتصادی تقدیم شود و مجلس نیز تمام تلاش خود را می کند که در این راستا مثبت عمل کند. او در ادامه گفت با فروش اوراق سلف نفتی ما به آیندگان خود خیانت کرده ایم و این از گشایشی برای اوراق سلف استاندارد چیست؟ ما به همراه نخواهد اورد و فقط بدهی دولت را افزایش خواهد داد و این کار نیازمند حجم بالایی از ارز است که در شرایط فعلی کشور در رابطه با تحریم ها، اصلا به صلاح مملکت نیست.
رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس هم مراتب مخالف خود را در رابطه با این طرح اعلام کرد و توئیتی این موضوع را منتشر کرد و در ان گفت که این کار به منظور بی توجهی به زیر ساخت های کشور است و در صورت اجرایی شدن، ضرر و زیان های بسیاری را به همراه خواهد داشت. او گفت که برای این که کسری بودجه را رفع کنیم، نباید دست به چنین اقدامی بزنیم زیرا این کار مصداق بارز از چاله در امدن و افتادن در چاه است. زیرا اگر این کار انجام شود، دولت مجبور است از بانک مرکزی قرض بگیرد و با این وضع کشور به قهقرا خواهد رفت.
در همین راستا عضوی دیگر نیز کمیسیون اصل 90 مجلس تاکید داشت که نباید فروش اوراق سلف نفتی صورت بگیرد و این کار گشایشی در روند اقتصادی کشور ایجاد نخواهد کرد و ما فقط با این کار دولت بعدی را در بدهی فرو خواهیم برد که کاری نا جوانمردانه است. اما جالب است بدانید که تنها نمایندگان مجلس با این طرح مخالف نیستند و عده کثیری از سهام داران و فعالان حوزه بازار و سرمایه هم از این کار نا خوشنود هستند.
معاون سابق بورس تهران نیز با توجه به مهم خواندن تحریم ها و هم چنین بدهی بالای فعلی دولت، شدیدا با این اقدام مخالفت کرد و اظهار داشت که مردم اگر بدانند این کار چه بلایی بر سر کشور خواهد اورد، هرگز با ان همراه نخواهند شد و عملا اجرایی شدن ان امری غیر منطقی و محال است. یکی دیگر از مخالفین این طرح نیز سر پرست سابق وزارت اقتصاد است که دلایل مخالفت خود را اعلام کرده است و می گوید که این کار قطعا به صلاح اقتصاد کشور نبوده و نیست.
در این زمینه نیز بعضی از کارشناسان فعال در حوزه فقه هم با ان مخالفت هایی را داشته اند که حجت الاسلام والمسلمین غلامعلی معصومی نیا که عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی می باشد، در این باره می گوید که: از قدیم تا به اکنون به این گونه از معاملات سَلَف گفته می شده است که احکام و قوانین خاص و مربوط به خود را نیز دارد. در این رابطه امده است که اگر معامله ای می خواهد که به صورت پیش فروش یا پیش خرید باشد باید تمامی مبلغ مربوط به ان در زمانی که قرارداد بسته می شود پرداخت شود و اگر در غیر این صورت باشد، معامله باطل خواهد بود.
با توجه به این گفته می توان متوجه شد که اکثریت قریب به اتفاق با ان مخالف بوده و دولت را مقصر دانسته و می گویند این کار به منطله دزدی از سرمایه های کشور است که دولت می خواهد کار های اشتباه خود را که منجر به کسری بودجه شده است را جبران کند. در حقیقت اوراق سلف استاندارد چیست؟ انان با این کار می خواهند فقط مشکل پیش روی خود را حل کنند و از پیش امد های ان کاملا بی اطلاع هستند و یا اگر هم اطلاع دارند، به ان توجهی نمی کنند.
محدودیت های قرارداد سلف
قرارداد سلف محدودیت هایی نیز دارد یکی از این محدودیت ها این است که قرارداد سلف غیر قابل انتقال است، به این معنی که خریدار که می خواهد کالایی را خریداری کند باید تا زمان تعیین شده ی کالا منتظر بماند.
یکی از مشکلات این قرارداد این است که مشکل نقدشوندگی مواجه می شوند و نمی توانند نسبت به تغییرات قیمت واکنش نشان دهند مخصوصا در این اوضاع که قیمت ها نوسان زیادی دارند. هم چنین هیچ بازار ثانویه ای برای معامله اوراق سلف وجود ندارد که این موضوع برای برخی ها یک نوع مشکل به حساب می آید. البته برای این مشکل یک راه حلی به وجود آمده است و آن این است که قراردادی طراحی شده که قبل از سررسید می توانید آن را به شخص دیگری انتقال بدهید، به این قرارداد، قرارداد سلف موازی استاندارد گفته می شود که بسیار کارآمد است.
اوراق سلف نفتی چیست؟
مدتی قبل خبر هایی مبنی بر عرضه اوراق سلف نفت در رسانه های داخلی و هم چنین رسانه های خارجی منتشر شده است. به گزارش یک منبع معتبر گفته شده است که بعد از حدود یک سال از وعده عرضه اوراق سلف نفتی توسط وزارت نفت، با تلاش های مسئولین و هم چنین با وعده مسئولان نفتی و بورسی قرار شد این اوراق در دی ماه امسال توسط بانک سپه منتشر شود اما هنوز ابهامات زیادی پیرامون انتشار این اوراق وجود دارد که مانع از عرضه در دی ماه شد.
خیلی ها کنجکاو هستند چرا باید بعد از گذشت مدت زمان زیاد هنوز مشکلاتی برای اجرای این کار وجود داشته باشد اما در جلسه ی دوم هیات پذیرش بورس انرژی اوراق سلف نفتی مورد پذیرش قرار گرفت و ابهامات را برطرف کرد و فروش دلاری و ریالی نفت به مردم یک گام به گام های آخر خود نزدیک کرد.
اوراق سلف موازی استاندارد
برای خیلی از مردم سوال به وجود می آید که اوراق سلف یعنی چه؟ باید بگوییم که یک نوع قرارداد است که در آن عرضه کننده بخشی از دارایی به بهای نقد و هم چنین طبق قرارداد سلف به فروش می رساند تا در زمان تحویل به خریدار تسلیم کند.
اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام را با مثالی عنوان می کنیم مثلا خریدار می تواند معادل دارایی خریداری شده را در یک قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش برساندکه از این طریق می تواند سود خوبی بکند که به آن نیز قرارداد اختصار سلف می گویند.
مدیر عامل بورس انرژی ایران که از شروع عرضه 2500 میلیارد تومان اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام خبر داده است و این خبر باعث امیدواری برای خیلی ها شده است. هم چنین گفته شده است که ارزش 12 هزار میلیارد ریال در بازار مشتقه بورس انرژی ایران در نمادهای (سنفت 992)، (سنفت 994) و (سنفت 996) عرضه خواهد شد، که این با وجود تحریم های ایران بسیار پیشرفت خوبی به شمار می رود.
فروش اوراق سلف نفتی
گفته شده است که زمان عرضه اوراق سلف نفتی تغییرکرده و به تاخیر افتاده است و به تاریخ دیگری موکول شده است. مسئولین بیان کرده اند که زمان بندی جدید را بعد از اوراق سلف استاندارد چیست؟ تایید شدن نهایی به همگان اعلام خواهند کرد.
روش خرید اوراق سلف نفتی به این صورت است که حداقل خرید برای یک نفر در این عرضه اولیه یک بشکه و حداکثر 20 هزار بشکه بوده است، که این خبر بسیار برای مردم و کسانی که می خواهند بخرند و سرمایه گذاری کنند خوب است. هم چنین برای این افراد سود 19 درصدی در نظر گرفته شده است که این سود بدون پرداخت دوره ای است.
برخی از متقاضیان امروزه می خواهند بدانند که نحوه خرید اوراق سلف نفت چگونه است؟ در ابتدا باید بگوییم که هر فردی که دارای کد بورسی است می توانند اوراق سلف را خریداری کند، هم چنین بدانید که اوراق سلف نفتی از طریق بورس انرژی عرضه می شود و افراد می توانند آن را خریداری کنند.
- همچنین توجه داشته باشید مقاله امیدنامه چیست نیز می تواند اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار دهد.
سوال دیگری که برای متقاضیان به وجود می آید این است که از کجا می توان نسبت به خرید اوراق اقدام کرد؟ در ابتدا باید بگوییم که اوراق را می توانید از کارگزاری ها خریداری کنید و نکته حائز اهمیت این است که تنها از کارگزاری هایی می توانید این اوراق را خریداری کنید که دارای مجوز بورس انرژی باشند، چرا که به تازگی شنیده شده است که کلاهبردارنی هستند که با فروش تقلبی اوراق به مردم پول زیادی به دست آوردند، پس از جایی خریداری کنید که دارای مجوز بورس انرژی هستند. برای این که بدانید چه کارگزاری هایی مجوز بورس انرژی دارند نیاز است که جستجو کنید و قبل از خریداری تحقیق های لازم در جهت معتبر بودن آن ها بکنید.
اما خیلی ها هستند که کد بورسی ندارند باید بگوییم که اصلا جای نگرانی نیست چرا که این روز ها که سود یک ساله بانکی به 20 درصد کاهش یافته است که این خبر خیلی وقت است که تایید شده است، قطعا سرمایه گذاری در محلی که به شما روز شمار 23 درصد سود پرداخت کند و در سررسید با ضمانت شرکت ملی نفت حداقل سود 25 درصدی دریافت کنید می تواند قابل تامل و بررسی باشد. پس اگر خواستید که در این اوراق سرمایه گذاری کنید کافی است که با یکی از کارگزاری های بورسی تماس بگیری، آن ها تمام اطلاعات کافی را برای سرمایه گذاری به شما می گونید و بعد از آن شما باید به گرفتن کد بورسی اقدام کنید.
سوالات متداول درباره ی اوراق سلف
- خریدار چرا از قرارداد سلف استفاده می کند؟
خریدار این قرارداد میتواند با خرید مواد مورد نیاز خود برای تولید و فروش آینده شرکت برنامهریزی کافی را انجام دهد که این کار باعث می شود که در هزینه ها صرفه جویی شود.
باید بگوییم که یک نوع قرارداد است که در آن عرضه کننده بخشی از دارایی به بهای نقد و هم چنین طبق قرارداد سلف به فروش می رساند تا در زمان تحویل به خریدار تسلیم کند.
متقاضیان اوراق را می توانند از کارگزاری ها خریداری کنند و نکته حائز اهمیت این است که تنها از کارگزاری هایی می توانید این اوراق را خریداری کنید که دارای مجوز بورس انرژی باشند.
اوراق سلف موازی، محبوب ترین ابزار تامین مالی در بورس کالا و بورس انرژی
اوراق سلف موازی در دو بورس کالا و انرژی، پرطرفدارترین ابزار تامین مالی است.
به گزارش «کالاخبر»؛ اوراق سلف استاندارد چیست؟ یکی از ماموریت های بازار سرمایه، تامین مالی بنگاه های اقتصادی است تا هدف انتقال تدریجی نقطه اتکای اقتصاد ایران از بانک ها به بازار سرمایه محقق شود. دستیابی به این هدف گذاری راهبردی در گرو ایجاد و تقویت الزاماتی است که تسهیل تامین مالی از کلیدی ترین آنهاست. ابزارهای متفاوتی برای تامین مالی شرکت ها در بازار سرمایه فعال هستند اما اوراق سلف موازی استاندارد در دو بورس کالا و انرژی، پر طرفدارترین ابزار تامین مالی است.
اوراق سلف موازی چیست؟
اوراق سلف موازی استاندارد، ابزار تأمین مالی است که بر مبنای قرارداد سلف منتشر میشود و براساس آن عرضهکننده مقدار معینی از دارایی پایه را مطابق مشخصات قرارداد سلف استاندارد در ازای بهای نقد به فروش میرساند تا در دوره تحویل به خریدار تحویل دهد. دارنده اوراق میتواند معادل دارایی پایه خریداری شده را طی قرارداد سلف موازی استاندارد در بازار ثانویه به فروش رساند، یا در سررسید با شرایط از پیش تعیین شده، تسویه نقدی کند و یا در دوره تحویل اقدام به دریافت فیزیکی دارایی نماید.
از ویژگی های مهم این ابزار می توان به دوره حیات آن اشاره کرد؛ دوره عمر اوراق، معمولا یک تا دو سال است و طی دوره عمر اوراق، سود به دارندگان اوراق پرداخت نمیشود و اصل و سود اوراق در انتهای دوره به صورت یکجا بازپرداخت میشود. اوراق مذکور دارای حداقل سود تضمین شده هستند که این سود براساس رشد قیمت دارایی (کالا) پایه تا سقف مشخصی میتواند رشد کند.
مزایای قرارداد سلف موازی
قراردادهای سلف یکی از قراردادهای اصلی در بازارهای سنتی و مدرن بوده که مطابق با آن، کل ثمن خرید توسط خریدار در ابتدا پرداخت و کالا در سررسید معین از فروشنده تحویل میشود. به این ترتیب فروشنده قبل از اینکه محصول مورد انتظار خریدار را تولید کند، کل وجه آن را دریافت کرده و نهتنها از وجود خریدار برای محمولههای تولیدی خود اطمینان مییابد، بلکه منابع مالی مورد نیاز نیز تامین میشود. این روش تامین مالی به دلیل نداشتن محدودیتها و شرایط دشوار تامین مالی از روشهایی مانند استقراض از بانکها، انتشار اوراق دیگر و غیره همواره مورد نظر بسیاری از فعالان اقتصادی بوده است.
در حقیقت سلف موازی استاندارد علاوه بر تأمین مالی تولیدکننده، در اوراق بهادار مبتنی بر کالا نیز بهعنوان نوعی سرمایهگذاری تلقی میشود. در سلف موازی به نسبت سایر روش ها، قدرت نقدشوندگی بالاتر رفته و تراکنش مالی بیشتری در آن صورت میپذیرد و از طرفی ریسک آن کمتر شده است.
قرارداد سلف موازی دارای مزایای متفاوتی است که از جمله آن میتوان به امکان کشف قیمت بهصورت لحظهای و روزانه برای کالاها اشاره کرد، یعنی همواره قیمت کالاها براساس خریدوفروش اوراق مشخص هستند و در نتیجه قیمتها شفافتر هستند.
ضمن اینکه قرارداد سلف موازی بهخوبی ریسک را پوشش میدهد و در این زمینه بهتر از قرارداد سلف عمل میکنند، زیرا اجازه تغییر وضعیت را به خریدار میدهد. بهعنوان مثال یک خریدار پس از مدتی و قبل از سررسید، دیگر نیازی به کالا ندارد و میتواند در بازار ثانویه قرارداد خود را با قیمتی مناسب به فروش رساند. این موضوع علاوه بر اینکه از ریسک میکاهد، قدرت نقدشوندگی را نیز بالا میبرد که از دیگر مزیتهای قراردادهای سلف موازی است.
تاریخچه اوراق منتشر شده
در بررسی تاریخچه شرکت هایی که تاکنون با انتشار اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا تامین مالی کرده اند، باید به سال ۹۳ برگردیم. شرکت صنعتی و معدنی گل گهر نخستین شرکتی بود که در ۲۲ تیر ماه سال ۹۳ به میزان ۸۳ میلیارد تومان از بورس کالا تامین مالی کرد. در ادامه نیز شرکت های معتبر زیادی راهی تالار نقره ای شدند تا بدون محدودیت های سیستم بانکی، سرمایه در گردش خود را با انتشار اوراق سلف موازی استاندارد تامین کنند. فهرست زیر حاوی شرکت هایی است که تاکنون از این روش معاملاتی بهره برده اند.
اوراق سلف موازی چیست؟
در بازار سرمایه ایران، انواع مختلفی از اوراق معامله می شوند و هرکدام از آن ها شرایط و قوانین خاص خود را دارند. یکی از مواردی که یک سرمایه گذار حرفه ای در بازار بورس باید بداند، طرح اوراق سلف موازی می باشد. این اوراق در بورس کالا قابل دسترسی هستند و کاربردهای زیادی دارند؛ از مهمترین کاربردهای این اوراق می توان به تامین مالی دولت و کاهش تورم از طریق جمع آوری نقدینگی موجود در جامعه اشاره کرد. سرمایه گذاری در اوراق سلف موازی، سود تضمین شدهای برای سرمایهگذاران دارد و از این جهت، بستر جذابی به شمار می رود؛ در ادامه مقاله با جزییات این اوراق و مزایای تامین مالی از طریق آن ها آشنا می شویم و موارد زیر را بررسی می کنیم:
- اوراق سلف چیست؟
- مزایای استفاده از این اوراق برای خریداران یا سرمایه گذاران
- مزایای اوراق سلف موازی برای فروشندگان
- مشاهده فهرست اوراق سلف در بورس کالا
- تحلیل شرایط و مزایای تامین مالی دولت از طریق این اوراق
آشنایی با اوراق سلف
پیش از آنکه بخواهیم با اوراق سلف موازی آشنا شویم، باید بدانیم اوراق سلف چه نوع اوراقی هستند و مزایای استفاده از آن ها شامل چه مواردی می شود.
اوراق سلف، یک قرارداد بین خریدار و فروشنده می باشد و مفهوم آن به اینصورت است که فروشنده یک دارایی (کالا) را پیش فروش کرده و مبلغ آن را از خریدار دریافت می کند و این کالا در سررسید مشخصی باید به خریدار تحویل داده شود. قسمت جذاب این اوراق، پایین تر بودن قیمت اولیه کالا برای پیش فروش است.
در قرارداد سلف، خریدار تمام بهای مشخص شده یک کالا را به شرکت منتشر کننده اوراق می پردازد و در تاریخ سررسید که معمولا بین 1 تا 2 سال است (با توجه به نوع اوراق، این عدد می تواند متفاوت باشد)، کالای خریداری شده را دریافت می کند. در این مدت سود مشخصی (معمولا نزدیک به سود بانکی) برای خریدار در نظر گرفته شده و در تاریخ تحویل کالا، به خریدار پرداخت می شود. اوراق سلف برای فروشنده و خریدار مزایای بسیار زیادی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
مزایای اوراق سلف برای فروشنده
- فروش قطعی محصول یا کالای مورد نظر اوراق سلف استاندارد چیست؟
- برنامه ریزی برای پیشبرد اهداف و توسعه با توجه به نقدینگی جذب شده
- رفع نگرانی بابت کسری بودجه
- و.
مزایای اوراق سلف برای خریدار
استفاده از اوراق سلف علاوه بر فروشنده، مزایای زیادی برای خریدار دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برنامه ریزی برای استفاده از کالا یا محصول خریداری شده در آینده؛ به اینصورت که خریدار از تحویل کالای مورد نظر اطمینان کسب کرده و می تواند طرح ها و برنامه ریزی های مختلفی برای استفاده از آن ها داشته باشد.
- رفع نگرانی افزایش قیمت مواد اولیه در آینده
- کسب سود مشخص و تضمین شده
- و.
معایب استفاده از اوراق سلف
با وجود تمام مزایای جذاب اوراق سلف، محدودیت هایی در این روش وجود دارند که برای برخی از سهامداران، نامناسب به شمار می روند. از جمله محدودیت ها (یا معایب) مهم اوراق سلف، می توانیم به عدم امکان خرید و فروش در بازار ثانویه اشاره کنیم؛ در واقع، خریداران این اوراق نمی توانند تا تاریخ اعلامی تحویل کالا، اوراق خود را به فروش برسانند.
به همین دلیل، قراردادی تحت عنوان قرارداد سلف موازی طراحی شده که خریدار بتواند در صورت نیاز، اوراق خود را پیش از موعد تحویل، به فروش برساند. این نوع اوراق با نام سلف موازی شناخته می شوند که در ادامه به صورت کامل با آن آشنا می شویم.
اوراق سلف موازی چیست؟
کلیت معنای این اوراق، مانند اوراق سلف است؛ اما مزیت مهم آن، امکان انتقال مالکیت اوراق یا امکان معامله آن است. در واقع اوراق سلف موازی محدودیت های اوراق سلف را از میان برداشته است. این اوراق میزان نقدشوندگی بالایی دارند و از این رو، خیال سرمایه گذاران از خرید یا فروش آن ها در هر زمان، راحت است. قیمت این اوراق با توجه به خریداران و فروشندگان به صورت روزانه کشف می شود و اهمیت امکان تغییر وضعیت و فروش اوراق در سلف موازی به حدی است که سرمایه گذاران رغبت بیشتری به خرید اوراق سلف موازی نسبت به اوراق سلف دارند. در صورتیکه خریدار خاصی برای اوراق نباشد، بازارگردان ها نسبت به خرید اوراق اقدام می کنند و نقدشوندگی اوراق را برای سرمایه گذاران، همواره به عنوان یکی از گزینه های جذاب، نگهداری می کنند.
سود اوراق سلف موازی چقدر است؟
سودی که برای خریداران این اوراق تعیین می شود، معمولا در محدوده سود بانکی است؛ این درحالی است که خبری از معایب و سختی های سرمایه گذاری در بانک نبوده و امکان نقدشوندگی سرمایه در هر زمان ممکن است. سود تضمین شده این اوراق حداقل به اندازه سود بانکی تا لحظه سررسید محاسبه می شود و مزیت مهم آن، امکان بیشتر شدن سود در صورت بالاتر رفتن قیمت کالای مورد نظر است. اگر بهای کالای خریداری شده بیشتر از قیمت خرید شود، تا یک محدوده مشخص و علاوه بر سودی که تضمین شده، به اوراق سود تعلق می گیرد.
کاربرد اوراق سلف موازی
از این اوراق برای تامین مالی شرکت ها یا دولت استفاده می شود؛ به عنوان مثال، دولت پیش بینی می کند که در 2 سال آینده، قیمت نفت افزایش پیدا کرده و صادرات نیز بیشتر خواهد شد؛ در اینصورت با انتشار این اوراق، نفت را به مردم می فروشد و سود تضمین شده ای برای آن ها در نظر می گیرد. با جذب نقدینگی، طرح های توسعه خود را انجام داده و از طرف دیگر نیز به کاهش تورم در کشور کمک شایانی می کند. البته لازم به ذکر است که اجرای چنین طرح هایی دارای مخالفان و موافقان بسیار زیادی است که هرکدام از آن ها دلایل و منطق خود را دارند.
مزایای اوراق سلف موازی برای خریداران یا سرمایه گذاران
- کشف قیمت لحظه ای و شفافیت قیمت اوراق در بازار بسیار پایین برای سرمایه گذاری به دلیل وجود سود تضمین شده
- امکان خرید و فروش اوراق در بازار ثانویه
- وجود بازارگردان و قابلیت نقدشوندگی بالا
- و.
نکته: توجه داشته باشید که در زمان پذیره نویسی اوراق، کارمزد معاملات به عهده فروشنده است.
مزایای اوراق سلف موازی برای فروشندگان
استفاده از این اوراق، علاوه بر خریداران، برای فروشندگان نیز مزایای زیادی دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تامین مالی مورد نیاز شرکت برای انجام طرح های توسعه و.
- پیش فروش محصولات و رفع نگرانی بابت پیدا کردن مشتری
- رفع کسری بودجه
- رفع نگرانی بابت نوسانات قیمتی در آینده
- عمر کوتاه مدت 1 یا 2 ساله برای این اوراق (برای شرکت ها، 1 یا 2 سال، دیدگاه کوتاه مدت به شمار می رود)
نکته: علاوه بر مزایایی که این اوراق برای ناشران و خریداران دارند، ورود نقدینگی و سرمایه گذار به بازار بورس، باعث پویاتر شدن بازار و بالارفتن نقدینگی بازار می شود.
مشاهده فهرست اوراق سلف موازی در بورس کالا
پس از مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی tsetmc.com، می توانید با مراجعه به قسمت بورس کالا، اوراق سلف موازی را مشاهده کنید.
همچنین با جستجوی کلمه "سلف" می توانید انواع مختلفی از این اوراق را پیدا کنید.
تامین مالی دولت از اوراق سلف موازی
طرح اوراق سلف موازی، برای سرمایه گذاران سود تضمین شده و برای دولت، نقدینگی مناسب به همراه دارد. گسترش این اصطلاح در میان مردم و فعالان حرفه ای بازار سرمایه به سال 1399 باز می گردد؛ چرا که این طرح برای اولین بار تحت عنوان گشایش اقتصادی در سال 1399 ارائه و اوراق سلف موازی دولتی، برای فروش نفت به مردم طرح ریزی شد؛ دولت با فروش نفت به مردم، سود بالارفتن قیمت دلاری آن را در آینده کسب خواهد کرد و سرمایه گذاران نیز، سود تضمین شده دولت را دریافت می کنند. اگرچه این طرح با موفقیت اجرا نشد؛ اما نحوه اجرای این طرح نیز می تواند جای سوال باشد.
به عنوان مثال، اگر دولت، اوراق سلف موازی نفت را با هدف تامین مالی مورد نیاز خود در سال 1399 به مردم می فروخت و به سرمایه گذاران تضمین می داد که با سررسید 2 ساله، این اوراق را از آن ها خریداری می کند، چه اتفاقی می افتاد؟ بر فرض اینکه در زمان فروش این اوراق، قیمت هر بشکه نفت 50 دلار باشد، اکنون و پس از گذشت حدود 2 سال از این موضوع، قیمت هر بشکه نفت به بالای 100 دلار رسیده است و اگر دولت، اوراق مذکور را می فروخت، فقط یک تسکین موقت برای بدهی های او بود و در حال حاضر ملزم به پرداخت 2 برابر پولی که از مردم گرفته بود، می شد و عملا فاجعه اقتصادی رخ می داد.
نکته 1: توجه داشته باشید که در مثال بالا، سود تضمین شده برای این اوراق در نظر گرفته نشده است و فرض بر این بوده است که دولت با سررسید 2 ساله، اوراق نفتی که فروخته است را با قیمت روز از سرمایه گذاران بخرد.
نکته 2: در صورتیکه پیش بینی دولت از قیمت نفت در آینده درست باشد و روش پرداخت سود تضمینی برای سرمایه گذاران را نیز انتخاب کند، می تواند از این اوراق برای تامین مالی مورد نیاز خود استفاده کند و بخشی از نقدینگی موجود در جامعه که ممکن است موجب تورم شود را جمع آوری کند.
تذکر: همانطور که گفته شد، این طرح به دلیل ریسک بالای آن، مخالفان بسیار زیادی داشت و به مرحله اجرا نرسید.
جمع بندی
اوراق سلف، قراردادی مبنی بر خرید یک کالا توسط خریدار و تحویل آن در آینده از طرف فروشنده است و از روش های سرمایه گذاری مناسب با ریسک پایین، می توان به اوراق سلف موازی اشاره کرد؛ این روش برای سرمایه گذاران سود تضمین شده در نظر می گیرد و برای فروشندگان نیز، منبع تامین نقدینگی بسیار مناسبی به شمار می رود. از جمله تفاوت های اوراق سلف با اوراق سلف موازی می توان به امکان خرید و فروش اوراق سلف موازی در بازار اشاره کرد.
اوراق سلف چیست؟
طی معامله سلف یا قرارداد سلف، با عقد قراردادی، اشخاص حقیقی و یا حقوقی کالاهای مورد نیاز خودشان را پیش خرید میکنند. در کل جوهره قرارداد سلف این است که صاحبان کالا، به طور نقدی دارایی خودشان در مدت زمانی مشخص در آینده پیش فروش میکنند. عملکرد قرارداد سلف متفاوت با نسیه است؛ در نسیه کالا را تحویل گرفته و پس از سپری شدن مدت زمانی هزینه آن را به فروشنده پرداخت میکنید. ولی در قرار سلف نخست هزینه کالا را پرداخت و پس از سپری شدن مدت زمانی مشخص اجناس خود را تحویل میگیرید.
برای تشریح بهتر این موضوع، فردی دارنده یک شرکت تولید کننده ماشین لباسشویی است و چون حدس می زند که قیمت موتورهای ماشین لباسشویی در چند ماه آینده بالا برود، اقدام به پیش خرید موتورهای ماشین لباسشویی مورد نیازش می کند و هزینه را به طور کامل به شرکت تولید کننده موتورها پرداخت می کند. به این معنی که کالایی که چند ماه دیگر نیاز دارد را با قیمت پایین تری خریداری می کند و فروشنده هم مبلغ مورد نیاز تولید همان کالا را برای ادامه روند تولیدات خود دریافت می کند.
قرارداد سلف(Induction Paper)، قراردادی است که فروشنده برای تامین مالی و فقدان نقدینگی چنین قراردادی را منعقد مینماید.
دیدگاه شما