بازارهای بورس نفت

رابطه قیمت جهانی نفت و شاخص بازارهای بورس به روایت برنانکی

اخیرا بن برنانکی، استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد و رییس پیشین فدرال‌رزرو آمریکا مقاله‌ای نوشته و در آن رابطه قیمت جهانی نفت و شاخص بازارهای بورس را بررسی کرده است که به دلیل درس‌آموز بودن، یافته‌های آن مقاله در اینجا گزارش می‌شود.چیزی که در حال حاضر دیده می‌شود، این است که این دو متغیر یعنی قیمت نفت و شاخص بورس‌های بزرگ با هم حرکت می‌کنند و در نگاه اول این وضعیت قدری عجیب به نظر می‌رسد زیرا انتظار می‌رود در کشورهای بزرگ جهان مثل آمریکا و چین که واردکننده (خالص) نفت هستند، با کاهش قیمت نفت، وضع اقتصاد بهبود یابد و در نتیجه شاخص بورس که پیشاپیش حرکت اقتصاد را حدس می‌زند، واکنش نشان دهد اما با کمال تعجب مشاهده می‌شود که این دو متغیر رفتار مشابهی دارند.
توجیهی که برای این وضعیت می‌توان ارائه کرد، آن است که هر دو متغیر تابعی از متغیر دیگر هستند و آن متغیر دیگر می‌تواند وضعیت اقتصاد جهانی باشد. وقتی وضعیت اقتصاد جهانی مطلوب نباشد، تقاضا برای نفت پایین خواهد بود و همین امر موجب خواهد شد تا قیمت نفت پایین آید. همزمان بازار بورس نیز به چشم‌انداز نامطلوب اقتصاد جهانی واکنش نشان می‌دهد و پایین می‌آید. اینکه آیا این فرضیه درست است یا نه، نیاز به بررسی علمی دارد. برای این مقصود برنانکی و دانشجویش روند همبستگی قیمت نفت و شاخص بورس S&P500 را از پنج سال قبل تاکنون بررسی کرده‌اند و دیده‌اند که این همبستگی اگرچه در مقاطعی منفی شده اما در دورانی که همبستگی یادشده مثبت است، بیشتر است. سپس وی تلاش کرده با استفاده از روش پیشنهادی همیلتون، قیمت نفت را که صرفا تابعی از تحولات تقاضای نفت است (و نه تحولات عرضه نفت) حدس بزند. برای این مقصود از این واقعیت بهره برده است که قیمت نفتی که صرفا تابعی از تحولات تقاضا باشد با قیمت مس، نرخ بهره اوراق قرضه دولتی ۱۰ ساله و تغییرات نرخ دلار قابل پیش‌بینی خواهد بود. وی این کار را انجام می‌دهد و در می‌یابد که همبستگی میان شاخص بورس و قیمت نفتی که به این شکل محاسبه شده، مثبت‌تر می‌شود. وی سپس فرضیه دومی را نیز آزمون می‌کند و آن، این است که ممکن است عدم‌اطمینان‌ها و ریسک‌گریزی موجب شود فعالان بازار از هر دو بازار رویگردان شوند. این فرضیه نیز با آزمون‌های آماری تایید می‌شود.

نفت ۱۰۰ دلاری چقدر محتمل است؟ | رشد قیمت نفت چه تاثیری بر بورس ایران دارد؟

قیمت جهانی نفت در چند روز اخیر رو به افزایش بوده است و زمزمه های نفت صد دلاری به گوش می رسد. در گفتگو با حمزه کریمی و طاهره جهانی کارشناس بازارهای جهانی پرسیدیم که چرا قیمت نفت افزایش یافت؟ نفت صد دلار چقدر محتمل است؟ و رشد قیمت نفت چه تاثیری بر بورس ایران خواهد داشت؟

به گزارش نبض بورس، قیمت جهانی نفت در حال افزایش است و در حالی که قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال روز پنج شنبه به بالاترین رقم ۲ ماه اخیر رسیده بود و بیشترین رقم پایانی از اکتبر ۲۰۱۸ را تجربه کرده بود، روز جمعه با ۴۰ سنت معادل نیم درصد افزایش دیگر به ۷۷ دلار و ۶۵ سنت رسید. قیمت نفت وست تگزاس اینترمدییت آمریکا هم که پنجشنبه ۱.۵ درصد رشد کرده بود، دیروز با ۲۷ سنت معادل ۰.۴ درصد افزایش به ۷۳ دلار و ۵۷ سنت رسید.

چرا قیمت نفت افزایش یافت؟

حمزه کریمی کارشناس بازار‌های جهانی در پاسخ به این پرسش به خبرنگار نبض بورس گفت: دلیل افزایش قیمت نفت آمریکا است و ذخایر نفتی این کشور طی چند ماه گذشته مرتبا در حال کاهش بوده است و این هفته هم دوباره ذخایر نفتی آمریکا به پایین‌ترین سطح خود یعنی ۴۱۴ میلیون بشکه نسبت به سال ۲۰۱۹ میلادی رسیده است.

وی افزود: این هفته نیز ذخایر با کاهش ۳ میلیون و ۴۸۱ بشکه به ۴۱۴ میلیون بشکه رسید و این موضوع منجر به افزایش تقاضا شد.

کریمی اظهار داشت: از زمستان احتمالا شاهد یک افزایش تقاضای ۹۰۰ هزار بشکه‌ای باشیم و این مسئله می‌تواند منجر به افزایش قیمت نفت در بازار‌ها شود. از سوی دیگر در دنیا محدودیت منابع گازی خود را نشان می‌دهد و این مسئله نیز می‌تواند به عنوان یک کاتالیزور صعودی برای قیمت نفت عمل کند. به دلیل آن که پیش بینی می‌شود امسال در زمستان شاهد بجران گازی باشیم، بازارهای بورس نفت احتمالا کشور‌ها شروع به خرید نفت بیشتر کنند.

این کارشناس بازار‌های جهانی گفت: بنابراین دلایل صعود قیمت نفت این موارد هستند و از سوی می‌شود گفت کامودیتی‌ها فعلا به خاطر موضعی که بخاطر تقاضا بعد از کووید ۱۹ وجود دارد می‌توانند همچنان رشد کنند.

نفت ۱۰۰ دلاری چقدر محتمل است؟

کریمی در پاسخ به این پرسش هم گفت: با توجه به اینکه هم اکنون قیمت دلار به محدوده ۷۸ دلار رسیده است، ما باید ببینیم چقدر قیمت نفت می‌تواند خود را در این محدوده تثبیت کند؟ وی ادامه داد: در صورتی که بتواند خود را در این محدوده تثبیت کند به نظر می‌رسد که رسیدن به قیمت‌های ۸۰ و ۸۵ دلار دور از ذهن نباشد. فعلا من می‌تواند تا ۸۵ دلار و حتی ۹۰ دلار را برای قیمت نفت پیش بینی کنم و آن هم به شرطی است که خیلی کاهشی در تقاضای بازار را شاهد نباشیم و اگر هم کاهشی پیش می‌آید خیلی مقطعی و کم باشد.

طاهره جهانی کارشناس بازارهای جهانی نیز گفت: با توجه به افزایش تقاضا در فصل زمستان و تشکیل الگوی کف دو قلو و خیزش مثبتی که در روند معاملات نفت برنت در اواخر ماه سپتامبر شاهد هستیم، احتمال دسترسی به تارگت قیمتی ۸۵ دلار در این فصل دور از انتظار نیست.

افزایش قیمت نفت چه تاثیری بر بورس ایران دارد؟

این کارشناس بازار سرمایه گفت: هر گاه قیمت نفت افزایش می‌یابد، کل شرایط بورس خوب می‌شود و شرکت‌هایی که بر روی صنعت نفت در بورس تمرکز دارند، می‌تواند این افزایش قیمت نفت برای آن‌ها سودآور باشد. البته متاسفانه هم اکنون شرایط بازار تحلیل پذیر نیست و سرمایه گذاران بر روی مبنای تحلیلی پیش نمی‌روند. در سالیان گذشته وقتی قیمت نفت افزایش پیدا می‌کرد، بورس ایران تا چند روز مثبت بود. وی افزود: مشخصا اگر روند قیمت نفت افزایش یابد، خب فروش نفت ما نیز با قیمت بالاتری انجام خواهد شد و می‌تواند منابع درآمدی جدیدتری وارد شود و فشار از روی بورس برای تامین مالی دولت هم برداشته خواهد شد. البته این‌ها تصمیم گیری سیاست‌های کلان است و فقط در حد یک پیش بینی این موارد را ارائه می‌دهیم و احتمال دارد که سیاست‌ها هم تغییر کند.

قرمزپوشی بازار سهام کشورهای عربی با سقوط قیمت نفت

عقبگرد بهای نفت در بازارهای جهانی ظرف یک هفته اخیر به قرمزپوشی بازارهای مالی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس منجر شد، به نحوی که شاخص تاسی به‌عنوان شاخص اصلی بورس عربستان سعودی با کاهش هفتگی 3.5 درصدی، شاخص ADX General امارات متحره عربی با افت 3.2 درصدی، شاخص اصلی بازار سرمایه کویت با افت 1.8 درصدی و شاخص اصلی بازار سرمایه قطر با کاهش 4.1 درصدی ظرف هفته گذشته مواجه شد. اغلب این شاخص‌ها در محدوده منفی در روز یکشنبه چهارم سپتامبر بازگشایی شدند. در این شرایط واکنش بازار نفت به تصمیم جدید گروه 7 برای اعمال سقف قیمتی بر نرخ صادراتی نفت روسیه و واکنش روسیه در قبال آن با قطع ارسال گاز به اروپا می‌تواند بازارهای سرمایه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را با نوسانات بیشتری ظرف روزهای آینده مواجه کند.

به گزارش اکوایران، بازارهای سهام اغلب کشورهای عربی ظرف یک هفته اخیر متأثر از افت بهای نفت در بازارهای جهانی و شدت گرفتن احتمال بروز رکود اقتصادی در دنیا با کاهش ارزش مواجه شدند. بازار سهام عربستان نیز در پی افت بهای نفت در بازارهای جهانی روز ابتدایی هفته جاری یعنی یکشنبه چهارم سپتامبر را در محدوده منفی آغاز کرد.

نوسان نرخ نفت به زیان TASI افزود

شاخص اصلی بورس عربستان سعودی موسوم به تاسی (TASI) که از جمله بزرگترین بازارهای بورس اوراق بهادار میان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس است؛ ظرف هفته منتهی به روز پنج‌شنبه اول سپتامبر افت ارزش 3.57 درصدی را به ثبت رساند و در نهایت ارزش آن به 12 هزار و 143 واحد عقب نشست.

ظرف یک هفته اخیر بهای نفت خام وست تگزاس اینترمدیت در معاملات آتی کاهشی 6.3 درصدی را به ثبت رساند و تا 87 دلار به ازای هر بشکه عقب نشست. این افت نرخ با تقویت احتمال کاهش تقاضای جهانی نفت متاثر از شدت گرفتن احتمال بروز رکود اقتصادی در دنیا و تصویب اعمال سقف قیمتی بر نرخ نفت روسیه محقق شد و قرمزپوشی بسیاری از بازارهای مالی دنیا به خصوص بازار مالی کشورهای اروپایی را به همراه داشت.

بازار سهام عربستان در پی تغییر قیمت نفت در هفته گذشته که باعث نگرانی سرمایه‌گذاران شده است، اولین جلسه معاملاتی هفته جاری خود را در روز یکشنبه چهارم سپتامبر را در محدوده منفی آغاز کرد.

شاخص کل سهام Tadawul در روز یکشنبه با 0.35 درصد کاهش نسبت به نرخ بسته شدن در روز پنج‌شنبه اول سپتامبر در نرخ 12 هزار و 100 واحد آغاز شد؛ این در حالی بود که شاخص Nomu در این روز با افزایش 0.54 درصدی ارزش در نرخ 21 هزار و 441 واحد بازگشایی شد.

غول نفتی عربستان سعودی آرامکو روز خود را با 0.13 درصد افزایش آغاز کرد، در حالی که شرکت شیمیایی متانول با 1.35 درصد کاهش ارزش بازگشایی شد. اگرچه نرخ نفت و گاز در بازارهای جهانی در آستانه سقوط قیمت ناشی از کاهش تقاضا قرار دارد، اما قطع صادرات گاز به اروپای غربی از سوی روسیه می‌تواند زمینه تلاطم مثبت قیمتی در بازار انرژی را برای کوتاه مدت رقم بزند. به این ترتیب خبر قطع ارسال گاز به اروپا توسط خط لوله نورداستریم 1 توانست به بهبود ارزش آرامکو در روز ابتدایی بازگشایی بازارها منجر شود.

عقب‌نشینی شاخص بورسی ابوظبی

بازار سهام دبی از جمله معدود بازارهای مالی در کشورهای عربی است که در روز جمعه نیز فعالیت دارد. شاخص ADX General به‌عنوان شاخص اصلی بازار امارات ظرف هفته منتهی به روز جمعه کاهشی 3.2 درصدی داشت و تا 9 هزار و 755 واحد عقب نشست. این اولین زیان مالی هفتگی این شاخص بورسی ظرف یک ماه اخیر بود. واهمه از شدت گرفتن سیاست انقباضی از سوی فدرال رزرو و حرکت دنیا به سمت رکود جهانی از مهم‌ترین دلایل عقبگرد این شاخص بورسی ظرف هفته گذشته بود.

ضرورت تقویت بورس نفت برای کاهش سلطه دلار بر بازارهای جهانی

یک کارشناس انرژی با اشاره به شیوه قیمت گذاری نفت در دنیا گفت: اگر بخواهیم از سلطه دلار بر بازارهای جهانی بکاهیم باید وارد حوزه قیمت‌گذاری شویم و یکی از مهمترین کارها تقویت بورس نفت است.

به گزارش خبرگزاری دانا به نقل از مهر، در ماه‌های گذشته محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت از انتشار اوراقی با نام «گواهی سپرده کالایی نفت» در آینده‌ای نزدیک توسط این شرکت خبر داد.

خجسته‌مهر از این روش به‌عنوان ابزاری نو که ایجاد شده است یاد کرد و گفت: طبقه‌ای تازه از دارایی‌ها برای سرمایه‌گذاری مردم فراهم می‌شود و بازاری نو برای نفت خام و میعانات گازی فراهم می‌شود. به این ترتیب مردم قادر خواهند بود به‌صورت اوراق بهادار با پشتوانه نفت شکلی نوین از سرمایه‌گذاری و پس‌انداز را تجربه کنند که سبب ثروت‌اندوزی ملی می‌شود.

وی با بیان اینکه پیش‌تر تلاش‌هایی به این منظور انجام شده بود، گفت: این روش می‌تواند کنترل‌کننده تورم و ایجادکننده رونق اقتصادی در سطح کلان شود.

هرچند اعلام این خبر در روزهای ابتدایی، واکنش‌های گسترده‌ای را در فضای رسانه‌ای و کارشناسی به دنبال داشت، ولی اکنون پس از گذشت بیش از یک ماه از اعلام آن خبر دیگری منتشر نشده است. با این حال آنچه قطعی است انتشار این اوراق در دستور کار وزارت نفت قرار دارد.

لازم به ذکر است تغییر شیوه فروش نفت از جمله مسائلی است که سال‌هاست به دلایل مختلف، از جمله اصلاح اشکالات فعلی قیمت گذاری نفت در دنیا و تأمین مالی از سمت کارشناسان پیشنهاد می‌شود.

از مهمترین طرح‌هایی که در این رابطه انجام شد می‌توان به فروش نفت در بورس انرژی اشاره کرد که علی رغم برخی موفقیت‌ها ناتمام ماند. همچنین دو سال پیش نیز در همین ایام، رئیس جمهور سابق از طرحی به نام گشایش اقتصادی نام برد که در یک مورد آن ۲۰۰ میلیون بشکه به صورت پیش فروش به مردم فروخته می‌شد. این طرح به علت تعهد بالایی که دولت ایجاد می‌کرد با مخالفت سران قوا مواجه و از دستور کار خارج شد.

در رابطه با اهمیت این موضوع و سوالاتی که ایجاد شده است، به گفتگو با حامد صاحب‌هنر، کارشناس اقتصاد نفت و گاز نشستیم که بخش اول آن به شرح زیر است؛

مکانیسم قیمت‌گذاری نفت خام محموله‌های صادراتی منطقه ما نیز که توسط مؤسسات گزارشگر قیمت همچون پلتس اندازه‌گیری و اعلام می‌شود ضعف‌های اساسی دارد. به بیان دیگر حدود ۹۴ درصد از نفت خام صادراتی کشورهای خلیج فارس (معادل ۱۳.۱ میلیون بشکه در روز) به مقصد آسیا بر اساس قیمت نفت خام دوبی و عمان قیمت‌گذاری می‌شود که توسط پلاتس اندازه‌گیری و اعلام می‌شود.

به طور مثال گاهی اوقات در باجه پلتس (پلتفرم معاملاتی شبیه بورس که توسط این مؤسسه برای دریافت قیمت‌های پیشنهادی خرید، فروش و معاملات صورت گرفته ایجاد شده است) پیش می‌آید که هیچ معامله‌ای در نیمی از روزهای یک بازه ۳ ماهه انجام نمی‌گیرد و پلتس بر اساس یک سری فرمول‌ها و با توجه به قیمت برنت، به صورت دستی و سلیقه‌ای قیمت را محاسبه و اعلام می‌کند که این قیمت اعلامی مرجع قیمت گذاری ۱۳ میلیون بشکه نفت خام صادراتی خلیج فارس به مقصد شرق آسیا قرار می‌گیرد!

بنابراین سوال اصلی این است وقتی بیش از ۳۰۰ گرید و نوع نفت در دنیا وجود دارد چرا باید تنها ۳ بنچمارک WTI ، برنت دریای شمال و دبی عمان در خلیج فارس (که آن هم به قیمت برنت لینک شده است) مرجع قیمت‌گذاری باشند و چرا ما باید شبیه دیگر کشورهای نفتی منطقه که مناسبات سیاسی متفاوتی با غرب دارند پیرو این مکانیسم قیمت‌گذاری باشیم؟

بنابراین ا گر ما بخواهیم از سلطه دلار بر بازارهای جهانی بکاهیم باید وارد حوزه قیمت‌گذاری شویم. یکی از مهمترین و اساسی‌ترین کارها همین ایجاد و تقویت بورس نفت است که بتوانیم نفت را به مرور زمان با ارزی غیر از دلار قیمت‌گذاری کنیم. راه آن هم بورس نفتی واقعی با نقدشوندگی بالا است، یعنی بورسی که در آن قیمت گذاری بر اساس معاملات کاغذی باشد، برخلاف تجربه‌های گذشته عرضه نفت در بورس که تماماً حراج فیزیکی بوده است.

در حال حاضر به طور مثال حجم تولید نفت برنت دریای شمال که دو سوم نفت دنیا بر اساس آن قیمت گذاری می‌شود به شدت افت کرده و مجموع تولید سبد برنت (که شامل ۴ گرید نفتی به اضافه برنت است) به کمتر از ۷۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است و آژانس‌های گزارشگر قیمت همچون پلتس در آخرین پیشنهاد خود که در آوریل ۲۰۲۲ به کارشناسان جهت بررسی بیشتر ارائه نموده‌اند، به دنبال اضافه کردن نفت WTI در شاخص برنت هستند! یا به طور مثال نفت خام تولید شده در خلیج فارس که به مقصد آسیای شرقی صادر می‌شود بر اساس نفت دبی و عمان قیمت گذاری می‌شود که تولید نفت دبی نیز به زیر ۶۰ هزار بشکه در روز رسیده است.

نکته دیگر اینکه در حال حاضر بر خلاف تصور عموم، قیمت کشف شده در معاملات کاغذی (معاملات آتی و آپشن) در بورس‌های نفتی مبنای قیمت‌گذاری محموله‌های فیزیکی است. قرارداد آتی نفت در بورس‌های دنیا عمدتاً منجر به تحویل دارایی (تسویه فیزیکی) نمی‌شود و معامله‌گران به هیچ وجه با قصد تحویل و تملیک دارایی وارد قرارداد نمی‌شوند.

در کنار بحث قیمت گذاری چه لزومی برای بکارگیری شیوه‌های جدید فروش از طریق بورس و سایر بازارهای مالی وجود دارد؟

ما تا الان بازاریابی و فروش نفت را با یک مکانیزم سنتی و بعضاً غیر شفاف انجام می‌دادیم. یعنی شبکه‌ای از مشتریان با مکانیسم مذاکره‌ای شکل گرفته‌اند و خرید و فروش نفت را انجام می‌دهند. اما این سوال همیشه مطرح بوده است که آیا هیچ خریدار و مشتری دیگری نیست که بتواند به صورت مستقیم و بدون واسطه نفت ایران را خریداری نماید. در واقع اگر یک بستری را فراهم کنیم که معامله‌گران نفتی در تمام دنیا به طور شفاف و مستقیم به نفت ایران دسترسی پیدا کنند آیا بازار فیزیکی ما گسترده‌تر از حال بازارهای بورس نفت می‌شود یا خیر.

برخی از دست‌اندرکاران قائل بر این هستند که هر کس در هر جای دنیا خریدار نفت خام است، حداقل یک بار با ما مذاکره کرده است اما ادعای برخی صاحب‌نظران در طیف مقابل، این است که افرادی هستند که به دلیل واسطه‌های متعدد نمی‌توانند به این شبکه نفوذ پیدا کنند. همچنین انتشار این اوراق و تحویل فیزیکی نفت از طریق این ابزار به عنوان یک کانال موازی، هیچ آسیبی به شیوه فعلی وارد نمی‌کند و در عوض شانس گسترش مشتریان نفتی ایران را افزایش می‌دهد.

در واقع رویه فعلی فروش نفت توسط وزارت نفت می‌تواند ادامه یابد اما در کنار آن یک بورس نفتی هم وجود داشته باشد که هر کسی بخواهد به صورت شفاف و بی واسطه نفت ایران را خریداری نماید. در بدترین حالت ممکن است به این نتیجه برسیم آثار این چنینی از این ابزار در حال حاضر قابل تحقق نیست ولی چیزی را از دست ندادیم.

در دوره‌های قبل همیشه این نگرانی مطرح می‌شده که اگر نفت در بورس عرضه شود، با مشکل تحریم مواجه می‌شویم و اطلاعات مشتریان افشا می‌شود که در ادامه دلیل اشتباه بودن این تصورات را بیان می‌کنیم. همچنین بحث تعارض منافع و عدم نیاز به بازار سرمایه نیز قبل از تشدید تحریم‌ها وجود داشته است اما خوشبختانه تفکر جدید حاکم بر مجموعه وزارت نفت و شرکت ملی نفت این نگرش منفی به بورس را ندارد. ضمن اینکه در شرایط فعلی جانب عرضه (جنگ روسیه و اوکراین) و تقاضا (ریکاوری بعد از کرونا)، دنیا به نفت ایران نیاز دارد و فروش نفت بسیار تسهیل شده است.

اولاً در بورس انرژی چیزی که شفاف می‌شود تنها قیمت و حجم معاملات است و اطلاعات خریدار و فروشنده منتشر نمی‌شود و حتی مسئولین خود بورس هم بدون مجوز دادستانی حق انتشار جزئیات را ندارند و تجربه موفق بورس انرژی در این سال‌ها و معاملات میلیارد دلاری فرآورده‌های نفتی در آن مؤید این موضوع است.

درباره اوراق جدیدی که با نامه اوراق سپرده کالایی نفت رونمایی شد توضیح بفرمائید. چه تضمینی وجود دارد که این طرح هم مثل فروش نفت در بورس انرژی با شکست مواجه نشود؟

دلیل شکست طرح فروش نفت در بورس انرژی این بوده است که ما همیشه دنبال حراج فیزیکی نفت بوده‌ایم و اساساً هیچ نقدشوندگی و معاملات ثانویه ای بر این بازار بار نمی‌شد. در مورد اوراق سپرده کالایی نفت که در ماه‌های گذشته توسط مدیرعامل شرکت ملی نفت رونمایی شد، مسأله تأمین مالی اولویت اول نمی‌باشد و تأمین مالی از پیامدهای جانبی آن است. آنچه اهمیت دارد توسعه بازار، افزایش مشتریان و ورود به حوزه قیمت گذاری نفت است.

اگر بخواهیم به صورت خیلی خلاصه برای عموم مردم ماهیت این اوراق گواهی سپرده نفت را توضیح بدهیم بایستی به این نکته اشاره کنیم که این اوراق شبیه اوراق گواهی سپرده طلا، زعفران و … است که در حال حاضر در بورس کالا معامله می‌شود و عموم مردم می‌توانند با خرید این اوراق، به ازای هر برگ مالک یک بشکه نفت شوند. لذا مردم می‌توانند به جای ورود به بازارهای پرریسک و غیر مولد همچون ملک، طلا، ارز، خودرو و… با خرید این اوراق بخشی از سبد سرمایه‌گذاری خود را به نفت خام اختصاص دهند و در بلندمدت هم از افزایش قیمت نفت بهره‌مند شوند و هم ارزش دارایی خود را در مقابل تورم حفظ نمایند.

دارندگان این اوراق می‌توانند بدون محدودیت زمانی این اوراق را نگهداری کنند و هر موقع اراده کنند در بازار ثانویه به فروش رسانند و یا حتی در صورت تمایل و داشتن امکانات لازم با هماهنگی قبلی به صورت فیزیکی نفت خام را در محموله‌های قابل تحویل، دریافت نمایند. چرا که متناظر با هر برگ از این اوراق یک بشکه نفت تولید شده در انبارها یا مخازن ذخیره سازی نفت موجود است و قبل از کنترل و تأیید سازمان بورس قبض انبار و بالتبع گواهی سپرده منتشر نخواهد شد.

ضمن اینکه شرکت ملی نفت تحویل فیزیکی در احجام قابل حمل را تضمین می‌نماید و هیچ گونه ریسک نکولی از این بابت متوجه دارندگان اوراق نخواهد بود. البته از آنجا که انبارهای مذکور دائماً در حال پر شدن و خالی شدن هستند و نفت مثل بسیاری از کالاها، کالای مثلی است و نه عینی، لزومی به نگهداری عین کالا در این انبارها نیست اما کیفیت و کمیت متناظر با اوراق فروش رفته توسط سازمان بورس مورد کنترل و نظارت مستمر خواهد بود. ضمن اینکه اساساً حجم اوراق منتشر شده در مقایسه با ظرفیت نفت تولیدی کشور بسیار ناچیز است و نگرانی بابت عدم توانایی شرکت ملی نفت در خصوص تحویل به موقع محموله‌های مربوطه وجود نخواهد داشت. البته باید این نکته را نیز تأکید نمائیم که در فاز اولیه، جامعه هدف این طرح صادرکنندگان عمده دارای ارز مازاد و معامله‌گران نفتی هستند و همانطور که بیان شد اهداف والایی همچون ورود به حوزه قیمت‌گذاری برای این طرح متصور است.

پیشنهاد ما این است که طرح با مقادیر بسیار کم شروع شود و در مرحله پایلوت حدود ۵ هزار تن در هفته میعانات گازی به مقصد خشکی که در حال حاضر توسط پالایشگاه‌های کوچک خریداری می‌شود، عرضه شود و در صورت موفقیت آمیز بودن طرح به صورت فاز به فاز حجم عرضه‌ها گسترده‌تر شود. همچنین پیشنهاد دیگر ما این است که در ادامه کف حداقل ۱۰ میلیون بشکه در ماه قرار داده شود که شرکت ملی نفت مکلف باشد حداقل این میزان از نفت خام و میعانات گازی را از طریق بورس به فروش برساند.

با توجه به اینکه تفاوت قیمت‌ها و اعمال تخفیف در صادرات نفت از شیوه‌های کاربردی است، شفافیت موجود در بورس انرژی و یکسان شدن قیمت‌ها موجب مشکلاتی در این زمینه نمی‌شود؟

این نگرانی وجود دارد اگر نفت با یک قیمت واحد که در بورس کشف می‌شود به فروش برسد، مشتریانی که با تخفیف بازارشان را به دست آورده بودیم، از دست بدهیم و در سایر بازارها که برخی گریدهای نفتی را با اختلاف قیمتی مثبت می‌فروشیم این رانت عاید واسطه‌ها و تجار نفتی شود و امکان تبعیض قیمتی در مقاصد مختلف را از دست بدهیم.

اما در مقابل باید گفت اولاً در حال حاضر که برای مقاصد مختلف قیمت‌های متفاوتی داریم، با اضافه شدن بورس به عنوان یک بازار جدید نیز (که در ابتدا سهم بسیار اندکی از عرضه فیزیکی نفت را به خود اختصاص خواهد داد)، ادامه این روند تبعیض قیمتی امکان‌پذیر خواهد بود. ثانیاً قیمت کشف شده در بورس می‌تواند مبنای قیمت گذاری تمام محموله‌ها به مقاصد مختلف صادراتی قرار گیرد اما هنگام تسویه فیزیکی پریمیوم یا تخفیف مشخصی برای مقاصد مختلف اعمال شود. ثالثاً کاهش قیمت می‌تواند به افزایش تقاضا و حجم فروش منجر شود و رابعاً دولت و نهادهای عمومی نیز می‌توانند با حمل محموله تحویلی از بورس به مقاصد مختلف رانت ایجاد شده را مجدداً از آنِ خود نمایند.

تحلیل تکنیکال طلا، نفت و مس

یکی از پارامتر های موثر بر بازار بورس ایران، قیمت های کامودیتی ها، نفت و طلا برای سرمایه گذاران است. در این مقاله قیمت طلا، هربشکه نفت برنت درآخر هم مس را بررسی خواهیم کرد.

طلا

احتمال کاهش بیشتر

در تایم فریم روزانه بین اندیکاتور بازارهای بورس نفت ار اس ای و سقف های قیمتی چارت شاهد شکل گیری واگرایی منفی هستیم. واگرایی منفی که توسط اندیکاتور stochastic با سیگنال فروش نسبتا قوی در این تایم فریم تائید می شود.انتظار کاهش قیمت تا محدوده 1760 دلار را داریم. حمایت بعدی 1722 دلار است که احتمال اصلاح تا این محدوده ضعیف است.

نفت برنت

کاهش قیمت در راه است

نفت برنت در ادامه واکنش به خط ترند نزولی خود، احتمال اصلاح تا 92.5 دلار را دارد. در اندیکاتور ار اس ای نیز شاهد برخورد با مقاومت استاتیک و شکست خط روند صعودی این اندیکاتور هستیم که این امر می تواند پتانسیل اصلاح بیشتر تا محدوده 88 دلار را نیز فراهم کند.

مس

واگرایی منفی

واگرایی منفی ایجاد شده بین سقف های قیمتی در چارت و اندیکاتور ار اس ای (فلش های نارنجی رنگ) پتانسیل کاهش بیشتر مس را ایجاد می کند.7800 دلار اولین حمایت مس و هدف محتمل اصلاح 7000 دلار است.